Κατατέθηκε στη Βουλή το σχέδιο νόμου του υπουργείου Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης, «Συνταξιοδοτικές ρυθμίσεις Δημοσίου και λοιπές ασφαλιστικές διατάξεις, ενίσχυση της προστασίας των εργαζομένων, δικαιώματα ατόμων με αναπηρίες και άλλες διατάξεις».
Με τις διατάξεις του υπό ψήφιση νόμου, ρυθμίζονται συνταξιοδοτικά θέματα του Δημοσίου, συμπληρώνονται και τροποποιούνται λοιπές διατάξεις του ν. 4387/2016 και ρυθμίζονται εργασιακά λοιπά θέματα αρμοδιότητας του υπουργείου Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης.
Μέρος Α΄
Κεφάλαιο Α΄
Με τις διατάξεις του κεφαλαίου αυτού, συμπληρώνονται και τροποποιούνται διατάξεις για τις συντάξεις των δημοσίων υπαλλήλων και των στρατιωτικών.
Ειδικότερα, όπως αναφέρεται στην Έκθεση του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους:
Ι.α. Συμπληρώνεται το άρθρο 5 του ν. 4387/2016 ως προς τις εργοδοτικές εισφορές που καταβάλλονται για όσους διορίζονται σε θέσεις μετακλητών υπαλλήλων με σχέση δημοσίου δικαίου.
β. Διευκρινίζεται ότι η προϋπόθεση συμπλήρωσης 15 ετών ασφάλισης για την καταβολή της εθνικής σύνταξης δεν ισχύει για όσους θεμελιώνουν δικαίωμα σύνταξης με τη συμπλήρωση χρόνου ασφάλισης μικρότερου των 15 ετών. Στην περίπτωση αυτή, το ποσό της εθνικής σύνταξης δεν μπορεί να υπολείπεται αυτού που αντιστοιχεί στα 15 έτη ασφάλισης.
γ. Διευκρινίζεται το χρονικό διάστημα ασφάλισης που λαμβάνεται υπόψη για τον υπολογισμό των συντάξιμων αποδοχών των υπαλλήλων-λειτουργών του Δημοσίου και των στρατιωτικών, στις περιπτώσεις που δεν προκύπτει χρόνος ασφάλισης πέντε ή 10 ετών (ανάλογα με τον χρόνο έναρξης καταβολής της σύνταξης) από το 2002 μέχρι την έναρξη καταβολής της σύνταξης. Σε αυτές τις περιπτώσεις αναζητείται χρόνος ασφάλισης και πριν την 1.1.2002 και μέχρι τη συμπλήρωση πέντε ή 10 ετών, κατά περίπτωση.
δ. Ορίζεται ότι το συνολικό ακαθάριστο ποσό της ανταποδοτικής σύνταξης δεν μπορεί να υπερβαίνει το ακαθάριστο ποσό των συντάξιμων αποδοχών.
ε. Προστίθεται στους χρόνους που θεωρούνται ως συντάξιμοι και ο χρόνος άδειας άνευ αποδοχών, μέχρι έναν μήνα κατ’ έτος, με την προϋπόθεση της καταβολής από τον υπάλληλο των προβλεπόμενων ασφαλιστικών εισφορών.
στ. Ορίζεται ότι το συνολικό ποσοστό της μείωσης της σύνταξης σε περίπτωση πρόωρης αποχώρησης δεν μπορεί να υπερβαίνει το 30%.
ζ. Τροποποιείται η παρ. 1 του άρθρου 63 του π.δ. 169/2007, που ορίζει αναστολή της σύνταξης, αν ο δικαιούχος καταδικαστεί σε ποινή κάθειρξης για οποιοδήποτε αδίκημα και μέχρι τη λήξη της ποινής και πλέον ορίζεται ότι η καταβολή της σύνταξης αναστέλλεται για όσο διάστημα ο δικαιούχος εκτίει περιοριστική της ελευθερίας ποινή μεγαλύτερη του ενός έτους και εφόσον το αδίκημα για το οποίο καταδικάστηκε στρέφεται κατά του Δημοσίου ή ν.π.δ.δ. Στην περίπτωση αυτή, η σύνταξη μεταβιβάζεται στους τυχόν δικαιοδόχους αυτής, σύμφωνα με τις εκάστοτε ισχύουσες διατάξεις για συνταξιοδότηση, λόγω θανάτου.
