Η ιδιαίτερη και ξεχωριστή Χριστουγεννιάτικη γιορτή της Ιεράς Μητρόπολης Βεροίας, Ναούσης και Καμπανίας που πραγματοποιείται κάθε χρόνο παραμονή των Χριστουγέννων, φέτος παρουσιάστηκε στο Δημοτικό Θέατρο Πλατέος.

Ρεπορτάζ: Βασίλης Σιμόπουλος

Την εορταστική εκδήλωση διοργάνωσε η Ενορία Κοιμήσεως της Θεοτόκου Αλεξανδρείας και πρωταγωνίστησαν παιδιά Νηπιαγωγείου, Δημοτικού Σχολείου και Γυμνασίου της ευρύτερης περιοχής Αλεξάνδρειας. Κεντρική αφηγήτρια της εκδήλωσης ήταν η κα Σωτηρία Χρυσόπουλου. Τα μικρότερα παιδιά με τον δικό τους χαρισματικό τρόπο και άρτια καθοδηγούμενα από τις κατηχήτριές τους, πέρασαν ένα προς ένα ξεχωριστά το δικό τους  Χριστουγεννιάτικο μήνυμα αγάπης. Τα παιδιά του Γυμνασίου, υπό της ζωντανής ορχήστρας του Γιώργου Λαζαρίδη, τραγούδησαν παραδοσιακά Χριστουγεννιάτικα τραγούδια, καθώς και τα κάλαντα του Πόντου. Την παιδική χορωδία διεύθυνε ο Λαμπαδάριος και Ιεροψάλτης του Ι.Ν. Αγίου Αλεξάνδρου Αλεξάνδρειας, Γεώργιος Ζέπης.

Με το τέλος της εκδήλωσης, ευχετήριο λόγο προσφώνησε ο Αρχιερατικός Επίτροπος Αλεξανδρείας Πανοσιολογιώτατος Αρχιμανδρίτης Διονύσιος Ανθόπουλος.

Αξίζει να σημειωθεί η παρουσία μεγάλου αριθμού κόσμου, ο οποίος παρακολούθησε το εορταστικό γεγονός γεμίζοντας τις θέσεις του Δημοτικού Θεάτρου στο Πλατύ.

Τέλος, επιδόθηκαν σε όλα τα παιδιά που συμμετείχαν στη γιορτή αναμνηστικά δώρα και ευχές εκ μέρους του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτη Βεροίας, Ναούσης και Καμπανίας, κκ Παντελεήμονος.

Δείτε το βίντεο:

Φώτο:

Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι οπουδήποτε κι αν ζει μια γυναίκα πάνω στον πλανήτη μας, έχει πολύ-πολύ περισσότερες πιθανότητες από ό,τι ένας άνδρας να γίνει υπεραιωνόβια, δηλαδή να ξεπεράσει τα 110 χρόνια.

     Σήμερα στη Γη έχει επιβεβαιωθεί από ανεξάρτητους ερευνητές ότι ζουν 95 άνθρωποι με ηλικία άνω των 111 ετών. Από αυτούς, οι 89 είναι γυναίκες, ενώ μόνο πέντε είναι άνδρες – και ο γηραιότερος βρίσκεται μόλις στην 21η θέση.

Πόσοι όμως συνολικά άνθρωποι στη Γη σήμερα έχουν άραγε περάσει τα 110 χρόνια, χωρίς αυτό να έχει επίσημα επιβεβαιωθεί; Η απάντηση είναι τρομερά δύσκολη, καθώς στο μεγαλύτερο μέρος της Γης δεν τηρούνται τόσο παλαιά αρχεία γεννήσεων. Οι εκτιμήσεις των επιστημόνων πάντως είναι πως ζουν μάλλον 150 έως 600 υπεραιωνόβιοι, ενώ σε καμία περίπτωση δεν ξεπερνούν τους 1.000.

Το μυστικό της μακροζωίας τους είναι εξίσου βαθύ. Πολλές επιστημονικές ομάδες μελετούν εξονυχιστικά το DNA των αιωνόβιων (άνω των 100) και των υπεραιωνόβιων (άνω των 110) μήπως βρουν κάποιο γενετικό «κλειδί» που να εξηγεί το συγκριτικό πλεονέκτημά τους, αλλά μέχρι στιγμής δεν έχει έλθει στο φως κάτι σίγουρο και ευρύτερα αξιοποιήσιμο.

Πρόσφατα, σύμφωνα με τους «Τάιμς της Νέας Υόρκης», ο μη κυβερνητικός οργανισμός Betterhumans έδωσε ελεύθερη πρόσβαση σε κάθε ενδιαφερόμενο ερευνητή στη μεγαλύτερη έως τώρα βάση γενετικής ανάλυσης δειγμάτων DNA από περίπου 30 υπεραιωνόβιους. Η ελπίδα είναι ότι ίσως κάποια μέρα μια γονιδιακή θεραπεία ή ένα φάρμακο επιτρέψει σε όλους τους ανθρώπους να γιορτάζουν τα 110 γενέθλιά τους. Εταιρείες όπως η μυστικοπαθής Calisto, θυγατρική της Google, βρίσκονται στο κυνήγι ενός τέτοιου «ελιξήριου».

