Εθιμικό γλυκό των Χριστουγέννων, γνωστό και σαν κουραμπιές της Σάμου. Στην πραγματικότητα, οι κατάδες , όπως λέγονται στην ντοπιολαλιά, είναι ένα αρκετά διαφορετικό γλυκό, μυρωδάτο και ελαφρύ. Οι σαμιώτισες τους ετοίμαζαν από τα υπολείμματα του παραδοσιακού μπακλαβά, που επίσης φτιάχνουν για τις εορτές.
Διατροφικά, οι κατάδες έχουν περισσότερα θρεπτικά συστατικά από τους κλασικούς κουραμπιέδες, λόγω του σουσαμιού, των ξηρών καρπών του μελιού αλλά και του ελαιολάδου.
Σερβίρουμε τους κατάδες με γλυκό σαμιώτικο κρασί του Συνεταιρισμού Samos Vin Doux. Το χρώμα του καραμελένιο και τα αρώματα μαρμελάδας βερίκοκου, ώριμου πεπονιού και καραμέλας βουτύρου, αποτελεί άκρως ελκυστικό συνδυασμό αρωμάτων και γεύσης, που εκφράζεται με έναν εξαιρετικά φρέσκο τρόπο.
Σαμιώτικοι κουραμπιέδες
από την Μαργαρίτα Ικαρίου, Σάμος
Υλικά για 40 κομμάτια
Για τη ζύμη
1 ½ ποτήρι ελαιόλαδο εκλεκτό
½ ποτήρι λιωμένο βούτυρο
1 ποτήρι ζάχαρη κρυσταλλική
1 κ.γ baking powder
1 κ.γ. ξύσμα πορτοκαλιού
1 κ.σ. γλυκό σαμιώτικο κρασί Samos Vin Doux
850 γρ. σκληρό αλεύρι, κοσκινισμένο
800 γρ. μαλακό αλεύρι
1 κ.γ. κοφτό σόδα διαλυμένη σε ένα ποτήρι φυσικό χυμό πορτοκαλιού ή 1 ποτήρι αλισίβα
Για τη γέμιση
1 ½ φλιτζάνι καρύδια, χοντροκομμένα
½ φλιτζάνι ελαφρά καβουρδισμένο σουσάμι
1 κ.σ. ζάχαρη
¼ κ. γ. γαρύφαλλο, σε σκόνη
¼ κ.γ. κανέλα Κεϋλάνης, σε σκόνη
¼ κ.γ. μοσχοκάρυδο, τριμμένο
½ φλιτζάνι μέλι θυμαρίσιο
2 κ.σ. γλυκό σαμιώτικο κρασί Samos Vin Doux
Για το πασπάλισμα
Aνθόνερο
Ζάχαρη άχνη
Tρόπος παρασκευής
Σε κάδο του μίξερ χτυπάμε τη ζάχαρη με το βούτυρο και το ελαιόλαδο, μέχρι να ασπρίσει το μίγμα.
Προσθέτουμε το ξύσμα, το baking powder, τη σόδα με το πορτοκάλι ή την αλισίβα και σταδιακά το αλεύρι.
Η ζύμη είναι έτοιμη όταν δεν κολλάει στα χέρια μας και είναι απαλή και εύπλαστη.
Καβουρδίζουμε το σουσάμι και σε μπολ προσθέτουμε το καρύδι, το ξύσμα του πορτοκαλιού, τα μπαχαρικά, το κρασί, το μέλι, τη ζάχαρη και ανακατεύουμε καλά.
Χωρίζουμε τη ζύμη σε μικρότερα ομοιόμορφα κομμάτια και την ανοίγουμε με τον πλάστη σε φύλλο. Με στρογγυλό κουπάτ κόβουμε κομμάτια ομοιόμορφα.
Στο κέντρο βάζουμε μια κουταλιά γέμιση και κλείνουμε καλά σε σχήμα μισοφέγγαρο.
Στο ταψί στρώνουμε αντικολλητικό χαρτί και αραδιάζουμε τους κατάδες.
Ψήνουμε σε καλά προθερμασμένο φούρνο στους 170οC για 20-25 λεπτά.
Βγάλουμε τους κατάδες, από το φούρνο και όπως είναι ζεστοί, τους ραντίζουμε με ροδόνερο και τους πασπαλίζουμε με άχνη.
Μικρά μυστικά
Πως φτιάχνουμε την αλισίβα ή σταχτόνερο : Σε 1 ποτήρι νερό προσθέτουμε 1 κουταλιά σούπας στάχτη από τζάκι ή ξυλόσομπα. Μόλις βράσει και κοχλάσει το αφήνουμε να κρυώσει καλά και το περνάμε από φίλτρο του καφέ