η. Καταργούνται, ως προς τα πρόσωπα των οποίων η σύνταξη υπολογίζεται, βάσει των ρυθμίσεων του ν. 4387/2016, οι διατάξεις του άρθρου 9 του π.δ. 169/2007, που ορίζουν ότι το επίδομα θέσης ευθύνης περιλαμβάνεται στις συντάξιμες αποδοχές μόνο για όσους έχουν ασκήσει καθήκοντα προϊσταμένου, όχι κατά αναπλήρωση ή κατά ανάθεση, τουλάχιστον για μία διετία, (άρθρα 1-2).
- α. Προσδιορίζονται οι συντάξιμες αποδοχές, επί των οποίων υπολογίζονται οι ασφαλιστικές εισφορές, για όσους αμείβονται, από 1.1.2017, σύμφωνα με τις
διατάξεις του ν. 4472/2017 (νέα ειδικά μισθολόγια).
β. Αναγνωρίζεται ότι το δικαίωμα στη σύνταξη είναι απαράγραπτο, τα δε οικονομικά αποτελέσματα που γεννώνται από την άσκηση του δικαιώματος αυτού
ανατρέχουν στην ημερομηνία υποβολής της σχετικής αίτησης από τον ενδιαφερόμενο.
Τα ανωτέρω έχουν εφαρμογή για τα πρόσωπα της περ. γ της παρ. 1 του άρθρου 6 του ν. 4387/2016, (δηλαδή όσων αποχώρησαν/αποχωρούν από την έναρξη ισχύος του νόμου αυτού και μετά).
γ. Καταργούνται οι διατάξεις σχετικά με την απώλεια του δικαιώματος σύνταξης σε περίπτωση αμετάκλητης καταδίκης για τα οριζόμενα στο άρθρο 62 περ. β’ του π.δ. 169/2007 αδικήματα και τη μεταβίβαση του δικαιώματος αυτού στη σύζυγο και τα τέκνα, καθώς και ορισμένες διατάξεις του άρθρου 3 του ν. 3075/2002, με τις οποίες ορίζονται προθεσμίες για την άσκηση συνταξιοδοτικών δικαιωμάτων. (άρθρα 3-5).
Κεφάλαιο Β’
1.α. Διευκρινίζεται το χρονικό διάστημα ασφάλισης που λαμβάνεται υπόψη για τον υπολογισμό των συντάξιμων αποδοχών των ασφαλισμένων των πρώην Φορέων Κοινωνικής Ασφάλισης (ΦΚΑ) που κατέθεσαν αίτηση συνταξιοδότησης εντός του έτους 2016, στις περιπτώσεις που δεν προκύπτει χρόνος ασφάλισης πέντε ή 10 ετών (ανάλογα με τον χρόνο έναρξης καταβολής της σύνταξης) από το 2002.
β. Επέρχεται νομοτεχνική βελτίωση στο άρθρο 30 του ν. 4387/2016, ως προς τους ασφαλισμένους που εξαιρούνται από την προσαύξηση της σύνταξης, λόγω καταβολής αυξημένων εισφορών.
γ. Ορίζεται το αρμόδιο όργανο για το χαρακτηρισμό των εργατικών ατυχημάτων και των επαγγελματικών ασθενειών των ασφαλισμένων στα οριζόμενα ειδικά ταμεία. (άρθρα 6-8).
- α. Προβλέπεται ως χρόνος ασφάλισης στον Ενιαίο Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης (ΕΦΚΑ) και ο χρόνος που αναγνωρίζεται, βάσει της παρ. 5 του άρθρου 53 του ν. 3518/2006, (δηλαδή χρόνος στην πρόσθετη ασφάλιση αγροτών που αναγνωρίζεται στον κλάδο κύριας ασφάλισης αγροτών). Οι ασφαλισμένοι καταβάλλουν μηνιαία εισφορά, ύψους 20%, επί του 70% του προβλεπόμενου, κατά την υποβολή της αίτησης, κατώτατου βασικού μισθού άγαμου μισθωτού άνω των 25 ετών.
β. Συμπληρώνεται το άρθρο 38 του νόμου. 4387/2016 ως προς τις εργοδοτικές εισφορές που καταβάλλονται για όσους διορίζονται σε θέσεις μετακλητών υπαλλήλων με σχέση δημοσίου ή ιδιωτικού δικαίου.
γ. Παρέχεται η δυνατότητα στους αυτοαπασχολούμενους και ελεύθερους επαγγελματίες να επιλέξουν ως βάση υπολογισμού των εισφορών τους ποσό μεγαλύτερο από το μηνιαίο εισόδημα τους με την επιφύλαξη του ανώτατου ορίου ασφαλιστέου μηνιαίου εισοδήματος. (άρθρα 9-11).
