Αγκαθιά Ημαθίας: Κόλιαντα και Χριστουγεννιάτικες εκδηλώσεις
Ο Πολιτιστικός Μορφωτικός Σύλλογος Νέων Αγκαθιάς “Ο ΑΣΤΗΡ” άναψε φωτιές, πέταξε φαναράκια και γέμισε την πλατεία του χωριού με ξωτικα και τον Άγιο Βασίλη και φέτος όπως κάθε χρόνο!
Εθνικός Κλειδίου: Γιορτινό γεύμα της διοίκησης
Με αφορμή την διακοπή του πρωταθληματος για τις χριστουγεννιατικες διακοπές, η διοίκηση του ΕΘΝΙΚΟΥ παρέθεσε γεύμα στον προπονητή και στους παίκτες της ομάδας.
Η επιλογή του χώρου δεν μπορούσε να είναι άλλη εκτός από το coffee kleidi, το οποίο δείχνει με κάθε τρόπο ότι είναι δίπλα στην ομάδα.
Άπαντες είχαν την ευκαιρία να περάσουν στιγμές χαλάρωσης μέσα σε ένα οικογενειακό κλίμα.
Νίκη Αγκαθιάς: Ευχαριστείες και ευχές της διοίκησης.
Η διοίκηση της Νίκης Αγκαθιάς ευχαριστεί θερμά τον σύλλογο του ΓΑΣ Ροδοχωρίου για την άψογη φιλοξενία του στο προχθεσινό μεταξύ μας ντέρμπι. Υποσχόμαστε να την ανταποδώσουμε ανάλογα στον β’ γύρο.
Επίσης συγχαίρουμε τη διαιτητική τριάδα για την άριστη διαιτησία στον συγκεκριμένο αγώνα.
Τέλος, ευχόμαστε σε όλο το φίλαθλο κόσμο καλές γιορτές και ευτυχισμένο το νέο έτος.
ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΑ 2017: Από τα χελιδονίσματα στην αρχαιότητα στα κάλαντα των Χριστουγέννων και της Πρωτοχρονιάς
Από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα τα κάλαντα σηματοδοτούν την γιορτή, το αύριο, την έναρξη του καινούργιου. Τότε τα αποκαλούσαν χελιδονίσματα και η αρχή του έτους ήταν τον Μάρτιο.
Όπως δηλώνει στο Αθηναϊκό-Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων η λαογράφος του Μουσείου Λαϊκής Τέχνης και Παράδοσης «Αγγελική Χατζημιχάλη», Σταυρούλα Πισιμίση «αν και ήταν ταυτισμένα με την αρχή της άνοιξης εμπεριέχουν επίσης όπως και στις μέρες μας ευχετικούς στίχους για την καλοχρονιά, έχουν σχέση για την νοικοκύρη, τα μέλη της οικογένειας.
Τα πράγματα αλλάζουν για πρώτη φορά όταν 153 πΧ οι ανώτατοι άρχοντες του ρωμαϊκού κράτους άρχισαν να αναλαμβάνουν το αξίωμά τους την 1η Ιανουαρίου. Από τότε η ημέρα αυτή άρχισε να θεωρείται ως αρχή του έτους. Οι Χριστιανοί όμως δεν γιόρταζαν την 1η αλλά την 6η Ιανουαρίου, που ήταν η βάπτιση του Χριστού. Το 354 πΧ στα μέσα του 4ου αιώνα διαχωρίστηκε στη Ρώμη η γιορτή γεννήσεως του Χριστού κι έγινε στις 25 Δεκεμβρίου. Έτσι καθιερώθηκε ως ημερομηνία γέννησης του Χριστού η 25η Δεκεμβρίου και η 1η Ιανουαρίου ως η πρώτη μέρας της νέας χρονιάς».
Από τότε λοιπόν έως σήμερα τα κάλαντα είναι από τα πιο γνωστά έθιμα κατά το δωδεκαήμερο των Χριστουγέννων και της Πρωτοχρονιάς, «γνωστά κι ως το καλιάντασμα» όπως διευκρινίζει η κ. Πισιμίση.
«Ξεκινούν από την παραμονή των Χριστουγέννων και της Πρωτοχρονιάς κυρίως τα παιδιά αλλά και μεγάλοι και βγαίνουν στους δρόμους. Η παράδοση και ο λαϊκός πολιτισμός θέλει τα παιδιά της υπαίθρου να κρατούν στο χέρι τους ένα χλωρό ραβδί από την φύση που έχουν κόψει είτε από κρανιά από άλλο δέντρο και με αυτό χτυπούν την πόρτα του σπιτιού το οποίο επισκέπτονται. Υπάρχουν αρκετές παραλλαγές στα κάλαντα ανά περιοχή ως προς τις ευχές», τονίζει στο Αθηναϊκό Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων η κ. Πισιμίση.
