Η Κίνα και ο πόλεμος στην Ουκρανία – Γράφει ο αντιστράτηγος ε.α. Λάζαρος Σκυλάκης

Ο πόλεμος στην Ουκρανία άλλαξε και αλλάζει συνεχώς όλο το παγκόσμιο γεωπολιτικό τοπίο ισχυροποιώντας ή υποβιβάζοντας ανάλογα σχεδόν όλους τους παγκόσμιους ή περιφερειακούς δρώντες.  Οι συσχετισμοί δυνάμεων τροποποιούνται και οι όποιες διαμορφωμένες ισορροπίες διαφοροποιούνται. Το υφιστάμενο status quo για πολλές περιοχές ίσως να αποτελεί πλέον παρελθόν.

Λάζαρος Σκυλάκης
Γράφει ο αντιστράτηγος ε.α. Λάζαρος Σκυλάκης

Η νέα πραγματικότητα που θα διαμορφωθεί μετά το τέλος του πολέμου, το αποτέλεσμα του οποίου κανείς δεν μπορεί να προδικάσει, θα επηρεάσει βαθύτατα τις μελλοντικές γενιές και θα επανασχεδιάσει τον κόσμο, τουλάχιστον όπως τον γνωρίζουμε ως σήμερα. Από τώρα μπορούν να διαφανούν οι μεγάλοι κερδισμένοι και χαμένοι αυτής της αποτρόπαιης σύγκρουσης.

    Οι ΗΠΑ είναι βέβαιο ότι διεκδικούν τις δάφνες του απόλυτου νικητή. Μειώνουν την αξία και την δυναμικότητα της Ρωσίας, περιθωριοποιώντας την πολιτικά, οικονομικά, πολιτιστικά, αλλά ακόμα και στρατιωτικά. Αποκόπτουν κάθε σύνδεση της Μόσχας με το Βερολίνο, απομακρύνοντας τον γεωπολιτικό εφιάλτη των Αγγλοσαξόνων περί «άτυπης συμμαχίας» των δύο «χερσαίων δυνάμεων» και καθιστούν την γηραιά ήπειρο έρμαιο της ενεργειακής πολιτικής της Ουάσιγκτον. Από την άλλη η Ευρώπη μετατρέπεται σε ένα άβουλο εξάρτημα και προέκταση της αμερικανικής πολιτικής. Οι Βρυξέλες πλέον δεν μπορούν να διαδραματίσουν κανένα σημαντικό παγκόσμιο ρόλο.

     Εκτός όμως από την Ευρώπη, ο ουσιαστικά μεγάλος χαμένος στην νέα παγκόσμια σκακιέρα είναι η Ρωσία. Ο κ. Πούτιν έπαιξε και μάλλον έχασε. Ακόμα και εάν κερδίσει κάποια εδάφη στην Ανατολική Ουκρανία, η Μόσχα θα αποτελέσει τον νέο «μεγάλο ασθενή» της Ευρασίας. Οικονομικά και στρατιωτικά εξουθενωμένη, πολιτικά και διπλωματικά απομονωμένη, δημογραφικά καταρρέουσα, θα προσπαθεί εναγώνια να διασωθεί από τις ανταγωνιστικές της δυνάμεις που την περισφίγγουν. Η όποια προσπάθεια διαμελισμού της ή αυτονόμησης περιοχών της θα αναχαιτίζεται μόνο με την απειλή χρήσης των πυρηνικών όπλων. Ο πόλεμος στην Ουκρανία αποκάλυψε τις μεγάλες αδυναμίες μιας χώρας που είναι τεράστια μόνο ως προς το μέγεθος, το οποίο τις επόμενες δεκαετίες πιθανότατα να τεθεί υπό αμφισβήτηση, καθόσον θα αρχίσουν να αναπτύσσονται φυγόκεντρες δυνάμεις στο εσωτερικό του αχανούς αυτού κράτους.

     Χωρίς αμφιβολία εκείνη η χώρα που θα υποστεί τα πάνδεινα δεν είναι άλλη από την ίδια την Ουκρανία. Πολλοί αναλυτές χαρακτηρίζουν τους Ουκρανούς ως «χρήσιμους ηλίθιους», άλλοι ως ήρωες που υπερασπίζονται τα ιερά και όσια της πατρίδος τους, όποια και εάν είναι η αλήθεια το βέβαιο είναι ότι η καταστροφή που έχει υποστεί η χώρα και συνεχίζει να υφίσταται είναι τρομακτική. Ο φόρος αίματος πρωτοφανής, η προσφυγική κρίση, η καταστροφή όλων των υποδομών της χώρας, η διάλυση της ίδιας της κοινωνίας θα αφήσουν ανεξίτηλα σημάδια τις μελλοντικές γενιές. Η Ουκρανία του αύριο θα είναι μια ισοπεδωμένη χώρα. Όση ενίσχυση και εάν δεχθούν από την Δύση δεν είναι εύκολο ούτε να επουλωθούν τα τραύματα, ούτε να επιστρέψουν οι χιλιάδες νεκροί. Η επιμήκυνση ή ακόμα χειρότερα η αέναη συνέχιση του πολέμου, δίκην Αφγανιστάν, θα είναι ακόμα χειρότερη για τον ουκρανικό λαό, όπως και για τον ρωσικό. Το Κίεβο επέλεξε την ηρωική και πολυαίμακτη αντίσταση, παρά την παράδοση και την ατίμωση, και κανείς δεν μπορεί να τους κατηγορήσει γιατί θέλουν να ζουν ελεύθεροι και να επιλέγουν οι ίδιοι το μέλλον τους.