Η Ιαπωνία «πρωταθλήτρια» μακροζωίας

      Σύμφωνα με τα στοιχεία της διεθνούς Ομάδας Ερευνών Γεροντολογίας, η Ιαπωνία είναι η χώρα με τους περισσότερους υπεραιωνόβιους. Από τους 94 επιβεβαιωμένους ανθρώπους άνω των 111 ετών, οι 24 ζουν στην Ιαπωνία. Στην πρώτη δεκάδα των γηραιότερων εν ζωή ανθρώπων (Top 10), οι μισοί (πέντε) προέρχονται από τη χώρα του «ανατέλλοντος Ηλίου».

     Στη λίστα των ατόμων με ηλικία άνω των 111 ετών, υπάρχουν επίσης 23 από τις ΗΠΑ, εννέα από την Ιταλία, οκτώ από τη Γερμανία, επτά από τη Γαλλία, πέντε από την Ισπανία, τέσσερις από τη Βρετανία κ.α.

Ο Μαθουσάλας είναι γυναίκα: Στη Γη υπάρχουν σήμερα 94 επιβεβαιωμένοι υπεραιωνόβιοι άνω των 111 ετών και μόνο πέντε είναι άνδρες

   Μετά τον θάνατο της ιταλίδας Έμα Μοράνο στις 15 Απριλίου 2017 σε ηλικία 117 ετών και 137 ημερών και της  τζαμαϊκανής Βάιολετ Μπράουν στις 15 Σεπτεμβρίου 2017 σε ηλικία 117 ετών και 189 ημερών, σήμερα ως γηραιότερος άνθρωπος στον κόσμο αναγνωρίζεται η Νάμπι Τατζίμα από την Ιαπωνία, η οποία γεννήθηκε στις 4 Αυγούστου 1900 και, έχοντας γιορτάσει φέτος τα 117ά γενέθλιά της, πλέον διάγει το 118ο έτος της ζωής της.

Προ ημερών ήλθε στο φως η περίπτωση του χιλιανού Celino Villanueva Jaramillo ή  Don Celino, ο οποίος εμφανίζεται να είναι άνω των 121 ετών, αφού, σύμφωνα με το δελτίο ταυτότητάς του, γεννήθηκε τον Ιούλιο του 1896. Ο υπέργηρος άνδρας, που υπήρξε αγρότης, είναι σχεδόν τυφλός και κωφός, ενώ είναι αδύνατο να κινηθεί χωρίς βοήθεια.

Ελάχιστα πράγματα είναι γνωστά για την ζωή του, καθώς εξαιτίας της ηλικίας του είναι σχεδόν αδύνατη η επικοινωνία μαζί του. Σύμφωνα με τα χιλιανά μέσα ενημέρωσης, έχασε το σπίτι του από πυρκαγιά σε ηλικία 99 ετών και μια γειτόνισσά του τον λυπήθηκε και αποφάσισε να τον φιλοξενήσει, επειδή δεν είχε κανέναν συγγενή.

Το πιστοποιητικό γέννησής του καταστράφηκε στην πυρκαγιά και η ταυτότητά του που ανανέωσαν οι αρχές της Χιλής, δίνουν ως ημερομηνία γέννησής του την 25η Ιουλίου 1896. Η υπεύθυνη του τοπικού ληξιαρχείου δηλώνει κατηγορηματικά, ότι σύμφωνα με τα αρχεία της υπηρεσίας, ο Don Celino είναι 121 ετών. Προς το παρόν, πάντως, εκκρεμεί η επίσημη επιβεβαίωση της ηλικίας του από ανεξάρτητη ομάδα ερευνητών.

     Την πρώτη τριάδα των επιβεβαιωμένων εν ζωή υπεραιωνόβιων, μετά τη Τατζίμα, συμπληρώνουν η Τσίγιο Μιγιάκο επίσης από την Ιαπωνία, η οποία γεννήθηκε στις 2 Μαΐου 1901 και είναι περίπου 116,5 ετών και η Άνα Βέλα-Ρούμπιο από την Ισπανία, που γεννήθηκε στις 29 Οκτωβρίου 1901 και πρόσφατα έκλεισε τα 116.

Το αξεπέραστο γυναικείο ρεκόρ των 122 και κάτι ετών

   Ο γηραιότερος άνθρωπος στον κόσμο που έχει ζήσει ποτέ (μετά την εποχή του Μαθουσάλα!) είναι η γαλλίδα Ζαν Καλμάν, η οποία είχε γεννηθεί στις 21 Φεβρουαρίου 1875 στην Αρλ, όπου και πέθανε στις 4 Αυγούστου 1997, στην αξεπέραστη μέχρι σήμερα ηλικία των 122 ετών και 164 ημερών. Μετά τον θάνατό της κανείς άνθρωπος – ή σωστότερα καμία γυναίκα – δεν πλησίασε την ηλικία της.