Και προσθέτει: «Υπάρχουν διαφορετικοί στίχοι και τραγούδια. Το βασικό κοινό στοιχείο είναι το έθιμο, όπου παιδιά και μεγάλοι συνήθως το βράδυ της παραμονής 24 Δεκεμβρίου ή ανήμερα Χριστουγέννων μπαίνουν στο σπίτι του νοικοκύρη κρατώντας αυτό το χλωρό κλαδί με το οποίο όχι μόνο χτυπάνε την εξώπορτα του σπιτικού αλλά ακουμπούν και όλα τα μέλη της οικογένειας προκειμένου να τους μεταφέρουν την θαλερότητα, την ζωντάνια, τις ευχές. Θεωρούσαν στον λαϊκό πολιτισμό ότι το ξύλο που παίρνουν από την φύση και θετικές κι αρνητικές δυνάμεις. Θετικές τις οποίες μπορούν να μεταδώσουν με το άγγιγμα και ταυτόχρονα γονιμοποιητικές δυνάμεις».
Συμπληρώνει δε ότι «από την πλευρά τους, οι νοικοκυρές προσφέρουν είτε νομίσματα, καρπούς, κουλούρια και γλυκίσματα που έχει ο κάθε τόπος, κάστανα, καρύδια. Να πούμε βέβαια ότι αν κάποιο σπίτι δεν άνοιγε τότε υπήρχε και το αντίστοιχο σκωπτικό τραγούδι. Βέβαια σε ορισμένες περιοχές κρατούσαν και μουσικά όργανα όπως λαούτο, νταούλι ή άλλοτε κρατάνε μήλα, πορτοκάλια, ένα χάρτινο καράβι. Το τρίγωνο που επικρατεί στις μέρες μας συμβολίζει κυρίως τον ήχο. Στόχος είναι να μεταφέρεις τον ήχο με την έννοια του θορύβου. Κι ο θόρυβος σε πολλές περιπτώσεις λειτουργεί αποτρεπτικά του κακού και ταυτόχρονα ως πρόσκληση του καλού».
Όπως εξηγεί η λαογράφος το κυριότερο είναι ότι υπάρχει ένας βασικός κορμός που ακολουθούν τα έθιμο στον ελληνικό χώρο, σε όλες τις περιοχές είτε στην βόρεια είτε στη νότια είτε στη νησιωτική Ελλάδα. Μόνο κάποιες μικρές παραλλαγές παρατηρούνται που προσαρμόζονται και είναι οικείες στον κάθε τόπο και στους κατοίκους του.
ΑΠΕ-ΜΠΕ
Κάλαντα στον Κυριάκο Μητσοτάκη
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης άκουσε το πρωί τα παραδοσιακά κάλαντα εκφράζοντας την ευχή «το 2018 να κάνουμε το άλμα προς τα μπρος και να αφήσουμε πίσω αυτή τη δεκαετή κρίση».
Τα μέλη της Ένωσης Βρακοφόρων Κρήτης ευχήθηκαν με μαντινάδες στον πρόεδρο της ΝΔ υπενθυμίζοντάς του πως οι ίδιοι πήγαιναν επί 14 χρόνια συνεχόμενα και στον πατέρα του Κωνσταντίνο Μητσοτάκη. «Η σχέση μας με την οικογένειά σας είναι διαχρονική και στις χαρές και στις λύπες. Τώρα είναι γιορτινές μέρες» του είπαν με τον κ. Μητσοτάκη να απαντά πως «ήταν μια δύσκολη χρόνια δοκιμασίας για μένα και για οικογένεια μου. Τα έχει αυτά η ζωή αλλά θα πρέπει να ατενίζουμε το μέλλον με αισιοδοξία».
«Το 2018 να κάνουμε το άλμα προς τα μπρος και να αφήσουμε πίσω αυτή τη δεκαετή κρίση και ο καθένας από μας να κάνουμε πραγματικότητα τα προσωπικά όνειρα και προσδοκίες» είπε ο κ. Μητσοτάκης λέγοντας στους Κρητικούς πως κρατούν ζωντανά τα ήθη και τα έθιμα της πατρίδας τους.
Κάλαντα στον αρχηγό της ΝΔ είπαν και τα παιδάκια του Σώματος Ελλήνων προσκόπων με τον κ. Μητσοτάκη να τους τονίζει πως ο προσκοπισμός είναι μια συνήθεια που θα τους συνοδεύει σε όλη τους τη ζωή.
Τα παιδιά του έκαναν δώρο ένα βιβλίο με την ιστορία των 100 χρόνων προσκοπισμού κι αυτός χώρισε βιβλία.
