Η ελληνική κοινωνία αυτήν την περίοδο, από ό,τι φαίνεται, τα πηγαίνει καλά και έχει αφήσει την οικονομική κρίση πίσω της. Ξέρετε πώς το καταλάβαμε; Όχι από την επιστροφή τής χώρας σε υψηλή επενδυτική βαθμίδα ή από τους χαμηλούς δείκτες ανεργίας, αλλά από τα μπλόκα των αγροτών στους δρόμους και από τις καταλήψεις στα πανεπιστήμια…
Όχι ότι κατά τη διάρκεια της κρίσης δεν υπήρχαν τέτοιου είδους κινητοποιήσεις. Υπήρχαν και μάλιστα στην αρχή της ήταν πολλές και έντονες. Από την περίοδο ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ όμως κι έπειτα, η κοινωνία άρχισε να δείχνει σημάδια αποδοχής και των δικών της ευθυνών, οπότε και οι διαμαρτυρίες «εθιμικού χαρακτήρα», όπως π.χ. τα μπλόκα των αγροτών, άρχισαν να αραιώνουν σημαντικά.
Φέτος, ωστόσο, φαίνεται να επιστρέψαμε απότομα στα παλιά, καθώς οι κλασικές φοιτητικές διαμαρτυρίες ενάντια σε οποιαδήποτε προσπάθεια μεταρρύθμισης στην Παιδεία συνέπεσαν με τις κινητοποιήσεις των αγροτών ενάντια στις περικοπές των επιδοτήσεών τους. Έτσι, αρχίσαμε να θυμόμαστε πάλι τις παλιές καλές εποχές μίας Ελλάδας που πίστευε ότι ήταν τόσο εύπορη, που έψαχνε αφορμές για να σταματήσει να λειτουργεί. Ίσως φταίει και το γεγονός ότι φέτος οι καταλήψεις στα ΑΕΙ γίνονται Ιανουάριο, που είναι και ο αγαπημένος μήνας των αγροτών για κινητοποιήσεις.
Βλέπετε, συνήθως οι φοιτητικοί σύλλογοι διαμαρτύρονται σε μήνες όπως Οκτώβριος-Νοέμβριος ή Μάρτιος-Απρίλιος, που είναι ήπιος ο καιρός και δεν υπάρχει ιδιαίτερη διάθεση για μάθημα, ενώ οι αγρότες προτιμούν τον Ιανουάριο, που κάνει κρύο και δεν έχουν δουλειά στα χωράφια. Και αυτό, και οι μεν και οι δε, το λένε «αγώνα». Τον πραγματικό αγώνα εν τω μεταξύ τον δίνουμε όλοι οι υπόλοιποι, που πληρώνουμε τα έξοδα των φοιτητών μας και «τρώμε» χρόνο και χιλιόμετρα για να αποφύγουμε στο δρόμο τα τρακτέρ. Εάν αυτόν τον καιρό τύχαινε να έχουμε και καμιά γενική απεργία στα Μέσα Μαζικής Μεταφοράς, θα ήταν σαν να γυρίσαμε δύο δεκαετίες πίσω. Τα ανοιχτά μπουζούκια τις καθημερινές θα έλειπαν μόνο…
Αν νομίζετε ότι υπερβάλλουμε, δείτε μόνο ποιο είναι το νούμερο ένα πρόβλημα της κοινωνίας μας αυτή τη στιγμή: Ο υψηλός πληθωρισμός. Μία κοινωνία ανησυχεί για το ύψος των τιμών είτε όταν βρίσκεται σε οικονομική ύφεση και δεν μπορεί να καταναλώσει είτε όταν καταναλώνει αρκετά και αντιμετωπίζει πληθωρισμό ζήτησης. Το ζήτημα της εγχώριας ακρίβειας βέβαια είναι πολυπαραγοντικό (εισαγωγές, μικρός ανταγωνισμός, πανδημία κ.α.), αλλά όταν πολλά νωπά ελληνικά προϊόντα πωλούνται ακριβά στην Ελλάδα και φθηνά στη Γερμανία, τη Γαλλία και άλλες χώρες με υψηλότερους μισθούς, τότε το κυριότερο πρόβλημά μας ως καταναλωτές είναι ότι συνεχίζουμε να τα αγοράζουμε μαζικά.
Για να μην παρεξηγηθούμε, δεν λέμε ότι οι Έλληνες καλοπερνάμε και γίναμε ξανά η χώρα που ήμασταν το 2000-2010. Λέμε ότι με το που αρχίσαμε να ανασαίνουμε και πάλι οικονομικά, δείχνουμε μία ανησυχητική τάση επιστροφής σε κακές συνήθειες. Και εάν δεν μπορούμε να αφήσουμε επιτέλους πίσω μας πρακτικές που μας κατακερματίζουν κοινωνικά, όπως είναι τα μπλόκα στους δρόμους ή οι καταλήψεις σε δημόσιους χώρους, δεν θα αναπτύξουμε ποτέ μία κοινωνία πολιτών που να μπορεί να αντιμετωπίσει πιο σύνθετα προβλήματα, όπως είναι η ακρίβεια βασικών αγαθών. Τούτων λεχθέντων, είναι αδιαμφισβήτητο ότι έχουμε βελτιωθεί αρκετά ως χώρα σε διάφορους τομείς, το έχουμε ξαναπεί. Ωστόσο, σε αυτό το πρώιμο στάδιο της εξέλιξής μας ως σύγχρονης κοινωνίας, μεγαλύτερο ζητούμενο κι από τη βελτίωσή μας είναι να μην έχουμε πισωγυρίσματα.
Τι να την κάνουμε, ας πούμε, την ελάχιστη βάση εισαγωγής στα ΑΕΙ, αν τα ίδια αυτά ΑΕΙ απαξιώνονται μονίμως από ανομία και καταλήψεις; Ή ποιο το νόημα να βελτιωθεί η δημοκρατία μας με την επιστολική ψήφο, αν είναι στην πρώτη δυσκολία να ανεβάσουμε πάλι τα ποσοστά αντισυστημικών πολιτικών δυνάμεων που απεχθάνονται τη δημοκρατία; Είναι, λ.χ., το νομοσχέδιο για τα ομόφυλα ζευγάρια σοβαρός λόγος για νέα άνοδο των ακροδεξιών κομμάτων ή μήπως προλάβαμε και γίναμε καλομαθημένοι με μόλις τέσσερα χρόνια αξιοσημείωτης ανάπτυξης και ξεχάσαμε τους ΑΝΕΛ στην κυβέρνηση και τη Χρυσή Αυγή στη Βουλή;
Σε κάθε περίπτωση, για να εκσυγχρονιστεί μία κοινωνία – οποιαδήποτε κοινωνία – χρειάζεται χρόνο και κάποια πισωγυρίσματα είναι αναμενόμενα. Δεν πρέπει να έχουν διάρκεια όμως, αλλιώς θα γίνουν και πάλι καθεστώς. Με άλλα λόγια και χωρίς περιστροφές, τα μπλόκα των αγροτών πρέπει να σπάσουν και οι καταλήψεις στα πανεπιστήμια πρέπει να διαλυθούν. Άμεσα.