Μόνο άλλος ένας άνθρωπος επιβεβαιωμένα έχει ζήσει πέρα από τα 118 χρόνια. Πρόκειται για τον επόμενο γηραιότερο άνθρωπο που υπήρξε ποτέ, την αμερικανίδα Σάρα Κνάους, η οποία πέθανε σε ηλικία 119 ετών και 97 ημερών. Έξι ακόμη γυναίκες πέθαναν, αφού πρόλαβαν να γιορτάσουν τα 117α γενέθλιά τους. Συνεπώς σε ηλικία άνω των 117 ετών μέχρι σήμερα, έχει επιβεβαιωθεί ότι έχουν φθάσει στον κόσμο μόνο οκτώ άνθρωποι – όλες γυναίκες.

Η Καλμάν, η οποία είχε εντυπωσιακά καλή υγεία σε όλη τη ζωή της (έκανε ποδήλατο στα 100 της!) και κάπνιζε από τα 21 έως τα 117 της, έχει σπάσει την θεωρούμενη από τους επιστήμονες ανώτατη βιολογική «οροφή» για τη διάρκεια της ανθρώπινης ζωής. Η ίδια θεωρούσε ως μυστικό της μακροζωίας της το πολύ ελαιόλαδο που όχι μόνο έτρωγε, αλλά και άλειφε συχνά στο δέρμα της, το ότι γελούσε πολύ και ότι παρέμενε ήρεμη παρά τις όποιες αναποδιές. Και επίσης, όπως έλεγε: «ο Θεός πρέπει να με έχει ξεχάσει!».

Εωσότου επιβεβαιωθεί -αν επιβεβαιωθεί- η ηλικία του 121χρονου χλιανού Don Celino, ως γηραιότερος άνδρας που επιβεβαιωμένα έζησε ποτέ στον κόσμο (και είναι 16ος στον κατάλογο των γηραιότερων ανθρώπων), θεωρείται ο ιάπωνας Τζιροεμόν Κιμούρα, ο οποίος γεννήθηκε στις 19 Απριλίου 1897 και πέθανε στις 12 Ιουνίου 2013, σε ηλικία 116 ετών και 54 ημερών. Υπήρξε ταχυδρομικός υπάλληλος και θεωρούσε μυστικό της μακροζωίας του το ότι ήταν θετικός και αισιόδοξος. «Κοιτάζω πάντα ψηλά τον ήλιο και τον ουρανό», έλεγε.

Επίσης συμβούλευε τους ανθρώπους, αν θέλουν να ζήσουν πολλά χρόνια, να ασκούνται τακτικά, να τρώνε μικρές μερίδες φαγητού, να παρακολουθούν καθημερινά τις ειδήσεις, να γίνονται δυνατότεροι μετά από μια αναποδιά, να ζουν χωρίς προσκολλήσεις και χωρίς έντονες επιθυμίες (δύο βασικές βουδιστικές συστάσεις), να έρχονται συχνά σε στενή επαφή με τη φύση, να νιώθουν ευγνωμοσύνη και να γελούν συχνά.

Μετά τον Κιμούρα, μόνο δύο άνδρες έχουν επιβεβαιωμένα γιορτάσει τα 115α γενέθλιά τους και τέσσερις τα 114α γενέθλιά τους. Συνεπώς πάνω από την ηλικία των 114 ετών μέχρι σήμερα έχει επιβεβαιωθεί ότι έχουν ζήσει μόνο επτά άνδρες.

Στις 11 Αυγούστου 2017 πέθανε σε ηλικία 112 ετών και 126 ημερών ο έως πρόσφατα εν ζωή γηραιότερος άνδρας στον κόσμο, ο ισραηλινός Γισραέλ Κρίσταλ. Σήμερα τον τίτλο του επαληθευμένα γηραιότερου άνδρα κατέχει ο ισπανός Φρανσίνσκο Νούνιες Ολιβέρα, βετεράνος του ισπανικού εμφυλίου πολέμου, ο οποίος γεννήθηκε στις 13 Δεκεμβρίου 1904 και είναι σήμερα σχεδόν 113 ετών. Ακολουθεί ο ιάπωνας Μασάζου Νονάκα, περίπου 112,5 ετών.

Στην Ελλάδα το επίσημο ρεκόρ μακροζωίας κατέχει ο Γρηγόρης Πανταζής, ο οποίος γεννήθηκε στις 15 Ιανουαρίου 1873 και πέθανε στις 22 Δεκεμβρίου 1983, σε ηλικία 110 ετών και 341 ημερών.

ΑΠΕ-ΜΠΕ

Στην Εσθονία! Εκεί ίδρυσε επιχείρηση σε μία ώρα παίρνοντας ψηφιακό κωδικό ένας νεαρός Έλληνας όπως και χιλιάδες ευρωπαίοι. 
Τυχαίο; Καθόλου. 

Αρχές του 2000 ο νεαρός τότε πρωθυπουργός της Εσθονίας μου έδειξε το τραπέζι του υπουργικού συμβουλίου στο οποίο ήταν ενσωματωμένοι υπολογιστές στις θέσεις των υπουργών.