Την παράσταση, όμως, έκλεψαν τα μικρά παιδιά των αστυνομικών υπαλλήλων που τραγούδησαν χριστουγεννιάτικα τραγούδια, ενώ χόρεψαν και παραδοσιακούς χορούς.
ΑΠΕ-ΜΠΕ
Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας Προκόπης Παυλόπουλος άκουσε τα Κάλαντα των Χριστουγέννων και υπενθύμισε ότι η Συνθήκη της Λοζάνης αποτελεί τη βάση της καλής γειτονίας
Με παιδικές φωνές και μελωδίες από ολόκληρη την Ελλάδα αλλά και ευχές για ευημερία και ευτυχία γέμισε το πρωί το Προεδρικό Μέγαρο, καθώς σύλλογοι και χορωδίες έψαλαν τα Χριστουγεννιάτικα Κάλαντα στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας Προκόπη Παυλόπουλο, ο οποίος τους ευχαρίστησε θερμά και ευχήθηκε σε όλους υγεία και ευτυχία για τη νέα χρονιά.
Αρχικά, ο κ. Παυλόπουλος άκουσε τα κάλαντα από την μπάντα των Ενόπλων Δυνάμεων και την Προεδρική Φρουρά και στη συνέχεια εντός της Μεγάλης Αίθουσας Διαπιστευτηρίων και δίπλα στο στολισμένο Χριστουγεννιάτικο δέντρο δέχθηκε μια προς μια τις χορωδίες και τους παραδοσιακούς συλλόγους ανταλλάσσοντας ευχές και δώρα.
Η Εθελοντική Ομάδα «Ρωμιών Πράξεις», έψαλε τα Βυζαντινά Κάλαντα στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας Προκόπη Παυλόπουλο και του προσέφερε μια εικόνα και ένα αντίγραφο της Συνθήκης της Λοζάνης, ενώ από την πλευρά του, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας υπενθύμισε τη σημασία της Συνθήκης της Λοζάνης, καθώς, όπως ανέφερε, αποτελεί τη βάση της φιλίας και της καλής γειτονίας μας, με τον φίλο γειτονικό λαό, δίπλα μας, που πρέπει να ζήσουμε ειρηνικά αλλά πάντοτε να στηριζόμαστε σε κανόνες.
Ακολούθησαν παραδοσιακά Κάλαντα και χοροί της Κρήτης από τα μέλη του Πολιτιστικού Συλλόγου Ανωγείων, οι οποίοι με τις μαντινάδες τους εξήραν το ήθος και την προσφορά του Προέδρου της Δημοκρατίας κ. Παυλόπουλου στο Ανώτατο Πολιτειακό Αξίωμα και έστειλαν και τα δικά τους μηνύματα προς την γείτονα Τουρκία και τον Πρόεδρο Ταγίπ Ερντογάν, υπενθυμίζοντας την φράση του Έλληνα Προέδρου προς τον Τούρκο ομόλογό του, ότι «οι καλοί λογαριασμοί κάνουν τους καλούς φίλους», ενώ απευθυνόμενοι προς τον κ. Παυλόπουλο τόνισαν, ότι ο λόγος του κατά την πρόσφατη επίσκεψη του Τούρκου Προέδρου στην Αθήνα, «μας έκανε υπερήφανους».
Παράλληλα, προσέφεραν στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας παραδοσιακά κρητικά προϊόντα, καθώς επίσης μια κρητική κατσούνα, ένα παραδοσιακό μαντήλι και τέλος ένα κρητικό μαχαίρι, με χαραγμένη την σημερινή ημερομηνία.
Από την πλευρά του, ο κ. Παυλόπουλος αφού τους ευχήθηκε «Χρόνια Πολλά» και «Καλές Γιορτές», τους ευχαρίστησε θερμά για την υποδοχή και την φιλοξενία που του επιφύλαξαν κατά την τελευταία του επίσκεψη στα Ανώγεια τον περασμένο Αύγουστο, ενώ σημείωσε ότι φέρνουν αέρα ειρήνης μαζί τους από τα Ανώγεια και τους παρότρυνε να κρατήσουν ψηλά την παράδοση του Τόπου μας.
Ακολούθησαν κάλαντα και παραδοσιακοί χοροί από την Παιδική Χορωδία και το Χορευτικό Τμήμα της Ελληνικής Αστυνομίας, αμέσως μετά από το Καλογεροπούλειο Ίδρυμα, το Καλλιτεχνικό Εργαστήριο Μελισσίων -Εργαστήριο Θρακιώτικης Παράδοσης και τέλος από το Χαμόγελο του Παιδιού.
Κλείνοντας, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας έβγαλε μια αναμνηστική φωτογραφία και με όλους τους δημοσιογράφους, φωτογράφους και τεχνικούς που κάλυψαν την εκδήλωση και ευχήθηκε σε όλους και στις οικογένειές τους υγεία και ευτυχία.
