Μεγάλη έκπληξη προκάλεσε στην ελληνική ελίτ, κυβερνητική και αντιπολιτευόμενη, η απόφαση της Γαλλίας και Ολλανδίας να θέσουν βέτο στη έναρξη των ενταξιακών διαπραγματεύσεων των Σκοπίων και Τιράνων για την είσοδό τους στην ΕΕ. Στελέχη της ΝΔ και του ΣΥΡΙΖΑ εξέφρασαν την αγανάκτησή τους για την «παράλογη» απόφαση της ΕΕ, ενώ δεν μπορούσαν να κατανοήσουν, πως προοδευτικές και φιλελεύθερες χώρες αποφάσισαν να σταθούν εμπόδιο σε μια τέτοια «θεάρεστη και δίκαιη» διεύρυνση. Μια διεύρυνση που θα προωθούσε τη δημοκρατία, την ειρήνη, την ασφάλεια και την οικονομία στην περιοχή των Δυτικών Βαλκανίων.
Στο ίδιο μήκος κύματος ο πρωθυπουργός των Σκοπίων δεν μπορούσε να κατανοήσει το γεγονός. Θεωρεί την χώρα του αδικημένη και προδομένη από την ΕΕ. Πίστευε, πως ήταν δεδομένο, μετά την περίφημη συμφωνία των Πρεσπών ότι οι Ευρωπαίοι θα του έκαναν κάθε χατίρι. Το βέτο ανατρέπει την όλη πολιτική κατάσταση στα Σκόπια και δημιουργεί νέα δεδομένα. Ο Ζόραν Ζάεφ ανακοίνωσε την προσφυγή στις κάλπες, που το πιθανότερο είναι να το θέσουν εκτός της πολιτικής σκηνής. Οι σκληροπυρηνικοί εθνικιστές της αντιπολίτευσης είναι πολύ πιθανόν να επανέλθουν στην εξουσία, ανατρέποντας όλα τα δεδομένα. Όπως έχουν δηλώσει «θα πετάξουν την συμφωνία των Πρεσπών στα σκουπίδια».
Βέβαια η παρούσα κυβέρνηση των Σκοπίων κάνει τα αδύνατα δυνατά για να μην εφαρμόσει τη συγκεκριμένη συμφωνία. Εξακολουθεί να χρησιμοποιεί σύμβολα και ονομασίες, κυρίως σε προϊόντα, που θα έπρεπε να είχε διαγράψει και τροποποιήσει. Και αυτό είναι μια ισχυρή ένδειξη της απόλυτης αποτυχίας «των Πρεσπών». Σε μια συμφωνία ετεροβαρή, που τα έδινε σχεδόν όλα στους σκοπιανούς, «οι φίλοι μας» δεν εφαρμόζουν ούτε τα ελάχιστα που είχαν συμφωνήσει να υποχωρήσουν. Ενδεικτικό και αυτό της αποτυχίας της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής επί ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ.
Γιατί όμως οι «κακοί» Γάλλοι και Ολλανδοί είπαν όχι στους «καλούς και αγαθούς» λαούς των Δυτικών Βαλκανίων; Γιατί να θέλουν να θέσουν «εν αμφιβόλω» την βιωσιμότητα της συμφωνίας των Πρεσπών; Γιατί αντιστάθηκαν με τόσο πείσμα στις γερμανικές πιέσεις; Η επίσημη απάντηση είναι απλή. Δεν θεωρούν έτοιμες τις δύο χώρες να αρχίσουν τις ενταξιακές διαπραγματεύσεις. Πιστεύουν ότι πρέπει να επιταχύνουν τις μεταρρυθμίσεις, να πατάξουν τη διαφθορά, να βελτιώσουν το επίπεδο των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, ενώ ταυτόχρονα η ΕΕ θα πρέπει να εμβαθύνει τις εσωτερικές διαδικασίες της. Άλλωστε, σύμφωνα με την Γαλλίδα υπουργό Ευρωπαϊκών Υποθέσεων Αμελί ντε Μονσαλέν, η διαδικασία της διεύρυνσης είναι σήμερα «αναποτελεσματική» και «απογοητευτική».
Όμως πέραν της επίσημης αιτιολογήσεως της απόφασης, που είναι περισσότερο ρητορική, οι αιτίες είναι σοβαρότερες. Η Αλβανία αποτελεί μία από τις κύριες πύλες εισόδου μεταναστών στην Ευρώπη, που κυρίως κατευθύνονται στη Γαλλία και Ολλανδία. Και στις δύο χώρες δραστηριοποιείται η αλβανική μαφία, η οποία αποτελεί ένα από τους κύριους διακινητές ναρκωτικών, πορνείας και λαθρεμπορίου. Η κοινή γνώμη και των δύο κρατών δεν διάκειται ευμενώς στο ενδεχόμενο εισδοχής Αλβανών, αλλά και Σκοπιανών στην ΕΕ και αυτό το λαμβάνουν σοβαρά υπόψη τους οι κυβερνήσεις δεδομένων των προεκλογικών πιέσεων που υφίστανται από τα ακροδεξιά κόμματα.
Υπάρχει βέβαια και μια άλλη παράμετρος στο όλο θέμα, σχετικά με τα Σκόπια. Κύκλοι στην Ελλάδα, μερικοί από τους οποίους σχετίζονται με την παρούσα πολιτική κατάσταση, έχουν ενημερώσει την γαλλική κυβέρνηση περί των προβλημάτων με τη συμφωνία των Πρεσπών, της απροθυμίας των σκοπιανών να εφαρμόσουν τη συμφωνία, περί της δυσκολίας της ελληνικής κυβέρνησης να θέσει επίσημα ζήτημα αρνησικυρίας κλπ. Κάποια ισχυρή χώρα, που δεν καταλαβαίνει από γερμανικές πιέσεις, έπρεπε να αναλάβει το δύσκολο έργο, της πίεσης προς τη σκοπιανή κυβέρνηση. Η Γαλλία ήταν ο καλύτερος σύμμαχος και αυτή τη φορά. Σε αυτό βοήθησε τα μέγιστα η κύρωση από τη Βουλή των Ελλήνων των συμβάσεων για τις θαλάσσιες περιοχές Νοτιοδυτικά Κρήτης και Δυτικά Κρήτης με την κοινοπραξία Exxon Mobil, Total και Ελληνικά πετρέλαια. Με αυτό τον τρόπο δημιουργήθηκε μια ελληνογαλλική συμμαχία στα ενεργειακά, η οποία ενισχύθηκε ακόμα περισσότερο με το προσύμφωνο για την αγορά από το Παρίσι των υπερσύχρονων γαλλικών φρεγατών Belharra. Όλα έχουν το τίμημά τους. Μην ξεχνάμε άλλωστε ότι κατά το παρελθόν, η Ολλανδία για να άρει τις επιφυλάξεις της και η Ελλάδα να καταστεί μέλος της τότε ΕΟΚ, η χώρα μας αγόρασε τις ολλανδικές φρεγάτες τύπου Έλλη (Kortenaer). Το χρήμα και τα αμοιβαία συμφέροντα κυριαρχούν πάντοτε στην πολιτική σκηνή.