«Οι υπουργοί είχαν δύο μήνες καιρό να μάθουν να επικοινωνούν μεταξύ τους και με τον Πρωθυπουργό μόνον ηλεκτρονικά.» Αυτό σήμαινε ότι όλη η ιεραρχία της διοίκησης έπρεπε σε ελάχιστο χρόνο να προσαρμοσθεί ή να φύγει. Η χώρα είχε εθνικό στόχο να πρωτοπορήσει στην παιδεία και στην ψηφιακή εποχή. Μία μικρή χώρα με παλαιού τύπου σοβιετικές δομές και κατεστραμμένη οικονομία, σήμερα αποτελεί μία χώρα πρότυπο στον ψηφιακό τομέα και είναι η 3η στη παγκόσμια εκπαιδευτική αξιολόγηση στο σύστημα PISA.
Αντίστοιχα στην Ελλάδα του 21ου αιώνα στην πιο δύσκολη στιγμή μιας καθημαγμένης οικονομίας αλλά στην στροφή της ιστορίας για μια νέα εποχή ένας νεαρός πρωθυπουργός τοποθετεί «μαρξιστές» υπουργούς Παιδείας και κοιτά πίσω στον 20ο αιώνα.

Ο 21ος αιώνας μπήκε φέρνοντας μαζί του νέα κύματα παγκόσμιας καινοτομίας. Από την ψηφιακή εποχή μπήκαμε στην εποχή της αυτοματοποίησης της 4ης Βιομηχανικής Επανάστασης που ήδη αλλάζει με ταχύτητα οικονομίες και κοινωνίες.
Οι χώρες που δεν θα αδράξουν τη στιγμή θα περιθωριοποιηθούν . Για ακόμη μια φορά το δίλημμα της προόδου είναι Προσαρμογή ή Περιθώριο.

Ο πυρήνας της προσαρμογής στο μέλλον είναι το εκπαιδευτικό σύστημα σε όλες του τις εκφάνσεις με πυρήνα το Δημόσιο ΑΕΙ . Και αυτό γιατί η ανώτατη εκπαίδευση παράγει τους εκπαιδευτικούς και όλους τους ηγέτες με την κουλτούρα και τις δεξιότητες του αύριο. Το πανεπιστήμιο είναι το τηλεσκόπιο ενός λαού για να δει που θα πάει. Εκεί γεννιέται η έρευνα, θεμελιώνεται η παραγωγική ανάπτυξη, και οι υπηρεσίες και τα προϊόντα μετατρέπονται σε διεθνώς εμπορεύσιμα.

Σ’ αυτό το κρίσιμο σταυροδρόμι που η Ελλάδα πρέπει να αλλάξει θεμελιωδώς το εκπαιδευτικό της σύστημα βρισκόμαστε μπροστά σε τεράστιες δυσκολίες .

Θα σταθώ σε τρία ζητήματα:
Το πρώτο είναι η έλλειψη διατυπωμένου εθνικού στόχου που κατά την άποψη μου θα έπρεπε να είναι η ψηφιακή πρωτοπορία σε διεθνές επίπεδο. Η έλλειψη όμως συνολικού εθνικού αφηγήματος αποπροσανατολίζει και τις επιλογές στην Παιδεία.
Το δεύτερο θέμα, όχι μόνο ελληνικό, είναι ότι αυξάνεται η ζήτηση για φοίτηση στα ΑΕΙ, αυξάνεται συνεχώς το κόστος σπουδών ανά φοιτητή και ταυτόχρονα μειώνονται τα διαθέσιμα κονδύλια για την παιδεία ( Ελλάδα : 19% για συντάξεις, 3,8% για την παιδεία).Πως αντιμετωπίζεται αυτό το δίλημμα; Ο λαϊκισμός έχει απάντηση: “λίγο-δήθεν πανεπιστήμιο σε όλους” , Ανώτατη Παιδεία χαμηλής ποιότητας η οποία αυξάνει τις ανισότητες δίνοντας δυνατότητες επιλογής και εξέλιξης μόνο σ΄αυτούς που έχουν την οικονομική δυνατότητα. Αφήνοντας τους υπόλοιπους με «χαρτιά στο χέρι» χωρίς αντίκρισμα στην αγορά εργασίας…και τη χώρα χωρίς αναπτυξιακή προοπτική. Ισα Επιδόματα αντί για ίσες ευκαιρίες για νέους!!

Η άλλη επιλογή η Υψηλής Ποιότητας Ανώτατη Παιδεία για όλους όσους θέλουν και προσπαθούν απαιτεί Στόχο, υψηλές προδιαγραφές, αυστηρή αξιολόγηση (ποσοστά ολοκλήρωσης σπουδών , προσφορές θέσεων /αποδοχές , δημοσιευμένο έργο, διδακτική αποτελεσματικότητα καθηγητών) και προσέλκυση πόρων από φοιτητές εξωτερικού, επιχειρήσεις συνεργαζόμενες με πανεπιστήμια και ιδιώτες.

Για την αναδιάρθρωση πχ. του χαοτικού-πελατειακού χάρτη των ελληνικών ΑΕΙ απαιτούνται , τεκμηρίωση, πόροι περιφερειακός σχεδιασμός και… «το κεφάλι του υπουργού».
Τεκμηρίωση σημαίνει συστηματική παρακολούθηση ζωτικών στατιστικών όπως πόσοι φοιτητές παρακολουθούν μαθήματα, πόσοι μετεγγράφονται , πόσοι αποφοιτούν σε 5 , 6 ή 8 χρόνια, ποιο είναι το κόστος εκπαίδευσης ανά σπουδαστή και ανά σχολή, ποιος είναι ο αριθμός των διδασκόντων κλπ.
Χωρίς τεκμηρίωση που βασίζεται σε τεχνολογίες και εργαλεία αξιολόγησης , χωρίς σαφείς στόχους για τη σχέση των Ανώτατων Ιδρυμάτων με το παραγωγικό εθνικό στόχο και χωρίς σωστή εστίαση των υπαρχόντων δημοσίων πόρων και προσέλκυση ιδιωτικών δεν είναι εφικτή καμία θετική εξέλιξη.