ΑΠΕ-ΜΠΕ
Μαθητές είπαν τα κάλαντα της Χίου στον πρωθυπουργό
Παιδικές φωνές, χριστουγεννιάτικα αλλά και παραδοσιακά τραγούδια γέμισε το Μέγαρο Μαξίμου.
Τα κάλαντα στον πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα είπαν πρώτοι, στις 10.30 το πρωί, οι μαθητές του 1ου γυμνασίου Παπάγου.
Η μαθητική χορωδία, ξεκίνησε ψάλλοντας τα παραδοσιακά κάλαντα της Χίου, που εντυπωσίασαν τον πρωθυπουργό.
“Είναι πολύ ωραία δεν τα είχα ξανακούσει. Είστε καταπληκτικοί”, είπε ο κ. Τσίπρας και ζήτησε από τα παιδιά του 1ου γυμνασίου να πουν και τα άλλα κάλαντα τα “παραδοσιακά”.
Οι μαθητές αν και δεν ήταν προετοιμασμένοι, έψαλαν το “Καλήν εσπέραν άρχοντες”, και ο πρωθυπουργός τους είπε “και χωρίς πρόγραμμα είστε καταπληκτικοί. Μπράβο”.
Ο κ. Τσίπρας αστειεύτηκε με τους μαθητές, και ρώτησε έναν από αυτούς που ήταν ψηλός “εάν παίζει μπάσκετ”.
Στη συνέχεια είπαν τα κάλαντα στον πρωθυπουργό, το συγκρότημα της Πανηπειρωτικής Ομοσπονδίας με τον γνωστό τραγουδιστή ηπειρώτικων παραδοσιακών τραγουδιών Σάββα Σιάτρα, ενώ μετά τον πρώτο χορό ο πρωθυπουργός, ζήτησε από τα παιδιά που συμμετείχαν στο συγκρότημα να χορέψουν μόνα τους.
Ο πρωθυπουργός φωτογραφήθηκε με όλους τους καλεσμένους ευχήθηκε “Καλά Χριστούγεννα” και μοίρασε δώρα.
Στους μαθητές του 1ου γυμνασίου Παπάγου μοίρασε αντίτυπα του βιβλίου της Πηνελόπης Δέλτα, “Παραμύθι χωρίς όνομα” και στα μέλη του συγκροτήματος της Πανηπειρωτικής Ομοσπονδίας, ένα παζλ με θέμα τον Άγιο Βασίλη και ένα γούρι.
ΑΠΕ-ΜΠΕ
Τι να διαβάσουμε τα Χριστούγεννα και την Πρωτοχρονιά;
Τι να διαβάσουμε μέσα στις γιορτές; Τι ακριβώς να ξεχωρίσουμε από τον μεγάλο όγκο λογοτεχνικών βιβλίων τα οποία κυκλοφόρησαν αυτές τις ημέρες, καλύπτοντας μιαν ευρεία θεματική γκάμα, που απευθύνεται στα πιο διαφορετικά αναγνωστικά γούστα; Το ΑΠΕ-ΜΠΕ διαλέγει μια σειρά από ελληνικά και ξένα μυθιστορήματα και διηγήματα (μαζί και κάποια δοκίμια) – όλα δείγματα της πολύ πρόσφατης εκδοτικής σοδειάς.
Εκκίνηση με το αστυνομικό μυθιστόρημα της Τατιάνας Αβέρωφ «Έγκλημα στον Παράδεισο» (Μεταίχμιο), όπου κανείς δεν μπορεί να εξηγήσει τον μυστηριώδη θάνατο του δημάρχου ενός ορεινού χωριού της Ηπείρου. Την υπόθεση αναλαμβάνει ο αστυνόμος Περικλής Γαλάνης από τα Γιάννενα, που δεν έχει να αντιμετωπίσει μόνο το αίνιγμα του φόνου, αλλά και τις απανωτές δυσκολίες με τις οποίες εμποδίζει την έρευνά του ο τοπικός αστυνομικός. Κλειστοφοβικό κλίμα σε μιαν επαρχία που έχει μάθει να κρύβει τα πάντα κάτω από το χαλί.
Με το δικό του μυθιστόρημα, το οποίο έχει τίτλο «Ο κανίβαλος που έφαγε έναν Ρουμάνο» (Κέδρος), ο Δημήτρης Σωτάκης θα μας μεταφέρει στην αδιατάρακτη καθημερινότητα μιας παραθαλάσσιας πόλης, όπου τίποτε δεν κινείται μέχρι την ώρα που ο κεντρικός ήρωας, ένας πεπεισμένος εργένης, προσελκύεται από μια οικογένεια Ρουμάνων η οποία έχει καταφτάσει στον τόπο, προσπαθώντας να της γίνει απαραίτητος. Σασπένς, έρωτας και παράξενα μυστικά σε μιαν ιστορία που μιλάει για τα ανεκπλήρωτα όνειρά μας.