    Όμως τι συμβαίνει με την Κίνα. Λίγοι ασχολούνται με την «κίτρινη δύναμη», που ουσιαστικά είναι το αντίπαλος δέος της Δύσης. Βρίσκεται στο στρατόπεδο των κερδισμένων ή των χαμένων; Το Πεκίνο ξέρει να χειρίζεται αριστοτεχνικά τον ιστορικό χρόνο, δεν προβαίνει ποτέ σε βεβιασμένες ενέργειες και ακολουθεί κατά γράμμα του φιλοσοφία του Κομφούκιου. Με σύνεση αποφεύγει να πάρει εμφανή θέση υπέρ της Μόσχας, παρά τις στενότατες σχέσεις των δύο δυνάμεων. Για την Κίνα η επέμβαση της Ρωσίας στην Ουκρανία αντίκειται στην θεμελιώδη αρχή της, της προάσπισης της εδαφικής κυριαρχίας όλων των ανεξαρτήτων χωρών. Το Πεκίνο εμφανίζεται ή επιθυμεί να εμφανίζεται ως εγγυητής της παγκόσμιας ασφάλειας και ειρήνης. Οι διενέξεις πρέπει, κατά το ΚΚΚ (Κομμουνιστικό Κόμμα Κίνας), να επιλύονται με ειρηνικούς τρόπους. Άρα, είναι κατά αυτής της εισβολής που διαταράσσει την παγκόσμια ειρήνη.

     Επιπρόσθετα το Πεκίνο αντιτίθεται με σφοδρότητα σε κάθε αναγνώριση οποιαδήποτε νέας «δημοκρατίας» ή κράτους. Είναι αδύνατο να δεχθεί και να αναγνωρίσει τις νέες δημοκρατίες του Λουγκάνσκ και του Ντονέτσκ, που αναγνώρισε η Ρωσία, γιατί αυτό θα αποτελέσει προοίμιο για την πιθανή αναγνώριση ως δημοκρατιών των περιοχών του Θιβέτ και του Ξιγιάνγκ, από άλλες δυνάμεις. Η Κίνα είναι αντίθετη στις «αυτοδιαθέσεις, αυτονομίες ή ανεξαρτησίες» οποιαδήποτε εθνοτικής ή θρησκευτικής ομάδας.

     Επίσης θα πρέπει να λάβουμε υπόψη ότι το Πεκίνο μπορεί να διατηρεί φαινομενικά άριστες σχέσεις με την Μόσχα, αλλά έχει και εξαιρετικές σχέσεις και με το Κίεβο. Εκτός των μεγάλων κινεζικών επενδύσεων που έχουν υλοποιηθεί ή προσπαθούν να υλοποιηθούν στην Ουκρανία, παρά την σχετικά επιτυχημένη αντίδραση των ΗΠΑ, η χώρα του Ζελένσκι αποτελεί έναν από τους κύριους χώρους διέλευσης του «νέου δρόμου του μεταξιού», όπως είναι φυσικά και η Ρωσία. Στόχος επομένως του Πεκίνου είναι η ύπαρξη και διατήρηση της ειρήνης στην ευρύτερη περιοχή. Ο πόλεμος διαταράσσει τις εμπορικές και οικονομικές σχέσεις της Κίνας με όλη την Ευρώπη.