Τρίτο θέμα είναι η οργάνωση των ΑΕΙ, στην Ελλάδα είναι δαιδαλώδης, υπουργοκεντρική και γραφειοκρατική με την αναρχία να αποτελεί «δημοκρατική αρετή». Μοντέλο που υπηρετεί τη λογική του κομματάρχη υπουργού που αποφασίζει με βάση το κομματικό συμφέρον και τις επόμενες εκλογές.

Η Αυτονομία , η λογοδοσία και η κανονικότητα λειτουργίας των ΑΕΙ αποτελούν τις βασικές αρχές αλλαγής του σύγχρονου εκπαιδευτικού υποδείγματος.
Τα συμβούλια Διοίκησης ήταν ένα εργαλείο για την αντιμετώπιση των παραπάνω. Πολεμήθηκαν- διαλύθηκαν.

Που βαδίζουμε λοιπόν σήμερα;. Το νεοπελατειακό σύστημα του κου Τσίπρα στη λογική της Αντιμεταρρύθμισης νομιμοποίησε την βία και επανέφερε το δημόσιο διάλογο στα ζητήματα της πελατειακής μάστιγας των πανεπιστημίων: Αιώνιοι φοιτητές, Μετεγγραφές στη μέση της χρονιάς, ΤΕΙ που γίνονται Πανεπιστήμια με ανακοίνωση του Πρωθυπουργού χωρίς μελέτη, χωρίς αξιολόγηση, χωρίς σταδιακή εξέλιξη , ελεύθερη είσοδος όλων στα Πανεπιστήμια, των οποίων οι προϋπολογισμοί καταρρέουν , γενικευμένη αναρχία.
Καθένα από τα παραπάνω ζητήματα αφορούν άμεσα χιλιάδες ψηφοφόρους (εξ ου και οι χαλαρές αντιδράσεις των άλλων κομμάτων ), ικανοποιούν ένα εξαιρετικά βραχυπρόθεσμο συμφέρον και τινάζουν στον αέρα το μέλλον της χώρας.

Σ΄ αυτές τις συνθήκες η Ελλάδα είναι καταδικασμένη να ομφαλοσκοπεί γύρω από διακυβεύματα του προχθές διότι με παιδεία του 20ο αιώνα δεν υπάρχει ανάπτυξη του 21ου αιώνα.

Είμαι εξ εκείνων που μελετώντας εξονυχιστικά την ιστορία μας, έχουν καταλήξει στο συμπέρασμα ότι το ζήτημα της εθνικής μας ταυτότητας είναι περίπλοκο και σε άμεση συνάρτηση με τις ιστορικές συνθήκες. Κι όχι μόνο αυτό.

Στη σύγχρονη διαδρομή μας έχουμε ηρωοποιήσει ανθρώπους που ουδόλως άξιζαν τέτοια στιγμή. Όπως ο ναύαρχος Μιαούλης, παρ’ ότι έκαψε τον ελληνικό στόλο στον Πόρο επειδή ο Καποδίστριας δεν του έδινε χρήματα. Όπως ο Κωλέτης, ο άνθρωπος που με τις ίντριγκες και τη διαφθορά συνετέλεσε όσο κανένας άλλος στον θλιβερό εμφύλιο καταμεσής της επανάστασης του ΄21. Μπορώ ν’ αραδιάσω ένα σωρό παρόμοια για τα οποία εξανίστανται κάποιοι θεωρώντας ότι θίγονται τα ιερά και τα όσια του έθνους, μα αυτά αρκούν για τις σκέψεις που θέλω ν’ αναπτύξω.

Αφορμή αυτών των σκέψεων ήταν ο καυγάς του Θεόδωρου Πάγκαλου με κάποιους περίεργους αριστεροδέξιους («φασιστοκουμμούνια» τους αποκαλεί) που πιστεύουν στη φυλετική συνέχεια και ταυτότητα και προσκυνούν τους ήρωες του τόπου, όπως χωρίς καμιά περισσότερη εμβάθυνση τους έμαθαν.

Τι είπε ο Πάγκαλος κι «άναψε» ο καυγάς; Το αυτονόητο για έναν απλό αναγνώστη της ιστορίας.

Ότι «οι Σουλιώτισσες που έριξαν τα μωρά τους κι έπεσαν από το Ζάλογγο πριν 215 χρόνια, προτιμώντας τον θάνατο από τον εξευτελισμό, ήταν πλήρως αλβανόφωνες».