Τα κείμενα τα οποία εντάσσονται στο βιβλίο της Άλκης Ζέη «Πόσο θα ζήσεις ακόμα, γιαγιά;» (Μεταίχμιο) είναι αντλημένα στην πλειονότητά τους από παλαιότερα έργα της. Χρησιμοποιώντας, ωστόσο, πλαγιογράμματη γραφή, η συγγραφέας τα σχολιάζει από σημερινή σκοπιά. Ακόμα και τα πλέον οδυνηρά επεισόδια από τις εμπειρίες τις δικές της και των άλλων, φτάνουν στο τυπωμένο χαρτί φιλτραρισμένα από ένα σπάνιας ευγένειας χιούμορ το οποίο δεν καταλήγει ποτέ στη χλεύη ή τον σαρκασμό.
Και από τη Ζέη σε έναν κατά πολύ νεώτερο συγγραφέα. Το μυθιστόρημα του Κυριάκου Μαργαρίτη «Κρόνακα» (Ίκαρος) είναι ένα μοντέρνο χρονικό της πολύπαθης Κύπρου βασισμένο στα αντίστοιχα κυπριακά χρονικά του 15ου αιώνα. Ο συγγραφέας ανατρέχει στην ιστορία του νησιού μετά την εισβολή του Αττίλα, αλλά και στο απώτερο παρελθόν με πολλές αναφορές στο λαϊκό τραγούδι και το ρεμπέτικο.
Κλείνοντας τον ελληνικό κύκλο, το βιβλίο της Ρίκας Μπενβενίστε «Λούνα» (Πόλις) είναι ένα «δοκίμιο ιστορικής βιογραφίας», όπως το χαρακτηρίζει η ίδια, αλλά διαβάζεται σαν μυθιστόρημα, εξιστορώντας τον βίο μιας φτωχιάς και αγράμματης Εβραίας της μεταπολεμικής Θεσσαλονίκης, που βάζει στο μεγάλο παιχνίδι της Ιστορίας τον λόγο των αφανών.
Ξεχωριστό ενδιαφέρον παρουσιάζουν οι μεταφρασμένοι τίτλοι. Το «Εν ψυχρώ» του Τρούμαν Καπότε (εκδόσεις Πατάκη, μετάφραση Αύγουστος Κορτώ) είναι ένα από τα κορυφαία έργα της αμερικανικής λογοτεχνίας, που έθεσε τις βάσεις της «νέας δημοσιογραφίας». Καταγράφοντας με απολύτως αντιδραματικό τρόπο τα γεγονότα που οδήγησαν στη δολοφονία τεσσάρων μελών μιας οικογένειας στο Χόλκομπ του Κάνσας, ο Καπότε αποκαλύπτει τις σκοτεινές όψεις της αμερικανικής κοινωνίας κατά τη δεκαετία του 1950, μετατρέποντας τη λογοτεχνία σε μιαν εξονυχιστική έρευνα τεκμηρίων.
Και από τις ΗΠΑ της μεταπολεμικής περιόδου περνάμε στη σημερινή Αμερική με το μυθιστόρημα «Οι διορθώσεις» του πολυδιαβασμένου Τζόναθαν Φράνζεν (εκδόσεις Ψυχογιός, μετάφραση Γιώργος-Ίκαρος Μπαμπασάκης). Η αφήγηση επικεντρώνεται εκ νέου στην ιστορία μιας οικογένειας, αυτή τη φορά από τις μεσοδυτικές πολιτείες, φέρνοντας στην επιφάνεια όλα τα εσωτερικά της προβλήματα. Με χαρακτήρες τους οποίους έχει επεξεργαστεί σε βάθος, ο Φράνζεν δείχνει με ποιον τρόπο η επιτυχία και η αποτυχία μπορεί να προκαλέσουν το ίδιο απογοητευτικό αποτέλεσμα. Ο συγγραφέας μεταπηδά συνεχώς από το ένα χρονικό επίπεδο στο άλλο, εικονογραφώντας τη δραματική σύγκρουση ανάμεσα σε γενιές που είναι αδύνατον να γεφυρώσουν τις διαφορές τους.
