Ομιλία του Πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη στο Thessaloniki Helexpo Forum
Ευχαριστώ, κύριε Τζήκα, κύριε Περιφερειάρχα, κύριε Δήμαρχε, κυρίες και κύριοι, η φετινή μας συνάντηση, εδώ, στη Θεσσαλονίκη, αποτελεί ένα γεγονός κυριολεκτικά πρωτόγνωρο.
Όπως είπατε, η πανδημία δεν επέτρεψε την πραγματοποίηση της 85ης Διεθνούς Έκθεσης με τα πολλά της εμπορικά περίπτερα. Αυτή τη φορά δεν οργανώθηκαν οι συνήθεις επιχειρηματικές συναντήσεις, ούτε και είχαμε τις παράλληλες εκδηλώσεις που παραδοσιακά τις συνοδεύουν. Ενώ και η δική μας εικόνα με μόνο 50 συμμετέχοντες με μάσκες, με αποστάσεις, δίνει το μέτρο των ιδιαίτερων συνθηκών γύρω μας.
Ακριβώς όμως για αυτό επέλεξα να είμαι και πάλι παρών. Κατ’ αρχάς, κύριε Δήμαρχε, κύριε Περιφερειάρχα, για να τιμήσω την πόλη και την Βόρεια Ελλάδα αλλά και για να καταγράψω με ρεαλισμό τις συνέπειες που φέρνει ο κορονοϊός στην κοινωνία και την οικονομία. Και να μιλήσω για τις προκλήσεις της εθνικής μας πολιτικής στην Ανατολική Μεσόγειο. Θα παρουσιάσω ασφαλώς την ευρύτερη στρατηγική της Κυβέρνησης για το επόμενο διάστημα.
Μία ωστόσο είναι σήμερα η προτεραιότητά μου, να μιλήσω συγκεκριμένα για τα σταθερά βήματα που θα κάνει η χώρα στο ασταθές περιβάλλον του φθινόπωρου και του χειμώνα που έρχονται. Γιατί τίποτα πλέον στον κόσμο δεν είναι το ίδιο με εχθές.
Η κοινωνία είναι δικαιολογημένα φοβισμένη, έχει ερωτήματα. Δίπλα και στην αγωνία και την ανασφάλεια όμως, ανατέλλει ταυτόχρονα μία νέα αυτοπεποίθηση, μία νέα εθνική αισιοδοξία ότι μαζί κράτος και πολίτες θα τα καταφέρουμε και τώρα και ότι θα βγούμε από αυτή την περιπέτεια πιο δυνατοί.
Πράγματι, όταν πέρσι ήμασταν πάλι σε αυτόν τον χώρο, κανείς δεν φανταζόταν τι θα ακολουθούσε. Η υγειονομική κρίση χτύπησε ολόκληρο τον πλανήτη θερίζοντας ζωές, κλονίζοντας κραταιά συστήματα υγείας, ανατινάζοντας στην κυριολεξία όλες τις οικονομίες.
Ενώ ταυτόχρονα στον Έβρο και στο Αιγαίο η Ελλάδα κλήθηκε να αμυνθεί και στα αλλεπάλληλα κύματα απόπειρας εισόδου παράνομων μεταναστών. Ένα στοίχημα με δύο όψεις και πολλές εκφάνσεις που πρέπει να κερδίζεται μέρα – μέρα από όλους και από τον καθένα ξεχωριστά. Γι’ αυτό και στην αίθουσα είμαστε λίγοι, αλλά είμαστε όλοι. Γιατί εκτός από τους φορείς της πόλης ανάμεσά μας βρίσκονται και οι πρωταγωνιστές των καιρών μας. Νοσηλευτές και γιατροί που έδωσαν τη μάχη με τον ιό, συμπολίτες μας που νόσησαν και τον νίκησαν, εμποροϋπάλληλοι, εργαζόμενοι στον τουρισμό που είδαν τη δουλειά τους να απειλείται, δάσκαλοι, φοιτητές που έχασαν μαθήματα, αλλά συνέχισαν το εκπαιδευτικό τους ταξίδι μέσω της τεχνολογίας. Και εκπρόσωποι όλοι της κοινωνίας που δοκιμάστηκε, όμως ενώθηκε, άντεξε, πέτυχε.
Είναι αλήθεια ότι στους μήνες που προηγήθηκαν οι αναταράξεις υπήρξαν πολλές. Συχνά μάλιστα επάλληλες και συνδεόμενες μεταξύ τους. Τα όσα έγιναν στη Μόρια για παράδειγμα έδειξαν πόσο εκρηκτικό μείγμα είναι η συνύπαρξη του κορονοϊού με το μεταναστευτικό. Πως το τελευταίο σχετίζεται με την εθνική μας ασφάλεια και πως μπορεί να πυροδοτήσει τυφλές αντιδράσεις. Όμως για αυτό είμαι εδώ, για τα δύσκολα. Και για αυτό είμαστε εδώ, για να δώσουμε ένα μήνυμα ότι όλοι μαζί μπορούμε.
Φίλες και φίλοι, όλα, λοιπόν, σήμερα είναι διαφορετικά στον κόσμο, στην Ευρώπη, στη χώρα μας. Πολύ περισσότερο καθώς η πανδημία συνεχίζεται. Ήδη περισσότεροι από 900.000 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους. Σχεδόν 7.000.000 νοσούν και τα κρούσματα ξεπερνούν τα 28.000.000. Το κόστος της μεγαλύτερης κρίσης στον κόσμο από το 1929 υπολογίζεται σε δεκάδες τρισεκατομμύρια ευρώ. Και σε αλυσιδωτούς κραδασμούς σε κάθε παραγωγική δραστηριότητα. Συνέπειες βεβαίως που εκδηλώνονται και στην πατρίδα μας.