Ιδού ακριβώς τα λόγια του:

«Δεν υπάρχει Έλληνας να μην καταλαβαίνει τη λέξη λουλούδι. Έχει υποκαταστήσει πλήρως την παλαιότερη ελληνική λέξη άνθος. Πόσοι όμως ξέρουν ότι το λουλούδι προέρχεται από το αλβανικό λιούλιε; 215 χρόνια πριν, στα βουνά βόρεια της Πρέβεζας, οι Σουλιώτισσες ρίξαν τα βρέφη τους στο γκρεμό και μετά πήδηξαν και οι ίδιες. Ο θάνατος ήταν προτιμότερος από τον εξευτελισμό. Πώς όμως οι Σουλιώτισσες λέγανε ανθός στην αμμουδιά ενώ ήταν παντελώς αλβανόφωνες; Ας καταλάβουν επιτέλους τα γκρίζα και ροζ φασιστοκουμμούνια ότι Έλληνας είναι όποιος αισθάνεται έτσι και όχι όποιος γεννήθηκε στη χώρα αυτή».

Γιατί τα είπε αυτά ο Πάγκαλος;

Υπάρχουν δυο εκδοχές.

Η πρώτη και σοβαρή, επειδή πιστεύει –και σωστά- ότι η εθνικότητα αποτελεί κορυφαίο ζήτημα της συνείδησης εκάστου και δεν έχει να κάνει με το χρώμα ή το αίμα ή και το που γεννήθηκε κάποιος.

Οι Σουλιώτες, επί παραδείγματι, εμφανίστηκαν στην περιοχή που τους μάθαμε από την ιστορία στα τέλη του 17^ου και στις αρχές του 18^ου αιώνα, έστησαν εκεί τις εστίες τους και εντάχθηκαν πλήρως στον όποιο εθνικό ιστό υπήρχε εκείνα τα χρόνια. Ήταν Χριστιανοί Τσάμηδες και βεβαίως αλβανόφωνοι. Ζούσαν μόνο με τον πόλεμο και τις ληστρικές επιδρομές και εν πολλοίς καταδυνάστευαν την αγροτική οικονομία της πέριξ περιοχής. Είτε ζητώντας φόρους από τους Έλληνες καλλιεργητές είτε κάνοντας επιδρομές και λαφυραγωγίες. Εξ ου και οι Έλληνες Χριστιανοί ζητούσαν την προστασία του Αλή Πασά των Ιωαννίνων.

Όλα αυτά, αν τα δει κάποιος με τη σημερινή οπτική γωνία, μπορεί να καθιστούν τους Σουλιώτες αντιπαθείς. Ακόμη κι έτσι όμως, αποδεικνύουν αυτό που ανέφερα στην αρχή: Πόσο περίπλοκο είναι το θέμα της εθνικής ταυτότητας.

Η δεύτερη εκδοχή που είπε όσα είπε ο Πάγκαλος, είναι ότι τα είπε ως … Πάγκαλος.

Ο οποίος στα 80 του χρόνια εξακολουθεί να τρέφεται και να διασκεδάζει με όσους είναι ημιμαθείς αλλά έχουν πάντα γνώμη για κάποιο θέμα. Εξακολουθεί να δυναμιτίζει τα πράγματα όταν ξέρει ότι απέναντί του η περιέρρευσα ηλιθιότητα προσβάλλει τη δική του ευφυΐα.

Εξ ου και πολλές φορές έχει χύσει την καρδάρα με το γάλα μόνος του και δεν κατάφερε ποτέ να ικανοποιήσει την πολιτική υπεροχή του μυαλού του…

Κρατώ και τις δυο εκδοχές και μένω στην σωστή ιστορική αποτύπωση των λεγομένων του.

Αναγνωρισμένος μαθηματικός με σημαντικό ερευνητικό έργο που ξεκινά από τα εφαρμοσμένα μαθηματικά και φτάνει έως τη λειτουργία του εγκεφάλου, ο καθηγητής Γιώργος Δάσιος έλαβε πριν από λίγες ημέρες τον τίτλο του αντεπιστέλλοντος μέλους της Ακαδημίας Αθηνών.

Με αυτήν την αφορμή ο καθηγητής Δάσιος μίλησε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ για την επιστήμη του, τη συγγένειά της με τη φιλοσοφία, την εκλαΐκευση και τους επιστήμονες – σταρ, καθώς και τη σισύφεια προσπάθειά μας να κατανοήσουμε τον εγκέφαλο με εργαλείο κατανόησης τον ίδιο μας τον εγκέφαλο.

Όπως λέει, «είναι σαν να προσπαθούμε να κάνουμε κτηνίατρο μια γάτα».

Ακουλουθεί το πλήρες κείμενο της συνέντευξης του καθηγητή Γιώργου Δάσιου στο ΑΠΕ-ΜΠΕ και τον Περικλή Δημητρουλόπουλο.

Τι είναι αυτό που λέμε μαθηματικό μυαλό;

Θα το όριζα ως κάτι που σε ωθεί στην αναζήτηση μιας αδιαμφισβήτητης γνώσης, μιας απόλυτης γνώσης. Η ώση αυτή, που πολλές φορές γίνεται πάθος, σε κάνει μαθηματικό μυαλό. Και δεν μιλώ για τα μυαλά των είκοσι – τριάντα μαθηματικών ιδιοφυιών που υπάρχουν στον κόσμο, αλλά για ένα πολύ ευρύτερο σύνολο. Σε μια τάξη, ας πούμε, θα βρεις σίγουρα δυο τρία μαθηματικά μυαλά.