- Θέματα, όπως η συγχώνευση ή κατάργηση υπηρεσιών ή οργανικών μονάδων του ΕΦΚΑ, η κατάργηση ή μεταφορά των αρμοδιοτήτων τους κ.λπ., πλην της σύστασης οργανικών μονάδων, μπορούν να ρυθμίζονται και με απόφαση του υπουργού Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης, μετά από πρόταση του Διοικητή του ΕΦΚΑ. (άρθρο 12).
- α. Αποσαφηνίζονται τα απαιτούμενα προσόντα για τη θέση του ειδικού επιστήμονα και του αναπληρωτή του στο ΑΣ του ΕΦΚΑ.
β. Αυξάνονται κατά ανώτατο αριθμό σε δύο από ένα που ισχύει, ο αριθμός των υπαλλήλων του ΕΦΚΑ, που εκτελούν χρέη γραμματέα στο ΑΣ αυτού. (άρθρο 13)
- Επαναφέρεται ο αριθμός των κενών οργανικών θέσεων του ΝΑΤ και του ΟΓΑ, οι οποίες είχαν καταργηθεί, μετά την ένταξη των εν λόγω φορέων στον ΕΦΚΑ. (άρθρο 14)
- Ορίζονται οι εκπρόσωποι των υπαλλήλων στο Υπηρεσιακό και Πειθαρχικό Συμβούλιο του ΕΦΚΑ και του Ενιαίου Ταμείου Επικουρικής Ασφάλισης και Εφάπαξ Παροχών (ΕΤΕΑΕΠ) για το χρονικό διάστημα, μέχρι τη διεξαγωγή της διαδικασίας εκλογής τους από τους εν λόγω φορείς. (άρθρο 15 και 18)
- Επανακαθορίζεται η διαδικασία συμψηφισμού και επιστροφής των αχρεωστήτως καταβληθεισών εισφορών στον ΕΦΚΑ. (άρθρο 16)
- Επαναπροσδιορίζεται ο τρόπος υπολογισμού του ποσού της επικουρικής σύνταξης για τους μέχρι 31.12.2013 ασφαλισμένους, οι οποίοι καταθέτουν αίτηση συνταξιοδότησης από την 1.1.2015 και εφεξής.
Ειδικότερα, προβλέπεται ότι το τμήμα της σύνταξης που αντιστοιχεί στο χρόνο ασφάλισης που έχει πραγματοποιηθεί έως και την 31.12.2014, υπολογίζεται με βάση το υφιστάμενο ποσοστό αναπλήρωσης (0,45%), το οποίο για κάθε έτος ασφάλισης αντιστοιχεί σε ποσοστό επί των συντάξιμων αποδοχών κάθε ασφαλισμένου που υπεβλήθησαν σε εισφορές υπέρ επικουρικής ασφάλισης (αντί των αποδοχών που υπολογίζονται για την έκδοση της κύριας σύνταξης). Ως συντάξιμες αποδοχές νοούνται:
α) Για τους μισθωτούς, ο μέσος όρος μηνιαίων αποδοχών του ασφαλισμένου που υπόκεινται σε εισφορές υπέρ επικουρικής ασφάλισης, από το έτος 2002 έως το έτος 2014.
β) Για τους αυτοαπασχολούμενους και τους ελεύθερους επαγγελματίες, το εισόδημα που υπόκειται σε εισφορές υπέρ επικουρικής ασφάλισης του κάθε ασφαλισμένου από το έτος 2002 έως το έτος 2014. Για τους ασφαλισμένους με ποσό εισφοράς υπέρ επικουρικής ασφάλισης, που προκύπτει ανάλογα με την αξία ή την ποσότητα επί των αγοραζομένων ή πωλουμένων προϊόντων, ο μέσος όρος μηνιαίων τεκμαρτών αποδοχών που προκύπτουν από την αναγωγή των πραγματικά καταβληθεισών μηνιαίων ασφαλιστικών εισφορών, των ετών 2002 έως και 2014, θεωρώντας ως ποσοστό εισφοράς το 6%.