Το κυβερνητικό σχέδιο, οι οδηγίες των ειδικών, η υπευθυνότητα των πολιτών μας έκανε πράγματι πρωταγωνιστές στην άμυνα κατά του ιού. Διπλασιάστηκαν σε λίγο χρόνο οι Μονάδες Εντατικής Θεραπείας. Έγιναν χιλιάδες προσλήψεις στην πρώτη γραμμή. Εφαρμόστηκαν πρωτοπόρα συστήματα ιχνηλάτησης αλλά και όταν η οικονομία ξαναλειτούργησε διαχειρίστηκε σωστά το νέο κύμα. Στον ακριβέστερο δείκτη, αυτόν της απώλειας ζωής σε ένα κράτος ανά εκατομμύριο πληθυσμού, η Ελλάδα είναι τώρα στην 111η θέση αντί της 63ης στην πρώτη φάση. Όμως, καθώς η διπλή κρίση υγείας, οικονομίας πολιορκεί πάντα τον πλανήτη η χώρα μας συνεχίζει να διαχειρίζεται και το εθνικό μέτωπο που γίνεται ολοένα και πιο κρίσιμο. Γιατί η Άγκυρα προσθέτει πλέον στις προκλήσεις του Αιγαίου και τη ναρκοθέτηση της ειρήνης σε όλη τη Μεσόγειο. Απειλεί τα Ανατολικά σύνορα της Ευρώπης και υπονομεύει την ασφάλεια σ’ ένα ευαίσθητο σταυροδρόμι τριών Ηπείρων. Κάτι που καταδίκασαν μόλις προχθές στην Κορσική όλα τα κράτη του ευρωπαϊκού Νότου.
Στις απειλές και τα συνθήματα η Ελλάδα αντιπαρατάσσει λογική και επιχειρήματα γιατί η άλλη όψη της ισχύος μας είναι η αποτελεσματική διπλωματία. Έχουμε αποδείξει στην πράξη ότι έχουμε πολλούς και ισχυρούς συμμάχους. Είμαστε μία χώρα ειρηνική, έτοιμη να συνεργαστεί με όλους τους γείτονές της και με την Τουρκία. Αν αυτή δεν συμφωνεί για το θέμα που αποτελεί τη μείζονα διαφορά μας, την οριοθέτηση Θαλασσίων Ζωνών στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο, τότε το Διεθνές Δικαστήριο μπορεί να δώσει λύση. Γι’ αυτό και επιμένω ότι μόνο ο επίλογος των προκλήσεων μπορεί να γίνει ο πρόλογος των συζητήσεων.
Κυρίες και κύριοι, γίνεται, συνεπώς σαφές, ότι μέχρι να βρεθεί το εμβόλιο ελπίζουμε, στα τέλη του έτους, μέχρι η διεθνής οικονομία να συνέλθει και η σταθερότητα να επιστρέψει γύρω μας, οι περιστάσεις θα είναι αβέβαιες. Κάθε μακρόπνοος σχεδιασμός κινδυνεύει να μείνει μετέωρος, κάθε εξαγγελία χωρίς αντίκρυσμα, έτσι η ομιλία μου απόψε θα είναι διαφορετική, όπως διαφορετικές είναι και οι συνθήκες. Εστιασμένη στην οικονομία και στην άμυνα, όπως η πανδημία και οι εθνικές ανάγκες το επιβάλλουν. Αν η παράδοση θέλει τον Πρωθυπουργό να μιλά από αυτό το βήμα για κάθε πτυχή του κυβερνητικού έργου, φέτος επιλέγω να είμαι πιο σύντομος και πιο συγκεκριμένος. Άλλωστε, αύριο στη Συνέντευξη Τύπου, θα απαντήσω και για τον απολογισμό και τον ευρύτερο προγραμματισμό μας.
Σ’ ένα περιβάλλον που κλονίζεται από τον κορονοϊό και τις συνέπειές του, κάθε άλλη επιλογή θα ήταν άκαιρη. Γιατί, όπως είπα, το Φθινόπωρο κι ο Χειμώνας κρύβουν παγίδες, αλλά και ευκαιρίες. Απαιτούν, λοιπόν, όχι μόνο μεσοπρόθεσμο πλάνο, αλλά κυρίως άμεσα βραχυπρόθεσμα μέτρα. Άλλωστε, όπως τα λόγια μου περιγράφουν τις σκέψεις μου, έτσι και οι πράξεις μου περιγράφουν το όραμά μου. Και δεν υπάρχει όραμα για το αύριο, αν δεν υπηρετείται με συνέπεια το σήμερα. Ούτε οικονομική ανάταξη δίχως κοινωνική ανάταση. Για όλα αυτά, λοιπόν, θα μιλήσω σήμερα. Για το πώς θα περάσουμε από τα ταραγμένα κύματα στην απέναντι όχθη, της ασφάλειας και της ευημερίας. Για να χτίσουμε εκεί, στο δικό μας, στο δικό της σταθερό έδαφος το κοινό μας μέλλον.
Κυρίες και κύριοι, το πρόγραμμα της δράσης μας έχει κοινό σύνθημα: αυτοπεποίθηση και δύο κεφάλαια ισάριθμα των προκλήσεων που βρίσκονται μπροστά μας, της αυτοπεποίθησης στην άμυνα, της αυτοπεποίθησης στην υγεία και την οικονομία.
Ξεκινάω από το πρώτο. Όλα τα τελευταία χρόνια, ο τομέας της Άμυνας γνώρισε συνθήκες αποεπένδυσης, ύστερα από μία περίοδο πολυέξοδων και όχι πάντοτε εύστοχων εξοπλιστικών αγορών. Λοιπόν, ήρθε η ώρα της ισορροπίας ανάμεσα στις ανάγκες και τις δυνατότητες. Η ώρα να ενισχύσουμε τις Ένοπλες Δυνάμεις ως παρακαταθήκη για την ασφάλεια της χώρας, αλλά και ως ύψιστη υποχρέωση στους Έλληνες που θα επωμιστούν το κόστος. Είναι το τίμημα της θέσης μας στον χάρτη. Σήμερα, λοιπόν, ανακοινώνω έξι εμβληματικές αποφάσεις που πολλαπλασιάζουν την ισχύ, την λειτουργικότητα και την αποτελεσματικότητα των ελληνικών όπλων.
Πρώτον. Η Πολεμική μας Αεροπορία αποκτά αμέσως μια μοίρα 18 μαχητικών αεροσκαφών Rafale με ταυτόχρονη αντικατάσταση των παλαιότερων Mirage. Πρόκειται για αεροσκάφη υπεροχής τέταρτης γενιάς. Μια κίνηση που ενισχύει την αποτρεπτική μας ισχύ και η οποία σε συνδυασμό με τα εκσυγχρονισμένα F-16 και τα υπόλοιπα ελληνικά φτερά δεν θα μπορεί να αγνοηθεί από κανέναν.