Κληρονομείται αυτό το ταλέντο;

Όπως πολλά άλλα πράγματα, μπορεί να περάσει κι αυτό από γενιά σε γενιά. Το βασικό όμως είναι να ενθαρρύνονται αυτά τα παιδιά όταν είναι μικρά. Πρέπει καμιά φορά να επιβραβεύουμε ακόμη και το λάθος, ειδικά εάν πίσω από αυτό το λάθος υπάρχει μια πρωτότυπη σκέψη.

Τα μαθηματικά όμως σε τι κάνουν καλύτερη τη ζωή μας;

Όταν ήμουν φοιτητής, στο τρίτο έτος, κάναμε φιλοσοφία. Ο καθηγητής μας ήταν ο Ιωάννης Θεοδωρακόπουλος. Μας έλεγε λοιπόν να φανταστούμε ότι διατάσσουμε τον ανθρώπινο λόγο πάνω σε μια ευθεία. Και πρέπει να ορίσουμε ένα σημείο ως αρχή, το οποίο καθορίζουμε με βάση ορισμένες παραδοχές. Σε εκείνο το σημείο ξεκινάνε δυο νοητικές διαδικασίες, μία προς τη μία κατεύθυνση και μία προς την άλλη. Η μία κατεύθυνση λέει ότι αποδέχεσαι αυτές τις παραδοχές και με τη λογική χτίζεις αποτελέσματα. Αυτός είναι ο ορισμός των μαθηματικών. Από την άλλη μεριά ελέγχεις την αξιοπιστία των παραδοχών. Αυτό είναι η φιλοσοφία.

Είναι τόσο όμορες αυτές οι δυο επιστήμες;

Ναι, βέβαια. Εξαρτάται φυσικά από πού έρχεσαι και πού πας, δηλαδή ποια κατεύθυνση παίρνεις, για να πεις ότι εκεί όπου τελειώνουν τα μαθηματικά αρχίζει η φιλοσοφία ή το αντίθετο.

Και ποια είναι η θεμελιώδης τους διαφορά;

Φιλοσοφικά συστήματα υπάρχουν πολλά, ανάλογα με το πώς ερμηνεύεις τις αρχές και τι θεωρείς αρχές. Τα μαθηματικά, από τη στιγμή που θα τις αποδεχθείς αυτές τις αρχές και δεν έχεις κάνει λάθος στη λογική, είναι ένα και μόνο σύστημα. Σε όλα του τα στάδια καταλαβαίνουμε όλοι το ίδιο. Στη φιλοσοφία αντίθετα είναι τα πάντα ανοικτά σε ερμηνείες και θεωρήσεις. Λέω εγώ πέτρα και εννοώ ολόκληρη τη Γη. Λέτε εσείς πέτρα και εννοείτε έναν κόκκο άμμου.

Τα μαθηματικά είναι δηλαδή μια γλώσσα απόλυτης ακρίβειας;

Τα μαθηματικά είναι μια νομοτελειακή γλώσσα χωρίς εξαιρέσεις. Όση ώρα και να μιλάμε μαθηματικά καταλαβαίνουμε το ίδιο. Στην υπόλοιπη γλώσσα συμβαίνει μάλλον όσο περισσότερο να μιλάμε τόσο περισσότερο να απομακρυνόμαστε. Είχα μια συζήτηση κάποτε με τον καθηγητή Μπαμπινιώτη και του έλεγα ότι το κέντρο στον εγκέφαλο που αποφασίζει για συντακτικό, γραμματική και μαθηματικές πράξεις είναι ακριβώς το ίδιο.

Γιατί συμβαίνει αυτό;

Επειδή είναι το κέντρο που αποφασίζει με βάση κανόνες. Δεν το ενδιαφέρει αν αυτοί οι κανόνες είναι ορθογραφίας, διάταξης λέξεων ή μαθηματικών πράξεων. Μου είπε κάτι που μου έμεινε:  ότι οι εξαιρέσεις στη γλώσσα είναι προϊόν ιστορικών κατάλοιπων. Αν ο κόσμος λέει κάτι που περνάει από γενιά σε γενιά, εμείς δεν μπορούμε να του πούμε μην το λες επειδή δεν είναι σωστό.  Εσείς δεν επιτρέψατε από την αρχή να λέει κανείς άλλα πράγματα. Και για να επιστρέψω στο αρχικό σας ερώτημα, σε τι κάνουν καλύτερη τη ζωή μας τα μαθηματικά, θα σας πω ότι στα μαθηματικά κάνεις πολύπλοκες διανοητικές διαδικασίες για να καταλήξεις σε κάτι το οποίο στη συνέχεια είναι έτοιμο προς χρήση. Αυτό είναι τα θεωρήματα. Λοιπόν, όσο πιο πολύπλοκη γίνεται η ζωή μας, τόσο περισσότερο χρειάζεσαι αυτά τα έτοιμα κουτάκια. Να σας το πω πιο απλά: η μαθηματική σκέψη σε κάνει καλύτερο ακόμη και στις αποφάσεις σου.

