Γράφει η Σωτηρία Πάνου
Το διάσημο σουηδικό κουαρτέτο ABBA θα επανενωθεί σε παραστάσεις που ξεκινούν αυτή την άνοιξη, αλλά οι σημερινές γενιές θα παρακολουθήσουν μόνο ολογράμματα, δηλαδή ψηφιακά δημιουργημένους χαρακτήρες (τους τραγουδιστές, Agneta, Ani-Frid, Bjorn και Beni), σε αντίθεση με τους γονείς τους που είχαν την ευκαιρία να το κάνουν, βλέποντάς τους ζωντανά στη σκηνή.
Και ενώ όσοι είναι λίγο μεγαλύτεροι περιμένουν να δουν τα ολογράμματα των πρώην ειδώλων στην «πιο παράξενη και θεαματική συναυλία που θα μπορούσες ποτέ να ονειρευτείς», για τα μέλη της «γενιάς Z», αυτό το «Waterloo from the future» είναι κάτι που έχει ήδη δει. Γιατί έχουν ήδη υιοθετήσει πολλά παρόμοια, εικονικά είδωλα.
Σε αντίθεση με τα ολογράμματα του γκρουπ ABBA, τα οποία φτιάχτηκαν με βάση αληθινά πρόσωπα που γνωρίζουμε, πολλά από τα σημερινά αστέρια δεν υπάρχουν στην πραγματικότητα. Πρόκειται για εντελώς φανταστικές ταυτότητες παγκοσμίως δημοφιλών μοντέλων, τραγουδιστών, YouTubers και άλλων σχετικών, που λατρεύονται από τις γενιές των νέων.
Γιατί οι φανταστικοί κάτοικοι του μετασύμπαντος είναι τόσο δημοφιλείς στο σύμπαν στο οποίο βρισκόμαστε αυτή τη στιγμή; Πώς φτάνει κανείς να αφιερώσει τη ζωή του στη λατρεία κάποιου εντελώς φανταστικού;
Τα εικονικά είδωλα είναι το αποτέλεσμα της τρέχουσας εμπειρίας του πολιτισμού μας και σχετίζονται με το τι είναι ταυτότητα και τι είναι επιθυμητή ζωή. Πίσω από τη δημοτικότητά τους κρύβεται η πεποίθηση ότι πρέπει να είμαστε πάντα χαρούμενοι και ότι κάθε κακό συναίσθημα είναι ανεπιθύμητο. Γι’ αυτό σιχαινόμαστε τα γηρατειά, τις ασθένειες και όλα τα συναφή προβλήματα.
Σε αντίθεση με την πραγματική ζωή, τα εικονικά είδωλα είναι ιδανικά. Είναι άπιαστα. Και εξιδανικεύοντας κάποιον που είναι άπιαστος, ξεφεύγουμε από τη δική μας ευθύνη. Γιατί όταν κάποιοι άνθρωποι σαν εμάς είναι τα πρότυπά μας, τότε δεν είναι και τόσο ακατόρθωτο να γίνουμε σαν και αυτά. Αλλά αν είναι άπιαστα, αν είναι πάνω από εμάς τότε το μόνο πράγμα που χρειαζόμαστε και μπορούμε να κάνουμε είναι να τους θαυμάζουμε.
Και όλα αυτά, αντανακλώνται σε άλλους τομείς της ζωής, από τις ερωτικές σχέσεις, την αναζήτηση εργασίας, έως τη συμπεριφορά στις φιλίες.
Η καλή πλευρά της ύπαρξης αυτών των εικονικών ειδώλων είναι ότι έτσι συνδέονται άνθρωποι που έχουν τα ίδια ενδιαφέροντα. Δημιουργούνται κάποιες μίνι κοινότητες και μετά οι άνθρωποι νιώθουν ότι ανήκουν σε κάτι γιατί αυτό είναι καλύτερο από την ατομικότητα.
Είναι κακό να χάνουμε την ευθύνη, το σχέδιο ζωής, τις ιδέες για το πώς πρέπει να ζήσουμε και τι να κάνουμε στη ζωή, ποιοι είναι οι στόχοι που μπορούμε να πετύχουμε. Η πραγματικότητα μετατρέπεται όλο και περισσότερο σε μια νέα ιδεολογία, βασισμένη σε κάτι σαν μια νέα θρησκεία, όπου δεν είναι σωστό να «είσαι σκληρός, να είσαι μέτριος, να ζεις τη ζωή που θέλεις». Έτσι, οι άνθρωποι γίνονται καταναλωτές περιεχομένου που πωλείται μόνο για να τους κάνει ευτυχισμένους.
Μεταξύ αυτών των φανταστικών σταρ ξεχωρίζει το μοντέλο Shudu Gram, που έχει περισσότερους από 230.000 followers στο Instagram. Το μοντέλο είναι δημιουργία του φωτογράφου Cameron James Wilson και παρόλο που είναι μοντέλο στο επάγγελμα και διαφημίζει ρούχα διάσημων σχεδιαστών στον λογαριασμό της, δεν θα περπατήσει ποτέ στην πασαρέλα.