Σε άλλο κλίμα κινείται το μυθιστόρημα «Αγαπώ, ρήμα αμετάβατο» του Mario De Andrade (εκδόσεις Ροές, μετάφραση-εισαγωγή-επίμετρο-σημειώσεις Νίκος Πρατσίνης), ενός από τους επιφανέστερους εκπροσώπους του βραζιλιάνικου λογοτεχνικού μοντερνισμού. Ο έρωτας ανάμεσα στον γιο ενός Βραζιλιάνου μεγιστάνα και μιας Γερμανίδας γκουβερνάντας, που ξεκινάει από μια επαγγελματική παραγγελία για να εξελιχθεί σε ένα πάθος το οποίο συνδυάζει την ειρωνεία και τον υπαινιγμό με τη φιλοσοφική αναζήτηση.
Συνέχεια με ένα επιστολικό μυθιστόρημα, τον «Αύγουστο» του Τζον Γουλιαμς (εκδόσεις Gutenberg, μετάφραση Μαρία Αγγελίδου). Το βιβλίο απέσπασε το Εθνικό Βραβείο Λογοτεχνίας των ΗΠΑ το 1973 και αφηγείται διαμέσου μιας μακράς σειράς επιστολών την άνοδο στην εξουσία της Ρώμης (ύστερα από τη δολοφονία του Ιούλιου Καίσαρα) του νεαρού Οκτάβιου, ο οποίος έμεινε στην ιστορία ως Αύγουστος. Μια συναρπαστική ιστορική περιήγηση.
Και κλείνουμε πάλι με ένα δοκίμιο, το «Η εκπαίδευση μετά το Άουσβιτς» του Τέοντορ Αντόρνο (εκδόσεις Νήσος, μετάφραση Γιώργος Σαγκριώτης). Ο Γερμανός φιλόσοφος εξετάζει την κατάσταση και τις προϋποθέσεις της εκπαίδευσης μετά τη ναζιστική εμπειρία, υπενθυμίζοντας την ανάγκη για ελευθερία και αυτονομία της σκέψης, που οφείλει να αντιστέκεται σε κάθε είδος καθεστωτικής λογικής.
ΑΠΕ-ΜΠΕ
Θάνος Ασκητής: “Γιατί αυξάνεται η κατάθλιψη την περίοδο των Χριστουγέννων;”
«Ζηλεύω το φως των άλλων», η «υπερβολική χαρά με φοβίζει», με πνίγει η μοναξιά». Έτσι αισθάνεται ένας άνθρωπος που βιώνει κατάθλιψη τις ημέρες των γιορτών, όπου σύμφωνα με τους ειδικούς την εορταστική περίοδο καταγράφονται πενταπλάσια ποσοστά καταθλιπτικών.
«Τα Χριστούγεννα γίνονται η αφορμή όχι μόνο για την επιδείνωση των καταθλιπτικών συμπτωμάτων, αλλά ακόμα και για την εμφάνιση αυτοκαταστροφικών συμπεριφορών», αναφέρει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο δρ. Θάνος Ασκητής, Νευρολόγος-Ψυχίατρος, Διδάκτορας Ψυχιατρικής ΕΚΠΑ, πρόεδρος του Ινστιτούτου Ψυχικής και Σεξουαλικής Υγείας, επιστημονικά υπεύθυνος του Κέντρου Ελέγχου Κατάθλιψης, το οποίο παρέχει δωρεάν συμβουλευτική γραμμή ψυχικής υποστήριξης-11718 (ωράριο λειτουργίας: Δευτέρα-Παρασκευή 10.00-14.00 και 16.00-20.00).
Σημαντική πρόκληση η διαχείριση των αρνητικών σκέψεων και της κατάθλιψης
Τα Χριστούγεννα αποτελούν μία περίοδο χαλάρωσης και ανανέωσης για τους περισσότερους ανθρώπους. Όλος ο κόσμος βλέπει το Δεκέμβρη σαν μία ευκαιρία απόδρασης και «ανάσας» από την ταλαιπωρία και τις φορτίσεις, που δημιουργεί ο απαιτητικός χειμώνας. Μικροί και μεγάλοι επιστρατεύουν το χαμόγελο και την αισιοδοξία τους, οργανώνουν τις αποδράσεις τους και ετοιμάζονται να ξεχυθούν στις αγορές για τα εορταστικά τους ψώνια. «Ωστόσο, η εμπειρία μας δείχνει, ότι αυτό το διάστημα δεν βιώνεται με τον ίδιο τρόπο από όλους τους ανθρώπους, και μάλιστα, μερικές φορές, μοιάζει ακόμα πιο απαιτητικό απ’ ό,τι ο υπόλοιπος χρόνος, στα μάτια εκείνων, που αντιμετωπίζουν κάποιο πρόβλημα ψυχικής υγείας. Εναργέστερα, μία από τις πιο σημαντικές προκλήσεις αυτής της περιόδου, φαίνεται να είναι η διαχείριση των αρνητικών σκέψεων και της κατάθλιψης», τονίζει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο κ. Ασκητής.