Η απουσία εξαιρέσεων δεν είναι ένας περιορισμός;

Όχι και θα σας εξηγήσω γιατί. Αυτό που λέμε σήμερα μαθηματικά, στην αρχαιότητα ήταν τέσσερις κατηγορίες. Ήταν οι αριθμοί εν ακινησία, δηλαδή η αριθμητική, οι αριθμοί εν κινήση που ήταν η μουσική, στερεά και σχήματα εν ακινησία που ήταν η γεωμετρία και σχήματα εν κινήση που ήταν η αστρονομία. Όλα αυτά μαζί έκαναν τα μαθηματικά, με την έννοια ότι είναι απόλυτες αλήθειες, μπορούν επομένως να διδαχθούν και να μαθευτούν. Τα μαθηματικά είναι κάτι που μαθαίνεται. Από εκεί πήραν το όνομά τους.

Και ποιος ήταν ο νονός;

Κάποιος που δεν ήταν μαθηματικός: ο Πλάτωνας. Ο Πλάτωνας έλεγε ότι αυτές είναι αδιαμφισβήτητες αλήθειες και επομένως μπορούν να διδαχθούν και να μαθευτούν σε αντίθεση με τη φιλοσοφία ή την ηθική, τις οποίες μπορείς να συζητάς αλλά όχι να διδάσκεις. Γιατί ποιος μπορεί να ισχυριστεί ότι εσύ έχεις χειρότερη ηθική από μένα που στα λέω; Άρα δεν μπορείς να διδάσκεις ή να επιβάλεις στον άλλον τη δική σου ηθική. Σημειωτέον ότι για να αποκτήσεις το δικαίωμα στην Ακαδημία του Πλάτωνα να συμμετέχεις στους διαλόγους έπρεπε να έχεις διδαχθεί επί δυο χρόνια τα μαθήματα των μαθηματικών. Ήθελε να εξασφαλίσει ότι μπορείς να μιλάς χωρίς κυκλικά επιχειρήματα, να μην χρησιμοποιείς συμπεράσματα για να βγάλεις συμπεράσματα αλλά υποθέσεις.

Μελετώντας τον εγκέφαλο θα λέγατε ότι είναι ένα μεγάλο μυστήριο;

Και τέτοιο θα παραμείνει σε κάποιο βαθμό. Δεν υπάρχουν  αυτογνωσικά συστήματα στον κόσμο. Κι όπως δεν θα μπορέσουμε ποτέ να καταλάβουμε πλήρως τον εαυτό μας, έτσι δεν θα μπορέσουμε να καταλάβουμε και τον εγκέφαλο. Γιατί στην ουσία τι κάνουμε; Προσπαθούμε να καταλάβουμε ένα μηχάνημα χρησιμοποιώντας ως εργαλείο κατανόησης το ίδιο το μηχάνημα. Είναι σαν παίρνεις μια γάτα και να προσπαθείς να την κάνεις κτηνίατρο.

Σε τι βαθμό έχουμε κατανοήσει τη λειτουργία του;

Είμαστε ακόμη σε νηπιακό στάδιο. Εχουμε να μάθουμε πολλά. Σκέφτομαι πάντα ωστόσο αυτό που είχε πει ένας σημαντικός βρετανός νευροφυσιολόγος, ο Κόλιν Μπλέικμουρ: εάν ο ανθρώπινος εγκέφαλος ήταν τόσο απλός ώστε να μπορούμε να τον καταλάβουμε, θα σήμαινε ότι θα ήμασταν τόσο ανόητοι που πάλι δεν θα μπορούσαμε να τον καταλάβουμε.

Ακούγεται σαν εκλαϊκευμένη εκδοχή μιας βαθύτερης σκέψης. Πιστεύετε στην εκλαΐκευση της επιστήμης;

Πολύ. Μιας και με ρωτήσατε για την εκλαΐκευση, συστήνω στους αναγνώστες σας ένα βιβλίο του Μπλέικμουρ, τη «Μηχανή του νου» [σ.σ. στα ελληνικά από τις Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης].

Είναι καλό που η επιστήμη έχει κι αυτή ένα σταρ σύστεμ, όπως ας πούμε ο κινηματογράφος ή το ποδόσφαιρο;

Υπάρχουν επιστήμονες που κυνηγάνε την προβολή και άλλοι όχι. Είναι ανθρώπινο. Και δεν το βρίσκω κακό. Οι σταρ γίνονται πρότυπα για τα νέα παιδιά. Και η επιστήμη τα χρειάζεται τα νέα παιδιά.

Έπειτα από 45 χρόνια στην ανώτατη εκπαίδευση τι θα λέγατε γι’ αυτά τα νέα παιδιά;

Ότι χρόνο με τον χρόνο οι καλοί γίνονται καλύτεροι. Από την άλλη πλευρά, όμως, χρόνο με τον χρόνο ο μέσος όρος πέφτει.

ΑΠΕ-ΜΠΕ

Δείτε την είδηση – πλάνα στο βίντεο:

Χαρούμενες γιορτινές στιγμές – Τα παιδιά ψάλλουν τα κάλαντα στην πόλη της Αλεξάνδρειας.

Έμβολος - emvolos.gr