Δεύτερον. Το Πολεμικό Ναυτικό εκκινεί τη διαδικασία για την ένταξη στον στόλο του τεσσάρων νέων φρεγατών πολλαπλού ρόλου. Παράλληλα, εκσυγχρονίζει και αναβαθμίζει τέσσερις φρεγάτες ΜΕΚΟ που ήδη διαθέτει. Τα νέα σκάφη θα πλαισιωθούν επίσης από τέσσερα ναυτικά ελικόπτερα Romeo που είναι τα πιο αξιόμαχα στον κόσμο. Έτσι οι θάλασσές μας θωρακίζονται πιο αποτελεσματικά από ποτέ.
Τρίτον. Εμπλουτίζεται συνολικά το οπλοστάσιο των τριών κλάδων. Αμέσως εξασφαλίζονται νέα αντιαρματικά όπλα για τον Στρατό, νέες τορπίλες βαρέως τύπου για το Πολεμικό Ναυτικό. Νέοι κατευθυνόμενοι πύραυλοι για την Πολεμική Αεροπορία. Το δόγμα σε αυτό τον τομέα είναι, κάθε οπλικό σύστημα λειτουργεί όσο ζει, όπως πρέπει και όπου χρειάζεται.
Τέταρτον. Το δυναμικό των Ενόπλων μας Δυνάμεων ανανεώνεται με την πρόσληψη 15.000 ανδρών και γυναικών σε ορίζοντα πενταετίας. Ταυτόχρονα, επαναξιολογείται όλο το πλαίσιο της στρατιωτικής θητείας και της εκπαίδευσης, ώστε οι νέοι μας να αποκτούν δωρεάν πιστοποιημένες δεξιότητες. Με άλλα λόγια, επαγγελματικά εφόδια για την πολιτική τους ζωή όσο θα υπηρετούν την στρατιωτική.
Πέμπτον. Ενεργοποιούμε την αμυντική μας βιομηχανία. Ήδη στα ναυπηγεία Ελευσίνας αμερικανικά κεφάλαια επενδύονται στον εκσυγχρονισμό τους. Στα ναυπηγεία Σκαραμαγκά σύντομα εισέρχεται στρατηγικός επενδυτής διατηρώντας τις θέσεις εργασίας. Ολοκληρώθηκε η διαγωνιστική διαδικασία, έπεται το αμέσως επόμενο διάστημα η ολοκλήρωση της ιδιωτικοποίησης της ΕΛΒΟ και αναδιοργανώνεται η ΕΑΒ, ώστε να μετατραπεί σε κέντρο συντήρησης αεροσκαφών για την ευρύτερη περιοχή.
Και έκτον. Οι Ένοπλες Δυνάμεις ενισχύουν την ψηφιακή τους λειτουργία, αλλά και τη θωράκισή τους από κυβερνοεπιθέσεις υβριδικού τύπου. Σε κάθε επιχειρησιακό τους επίπεδο εγκαθίστανται σύγχρονα συστήματα που εξασφαλίζουν ασφαλή ροή στην πληροφορία και συνεπώς έγκαιρη κινητοποίηση.
Πρόκειται για έξι γενναίες επιλογές. Έξι τολμηρές απαντήσεις όχι μόνο στις ανάγκες της συγκυρίας, αλλά και στις προκλήσεις της ιστορίας. Όπως διαπιστώνεται, αυτές κινούνται σε πολλά επίπεδα, όχι μόνο της ενίσχυσης των οπλικών συστημάτων, αλλά και της αύξησης του ανθρώπινου δυναμικού, του εκσυγχρονισμού των δομών των Ενόπλων Δυνάμεων, αλλά και του νομικού πλαισίου για τις αμυντικές προμήθειες. Με άλλα λόγια, οι πρωτοβουλίες αυτές συνθέτουν ένα ρωμαλέο πρόγραμμα που θα γίνει εθνική ασπίδα. Ταυτόχρονα, όμως, συναποτελούν και κινήσεις με αναπτυξιακό πρόσημο, καθώς κινητοποιούν την εθνική μας βιομηχανία, αλλά και με κοινωνική σφραγίδα, εξασφαλίζουν χιλιάδες θέσεις εργασίας.
Η Εθνική Άμυνα, άλλωστε, δεν αποτελεί μέγεθος μόνο οικονομικό, αλλά και διάσταση ποιοτική που συνδέει όλα τα στρώματα της κοινωνίας προσφέροντας σιγουριά στον κάθε πολίτη. Για να το πω διαφορετικά, είναι η καρδιά του υπεύθυνου πατριωτισμού τον οποίο πρεσβεύω και η προωθητική δύναμη που κινεί το έθνος προς τα μπρος. Επενδύοντας συνεπώς σε αυτή, επενδύουμε στο μέλλον της Ελλάδος.
Φίλες και φίλοι, δίπλα στην Εθνική Άμυνα η Κυβέρνηση οργανώνει εδώ και μήνες την άμυνα της δημόσιας υγείας. Ένα μέτωπο το οποίο παραμένει ανοιχτό. Μίλησα για αυτό εκτενώς πριν από λίγες ημέρες στην Βουλή. Θα αποφύγω, λοιπόν, να επαναλάβω τα πολλά που έγιναν και γίνονται. Τις κλίνες ΜΕΘ που από 557 που τις παραλάβαμε διπλασιάστηκαν. Στην πρώτη φάση της πανδημίας αγγίζουν τις 1.000. Θα γίνουν 1.200 μέχρι τα τέλη του έτους. Τις 6.818 έκτακτες προσλήψεις γιατρών και νοσηλευτών. Τα εκατομμύρια τεστ που εξασφαλίστηκαν. Σήμερα, στην Μυτιλήνη, χρησιμοποιούμε για πρώτη φορά γρήγορα τεστ αντιγόνων, από τις πρώτες ευρωπαϊκές χώρες, για να ελέγξουμε όλο τον πληθυσμό. Όπως και την επανίδρυση της Πολιτικής Προστασίας που εντοπίζει και ιχνηλατεί κρούσματα, αλλά και τη σύσταση του Παρατηρητηρίου COVID. Παρακολουθούμε κάθε εβδομάδα, κάθε εβδομάδα, πάνω από 20 υγειονομικούς, οικονομικούς και κοινωνικούς δείκτες, παρέχοντας σωστή και γρήγορη ενημέρωση πριν, το τονίζω, πάντα πριν από την λήψη κρίσιμων αποφάσεων.