Προσθέτει ότι, για τον περισσότερο κόσμο, η περίοδος των εορτών είναι συνυφασμένη με την εγρήγορση, την ανεμελιά, την απόλαυση και την καλή διάθεση. «Ωστόσο, ο άνθρωπος με κατάθλιψη συνήθως δεν αντιλαμβάνεται τις συνθήκες αυτές με το ίδιο σκεπτικό. “Ζηλεύει” το φως των άλλων και νιώθει μειονεκτικά που δεν μπορεί να νιώσει την ίδια χαρά με εκείνους. Ο χειμωνιάτικος καιρός, η πολυκοσμία, η έντονη κινητικότητα και η οχλαγωγία τον κουράζουν και πολλές φορές τον τρομάζουν. Μάλιστα, όσον αφορά τη διάσταση του καιρού, εντοπίζονται και βιολογικές εξηγήσεις, καθώς στην Ψυχιατρική συναντάμε την “εποχιακή συναισθηματική διαταραχή”, η οποία αποτελεί μία υποκατηγορία, θα λέγαμε, της κατάθλιψης. Η διαταραχή αυτή, οφείλεται στα μειωμένα επίπεδα ηλιακού φωτός και στην ελάττωση των επιπέδων μελατονίνης στον οργανισμό μας, μιας σπουδαίας ορμόνης, που προάγει τον ύπνο και την καλή ψυχική διάθεση».
Οικονομικές απαιτήσεις
Σύμφωνα με τον κ. Ασκητή, ένας άλλος σημαντικός περιβαλλοντικός παράγοντας, που φαίνεται «να ενισχύει το στρες και την καταθλιπτική διάθεση, είναι οι οικονομικές απαιτήσεις, οι οποίες την περίοδο των εορτών παρουσιάζουν συνήθως αυξητική τάση. Όταν ο οικογενειακός προϋπολογισμός είναι ούτως ή άλλως μικρός και μέσα σ’ αυτόν πρέπει να ενσωματωθούν τα δώρα, τα εορταστικά τραπέζια και πιθανότατα κάποιες οικογενειακές αποδράσεις, τότε τα συναισθήματα του άγχους και η σύγκριση με τον υπόλοιπο κόσμο, που φιγουράρει τρισευτυχισμένος μπροστά στις οθόνες και στις βιτρίνες των καταστημάτων, εντείνονται, ειδικά για όσους είναι γονείς».
Προσωπικοί παράγοντες
«Παράλληλα, προσωπικοί παράγοντες και γεγονότα ζωής, όπως η πρόσφατη απώλεια μίας θέσης εργασίας, τα προβλήματα υγείας, το πένθος, το διαζύγιο ή η εμφάνιση κάποιας σημαντικής διαπροσωπικής σύγκρουσης, μπορεί να επιβαρύνουν ακόμα περισσότερο την ψυχολογική κατάσταση ενός καταθλιπτικού ατόμου, επιδεινώνοντας με παραπλανητικό τρόπο την ανάγκη του για κοινωνική αποφυγή». Άλλωστε, όπως τονίζει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο κ. Ασκητής «τα Χριστούγεννα, σηματοδοτούν από μόνα τους μία περίοδο εσωτερικού αναστοχασμού και απολογισμού των εμπειριών του χρόνου που πέρασε, καθώς συμπίπτουν με το καλωσόρισμα του νέου έτους. Συνεπώς, είναι επόμενο, όλοι όσοι νιώθουν ότι “δοκιμάστηκαν” ψυχικά μέσα σε αυτό το χρόνο, να δυσκολεύονται να απολαύσουν πραγματικά τις γιορτές σα να πρόκειται για μία περίοδο μεμονωμένη και αποκομμένη από όλη την υπόλοιπη ζωή τους. Έτσι, πολλές φορές, τα Χριστούγεννα γίνονται η αφορμή όχι μόνο για την επιδείνωση των καταθλιπτικών συμπτωμάτων, αλλά ακόμα και για την εμφάνιση αυτοκαταστροφικών συμπεριφορών».
