Η ασυνήθιστη περίπτωση ενός 70χρονου ανθρώπου στις ΗΠΑ, ο οποίος εξαιτίας μίας υπερβολικά σπάνιας ανωμαλίας του εγκεφάλου δεν μπορεί να δει τους περισσότερους αριθμούς (από το 2 έως το 9), είτε στο χαρτί είτε με τη μορφή τρισδιάστατων αντικειμένων, έχει επιτρέψει στους επιστήμονες να μελετήσουν καλύτερα τον μηχανισμό της επίγνωσης. Παραδόξως, φαίνεται πως ο εγκέφαλος του ασθενούς είναι σε θέση να «δει» τους αριθμούς, αλλά αυτή η γνώση δεν μετατρέπεται σε επίγνωση.
Οι ερευνητές του Πανεπιστημίου Τζον Χόπκινς της Βαλτιμόρης, με επικεφαλής τον καθηγητή Νευροεπιστήμης Μάικλ ΜακΚλόσκι, οι οποίοι έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό της Εθνικής Ακαδημίας Επιστημών των ΗΠΑ (PNAS), ανέφεραν ότι ο ασθενής, που είναι γνωστός μόνο με τα αρχικά RFS, έχει διαγνωστεί με μλια σπάνια νευροεκφυλιστική πάθηση του εγκεφάλου, το φλοιοβασικό σύνδρομο ή φλοιοβασική εκφύλιση, που έχει οδηγήσει σε εκτεταμένη ατροφία του εγκεφαλικού φλοιού του και των βασικών γαγγλίων.
Ξαφνικά, το 2010, ο RFS, ο οποίος ήταν μηχανικός και είχε μεγάλη εξοικείωση με τους αριθμούς, εκδήλωσε πονοκέφαλο, δυσκολία κατανόησης και εκφοράς του λόγου, αμνησία και προσωρινή απώλεια όρασης. Λίγους μήνες μετά άρχισε να δυσκολεύεται να περπατήσει, ενώ είχε μυϊκούς σπασμούς και τρέμουλα, κάτι που επιδεινώθηκε με το πέρασμα του χρόνου.
Πέρα, όμως, από τα πιο τυπικά συμπτώματα της απώλειας μνήμης και των μυϊκών σπασμών, ο RFS δεν μπορούσε, πλέον, να δει φυσιολογικά τους αριθμούς από το 2 έως το 9. Όταν τους κοιτάζει, βλέπει μόνο μερικές μπερδεμένες γραμμές που περιγράφει ως «σπαγγέτι» και δεν έχει ιδέα τι βλέπει. Οι Αμερικανοί επιστήμονες υποστηρίζουν πως είναι ο πρώτος γνωστός ασθενής με τέτοια επιλεκτική αδυναμία αναγνώρισης των αριθμών.
Εξάλλου, ενώ περιέργως δεν έχει πρόβλημα να δει τους υπόλοιπους δύο αριθμούς (0 και 1), τα γράμματα και άλλα σύμβολα, δεν μπορεί μυστηριωδώς να δει οτιδήποτε υπάρχει κοντά ή πάνω από οποιονδήποτε αριθμό. Αν π.χ. έχει απέναντί του τον αριθμό 3 με μία εικόνα βιολιού σχεδιασμένη από πάνω, μπορεί να δει το 3, αλλά όχι το βιολί. Όταν η εικόνα με το βιολί απομακρύνεται από τον αριθμό, τότε βλέπει κανονικά το βιολί.
Το περίεργο είναι, όπως έδειξαν σχετικά πειράματα με χρήση ηλεκτροεγκεφαλογραφήματος, ότι ο εγκέφαλός του αντιδρά και μπορεί να αναγνωρίσει πρόσωπα ή λέξεις που οι επιστήμονες ενσωμάτωσαν μέσα σε μεγάλους αριθμούς, παρόλο που ο ίδιος ο ασθενής δεν έχει επίγνωση. Αυτό σημαίνει ότι ο εγκέφαλός του είναι ικανός για πολύπλοκη επεξεργασία, αλλά παρόλα αυτά ο ίδιος αδυνατεί να δει τους αριθμούς 2 έως 9.
«Ο εγκέφαλος του RFS είναι ακριβώς όπως οποιουδήποτε άλλου, εκτός από το ότι η πάθησή του έχει προξενήσει κάποια ζημιά που αφορά την επίγνωση. Ενώ ο εγκέφαλός του επεξεργάζεται αυτό που βλέπει, μετά κάτι πάει στραβά με την επιπρόσθετη εργασία για να αποκτήσει επίγνωση», δήλωσε ο δρ ΜακΚλόσκι.
Επειδή η πάθησή του έχει προκαλέσει εκτεταμένη νευροεκφύλιση, οι επιστήμονες αδυνατούν να προσδιορίσουν ποια ακριβώς περιοχή του εγκεφάλου, που έχει καταστραφεί, ευθύνεται για την ιδιομορφία του RFS.
Σύνδεσμος για την επιστημονική δημοσίευση:
https://www.pnas.org/content/early/2020/06/17/2000424117
ΑΠΕ-ΜΠΕ