Απευθύνω, για μία ακόμη φορά το σεβασμό μου προς το Εθνικό Σύστημα Υγείας και τα στελέχη του, όχι μόνο για την αυταπάρνησή τους, γιατί η αυταπάρνησή τους ενέπνευσε την ευθύνη στους πολίτες και δικαίωσε τα σχέδια της πολιτείας. Αλλά και γιατί οι δημόσιοι λειτουργοί μας στο πρόσωπο της νοσοκόμας, του αστυνομικού, του λιμενικού, του στελέχους της πολιτικής προστασίας έβγαλαν ασπροπρόσωπη την Πατρίδα μας. Δικαίωσαν τον αναμφισβήτητο ρόλο του Κράτους σε δοκιμασίες όπως αυτές που περάσαμε και περνάμε. Και ανέδειξαν το εθνικό μας φιλότιμο στο οποίο πάντα πιστεύω. Τους ευχαριστώ. Σας ευχαριστώ, σας ευχαριστώ και πάλι.
Η πανδημία όμως -το ξέρετε καλά- δεν χτυπά μόνο τη δημόσια υγεία, αλλά και την εθνική οικονομία. Και στο μέτωπο αυτό η Κυβέρνηση απάντησε με ένα πλέγμα μέτρων που ισχύει ήδη από την Άνοιξη και που εμπλουτίζεται διαρκώς ανάλογα με τις ανάγκες της στιγμής.
Σήμερα, εδώ από τη Θεσσαλονίκη, ανακοινώνω δώδεκα ακόμα πρωτοβουλίες στην ίδια κατεύθυνση. Να προστατευτεί η απασχόληση και η παραγωγική δραστηριότητα όσο θα διαρκεί η κρίση και να στηριχθεί το εισόδημα των πιο αδύναμων στο δύσκολο διάστημα που έχουμε μπροστά μας. Είναι δώδεκα βήματα αυτοπεποίθησης που διαμορφώνουν ένα οδικό χάρτη για τους επόμενους μήνες, αλλά και για το 2021, ώστε η οικονομία να μείνει όρθια ως προϋπόθεση για την ανάταξη και την ανάπτυξη. Τέσσερα από αυτά τα μέτρα στηρίζουν την εργασία. Τρία τη ρευστότητα των επιχειρήσεων και τις επενδύσεις. Και πέντε ακόμα, το εισόδημα των πιο αδύναμων, αλλά και το εισόδημα της μεσαίας τάξης που δοκιμάστηκε για πολλά χρόνια. Αυτή άλλωστε, θα το ξαναπώ, είναι η ραχοκοκαλιά της ελληνικής κοινωνίας.
Πρόκειται, δηλαδή, για μια φορολογική, για μια πολιτική που συνδυάζει τη φορολογική ελάφρυνση της μισθωτής εργασίας με τη διαφύλαξη της παραγωγικής δράσης. Που όμως δεν αντιμετωπίζει την πρώτη ως μονοσήμαντο επιδοματικό βοήθημα, ούτε τη δεύτερη ως πρόσκαιρη ενίσχυση. Αλλά και τις δύο, και τις δύο ως αναπτυξιακούς “βατήρες” για τη “γέννηση” νέου εθνικού πλούτου από επενδύσεις και κυρίως, κυρίως για νέες δουλειές. Είναι αντίδοτα σε παθογένειες για τις οποίες έχω μιλήσει συχνά και από αυτό το βήμα. Και ως Αρχηγός της Αντιπολίτευσης αλλά και πέρυσι στην πρώτη μου παρουσία ως Πρωθυπουργός. Τους βαρείς φόρους, τον επενδυτικό μαρασμό από τη δεκαετή κρίση αλλά και τη γενιά του Βrain Drain που δικαίως θεωρεί ότι ως τώρα οι δημόσιες πολιτικές δεν της προσφέρουν αρκετά κίνητρα για να παραμείνει στη χώρα.
Όλα αυτά αλλάζουν, αλλάζοντας μαζί και το παραγωγικό υπόδειγμα της χώρας. Η πορεία αυτή, λοιπόν, ξεκινά.
Βήμα πρώτο. Μειώνονται κατά 3 μονάδες, από το 39,7% στο 36,7% οι ασφαλιστικές εισφορές εργοδοτών και μισθωτών του ιδιωτικού τομέα για το 2021. Υπάλληλος, δηλαδή, με καθαρό μισθό 1.016 ευρώ, θα έχει ετήσιο όφελος 158 ευρώ. Αλλά και το κόστος της επιχείρησης θα μειωθεί κατά 301 ευρώ. Μεγεθύνεται, έτσι, το εισόδημα των νοικοκυριών, αλλά ταυτόχρονα, ανοίγει και ο δρόμος για νέες προσλήψεις, από επιχειρήσεις των οποίων η ρευστότητα θα ενισχυθεί.
Βήμα δεύτερο. Καταργείται η εισφορά αλληλεγγύης για μισθωτούς του ιδιωτικού τομέα, επαγγελματίες και αγρότες. Το μέτρο θα ισχύσει, καταρχάς, για ένα έτος, το 2021. Ανακουφίζονται έτσι, με βάση την πηγή του εισοδήματος, οι αυτοαπασχολούμενοι και οι εργαζόμενοι στον ιδιωτικό τομέα. Ένας καλά αμειβόμενος εργαζόμενος, με μηνιαίες αποδοχές 2.000 ευρώ, θα έχει ετήσια φορολογική ελάφρυνση 361 ευρώ.
