Το Ταμείο Ανάκαμψης «πυροδοτεί» πολιτικές εξελίξεις στην Ελλάδα – Γράφει ο Θάνος Κάλης

Σύμφωνα με πηγές της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, που επικαλείται το αξιόπιστο δημοσιογραφικό μέσο Euractiv,μετά από την εμπειρία των διαπραγματεύσεων για τα πρώτα ορόσημα μεταρρυθμίσεων όσον αφορά την πρώτη δόση του Ταμείου Ανάκαμψης με την ελληνική κυβέρνηση, η εκταμίευση της οποίας έχει ήδη καθυστερήσει, υπάρχουν σοβαρές συζητήσεις στις Βρυξέλλες σχετικά με την προώθηση σχεδίου για κυβέρνηση τεχνοκρατών στην Ελλάδα, τύπου Ντράγκι ή Παπαδήμου.

Το Ταμείο Ανάκαμψης

Σε αυτό το σημείο, πρέπει να τονιστεί, ότι πριν ενάμισι χρόνο οι αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης συμφώνησαν στη σύσταση ενός Ταμείου, που θα συνέβαλε στην αντιμετώπιση των οικονομικών συνεπειών της πανδημίας και θα χρηματοδοτούνταν για πρώτη φορά με χρέη της ίδιας της ΕΕ. Εν ολίγοις, το Ταμείο Ανάκαμψης θα χρηματοδοτείται με την έκδοση ομολόγων στις χρηματοπιστωτικές αγορές, όπου η αξιοπιστία της ΕΕ είναι ισχυρή.

Το Ταμείο Ανάκαμψης που έχει «κουμπαρά» 750 δις ευρώ, συνδυάζει επενδύσεις και μεταρρυθμίσεις και προβλέπεται να ολοκληρωθεί στο τέλος του 2026.Η μερίδα του λέοντος πηγαίνει με 200 δις ευρώ στην Ιταλία, που  η οικονομία της επλήγη ιδιαίτερα από την πανδημία. Αντίστοιχα μεγάλα ποσά αναμένεται να λάβουν η Ισπανία, η Πολωνία και η Γαλλία. Η Ελλάδα αναμένει περίπου 32 δις ευρώ, ενώ στην τελευταία θέση βρίσκεται το οικονομικά εύρωστο Λουξεμβούργο, το οποίο θα λάβει μόλις 100 εκατομμύρια ευρώ.

Μέσα στα πλαίσια του μηχανισμού ανάκαμψης και ανθεκτικότητας, προβλέπονται διευρυμένοι έλεγχοι για όλες τις χώρες μέλη που θα εκμεταλλευτούν τους πόρους του Ταμείου, προσαρμοσμένους στα δεδομένα του κάθε κράτους μέλους. Το RRF (Ταμείο Ανάκαμψης) θα είναι αυτό που θα ενσωματώσει και τους ελέγχους της μεταμνημονιακής εποπτείας από τους Θεσμούς (Τρόικα) για τη χώρα μας όταν αυτή λήξει εντός του τρέχοντος έτους, ήτοι οι υποχρεώσεις που έχει αναλάβει η Ελλάδα μετά την έξοδο των μνημονίων για μεταρρυθμίσεις και βελτίωση των δημόσιων οικονομικών.

Ειδικότερα, πάντοτε στα πλαίσια του RRF,το πρώτο αίτημα πληρωμής της Ελλάδας αφορά 15 ορόσημα που καλύπτουν διάφορες μεταρρυθμίσεις και επενδύσεις στους τομείς της ενεργειακής απόδοσης, της βιώσιμης κινητικότητας, της διαχείρισης αποβλήτων, της πολιτικής προστασίας, των ενεργητικών πολιτικών για την αγορά εργασίας, της υγειονομικής περίθαλψης, της φορολογικής διοίκησης, της δικαιοσύνης, της επιχειρηματικής εξωστρέφειας, και του συστήματος λογιστικών και λοιπών ελέγχων που συνδέονται με τον μηχανισμό Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας. Δυο από τα ορόσημα και τους στόχους αφορούν τα πρώτα βήματα της υλοποίησης του δανειακού μέρους του Μηχανισμού.

