Η λαγάνα σηματοδοτεί την αρχή της Μεγάλης Σαρακοστής. Η παράδοση θέλει να είναι η εξέλιξη του γνωστού αρτολάγανου, της αρχαιότητας.
Η λαγάνα σε άλλους τόπους είναι ψωμί ανεβατό και αλλού άζυμο.
Το ανεβατό ζυμάρι πιέζεται από τον πλάστη για να γίνει «πλακερό» και στην συνέχεια τα δάκτυλα βυθίζονται στην ζύμη για να «πάρει» αέρα και γεύση αφού τα δάκτυλα ανάλογα με τα έθιμα και τον τόπο βυθίζονται σε χυμό πορτοκαλιού, μαστίχας ή πετιμεζιού ή ακόμα πασπαλίζονται με ζάχαρη.
Οι Σαρακατσάνοι εθιμικά φτιάχνουν τις λαγάνες τους λεπτές, χωρίς σουσάμι και τις λένε «πεταχτές».
Η λαγάνα δένει αρμονικά με ότι βάλει ο νους σας νηστίσιμο ή μη…
ΛΑΓΑΝΑ ΚΡΗΤΙΚΗ
ΑΠΟ ΤΗΝ ΓΕΩΡΓΙΑ ΠΕΡΡΑΚΗ ΤΗΣ CRETAN BAKERY ΦΟΥΡΝΕ ΧΑΝΙΩΝ
ΥΛΙΚΑ
Μισό κιλό αλεύρι για όλες τις χρήσεις
1 κ.γ. αλάτι θαλασσινό
1 ποτήρι νερό μεταλλικό
5 κ.σ. αγουρέλαιο
15 γρ. μαγιά
Χυμό από ένα πορτοκάλι για να ξεπλένουμε τα δάκτυλά μας
Σουσάμι
ΤΡΟΠΟΣ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗΣ
Σε λεκάνη κοσκινίζουμε το αλεύρι.
Πασπαλίζουμε με το αλάτι.
Διαλύουμε την μαγιά μέσα στο νερό.
Κάνουμε ένα βουναλάκι με το αλεύρι και στο κέντρο δημιουργούμε μια «λιμνούλα», όπου ρίχνουμε το νερό και το ελαιόλαδο.
Αρχίζουμε να ζυμώνουμε δυνατά, μέχρι η ζύμη μας, να γίνει λεία και εύπλαστη και να ξεκολλά από το χέρι μας.
Φτιάχνουμε μια μπάλα με την ζύμη πιέζοντας την με τα δάκτυλά μας, που βουτάμε στο χυμό πορτοκαλιού.
Σκεπάζουμε την ζύμη με πετσέτα λινή ή διαφανή μεμβράνη και την αφήνουμε σε ζεστό μέρος του δωματίου μέχρι να διπλασιαστεί σε όγκο, «να ανέβει», όπως λένε οι Κρητικοί.
Μόλις η ζύμη μας «ανέβει», με τον πλάστη δίνουμε το σχήμα της λαγάνας. Την βάζουμε σε ταψί που έχουμε «περάσει» με ελαιόλαδο.
Σκεπάζουμε και πάλι αφήνοντας να φουσκώσει για μισή ώρα ακόμα.
Βουτάμε τα δάκτυλά μας στο χυμό πορτοκαλιού και μετά πιέζουμε την άκρη των δακτύλων μας μέσα στην λαγάνα για να φθάσουν μέχρι τον πάτο.
΄Ετσι ο αέρας και ο χυμός πορτοκαλιού βελτιώνουν την τελική γεύση της λαγάνας.
Με ένα πινέλο «περνάμε» την λαγάνα με ελαιόλαδο και πασπαλίζουμε με σουσάμι μπόλικο.
Ψήνουμε σε καλά προθερμασμένο φούρνο στους 180ο μέχρι να ροδίσει η λαγάνα.
Την αφήνουμε να κρυώσει λίγο και την απολαμβάνουμε με ταραμοσαλάτα, ελιές, φάβα ή καπαροσαλάτα.
Mυστικό
Στα ορεινά της Κρήτης συνηθίζουν να βουτάνε τα δάκτυλά τους στο πετιμέζι αντί για τον χυμό πορτοκαλιού και έτσι η λαγάνα έχει γλυκιά γεύση και την λένε λαγάνα πετιμεζάτη.
