Τα χριστουγεννιάτικα στολίδια και παιχνίδια κάνουν σταδιακά την εμφάνισή τους στα καταστήματα, καθώς πλησιάζουν οι γιορτές. Μαζί με αυτές, ο ‘Αγιος Βασίλης ξεσκονίζει ήδη το θρυλικό έλκυθρό του για να αρχίσει τα πήγαινε-έλα στα σπίτια των ανθρώπων για άλλη μια χρονιά. Μήπως, όμως, φέτος θα έπρεπε να βρει κλειστές πόρτες ή μάλλον κλειστές καμινάδες;
Βρετανοί επιστήμονες, που βάλθηκαν να χαλάσουν τη μαγεία των παιδιών (και όχι μόνο), προειδοποιούν τους γονείς ότι, αναπαράγοντας το ψέμα με τον ‘Αγιο Βασίλη που φέρνει τα δώρα, αυτό που πετυχαίνουν τελικά, είναι να χαλάνε σε βάθος χρόνου τη σχέση τους με τα παιδιά τους, καθώς το εν λόγω αθώο ψεματάκι μπορεί να κάνει τη ζημιά του, υποσκάπτοντας την εμπιστοσύνη των μικρών στους μεγάλους.
Οι ερευνητές, με επικεφαλής τον καθηγητή ψυχολογίας Κρίστοφερ Μπόιλ του Πανεπιστημίου του Έξετερ, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο διεθνούς κύρους περιοδικό ψυχιατρικής “The Lancet Psychiatry”, επισημαίνουν ότι συχνά το ψέμα περί ύπαρξης ‘Αγιου Βασίλη δεν είναι παρά μια ενδόμυχη επιθυμία των ίδιων των γονιών να ξαναγίνουν παιδιά, γυρνώντας σε μια προ πολλού χαμένη εποχή αθωότητας.
Όμως, όπως θέτουν το ερώτημα οι ψυχολόγοι, «αν οι γονείς είναι ικανοί να ψεύδονται για κάτι τόσο ξεχωριστό και μαγικό, μπορούν μετά να τους εμπιστεύονται τα παιδιά τους ότι αποτελούν θεματοφύλακες της σοφίας και της αλήθειας;».
Επιπλέον, επισημαίνουν ότι, αν το καλοσκεφτεί κανείς ως ενήλικος πλέον, η ιδέα ότι κάπου στον Βόρειο Πόλο υπάρχει μια παντογνώστρια «μυστική υπηρεσία» στην υπηρεσία του Αγίου Βασίλη, που παρακολουθεί κάθε παιδί και ξέρει αν είναι φρόνιμο ή άτακτο (ώστε να του φέρει ή όχι δώρο), είναι τελικά μάλλον τρομακτική. Ιδίως όταν ορισμένοι γονείς σκοπίμως εμπλέκουν τον ‘Αγιο Βασίλη για να πειθαρχήσουν ή να τιμωρήσουν το παιδί τους («δεν είσαι καλό παιδί, γι’αυτό μην περιμένεις παιχνίδι από τον ‘Αη Βασίλη»).
«Η ηθικότητα του να κάνουμε τα παιδιά να πιστεύουν σε τέτοιους μύθους, πρέπει να τεθεί εν αμφιβόλω» σύμφωνα με τον δρα Μπόιλ. «Όλα τα παιδιά τελικά θα μάθουν ότι συστηματικά και επί χρόνια εξαπατήθηκαν και αυτό μπορεί να τα κάνει να αναρωτιούνται ποια άλλα ψέματα τους έχουν πει» τόνισε. Πρόσθεσε, πάντως, ότι μερικά ψεματάκια είναι χρήσιμα για τα παιδάκια, όπως π.χ. ότι το αγαπημένο ζωάκι τους που μόλις πέθανε, θα πάει σε κάποιο παράδεισο.
Γιατί όμως αυτή η ιστορία με τον ‘Αγιο Βασίλη έχει επικρατήσει για τα καλά, σε τόσο μεγάλο μέρος της Γης και για τόσα χρόνια; Κατ’ αρχήν, επειδή οι άνθρωποι έχουν την έμφυτη τάση να συμμορφώνονται με τις παραδόσεις, ακόμη και όταν αυτές είναι εξόφθαλμα παράλογες, απαντούν οι επιστήμονες. Δεύτερον, επειδή όλοι οι άνθρωποι, μικροί και (κυρίως) μεγάλοι, θέλουν να ξεφύγουν από την πραγματικότητα. Τι καλύτερο από μια γλυκιά αυταπάτη;
Παύλος Δρακόπουλος