Βήμα τρίτο -και στο οποίο, προσωπικά, αποδίδω πολύ μεγάλη σημασία- θεσμοθετείται αμέσως ένα καινοτόμο πρόγραμμα επιδότησης 100.000 νέων θέσεων εργασίας. Το Κράτος θα καλύπτει -και απευθύνομαι εδώ ειδικά στους εργοδότες- επί 6 μήνες τις εισφορές εργαζόμενου και εργοδότη, για κάθε νέο υπάλληλο, ανεξαρτήτως του μισθού και της ειδικότητάς του, με το μόνο όρο ότι οι θέσεις εργασίας στην επιχείρηση δε θα μειώνονται. Αν, μάλιστα, προσληφθεί μακροχρόνια άνεργος, τότε θα επιδοτείται με ακόμα 200 ευρώ επιπλέον, μηνιαίως. Η ρύθμιση μεταφράζεται -ένα ενδεικτικό παράδειγμα δίνω- σε κέρδος 2.821 ευρώ στο εξάμηνο και για τις δύο πλευρές, για μία νέα πρόσληψη με μισθό 700 ευρώ. Αντιστοίχως, το όφελος είναι σχεδόν 4.000 ευρώ για έναν μισθό 1.200 ευρώ. Είναι μία μεγάλη ευκαιρία για τον άνεργο, αλλά και μία ώθηση στις επιχειρήσεις. Ήρθε επιτέλους η ώρα, από την επιδότηση της ανεργίας, να περάσουμε στην ενίσχυση της εργασίας.
Βήμα τέταρτο. Το πρόγραμμα “Συνεργασία” ενισχύεται και επεκτείνεται ως το τέλος του 2020. Θα συνεχίσουν να αναπληρώνονται οι αμοιβές όσων είναι αναγκασμένοι να δουλεύουν με μειωμένο ωράριο στους κλάδους που έπληξε η πανδημία. Χωρίς -το τονίζω- χωρίς να χάνονται ασφαλιστικά δικαιώματα επί του ονομαστικού τους μισθού. Επεκτείνεται επίσης, κάτι που ενδιαφέρει πολύ πολλούς από σας, η δυνατότητα προσωρινής αναστολής συμβάσεων στους κλάδους της εστίασης, του τουρισμού, των μεταφορών, του αθλητισμού, του πολιτισμού. Σε αυτούς προστίθεται τώρα μια εκκρεμότητα που δεν είχε μέχρι στιγμής πλήρως επιλυθεί. Και οι ξεναγοί και οι καλλιτέχνες.
Βήμα πέμπτο. Ανοίγει, αμέσως, ο τρίτος κύκλος της ευνοϊκής χρηματοδότησης για επιχειρήσεις, ειδικά για μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις, μέσω του εξαιρετικά επιτυχημένου προγράμματος της επιστρεπτέας προκαταβολής. Το ύψος αυτού του τρίτου κύκλου θα είναι 1.500.000.000. Στο εξής θα περιλαμβάνει και ατομικές επιχειρήσεις χωρίς ταμειακές μηχανές από τους τομείς της εστίασης, του τουρισμού, των μεταφορών, του πολιτισμού και του αθλητισμού. Αλλά και μη κερδοσκοπικές επιχειρήσεις που επιβαρύνονται με ΦΠΑ. Δρομολογούμε, επίσης, τέταρτο κύκλο επιστρεπτέας προκαταβολής για τον Νοέμβριο με αρχικό ύψος τα 600.000.000 ευρώ.
Βήμα έκτο. Μετά την παρέμβασή μας στις δαπάνες έρευνας και καινοτομίας, θεσπίζεται το μέτρο των υπεραποσβέσεων σε ύψος 200% και για ψηφιακές και πράσινες επενδύσεις παγίου κεφαλαίου για τρία έτη. Από το ‘21 μέχρι το ‘23. Είναι μια πολύ σημαντική έμμεση ένεση ρευστότητας που μειώνει τον εταιρικό φόρο και δίνει κίνητρο επενδύσεων σε εξοπλισμό που βελτιώνει συνολικά την παραγωγικότητα. Ψηφιοποιεί διαδικασίες και κυρίως μειώνει το περιβαλλοντικό αποτύπωμα των επιχειρήσεων.
Βήμα έβδομο. Τον Οκτώβριο καταβάλλονται σε περίπου 1.000.000 συνταξιούχους τα αναδρομικά ποσά ύψους 1.400.000.000 ευρώ των κυρίων συντάξεων για το ενδεκάμηνο 2015-2016. Ενώ μέχρι τον Δεκέμβριο θα πιστωθούν άλλα 460 εκατομμύρια σε εκατοντάδες χιλιάδες δικαιούχους λόγω του νέου τρόπου υπολογισμού των συντάξεων.
Ναι, πρόκειται για μία θεσμική συμμόρφωση της πολιτείας σε δικαστικές αποφάσεις. Είναι όμως και μία πολιτική κοινωνικού χαρακτήρα γιατί ξέρουμε καλά ότι οι συνταξιούχοι μας, οι απόμαχοι της εργασίας, βοηθούν σε αυτή την κρίσιμη συγκυρία όλη την οικογένεια.
Βήμα όγδοο. Καταργείται αμέσως ο ΕΝΦΙΑ στα 26 μικρότερα νησιά μας που δοκιμάστηκαν ιδιαίτερα τους τελευταίους μήνες. Χιλιάδες κάτοικοι από το Καστελόριζο μέχρι τον Άη Στράτη, από τους Οθωνούς μέχρι την Γαύδο απαλλάσσονται σε μόνιμη βάση και ξεκινώντας από το 2020, όχι το 2021, από την υποχρέωση αυτού του φόρου.
Βήμα ένατο. Για τους απασχολούμενους σε επαγγελματικούς κλάδους που χτύπησε ο κορονοϊός αναβάλλεται μέχρι και τον Απρίλιο του 2021 η καταβολή κάθε οφειλής που είχε ανασταλεί στην πρώτη φάση της πανδημίας, φορολογική και ασφαλιστική. Και, βεβαίως, εξακολουθούν να ισχύουν όλες οι προηγούμενες διευκολύνσεις, όπως αυτές των ενοικίων.
Βήμα δέκατο. Επεκτείνεται για 6 μήνες ο μειωμένος συντελεστής ΦΠΑ στις μεταφορές, στον καφέ, στα μη αλκοολούχα ποτά, στους κινηματογράφους, στις τουριστικές υπηρεσίες. Είναι κλάδοι που συνεχίζουν και σήμερα να πλήττονται από την πανδημία, συνεχίζουν όμως ταυτόχρονα να στηρίζονται και από την πολιτεία.