       Πέραν όμως των παραπάνω, το στοιχείο εκείνο που κατατάσσει την Κίνα στους μεγάλους νικητές αυτού του πολέμου είναι ότι μετατρέπεται η Ρωσία σε δύναμη δεύτερης κλάσης και πλήρως εξαρτώμενη από το Πεκίνο. Η αδύναμη Ρωσία θα αποτελέσει την «πίσω αυλή της Κίνας» και η αχανής Σιβηρία σταδιακά θα μετατρέπεται σε ενδοχώρα του Πεκίνου. Η Μόσχα θα εξάγει πρώτες ύλες (πετρέλαιο, αέριο, ξυλεία, ορυκτά κλπ) σε εξαιρετικά χαμηλές τιμές, καθόσον οι λοιπές αγορές θα είναι κλειστές και απαγορευτικές για το ξανθό γένος. Ο Σι θα αντιμετωπίζει τον Πούτιν όχι σαν ίσο πλέον, αλλά ως υποδεέστερο και εξαρτώμενο. Το πραγματικό και σοβαρότερο τίμημα της Ρωσίας σε αυτόν τον πόλεμο είναι η πλήρης σχεδόν εξάρτησή της από την «κίτρινη δύναμη». Οι Κινέζοι θα «εκδικηθούν τις ιστορικές αδικίες» και θα επαναφέρουν την «νέα νομιμότητα στην κεντρική και ανατολική Σιβηρία». Οι πολυσχιδείς αρνητικές επιπτώσεις του ουκρανικού θα επηρεάσουν και το θέμα του Βόρειου Αρκτικού Ωκεανού, στον οποίο έχουν βλέψεις οι Κινέζοι παρότι δεν έχουν εδάφη στην περιοχή. Πιθανότητα το Πεκίνο να ζητήσει κάποια δικαιώματα με ανταλλάγματα.

       Σύμφωνα με όλες τις ενδείξεις η Κίνα θα αποτελέσει μακροχρόνια έναν από τους μεγάλους κερδισμένους του ουκρανικού ζητήματος, καθόσον θα μετατρέψει σταδιακά τη Ρωσία σε εξαρτώμενη από αυτήν χώρα, αν όχι και σε χώρα δορυφόρο της. Η Αγγλοσάξονες επέλεξαν αντί να προσεταιριστούν την Μόσχα στην αντιπαλότητά τους με το Πεκίνο, να επεκτείνουν την γεωστρατηγική επίδραση και επήρεια του δεύτερου στην πρώτη, με αποτέλεσμα μακροπρόθεσμα να έχουν να αντιμετωπίσουν μια εξαιρετικά ενισχυμένη Κίνα, που θα είναι κυρίαρχη στην Ευρασία. Αυτή ήταν και η θεμελιώδης διαφορά της πολιτική των Ρεπουμπλικάνων (Τράμπ) με τους Δημοκρατικούς (Κλίντον και Μπάιντεν). Όσον αφορά στους Ρώσους οι λάθος επιλογές και εκτιμήσεις ενός έθνους έχουν το αντίκρισμά τους. Τελικά είναι πολύ αδύναμοι για να διαδραματίσουν έναν ευρύτερο παγκόσμιο ρόλο και δυστυχώς αυτό δεν το γνώριζαν ούτε οι ίδιοι.

Προηγούμενο άρθροΗ Oxfam καλεί το ΔΝΤ να «εγκαταλείψει τις απαιτήσεις για πολιτικές λιτότητας»
Επόμενο άρθροΥγεία: Η παχυσαρκία σχεδόν διπλασιάζει τον κίνδυνο καρκίνου της μήτρας, σύμφωνα με διεθνή έρευνα με ελληνική συμμετοχή
O αντιστράτηγος Λάζαρος Σκυλάκης γεννήθηκε στην Αθήνα, στις 4 Οκτωβρίου 1961. Μετά την αποφοίτησή του από τη Σχολή Ευελπίδων (1979-1983) ονομάστηκε Ανθυπολοχαγός Πυροβολικού και συνέχισε την εκπαίδευσή του στη Σχολή Πυροβολικού. Κατά τη διάρκεια της σταδιοδρομίας του υπηρέτησε σε διάφορες θέσεις του όπλου του, μεταξύ των οποίων διετέλεσε διοικητής υπομονάδων και μονάδων πυροβολικού μάχης και αντιαεροπορικού πυροβολικού, αξιωματικός τακτικού ελέγχου, επιχειρήσεων και πληροφοριών. Επίσης τοποθετήθηκε σε θέσεις επιτελείων σχηματισμών, διευθυντής στρατιωτικής εκπαίδευσης στην Στρατιωτική Σχολή Ευελπίδων, καθώς και στο Γενικό Επιτελείο Στρατού. Υπηρέτησε στο ΓΕΕΦ (Κύπρο), στο Αφγανιστάν, ως αξιωματικός μελλοντικών επιχειρήσεων, και Ακόλουθος Άμυνας στην Κίνα. Αποστρατεύτηκε το 2016, ως διοικητής του Πεδίου Βολής Κρήτης. Έχει αποφοιτήσει από όλα τα προβλεπόμενα σχολεία του όπλου του, την ΑΔΙΣΠΟ και την ΣΕΘΑ. Είναι κάτοχος μεταπτυχιακού τίτλου του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου, του τμήματος Ιστορίας Χωρών Χερσονήσου του Αίμου και Τουρκολογίας, καθώς και μεταπτυχιακού τίτλου στις Στρατηγικές Σπουδές του τμήματος του Γαλλικού Πανεπιστημίου στην Αθήνα, Pari 2.