Για τον υπολογισμό των συντάξιμων αποδοχών στις ανωτέρω κατηγορίες, λαμβάνεται υπόψη το εισόδημα του ασφαλισμένου για κάθε ημερολογιακό έτος αναπροσαρμοζόμενο, σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στην παράγραφο 4 του άρθρου 8 του ν. 4387/2016. (άρθρο 17)
- Προβλέπεται η: α) Πρόσβαση του συνόλου των υπηρεσιών του Κέντρου Είσπραξης Ασφαλιστικών Οφειλών (ΚΕΑΟ) του ΕΦΚΑ στο Σύστημα Μητρώων Τραπεζικών Λογαριασμών και Λογαριασμών Πληρωμών (Σ.Μ.Τ.Λ. και Λ.Π.) για τη διευκόλυνση αιτημάτων παροχής σχετικών πληροφοριών και β) υποχρέωση παροχής στο ΚΕΑΟ κάθε διαθέσιμης πληροφορίας από τρίτους (φορείς της Γενικής Κυβέρνησης και κρατικές υπηρεσίες) για την άσκηση των αρμοδιοτήτων του. (άρθρο 19 – 20)
- Επανακαθορίζονται οι μηνιαίες κρατήσεις των μετόχων του Μετοχικού Ταμείου Πολιτικών Υπαλλήλων (ΜΤΠΥ), οι οποίες ορίζονται σε ποσοστό 4,5% επί των συντάξιμων αποδοχών, όπως αυτές προσδιορίζονται για την κύρια σύνταξη. (άρθρο 21)
- Υπάγονται, από 1.1.2017 και εφεξής, στην ασφάλιση του ΕΦΚΑ, σύμφωνα με τις σχετικές νομοθετικές ρυθμίσεις του πρώην Τομέα Σύνταξης Μηχανικών και
Εργοληπτών Δημόσιων Έργων (ΤΣΜΕΔΕ) και του πρώην Τομέα Ασφάλισης Νομικών (ΤΑΝ) του ΕΤΑΑ:
(ι) Οι αυτοαπασχολούμενοι, που είναι εγγεγραμμένοι ή θα εγγραφούν στο Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδας (ΤΕΕ).
(ιι) Οι δικηγόροι που είναι εγγεγραμμένοι ή θα εγγραφούν στους οικείους δικηγορικούς συλλόγους και ασκούν ελεύθερο επάγγελμα, από την ημερομηνία έναρξης του επαγγέλματος στην αρμόδια ΔΟΥ και μέχρι τη διακοπή της επαγγελματικής τους δραστηριότητας.
Ασφαλιστικές εισφορές που έχουν καταβληθεί και αφορούν σε περίοδο ασφάλισης από 1.1.2017 έως την ισχύ της υπό ψήφιση ρύθμισης, συμψηφίζονται ή επιστρέφονται, πλην των ασφαλιστικών εισφορών για υγειονομική περίθαλψη. Τα ανωτέρω πρόσωπα που έχουν υπαχθεί στην ασφάλιση του ΕΦΚΑ, μέχρι την ισχύ του υπό ψήφιση νόμου και για τα οποία προκύπτει διακοπή της ασφάλισής τους στον ΕΦΚΑ, μπορούν προαιρετικά να συνεχίσουν την ασφάλισή τους για το σύνολο των κλάδων ασφάλισης στους οποίους υπάγονταν, μέχρι τη διακοπή της υποχρεωτικής τους ασφάλισης. Στην περίπτωση αυτή, η μηνιαία ασφαλιστική εισφορά υπολογίζεται με βάση το προβλεπόμενο από το άρθρο 39 του ν. 4387/2016 κατώτατο όριο μηνιαίου εισοδήματος για τους ασφαλισμένους άνω 5ετίας. (άρθρο 22)
- Προβλέπεται η ατελής σημείωση στα υποθηκοφυλακεία και δήλωση στα γραφεία κτηματογράφησης και τα κτηματολογικά γραφεία της ακίνητης περιουσίας των ενταχθέντων στο ΕΤΕΑ και ήδη ΕΤΕΑΕΠ Ταμείων, Τομέων Κλάδων και Λογαριασμών κ.λπ. (άρθρο 23)
- Επανακαθορίζεται το ασφαλιστικό καθεστώς που θα διέπει κατηγορίες αιρετών οργάνων (δημάρχους, περιφερειάρχες, βουλευτές, κ.λπ.) του Δημοσίου σχετικά με το ύψος των ασφαλιστικών τους εισφορών για κύρια και επικουρική ασφάλιση, υγειονομική περίθαλψη και εφάπαξ παροχή. (άρθρο 24)
- Οι γενικές και ειδικές διατάξεις που προβλέπουν διακοπή ή περικοπή της σύνταξης αναπηρίας ή της σύνταξης, λόγω θανάτου και των προνοιακών ή άλλων επιδομάτων, όταν ο δικαιούχος αναλαμβάνει εργασία ή αυτοαπασχολείται, δεν εφαρμόζονται στους δικαιούχους που πάσχουν από αναπηρία που οφείλεται σε ψυχική πάθηση ή νοητική υστέρηση ή συμπαθολογία ψυχικής πάθησης και νοητικής υστέρησης, με ποσοστό 50%, εφόσον η ανάληψη μισθωτής απασχόλησης ή η αυτοαπασχόληση ενδείκνυται για λόγους ψυχοκοινωνικής αποκατάστασης και κοινωνικής επανένταξης. Η ρύθμιση αυτή δεν εφαρμόζεται σε συνταξιούχους που αναλαμβάνουν μόνιμη ή με σχέση ιδιωτικού δικαίου αορίστου χρόνου εργασία σε φορέα της Γενικής Κυβέρνησης. (άρθρο 25)
- α. Παρέχεται η δυνατότητα μεταφοράς, με απόφαση του υπουργού Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης και, κατά παρέκκλιση των
κειμένων διατάξεων, υπαλλήλων μεταξύ των ΕΦΚΑ, ΕΤΕΑΕΠ, ΟΓΑ και ΝΑΤ, με μεταφορά της οργανικής τους θέσης, με την ίδια εργασιακή σχέση, κλάδο ή ειδικότητα, βαθμό και μισθολογικό κλιμάκιο που κατέχουν.