Βήμα ενδέκατο. Κατόπιν ενεργειών της Κυβέρνησης και σε συνεργασία με το τραπεζικό σύστημα, η πρώτη κατοικία των ευάλωτων νοικοκυριών δεν κινδυνεύει με πλειστηριασμό μέχρι το τέλος του 2020. Τον Ιανουάριο του 2021 οι πιο αδύναμοι συμπολίτες μας θα έχουν τη δυνατότητα να ενταχθούν στο νέο Κώδικα Διευθέτησης Οφειλών και Δεύτερης Ευκαιρίας που μέχρι τότε θα έχει ψηφιστεί.
Και βήμα δωδέκατο. Παρατείνονται για 2 ακόμα μήνες όλα τα επιδόματα ανεργίας που μόλις έληξαν και μειώνεται σε 50, αντί των 100, ο αριθμός των απαιτούμενων ενσήμων για τη χορήγηση αυτής της ενίσχυσης. Εντάσσονται έτσι στο μέτρο αυτό εποχικοί εργαζόμενοι -μου είχαν θίξει επανειλημμένως το ζήτημα αυτό- που είδαν τη μείωση στα ημερομίσθιά τους από την πανδημία. Η συνολική ενίσχυση της ελληνικής οικονομίας από το πακέτο των μέτρων που μόλις σας παρουσίασα φτάνει σχεδόν τα 7 δισ., για την ακρίβεια 6,8 δισεκατομμύρια.
Κυρίες και κύριοι, το πρόγραμμα δράσης στο οποίο αναφέρθηκα απαντά στα σύνθετα προβλήματα που προκαλεί ο κορονοϊός τόσο στην οικονομία όσο και στην κοινωνία. Για αυτό και συνδυάζει την επέκταση αποτελεσματικών προγενέστερων μέτρων με την καθιέρωση νέων που ανταποκρίνονται στις τρέχουσες συνθήκες.
Ταυτόχρονα, όμως, διατηρούμε πάντα και εφεδρείες για ένα μέλλον που παραμένει ρευστό. Έχουμε ταμειακά διαθέσιμα. Ας μην ξεχνάμε ότι αυτή η Κυβέρνηση έχει ήδη δανειστεί συνολικά 14 δισεκατομμύρια ευρώ με ιστορικά χαμηλά επιτόκια. Την ίδια στιγμή πάντως -και θέλω να επιμείνω σε αυτό- οι τομές αυτές δεν αποκλίνουν από τις κεντρικές επιλογές της Κυβέρνησης. Συνεχίζουν την πολιτική ελάφρυνσης των φόρων από τις πλάτες των πολιτών και από τα ταμεία των εταιριών. Φροντίζουν, ταυτόχρονα, εργαζόμενους και συνταξιούχους, νέους και ηλικιωμένους, νοικοκυριά και επιχειρήσεις. Και ενώ ενισχύουν προφανώς τις δημόσιες δομές, κρατούν πάνω από όλα ζωντανή τη δυναμική της ιδιωτικής δράσης και προκοπής. Πάνω από όλα το σχέδιο αυτό εθνικής αυτοπεποίθησης προστατεύει και τονώνει την απασχόληση. Γιατί εκεί εκδηλώνονται εντονότερα οι συνέπειες της πανδημίας.
Όπως έχω ξαναπεί, ο ίδιος ο ιός δεν είναι ταξικός. Μπορεί να επηρεάσει όλους μας. Πλήττει το ίδιο ισχυρές και πιο αδύναμες χώρες, δεν ξεχωρίζει πλούσιους ή φτωχούς ανθρώπους. Όμως, τα αποτελέσματά του στις κοινωνίες θα είναι προφανώς δυσμενέστερα για τους πιο ασθενείς.
Προτεραιότητά μας, συνεπώς, δεν μπορεί να είναι παρά η προστασία της εργασίας. Με τη συμπαράσταση του Kράτους αλλά και με διατήρηση του παραγωγικού ιστού ο οποίος και είναι αυτός που γεννά την απασχόληση.
Προφανώς, τα όσα συζητούμε εδώ σήμερα αποτελούν έκτακτες δράσεις που επιβάλλονται από έκτακτες εθνικές, υγειονομικές και οικονομικές συνθήκες. Διαθέτουν, ωστόσο, μία εσωτερική συνοχή, υπηρετώντας συμπληρωματικούς στόχους, αλλά κυρίως έχουν μία μεγάλη δύναμη πυρός, καθώς στρέφουν σημαντικά κονδύλια στην αντιμετώπιση της πρωτοφανούς ύφεσης που αντιμετωπίζει σήμερα όλος ο πλανήτης.
Κάτι, όμως, που δε θα μπορούσε να συμβεί, εάν δεν είχε προηγηθεί ένα μεταρρυθμιστικό κύμα σημαντικών παρεμβάσεων που να το επιτρέπει. Πράγματι, οι αλλαγές που έζησε η χώρα, τους τελευταίους 14 μήνες, υπήρξαν τόσες που δύσκολα θα καταγράφονταν, ακόμα και σε κάποιο φιλμ σε γρήγορη κίνηση. Θέλω, απλά, να αναλογιστείτε ότι μέσα σε 14 μήνες η Εθνική Αντιπροσωπεία, η Βουλή μας, ψήφισε 105 νομοσχέδια, ανέδειξε νέα Πρόεδρο της Δημοκρατίας, ενώ έχουμε και νέο Σύνταγμα, νέο εκλογικό νόμο και δικαίωμα ψήφου στους Έλληνες του εξωτερικού από το μόνιμο τόπο διαμονής τους. Για όλα αυτά, επαναλαμβάνω, θα μιλήσουμε αναλυτικά και αύριο.
Αγαπητές φίλες και φίλοι, οι υγειονομικές ανάγκες και τα εθνικά ζητούμενα αναδιατάσσουν προτεραιότητες. Δεν διαταράσσουν, όμως, στόχους, αλλάζουν ταχύτητες, όχι όμως κατευθύνσεις. Έτσι, παράλληλα με το βραχυπρόθεσμο σχέδιο αυτοπεποίθησης, θα εκτυλίσσεται κι ένα δωδεκάμηνο πρόγραμμα, 12 σημαντικών μεταρρυθμίσεων.