Το δημοσίευμα του Euractiv

Για να επανέλθουμε στο δημοσίευμα του Euractiv, το σκεπτικό υψηλόβαθμων Ευρωπαίων αξιωματούχων που πιέζουν προς την κατεύθυνση δημιουργίας κυβέρνησης τεχνοκρατών στην Ελλάδα, είναι πως το υφιστάμενο προσωπικό του ελληνικού πολιτικού συστήματος «δεν είναι σε θέση να φέρει εις πέρας τις βαθιές τομές που απαιτείται προκειμένου η χώρα να αλλάξει σελίδα».

Η Euractiv πληροφορήθηκε, σύμφωνα με αξιόπιστες πηγές, ότι το βασικό επιχείρημα των Βρυξελλών είναι ο τεράστιος όγκος χρημάτων (32 δις ευρώ) που θα εισρεύσουν στην ελληνική οικονομία μέχρι το 2026 και φοβούνται ότι η υπάρχουσα κυβέρνηση είναι «έρμαιο ισχυρών πιέσεων και δεσμεύσεων σε μια περίκλειστη ομάδα Ελλήνων επιχειρηματιών». «Πρόκειται για έναν φαύλο κύκλο που δεν αφήνει να ανοίξει η ελληνική οικονομία σε ευρωπαϊκές και ξένες επενδύσεις».

Δεν είναι τυχαίο άλλωστε που τον Ιούνιο του 2021,το ελληνικό σχέδιο ανάκαμψης ήταν το μόνο που άλλαξε πριν λάβει το πράσινο φως της Ε.Ε. με τη Γερμανία και άλλα κράτη-μέλη να ζητούν «διευκρινίσεις» από την Αθήνα σχετικά με την επιλογή των εταιριών που θα επωφεληθούν από τα φθηνά δάνεια του Ταμείου ανάκαμψης.

Συγκεκριμένα, πηγή ανέφερε ότι η ανησυχία είναι ότι το ελληνικό κράτος θα δώσει προτεραιότητες σε «ασφαλείς» επενδύσεις (μεγάλες εταιρίες-επιχειρηματικοί κολοσσοί) -οι οποίες ούτως ή άλλως θα λάμβαναν χρήματα από τις τράπεζες- και όχι σε επενδύσεις υψηλού κινδύνου σε τομείς και μικρομεσαίες επιχειρήσεις που υπέστησαν σοβαρό πλήγμα κατά τη διάρκεια της πανδημίας.

«Υπάρχουν έτοιμα σενάρια απάντησης σε μια πιθανή πολιτική κρίση που θα προκληθεί εάν μπλοκαριστεί η εκταμίευση της επόμενης δόσης του Ταμείου Ανάκαμψης», τόνισε στο Εuractiv ευρωπαϊκή πηγή κοντά στο θέμα. Διαβάζουμε επίσης πως το σενάριο περί κυβέρνησης τύπου Παπαδήμου ή ιταλικού μοντέλου τύπου Ντράγκι ενισχύεται ιδιαίτερα από το σύστημα διεξαγωγής των επόμενων εκλογών (απλό αναλογικό σύστημα), «με πολύ έντονο το σενάριο μη κυβερνησιμότητας στο πιο κρίσιμο σημείο των μεταρρυθμίσεων του Ταμείου Ανάκαμψης».

Επίσης, πηγή σημειώνει ότι επικρατεί έντονος προβληματισμός στις Βρυξέλλες, έπειτα από την τραγική αποτυχία της κυβέρνησης να διαχειριστεί την κακοκαιρία «Ελπίδα», με κρούσματα αδυναμίας βασικών δομών του ελληνικού κρατικού μηχανισμού να είναι εμφανή.