β. Η παραπάνω δυνατότητα παρέχεται, υπό τις αναφερόμενες προϋποθέσεις και για τη μεταφορά υπαλλήλων των προαναφερόμενων φορέων σε κενές οργανικές θέσεις της Κεντρικής Υπηρεσίας του υπουργείου Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης. Αν δεν υπάρχουν κενές οργανικές θέσεις, οι υπάλληλοι μεταφέρονται με την οργανική τους θέση και υποχρεούνται να υπηρετήσουν για μία τουλάχιστον πενταετία στην οριζόμενη Γενική Διεύθυνση. (άρθρο 26)
- Επιτρέπεται η μετάταξη του προσωπικού ασφαλείας που υπηρετεί στον ΕΦΚΑ σε θέση άλλου κλάδου ή ειδικότητας της ίδιας ή ανώτερης κατηγορίας ή εκπαιδευτικής βαθμίδας, με την ίδια σχέση εργασίας και ανεξαρτήτως ορίου ηλικίας. Αν δεν υπάρχει κενή θέση, η μετάταξη γίνεται με μεταφορά της θέσης που κατέχει ο μετατασσόμενος σε κλάδο ή ειδικότητα της υπηρεσίας του αντίστοιχης εκπαιδευτικής βαθμίδας του τίτλου σπουδών που κατέχει, ύστερα από γνώμη του υπηρεσιακού συμβουλίου. (άρθρο 27)
- Ορίζονται τα όργανα που αποφασίζουν ή γνωμοδοτούν σε θέματα έργων που εκτελούνται, από την έναρξη λειτουργίας του ΕΦΚΑ, κ.λπ. (άρθρο 28)
- Αναστέλλεται η καταβαλλόμενη σύνταξη για όσο διάστημα ο συνταξιούχος του ΕΦΚΑ εκτίει περιοριστική της ελευθερίας ποινή μεγαλύτερη του ενός έτους και υπό την προϋπόθεση ότι το αδίκημα, λόγω του οποίου καταδικάσθηκε στρέφεται κατά ασφαλιστικού φορέα. Στην περίπτωση αυτή, η σύνταξη μεταβιβάζεται στους τυχόν δικαιοδόχους αυτής, σύμφωνα με τις εκάστοτε ισχύουσες διατάξεις για συνταξιοδότηση, λόγω θανάτου. (άρθρο 29)
- Αίρεται η καταληκτική ημερομηνία της 30.6.2017 και ισχύει εις το διηνεκές το δικαίωμα που είχε παραχωρηθεί σε συνταξιούχους λήψης αναπηρικής σύνταξης και δικαιούχους επιδομάτων αναπηρίας, προκειμένου αυτοί να συνεχίζουν να λαμβάνουν τις σχετικές παροχές για ένα εξάμηνο, εφόσον εκκρεμεί στις υγειονομικές επιτροπές ΚΕΠΑ, χωρίς υπαιτιότητά τους, ιατρική κρίση περί του ποσοστού αναπηρίας τους. (άρθρο 30)
- Επανακαθορίζεται:
α. Ο χρόνος ηλικίας του ανασφάλιστου διαζευγμένου συζύγου (ο γάμος λύθηκε, μετά τη συμπλήρωση του 25ου έτους, αντί του 35ου που ισχύει), για τη διατήρηση ως άμεσα ασφαλισμένου του δικαιώματος παροχών ασθένειας σε είδος και
β. ο τρόπος υπολογισμού της καταβαλλόμενης μηνιαίας ασφαλιστικής εισφοράς υπέρ υγειονομικής περίθαλψης στον οικείο ασφαλιστικό φορέα για τη συνέχιση του προαναφερόμενου δικαιώματος. (άρθρο 31)