Η κρίση δεν μπορεί να γίνει άλλοθι για να υποσταλεί η σημαία των μεγάλων αλλαγών. Στην αβεβαιότητα δεν απαντούμε μόνο με αντοχή και ανθεκτικότητα, αλλά και με ριζικές παρεμβάσεις που δημιουργούν προοπτική. Αυτό, άλλωστε, εισηγείται και η Επιτροπή Πισσαρίδη. Πρέπει να διαβάζει κανείς το μέλλον, πριν το μέλλον γίνει παρόν. Τις αλλαγές αυτές περιγράφω συνοπτικά.
Εκσυγχρονίζεται η αγορά εργασίας, με βάση εισηγήσεις του Διεθνούς Γραφείου Εργασίας. Καταργούνται παρωχημένες ρυθμίσεις του περασμένου αιώνα, καθιερώνονται νέα δικαιώματα που διασφαλίζουν το μέλλον της εργασίας, ενώ το νέο πλαίσιο ενθαρρύνει τις νέες θέσεις απασχόλησης.
Αναμορφώνεται η επικουρική ασφάλιση με την εισαγωγική, με την εισαγωγή του κεφαλαιοποιητικού συστήματος. Ενός ατομικού κουμπαρά. Για κάθε νέο εργαζόμενο, που θα επαναφέρει την εμπιστοσύνη όλων, κυρίως των νέων, στο ασφαλιστικό σύστημα.
Καθιερώνονται νέοι κανόνες στη διευθέτηση των χρεών προς Δημόσιο και τράπεζες. Επιχειρηματίες, επαγγελματίες, κάτοχοι στεγαστικών δανείων, αποκτούν τώρα μια αληθινή δεύτερη ευκαιρία. Με δικαιότερο χαρακτήρα και αναπτυξιακή στόχευση.
Επιταχύνεται η απονομή της Δικαιοσύνης. Ψηφιοποιούνται οι διαδικασίες. Έρχεται ο θεσμός της πιλοτικής δίκης και των επίκουρων βοηθών δικαστών. Και αποκτά νέο λειτουργικό πλαίσιο η Εθνική Σχολή Δικαστών.
Η Ελλάδα αποκτά νέο σύστημα επαγγελματικής εκπαίδευσης. Αξιολόγηση των σχολικών μονάδων και του έργου τους αμέσως. Των διδασκόντων από το 2021. Ενώ ένας νέος νόμος-πλαίσιο θα ενδυναμώσει και άλλο το αυτοδιοίκητο των πανεπιστημίων.
Ένα πολύ σημαντικό νέο χωροταξικό νομοσχέδιο οργανώνει τον δημόσιο χώρο με σεβασμό στο περιβάλλον. Προσδιορίζονται χρήσεις γης, περιορίζεται η εκτός σχεδίου και άναρχη δόμηση, απλοποιείται η αδειοδότηση επενδύσεων, ιδίως, των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας.
Κάνω μια παρένθεση εδώ. Κύριε Τζήκα, αναφερθήκατε στην πολύ σημαντική προοπτική της ανάπλασης του χώρου που βρισκόμαστε σήμερα, της Διεθνούς Έκθεσης Θεσσαλονίκης. Αυτή η ανάπλαση είναι εφικτή γιατί αξιοποιήσαμε ένα καινούργιο εργαλείο, ένα ειδικό χωρικό σχέδιο το οποίο ολοκληρώθηκε σε χρόνο ρεκόρ και επιτρέπει πια στην έκθεση, στην Ηelexpo, να προκηρύξει νέο αρχιτεκτονικό διαγωνισμό για να μπορέσει να δρομολογηθεί αυτή η ανάπλαση η οποία πραγματικά, το πιστεύω ακράδαντα, θα είναι εμβληματική. Εμβληματική για την πόλη της Θεσσαλονίκης.
Ακόμα μια σημαντική παρέμβαση και φαντάζομαι ότι την σημασία της θα την αναγνωρίσουν ιδιαίτερα και οι αυτοδιοικητικοί, οι κύριοι πρόεδροι. Είναι ένα νέο πλαίσιο δημοσίων συμβάσεων που θα έρθει να αλλάξει τον ν.4412. Αφαιρώντας γραφειοκρατία, προσθέτοντας διαφάνεια, κάτι που θα δώσει ώθηση και σε μεγάλα έργα υποδομών αλλά και σε μικρότερα έργα σε επίπεδο Περιφέρειας και Δήμων, ώστε να εκκινούν και να αποπερατώνονται με ταχύτητα, ποιότητα και ασφάλεια.
Το Εθνικό Σύστημα Υγείας ενισχύεται. Θα κάνουμε μία μεγάλη τομή στην Πρωτοβάθμια Φροντίδα με Μονάδες Χρόνιων Παθήσεων και Ημερήσιας Νοσηλείας για μικρά χειρουργεία και θεραπείες. Αλλά και σε προσωπικό με 4.000 μόνιμες προσλήψεις κυρίως νοσηλευτών, κυρίως, πρωτίστως από όσους υπηρέτησαν ως επικουρικοί στην πανδημία.
Τέλος, αλλάζει δραματικά και το δημόσιο. Ήδη παρουσιάστηκε στο Υπουργικό Συμβούλιο το νομοσχέδιο με το οποίο αναδιαρθρώνεται η λειτουργία του ΑΣΕΠ για να επιταχύνονται νέοι διορισμοί. Δεν γίνεται σήμερα να μεσολαβεί συχνά διάστημα 2 ετών από τον εντοπισμό μίας ανάγκης πρόσληψης στο ευρύτερο δημόσιο μέχρι την ολοκλήρωσή της.
Ενισχύουμε σημαντικά το ψηφιακό αποτύπωμα του κράτους το οποίο αναγνωρίζεται και αξιολογείται πάρα πολύ θετικά από τους πολίτες. Στην πύλη gov.gr θα προστεθούν άμεσα 400 ψηφιακές υπηρεσίες ώστε να φτάσουν σύντομα τις 1.000. Θα είναι προσβάσιμες όλες από το κινητό μας τηλέφωνο.
Και βέβαια στην Αυτοδιοίκηση μέχρι το τέλος του χρόνου θα έχει κατατεθεί προς ψήφιση το νομοσχέδιο για την πολυεπίπεδη διακυβέρνηση. Να ξεκαθαρίσουμε επιτέλους οριστικά τις αρμοδιότητες του κεντρικού κράτους, των αποκεντρωμένων διοικήσεων, των περιφερειών και των δήμων.