Τα κορίτσια που βλέπουν τους εαυτούς τους σε αυτό τον κλάδο, δεν πρέπει να ανησυχούν μήπως χάσουν την καριέρα τους, γιατί ─όπως είπε ο δημιουργός του πριν από μερικά χρόνια, όταν δημιούργησε αυτό το ψηφιακό «πρόσωπο» ─ τα τρισδιάστατα μοντέλα δεν θα αντικαταστήσουν τα πραγματικά επειδή η Shudu εξακολουθεί να βελτιώνεται με βάση το παράδειγμα του πραγματικού μοντέλου.
Η αγορά για εικονικά είδωλα ανθίζει ιδιαίτερα στην Ιαπωνία. Εκεί μεγάλο αριθμό θαυμαστών έχει και η Hatsune Miku, μια Γιαπωνέζα «τραγουδίστρια» που έχει καταφέρει να πουλήσει από την πρώτη στιγμή δεκάδες χιλιάδες εισιτήρια για τις «παραστάσεις» της. Και αυτός είναι ένας φανταστικός γυναικείος χαρακτήρας, σχεδιασμένος από την εταιρεία Krypton Future Media, και τη φωνή δανείζει η τραγουδίστρια Saki Fujita.
Παρά το γεγονός ότι δεν υπάρχει στην πραγματική ζωή, είναι δημοφιλής σε όλο τον κόσμο εδώ και 15 χρόνια. Την βοήθησε η εμφάνισή της στο άνοιγμα της συναυλίας της παγκοσμίου φήμης τραγουδίστριας Lady Gaga, το 2014. Και αν πιστέψουμε το BBC, αυτή η «τραγουδίστρια» έχει και σύζυγο, ο οποίος είναι πραγματικός, τον Akihiko Kondo. Ο οποίος μάλιστα διοργάνωσε έναν πλούσιο γάμο για 39 καλεσμένους, πριν από μερικά χρόνια.
Οι Κινέζοι έχουν επίσης ένα παρόμοιο αστέρι ─ τον Luo Tjeni. Δεν χρειάζεται να διευκρινισθεί ότι αυτό είναι επίσης ένα ολόγραμμα, και όχι ένα πραγματικό πρόσωπο. Είναι πολύ δημοφιλής, έχει καταγράψει πολλές εμφανίσεις και υπάρχουν εκατομμύρια θαυμαστές αυτού του χαρακτήρα στο διαδίκτυο.
Και αν μετά από όλα αυτά τίθεται το ερώτημα σε τι κόσμο ζούμε, υπάρχει απάντηση και σε αυτό. Γινόμαστε αργά αλλά σταθερά ένα «metaverse», δηλαδή ένας διαδικτυακός ψηφιακός κόσμος στον οποίο οι άνθρωποι αντιπροσωπεύονται από άβαταρ.
Οι περισσότεροι θαυμαστές των εικονικών ειδώλων είναι λάτρεις των διαφόρων anime ή παιχνιδιών, από όπου προέρχονται. Αυτοί οι θαυμαστές είναι πολύ πιστοί σε αυτά, έτσι τους αρέσει να ξοδεύουν πολλά χρήματα σε αυτά. Τα εικονικά είδωλα αφενός ικανοποιούν τις ανάγκες και τα όνειρα των ανθρώπων μέσω της τεχνολογίας και αφετέρου πολλές εταιρείες αυξάνουν την κερδοφορία τους με αυτόν τον τρόπο.
Και σε αντίθεση με τα μοντέλα, των οποίων η καριέρα είναι ασφαλής προς το παρόν, όπως είπε ο δημιουργός του φανταστικού μοντέλου, οι πραγματικοί τραγουδιστές θα πρέπει να ανησυχούν για τα ολοένα και πιο δημοφιλή «vocaloids», αν δεν αντέξουν οι ίδιοι στον χρόνο. Οι επικεφαλής της μουσικής βιομηχανίας πιέζουν όλο και περισσότερο τους διάσημους σταρ να κερδίσουν επιπλέον εκατομμύρια, λειτουργώντας ως ψηφιακοί κλώνοι στους κόσμους της εικονικής πραγματικότητας.
Μερικά από τα μεγαλύτερα ονόματα της μουσικής βιομηχανίας, όπως η Cardi Bee, ο Michael Buble, ο Justin Bieber και η Ariana Grande, κατανοούν τις τεράστιες δυνατότητες να κερδίζουν χρήματα από την πραγματοποίηση συναυλιών στο «metaverse», ενώ οι θαυμαστές τους μπορούν παρακολουθούν τις συναυλίες με άνεση από τα υπνοδωμάτιά τους.
***To geoeurope είναι ένας ιστότοπος που δημιουργήθηκε από επιστήμονες και ειδικούς που έχουν ασχοληθεί με τη γεωπολιτική της Ευρώπης και έχουν διαπιστώσει συγκεκριμένα κενά στη ροή των πληροφοριών που διαμορφώνουν τις γεωπολιτικές συζητήσεις στην ήπειρό μας.