Εκλογές το Φθινόπωρο;

Τέλος, σύμφωνα με το δημοσίευμα του Euractiv,τα μηνύματα που λαμβάνουν οι ευρωπαϊκές πρωτεύουσες από την Ελλάδα είναι ότι οι εκλογές θα γίνουν τον Σεπτέμβριο. «Με βάση το σενάριο αυτό που φαίνεται να έχει κλείσει και μέσα στην κυβέρνηση, φαντάζει απίθανο να υπάρξει εκταμίευση της δεύτερης δόσης μέσα στο καλοκαίρι όπως ήταν ο αρχικός σχεδιασμός (λόγω αργοπορίας στις μεταρρυθμίσεις).Μπροστά λοιπόν στο φάσμα ακυβερνησιμότητας και εκκρεμότητας πληρωμής της δεύτερης δόσης του Ταμείου, η Κομισιόν σε συνεννόηση με μεγάλα κράτη όπως η Γερμανία και η Γαλλία, θα πιέσουν για κυβέρνηση εθνικής ενότητας με τεχνοκράτες εγνωσμένου κύρους».

Δεν πρέπει να εκφεύγει της προσοχής μας -ανεξαρτήτως του δημοσιεύματος του Euractiv- ότι λόγω της αναποτελεσματικότητας σε σημαντικούς τομείς της καθημερινότητας, όπως η πανδημία, η οικονομία, η ακρίβεια, η αντιμετώπιση φυσικών καταστροφών, θέματα διαφάνειας κ.α., η τωρινή κυβέρνηση αντιμετωπίζει ραγδαία φθορά στην εικόνα της και δεν αποκλείεται να υπάρξουν πιο σύντομα πολιτικές εξελίξεις στην χώρα μας, λόγω της έντονης λαϊκής δυσαρέσκειας και πιθανών κινητοποιήσεων την ερχόμενη άνοιξη.

Ψευδαισθήσεις και πραγματικότητα

Υπάρχουν ψευδαισθήσεις ότι η Ελλάδα είναι ένα ελεύθερο και κυρίαρχο κράτος, γεγονός που δεν ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα. Η Πατρίδα μας, η Ελλάδα, η πιο όμορφη χώρα του κόσμου με την πλούσια ιστορία και τον απαράμιλλο πολιτισμό είναι στην πράξη μια ημι-αποικία, ένα προτεκτοράτο.

Μια κατάσταση που ξεκίνησε το περασμένο 2010 με την ένταξη της στα Μνημόνια και δομήθηκε κατά την εννιάχρονη μνημονιακή κηδεμονία (Τρία Μνημόνια),που εξαθλίωσε οικονομικά την ελληνικά κοινωνία, κατέστρεψε τον παραγωγικό ιστό και οι πλουτοπαραγωγικές πηγές της χώρας τέθηκαν ως ενέχυρο στους ξένους δανειστές-τοκογλύφους.

Τις επόμενες δεκαετίες, η Ελλάδα θα παραμείνει ένα προτεκτοράτο των δανειστών ή αν προτιμάτε την ορολογία «αποικία χρέους», όπου με εργαλεία τα  δάνεια από τα μνημόνια και δευτερευόντως από το Ταμείο Ανάπτυξης, θα απομυζούν κάθε οικονομικό πόρο και θα αφαιρούν κάθε αναπτυξιακή δυνατότητα της χώρας. Μέσα σε αυτά τα πλαίσια θα υπάρξει και αντικατάσταση της τωρινής κυβέρνησης -που ομολογουμένως απέτυχε σε κρίσιμους τομείς- από κυβέρνηση τεχνοκρατών σύντομα, εκτός αν ο κυρίαρχος λαός αποφασίσει διαφορετικά.

Θάνος Κάλλης

Προηγούμενο άρθροΤα νέα προγράμματα του ΟΑΕΔ για το 2022 με στόχο τη δημιουργία 86.000 νέων θέσεων εργασίας
Επόμενο άρθροΓυναίκες στην Επιστήμη: Ο αγώνας για πλήρη και ισότιμη πρόσβαση