Όμως, πώς ακριβώς αισθάνεται ένας άνθρωπος με κατάθλιψη την περίοδο των εορτών;
«Δεν είναι λίγες οι φορές, που η σκέψη των ατόμων αυτών εγκλωβίζεται σε αρνητικά σενάρια και ενοχές, καθώς νιώθουν ότι δεν έχουν τη δύναμη να προσφέρουν χαρά στους δικούς τους ανθρώπους και κυρίως στην οικογένεια τους: “Νιώθω άσχημα, δεν θέλω να με βλέπουν έτσι τα παιδιά μου! Συχνά, με ρωτούν: μαμά, γιατί είσαι έτσι; και τότε μου έρχεται να βάλω τα κλάματα! Προσπαθώ να κρύβω τα συναισθήματά μου…”. Η αλήθεια είναι, ότι η περίοδος αυτή, γίνεται ακόμα πιο απαιτητική για κάποιους, επειδή στην πραγματικότητα τους φέρνει αντιμέτωπους με εικόνες και εμπειρίες, που είναι πλήρως αντίθετες με τον δικό τους συναισθηματικό κόσμο, ο οποίος κυριεύεται από μία αίσθηση “ανηδονίας”: Τίποτα δεν με ευχαριστεί! Με το ζόρι στολίσαμε το δέντρο στο σπίτι, για τα παιδιά! Βγαίνω έξω με το σύντροφό μου και τους φίλους μας και δεν αισθάνομαι τίποτα, καμία συγκίνηση! Οι άλλοι μιλούν και εγώ απλά κάθομαι και τους ακούω!», λέει ο κ. Ασκητής.
Πολύτιμοι σύμμαχοι του καταθλιπτικού
«Είτε πρόκειται για ένα άτομο που αντιμετωπίζει ορισμένα καταθλιπτικόμορφα συμπτώματα και έχει αποφασίσει να ενταχθεί σε κάποιο ψυχοθεραπευτικό πρόγραμμα, είτε πρόκειται για ένα άτομο που έχει διαγνωστεί με κλινική κατάθλιψη και έχει αρχίσει να λαμβάνει κάποιου είδους φαρμακευτική αγωγή, η αναγνώριση των εναλλαγών της διάθεσης και η αναζήτηση βοήθειας από έναν εξειδικευμένο φορέα ψυχικής υγείας, συνιστούν το πρώτο και πιο σημαντικό βήμα προς τη θεραπεία. Στη συνέχεια, η συμφιλίωση με τον ίδιο τον εαυτό, η εμπιστοσύνη απέναντι στη θεραπευτική διαδικασία αλλά και η αποδοχή του χρόνου που απαιτείται, χαρτογραφούν τους 3 πιο πολύτιμους “συμμάχους” του καταθλιπτικού ατόμου», αναφέρει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο κ. Ασκητής.
Και προσθέτει: «Μπορεί, εκ πρώτης όψεως, αυτά τα Χριστούγεννα να μοιάζουν πιο “απαιτητικά” από τα υπόλοιπα. Όμως, το άτομο οφείλει να πιστέψει πραγματικά στην προσπάθειά του και να βεβαιωθεί ότι ο επόμενος χρόνος θα είναι ένας από τους πιο όμορφους της ζωής του, καθώς θα τον βρει πιο συνειδητοποιημένο και ένα βήμα πιο κοντά στον αληθινό εαυτό του. Φυσικά, και στην προσπάθεια αυτή, κρίσιμο και ουσιαστικό ρόλο διαδραματίζει ο σύντροφός του ατόμου, αλλά και το ευρύτερο οικογενειακό και κοινωνικό του περιβάλλον. Ιδιαίτερα όσον αφορά τον σύντροφο, ο ρόλος του είναι να λειτουργεί με τρόπο συγκαταβατικό και συνάμα ενθαρρυντικό, χωρίς να ασκεί πίεση και να γίνεται επικριτικός: “Θα μας τρελάνεις όλους με τη συμπεριφορά σου!”, “Εσύ ευθύνεσαι, που είσαι έτσι, αφού δεν κάνεις τίποτα για να το αλλάξεις!”».
Ο μεγαλύτερος εχθρός της κατάθλιψης είναι η απόκρυψη των συμπτωμάτων της
Ο κ. Ασκητής καταλήγει ότι «αναμφίβολα, η κατάθλιψη είναι μία πρόκληση για κάθε άνθρωπο και για κάθε σχέση, συντροφική, οικογενειακή, επαγγελματική ή κοινωνική. Όμως, δεν πρέπει να ξεχνάμε, ότι η ειλικρινής κατανόηση των συναισθημάτων του ανθρώπου που βρίσκεται δίπλα μας και η αποδοχή τους είναι τα στοιχεία, που μπορούν να μας κάνουν να υπερβούμε όλες τις δυσκολίες της ζωής, που μέρα με τη μέρα δυναμώνουν την αγάπη μας για τον εαυτό και τις σχέσεις μας. Ο μεγαλύτερος εχθρός της κατάθλιψης είναι η απόκρυψη των συμπτωμάτων της, υπό το φόβο, ότι κάποιος θα χαρακτηριστεί «ανισόρροπος» από το περιβάλλον του. Η ενεργή κοινωνική εμπλοκή μπορεί να λειτουργήσει ως σημαντικός προληπτικός παράγοντας της νόσου και να συμβάλλει με καθοριστικό τρόπο στη θεραπεία του καταθλιπτικού ατόμου».
ΑΠΕ-ΜΠΕ