- Απαλλάσσονται πλήρως από τη συμμετοχή στη φαρμακευτική δαπάνη, για το χρονικό διάστημα από 1.6.2017 έως 31.5.2019, οι κάτοικοι του οικισμού Βρίσα της Δημοτικής Ενότητας Πολιχνίτου του Δήμου Λέσβου του νομού Λέσβου, υπό τους όρους και προϋποθέσεις της σχετικής κ.υ.α. (άρθρο 32)
Μέρος Β’
- Προβλέπεται η υποχρεωτική επίδειξη αστυνομικής ταυτότητας ή άλλου αποδεικτικού της ταυτοπροσωπίας εγγράφου από τους ευρισκόμενους στο χώρο εργασίας, εφόσον αυτό τους ζητηθεί κατά τη διάρκεια ελέγχου από επιθεωρητές εργασίας του Σώματος Επιθεώρησης Εργασίας (ΣΕΠΕ). Οι προβλεπόμενες κυρώσεις για παραβάσεις της εργατικής νομοθεσίας επιβάλλονται (πέραν του εργοδότη που ισχύει) και σε οποιονδήποτε τρίτο αρνείται την είσοδο και πρόσβαση ή την παροχή στοιχείων ή πληροφοριών κ.λπ. κατά τη διάρκεια ελέγχου. (άρθρο 33)
- α. Επανακαθορίζονται η διαδικασία και οι προϋποθέσεις προσωρινής ή οριστικής διακοπής της λειτουργίας μίας επιχείρησης ή εκμετάλλευσης ή τμήματός της ή στοιχείου του εξοπλισμού της, όταν κριθεί από τους διενεργούντες τον έλεγχο επιθεωρητές του ΣΕΠΕ ότι υπάρχουν παραβάσεις που εγκυμονούν άμεσο ή σοβαρό κίνδυνο για την ασφάλεια και την υγεία των εργαζομένων.
β. Ορίζονται, στο πλαίσιο των διοικητικών κυρώσεων για παραβίαση της εργατικής νομοθεσίας, οι περιπτώσεις για τις οποίες επιβάλλεται προσωρινή διακοπή της λειτουργίας συγκεκριμένης παραγωγικής διαδικασίας ή τμήματος ή τμημάτων ή του συνόλου της επιχείρησης ή εκμετάλλευσης, η διάρκεια αυτής και τα όργανα που την επιβάλλουν και την εκτελούν.
γ. Οι ποινές του άρθρου 28 του νόμου 3996/2011 επιβάλλονται και στους εργοδότες που παραβιάζουν την πράξη ή την απόφαση περί προσωρινής ή οριστικής διακοπής, που έχει επιβληθεί κατά τα ανωτέρω. (άρθρα 34-36)
- Ορίζεται ο τρόπος και το όργανο επιβολής των προβλεπόμενων διοικητικών κυρώσεων στην περίπτωση μη αναγραφής εργαζομένου στον ισχύοντα πίνακα προσωπικού, σύμφωνα με το άρθρο 16 του ν. 2874/2000. (άρθρο 37)
- Καθορίζεται η διαδικασία τήρησης στοιχείων από τον εργοδότη στο σύστημα του υπουργείου Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης «ΕΡΓΑΝΗ» και στο Ολοκληρωμένο Πληροφοριακό Σύστημα του Σ.ΕΠ.Ε. (ΟΠΣ-ΣΕΠΕ).
Ειδικότερα:
α) Στο «ΕΡΓΑΝΗ» είναι υποχρεωτική η τήρηση στοιχείων, όπως κάθε αλλαγή ή τροποποίηση του ωραρίου ή της οργάνωσης του χρόνου εργασίας, καθώς και η υπερεργασία και η νόμιμη κατά την ισχύουσα νομοθεσία υπερωριακή απασχόληση των εργαζομένων, κ.λπ..
