Το 1875 που ο Χαρίλαος Τρικούπης υποστήριξε δημόσια ότι η μόνη λύση στο πρόβλημα της πολιτικής αστάθειας ήταν η συγκρότηση δύο μεγάλων κομμάτων εξουσίας συμφώνα με το πρότυπο της τότε κραταιάς δύναμης, της Αγγλίας.
Αυτό θα στερούσε από τα κόμματα μειοψηφίας τη δυνατότητα να σχηματίζουν κυβέρνηση. Θα τα ωθούσε πιθανώς σε συνένωση με τα μεγάλα κόμματα και θα είχε ως αποτέλεσμα σταθερότερες κυβερνήσεις πλειοψηφίας. Ο τότε βασιλιάς Γεώργιος Α΄ υιοθέτησε τελικά την άποψη του Τρικούπη, η οποία -όπως όλοι οι σοβαροί ιστορικοί παραδέχονται- αποτελεί τομή στην πολιτική ιστορία της χώρας. Όλο αυτό είναι μια επίσημη παραδοχή της ελληνικής πολιτείας αφού παρατίθεται στο βιβλίο ιστορίας της Γ΄ Λυκείου στη σελίδα 79.
Ο πειρασμός των συγκρίσεων είναι μέγιστος γιατί οι αναλογίες με τη σημερινή κατάσταση είναι απαράμιλλες, χωρίς βέβαια να παραβλέπει κανείς και τις υπαρκτές διαφορές. Πάγιο αίτημα των μικρών, κυρίως αριστερών κομμάτων ήταν η απλή αναλογική, που θα επέτρεπε σε αυτά να εκλεγούν στο κοινοβούλιο και να παίξουν κάποιο ρόλο. Με μια πρώτη ματιά κάτι τέτοιο φαίνεται θεμιτό. Όμως γιατί να χρειάζονται αυτά τα μικρά κόμματα την καθιέρωση της απλής αναλογικής για να εξασφαλίσουν την κοινοβουλευτική τους επιβίωση, αφού αν είχαν πραγματική τη στήριξη του λαού θα την είχαν ήδη εξασφαλίσει; Γιατί επαιτούν ρύθμιση για να υπάρξουν και να ελέγξουν το πολιτικό σκηνικό αφού ο κυρίαρχος λαός δεν τους επεφύλαξε μεγαλύτερη αναγνώριση και τελικά δεν τους περιέβαλε με μεγαλύτερη ισχύ; Άραγε η εμφάνιση των κομμάτων μικρής εμβέλειας εδραίωσε την πολιτική σταθερότητα και τη δυνατότητα λήψης καίριων αποφάσεων ή τορπίλισε τη δυνατότητα διαχείρισης κρίσεων, διαμόρφωσε συνθήκες διασποράς ανεδαφικών προτάσεων και έδωσε την ευκαιρία σε πολιτικούς σαλτιμπάγκους να προβληθούν εκθέτοντας αμήνυτα και ανιστόρητα πράγματα;
Μήπως όμως η συνένωση μικρών κόμματων λειτούργησε θετικότερα; Κατά πάσα πιθανότητα όχι. Άλλωστε, τα κόμματα αυτά ήταν μικρά γιατί ο λαός δεν τα στήριξε. Εξαίσιο παράδειγμα αποτελούν οι γελοίες συνιστώσες του ΣΥΡΙΖΑ που δημιουργούν τον ίδιο ως τραγική συνισταμένη μέσα από την οποία αναδέχθηκαν θλιβερά πρόσωπα. Το καλύτερο παράδειγμα αποτελεί ο νυν πρωθυπουργός που εγκολπώθηκε πρόσωπα από τα μικρά κόμματα. Τα πρόσωπα αυτά καθώς στερούνται πραγματικής κομματικής ταυτότητας δε νιώθουν καθόλου άβολα αλλάζοντας κομματικό στρατόπεδο. Τελευταίο παράδειγμα ο Θανάσης Θεοχαρόπουλος, για να μην ξεχνάμε βέβαια τις πολιτικές διαδρομές του Δανέλλη και του Παπαχριστόπουλου, καθώς και τις περιπτώσεις ασήμαντων και φαιδρών όπως ο Φωκάς και η Μεγαλοοικονόμου.
Με άλλα λόγια η σύνθεση της παρούσας Βουλής, που υπενθυμίζω ότι ξεκίνησε με επτά κοινοβουλευτικές ομάδες από τις οποίες οι τρεις διαλύθηκαν, αποτελεί το καλύτερο παράδειγμα για να πειστούν και οι τελευταίοι πως τα μικρά κόμματα δεν είναι παρά τα άρματα των προσωπικών επιδιώξεων των επικεφαλείς, οι οποίοι ακολουθούνται από τυχάρπαστους που ανεβαίνουν στο τρένο μόνο και μόνο γιατί πουθενά αλλού δε θα κατόρθωναν να στεριώσουν. Η πειστικότερη απόδειξη είναι η ευκολία με την οποία εγκαταλείπουν το τρένο που τους έφτασε στον πρώτο τους προορισμό.
Στις επερχόμενες λοιπόν εκλογές ας θυμηθούμε ότι τα μικρά κόμματα δεν είναι συνήθως όαση δημοκρατίας αλλά διαλυτικό στοιχείο, άστοχες επιλογές μιας κοινωνίας που αυτοσαρκάζεται εκλέγοντας επιλεκτικά πολιτικούς γελωτοποιούς ή σοβαροφανείς φιγούρες. Οι καιροί όμως είναι πολύ σοβαροί για τέτοια πειράματα και δεν τα συγχωρούν.
Κωνσταντίνος Μαραβέγιας
Χειρούργος – Πολιτικό Στέλέχος της Νέας Δημοκρατίας