Κυρίες και κύριοι, θέλησα να δώσω το στίγμα της στρατηγικής μας θεώρησης για τη συνολική ανάταξη της χώρας. Όμως, σήμερα, πρωταγωνιστής είναι η αυτοπεποίθηση των Ελλήνων. Τα δύο προγράμματα για την άμυνα και την οικονομία. Δύο γέφυρες που θα περάσουν την πατρίδα και τους Έλληνες από την αβεβαιότητα στη σιγουριά. Από τα θολά και συχνά εύλογα ερωτηματικά στη θετική και πειστική απάντηση, από την υγειονομική και οικονομική αναταραχή στα ήρεμα νερά της προόδου και της ελπίδας.
Από το βήμα αυτό διατύπωσα για πρώτη φορά τη συμφωνία αλήθειας με τους συμπολίτες μου. Πέρσι σας ζήτησα αυτή τη συμφωνία να τη μετατρέψουμε σε ένα συμβόλαιο δράσης και αποτελέσματος. Όσα είπα τα εννοώ. Περιγράφω την πραγματικότητα όπως έχει.
Γι’ αυτό και σήμερα σας παρουσίασα σαφείς επιλογές. Εστιασμένες στην ανάγκη των καιρών. Και προσδιόρισα με ακρίβεια τους στόχους μου, γιατί ακριβώς εγώ και η Κυβέρνησή μας επιδιώκουμε πάντα και κρινόμαστε από αυτό το χειροπιαστό αποτέλεσμα.
Το πρόγραμμα εθνικής αυτοπεποίθησης είναι φιλόδοξο, είναι ταυτόχρονα όμως και αισιόδοξο. Γιατί γνωρίζω καλά τις δυνάμεις της Πατρίδας. Όπως και το διεθνές κεφάλαιο αξιοπιστίας που έχει ήδη κατακτήσει. Και ξέρω καλά ότι με τους κατάλληλους χειρισμούς το τέλος της υγειονομικής περιπέτειας και των κραδασμών με την Τουρκία μπορεί να φέρει νωρίτερα απ’ ό,τι περιμένουμε και εμείς την άνοιξη στην οικονομία και την κοινωνία μας. Αρκεί να μετατρέψουμε τις επιτυχίες του χθες σε καύσιμο για μια δυναμική τροχιά στο σήμερα.
Εγγύηση για ένα πιο φωτεινό αύριο δεν είναι μόνο το σχέδιο και η αποφασιστικότητα της Κυβέρνησης. Είναι και μια νέα σχέση εμπιστοσύνης μεταξύ πολιτείας και πολιτών που σφυρηλατήθηκε, ενισχύθηκε επί μήνες στα μέτωπα του Έβρου και της πανδημίας. Μια σχέση που εξακολουθεί να χαλυβδώνεται στην καθημερινότητα όλων μας.
Θυμίζω, κύριε Πρόεδρε, ότι όταν η πρώτη Διεθνής Έκθεση Θεσσαλονίκης άνοιγε τις πύλες της το 1926 η Πατρίδα μας μετρούσε ανοιχτές εθνικές πληγές.
Η πολιτική ζωή παρέπαιε. Η κοινωνία αναζητούσε κατεύθυνση, προσανατολισμό στο αβέβαιο σκηνικό του μεσοπολέμου. Τρία χρόνια αργότερα η Ελλάδα κλονίστηκε και τότε από μια παγκόσμια οικονομική κρίση. Όμως κατόρθωσε να αντέξει και να ξανασηκωθεί.
Σχεδόν ένα χρόνο μετά όλα είναι διαφορετικά. Η χώρα πέρασε από πολέμους και δοκιμασίες, γνώρισε περήφανες νίκες αλλά και πικρές απογοητεύσεις. Στάθηκε, όμως, όρθια σε μια διαρκή πορεία προς τη δημοκρατία και την ευημερία. Και η ίδια εκείνη η Διεθνής Έκθεση του 1926 μετατράπηκε σε βαρόμετρο της εθνικής μας ακμής. Οι Έλληνες -και θα κλείσω με αυτό- βιώνουμε σήμερα συνέπειες μεγαλύτερες ακόμα από εκείνες του Κραχ του 1929. Όμως, διαθέτουμε περισσότερα όπλα από ποτέ.
Πρωταγωνιστές στην Ευρώπη, την έχουμε σύμμαχο στα εθνικά μας δίκαια, αυτά που αποδείξαμε ότι ξέρουμε να υπερασπιζόμαστε, και ως κράτος παράδειγμα στη μάχη κατά της πανδημίας, αλλά και της οικονομικής καθήλωσης είμαστε πλέον, διαχειριστές πόρων που θα φτάσουν τα 72 δισεκατομμύρια ευρώ από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Ανάκαμψης και από το νέο ΕΣΠΑ.
Πρόκειται για τα κεφάλαια που ξεκινώντας από το 2021, θα αρχίσουν να μετασχηματίζουν συνολικά την εθνική οικονομία. Και για αυτό και θα πρέπει να αξιοποιηθούν συνετά και παραγωγικά. Στην κατεύθυνση αυτή, άλλωστε, εργάζονται ήδη έγκυροι επιστήμονες αλλά και όλη η Κυβέρνηση. Το Εθνικό Σχέδιο Ανάκαμψης θα είναι σύντομα έτοιμο, θα συζητηθεί με την κοινωνία, με τους παραγωγικούς φορείς, με τα κόμματα πριν τεθεί σε εφαρμογή.
Αυτό ακριβώς το σχέδιο για την Ελλάδα της επόμενης δεκαετίας, για την πατρίδα του κοινού μας μέλλοντος, θα είναι και ο οδηγός μας το 2021. Όταν οι Έλληνες θα βαδίζουμε με αισιοδοξία στον τρίτο αιώνα του ελεύθερου βίου μας, έχοντας μαζί τις βαριές και πολύτιμες αποσκευές της εθνικής μας κληρονομιάς, αλλά και παρακαταθήκη τις εμπειρίες και τα διδάγματα της δικής μας γενιάς, της γενιάς που καλείται σήμερα να γράψει τη δική της ιστορία.
Είμαι σίγουρος ότι θα το κάνουμε, πάντα με αυτοπεποίθηση.
Σας ευχαριστώ.