β) Στο ΟΠΣ-ΣΕΠΕ είναι υποχρεωτική η τήρηση των στοιχείων του απασχολούμενου προσωπικού σε οικοδομική εργασία ή τεχνικό έργο. (άρθρα 38 – 39)
- Ορίζεται η διαδικασία αναγγελίας από τον εργοδότη για κάθε περίπτωση οικειοθελούς αποχώρησης μισθωτού ή καταγγελίας σύμβασης εργασίας αορίστου χρόνου ή λήξη σύμβασης εργασίας ορισμένου χρόνου ή έργου στο σύστημα του υπουργείου Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης «ΕΡΓΑΝΗ», κ.λπ. (άρθρο 40)
- Αποκλείονται οι οικονομικοί κ.λπ., φορείς, από τη συμμετοχή σε διαδικασία σύναψης δημόσιων συμβάσεων έργων, εφόσον αυτοί έχουν διαπράξει σοβαρό επαγγελματικό παράπτωμα, κατά τα ειδικότερα οριζόμενα. Μεταξύ άλλων, στις εν λόγω συμβάσεις πρέπει να περιλαμβάνεται ειδικός όρος για την εφαρμογή των διατάξεων της εργατικής και ασφαλιστικής νομοθεσίας και της νομοθεσίας περί υγείας και ασφάλειας των εργαζομένων και πρόληψης επαγγελματικού κινδύνου, διαφορετικά η σύμβαση είναι άκυρη και απορρίπτεται η δαπάνη πληρωμής. Προβλέπεται ότι η επιβολή για δεύτερη φορά κύρωσης από το ΣΕΠΕ για παραβάσεις που χαρακτηρίζονται ως «υψηλής» ή «πολύ υψηλής» σοβαρότητας οδηγεί υποχρεωτικά σε έκπτωση του οικονομικού φορέα από τη σύμβαση ή το πρόγραμμα. (άρθρο 41)
- Επανακαθορίζονται θέματα αναφορικά με τις πρακτικές λεπτομέρειες ενημέρωσης και διαβούλευσης των εργαζομένων στις επιχειρήσεις ή εγκαταστάσεις και με την προστασία των δικαιωμάτων αυτών, κ.λπ. (άρθρα 42 – 45)
- α. Προβλέπεται η δυνατότητα χορήγησης του επιδόματος μητρότητας του άρθρου 6 του ν. 4097/2012 (για τις αυτοαπασχολούμενες γυναίκες) και σε αυτές που κυοφορούν, τις τεκμαιρόμενες μητέρες (στις περιπτώσεις της παρένθετης μητρότητας), καθώς και σε όσες υιοθετούν τέκνο ηλικίας έως δύο ετών.
β. Η τεκμαιρόμενη μητέρα που αποκτά τέκνο με τη διαδικασία της παρένθετης μητρότητας δικαιούται το μεταγενέθλιο τμήμα της άδειας μητρότητας, (δηλαδή άδεια διάρκειας εννέα εβδομάδων) που ορίζεται από τις διατάξεις του άρθρου 7 της ΕΓΣΣΕ 1993 και του άρθρου 7 της ΕΓΣΣΕ 2000-2001, το οποίο κυρώθηκε με το άρθρο 11 του ν. 2874/2000, καθώς και τις πάσης φύσεως αποδοχές και επιδόματα που συνδέονται με αυτήν, εφόσον πληροί τις προϋποθέσεις που ορίζονται στις επιμέρους καταστατικές διατάξεις του φορέα ασφάλισής της.
Επίσης, η τεκμαιρόμενη μητέρα δικαιούται και την ειδική παροχή προστασίας μητρότητας του άρθρου 142 του ν. 3655/2008 (άδεια έξι μηνών με καταβολή του οριζόμενου ποσού από τον ΟΑΕΔ). (άρθρο 46)
- α. Η ειδική γονική άδεια της παρ. 1 του άρθρου 51 του ν. 4075/2012 (δέκα εργάσιμες ημέρες κατ’ έτος με αποδοχές) χορηγείται και στο φυσικό, θετό ή ανάδοχο γονέα παιδιού ηλικίας έως 18 ετών συμπληρωμένων, το οποίο πάσχει από βαριά νοητική στέρηση ή σύνδρομο Down ή αυτισμό.
β. Η προστασία έναντι της καταγγελίας της σχέσης εργασίας, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 15 του ν. 1483/1984, ισχύει και για τις εργαζόμενες που υιοθετούν τέκνο ηλικίας έως έξι ετών, με χρονική αφετηρία την τοποθέτηση του τέκνου στην οικογένεια, καθώς και για τις εργαζόμενες που εμπλέκονται στη διαδικασία της παρένθετης μητρότητας είτε ως τεκμαιρόμενες μητέρες, με χρονική αφετηρία τη γέννηση του παιδιού είτε ως γυναίκες που κυοφορούν. (άρθρα 47-48)
- Προστίθενται διατάξεις στον Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας (Κ.Πολ.Δ.), καθώς και στον Εισαγωγικό Νόμο αυτού, σχετικά με:
α. Τη συζήτηση των αγωγών και των τακτικών ένδικων μέσων επί των διαφορών για άκυρη απόλυση, μισθούς υπερημερίας και καθυστερούμενους μισθούς και ορίζεται ότι αυτή (η συζήτηση) προσδιορίζεται υποχρεωτικά μέσα σε 60 ημέρες από την κατάθεσή τους (και επί αναβολής μέσα σε 30 ημέρες) και η απόφαση δημοσιεύεται υποχρεωτικά μέσα σε 30 ημέρες από τη συζήτηση.
