«Το τρένο φεύγει στις οκτώ, ταξίδι για την Κατερίνη»…. ή «τα τρένα που φύγαν αγάπες μου πήρανε»… ή «πάει έφυγε το τρένο, έφυγες κι εσύ»… Τόσα και τόσα τραγούδια με τρένο είναι χαραγμένα στις μνήμες. Πάντα, συνδεδεμένα με μελαγχολικές στιγμές… Κυρίως αποχαιρετισμού… Κι ύστερα εικόνες με καδραρισμένα τοπία, σταθμούς στο χρώμα της ώχρας και μπορντό κεραμοσκεπές, τοπία με δέντρα που μοιάζουν να τρικλίζουν και περάσματα δίπλα σε βράχους και χρυσές πεδιάδες. Ομορφιές κι ενίοτε σκιρτήματα συναισθημάτων.
Μα πάμε στα πεζά.
Οι αριθμοί «λένε» ότι ο ΟΣΕ μαζί με όλες τις εταιρείες πέριξ του, έχει κοστίσει στον φορολογούμενο όσο πέντε (5) Ολυμπιακές! Αν προσθέσουμε και όλα τα έργα με ιλιγγιώδη ποσά, καταλήγουμε στο συμπέρασμα ότι οι Έλληνες πληρώνουν απίστευτα ποσά, μόνο και μόνο για να πηγαίνουν και να έρχονται τρένα, τις περισσότερες φορές άδεια. Είναι χαρακτηριστικό ότι ΜΟΝΟ το 2008, για κάθε ευρώ που εισέπραττε ο ΟΣΕ, υπήρχε ανάγκη δαπάνης … 9,5 ευρώ!
Κι όμως, ουδείς σκέφτηκε, ούτε τότε, ούτε τώρα να κάνει το πιο απλό. Να κλείσει τον ΟΣΕ και να τον ανοίξει αφού πρώτα ξεκαθαρίσει ζητήματα αναφορικά με τον τρόπο λειτουργίας και το κόστος του.
Το πρόβλημα στον ΟΣΕ έχει αφετηρία τον «ελεεινό» κι αντικοινωνικό κρατισμό που επιβλήθηκε στις αρχές της δεκαετίας του ’80 και τον κατέστησε τον πιο διαφθαρμένο οργανισμό, με τεράστια χρέη και προσωπικό ανεπαρκές αναφορικά με τις δυνατότητές του. Τα χρέη μάλιστα, ήταν σημαντική παράμετρος, από εκείνες που οδήγησαν την Ελλάδα στα βράχια.
Ταυτοχρόνως, πρέπει να ομολογήσουμε ότι ως λαός δεν διαθέταμε «κουλτούρα σιδηροδρόμου». Είτε λόγω πεπαλαιωμένων υποδομών και χρόνου ταξιδιού, είτε επειδή τα ΚΤΕΛ προσέφεραν πιο αποτελεσματική εξυπηρέτηση. Κάτι που επιχειρήθηκε ν’ αλλάξει, κυρίως μέσω των νέων τρένων που έφεραν στη χώρα οι Ιταλοί και της σύντμησης του χρόνου των διαδρομών.
Από την άλλη πλευρά, το σιδηροδρομικό δίκτυο της Ελλάδας διαθέτει απίστευτες δυσαναλογίες. Μόλις προσφάτως η γραμμή που διασχίζει τη χώρα έγινε διπλή! Κι αυτή δίπλα στους οδικούς άξονες!! Τα τρένα κινούνται κατά κύριο λόγο άδεια, ενώ ακόμη και οι εμπορικές αμαξοστοιχίες δύσκολα μπορούν να διαθέτουν ισοσκελισμένα οικονομικά δρομολόγια.
Άρα και με δεδομένο ότι απαιτούνται δισεκατομμύρια για υποδομές, ηλεκτρονικά συστήματα και συντήρηση, μήπως πρέπει ν’ αρχίσουμε να σκεφτόμαστε αν μας χρειάζεται ένας τέτοιος σιδηρόδρομος; Μήπως πρέπει να ακούσουμε τους ειδικούς συγκοινωνιολόγους; Πολλοί εκ των οποίων επιμένουν ότι το τρένο είναι περιττό, έτσι όπως είναι δομημένο και διαρθρωμένο το δίκτυο , δίπλα σχεδόν στους οδικούς άξονες; Γιατί κάποιος να πάει με το τρένο στην Πάτρα ή αλλού, όταν δίπλα κινείται το ΚΤΕΛ; Κι όταν λίγο πολύ το εισιτήριο είναι σχεδόν ίδιο; Μπορεί κάποιος να απαντήσει –κι ορθώς- ότι απαιτείται να πάει στην Πάτρα ή οπουδήποτε αλλού, επειδή χρησιμοποιεί πιο καθαρή ενέργεια.
Το βέβαιο είναι ότι σε μια χώρα που ο ορθολογισμός δεν είναι εύκολο να βρίσκει ήρεμες ημέρες διαβίωσης κι η απλή λογική θεωρείται… νεοφιλελευθερισμός, αυτά τα πράγματα είναι δύσκολα κι οι προβληματισμοί δεν θα βρίσκουν ποτέ απαντήσεις… Όμως, ας τα δούμε αυτά. Όλα. Ας τα συζητήσουμε.
Προς το παρόν… «κάνε κάτι να χάσω το τρένο»….