β. Τη δυνατότητα έκδοσης διαταγής πληρωμής οφειλόμενου μισθού, κατά τις διατάξεις των άρθρων 623 έως 636 του Κ.Πολ.Δ., εφόσον η σύναψη της σύμβασης εξαρτημένης εργασίας και το ύψος του μισθού αποδεικνύονται με δημόσιο ή ιδιωτικό έγγραφο ή με απόφαση ασφαλιστικών μέτρων, η οποία εκδόθηκε, μετά από ομολογία ή αποδοχή της αίτησης του οφειλέτη. Τυχόν ειδικότερες διατάξεις που ισχύουν για τις διαφορές που αναφέρονται στο άρθρο 614 αριθμ. 3 του Κ.Πολ.Δ. (εργατικές διαφορές), σχετικά με την καταβολή δικαστικού ενσήμου, τέλους απογράφου, παράβολου και κάθε άλλου τέλους ή φόρου, ισχύουν ανάλογα και για την εν λόγω διαταγή πληρωμής, καθώς και για την ανακοπή κατ’ αυτής και τα ένδικα μέσα και βοηθήματα κατά της απόφασης ανακοπής.
Στην ανωτέρω διαδικασία έκδοση διαταγής πληρωμής οφειλόμενου μισθού δεν καταβάλλεται, (όπως ισχύει για τις εργατικές διαφορές) δικαστικό ένσημο, για το μέχρι του ποσού της εκάστοτε καθ’ ύλην αρμοδιότητας του ειρηνοδικείου αίτημα της αίτησης. Στις περιπτώσεις αιτήσεων για την έκδοση διαταγής πληρωμής οφειλόμενου μισθού, για τις οποίες καταβάλλεται δικαστικό ένσημο, αυτό καθορίζεται σε ποσοστό τέσσερα τοις χιλίοις (4%ο) επί της αξίας του αντικειμένου της αίτησης, (όπως ισχύει για τις εργατικές διαφορές). (άρθρα 49 – 51)
Μέρος Γ’
- Συμπληρώνεται ο σκοπός του Ειδικού Λογαριασμού Ανεργίας που συστάθηκε στον ΟΑΕΔ με τις διατάξεις της παρ. 2 του ν. 3986/2011 υπέρ των αυτοτελώς και ανεξάρτητα απασχολουμένων με την ενίσχυση της απασχόλησης αυτών. Με κοινή απόφαση του υπουργού Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης, μετά από γνώμη του ΑΣ του ΟΑΕΔ, καταρτίζονται προγράμματα για την ενίσχυση της απασχόλησης των αυτοτελώς και ανεξάρτητα απασχολουμένων, καθορίζονται και εξειδικεύονται οι προϋποθέσεις και τα κριτήρια για την ενίσχυση, η διαδικασία, ο χρόνος, ο τόπος και ο τρόπος της ενίσχυσης, το ύψος αυτής, κ.λπ.
Επανακαθορίζονται, επίσης, οι προϋποθέσεις της τεκμαιρόμενης διακοπής του επαγγέλματος για τους ασφαλισμένους που υπάγονταν στο Ενιαίο Ταμείο Ανεξάρτητα Απασχολουμένων (ΕΤΑΑ), προκειμένου να δικαιούνται τη χορήγηση του βοηθήματος του ανωτέρω Ειδικού Λογαριασμού Ανεργίας (τροποποιείται το ανώτερο όριο εισοδήματος του προηγούμενου έτους και μειώνεται η περίοδος αναμονής, δηλαδή της μη άσκησης επαγγελματικής δραστηριότητας από 8 μήνες σε 6 μήνες). (άρθρο 52)
- Καθορίζονται οι προϋποθέσεις για την επιδότηση ανεργίας στις περιπτώσεις που ο άνεργος έχει ασκήσει το δικαίωμα που του παρέχει το άρθρο 7 του ν. 2112/1920 και έχει θεωρήσει τη μονομερή βλαπτική μεταβολή των όρων εργασίας του ως καταγγελία της σχέσης εργασίας από τον εργοδότη. Συγκεκριμένα, ο εν λόγω άνεργος επιδοτείται, εάν, μαζί με την αίτηση για επιδότηση, προσκομίσει στον ΟΑΕΔ την εξώδικη δήλωση με την οποία άσκησε το εν λόγω δικαίωμα και το αποδεικτικό κοινοποίησής της στον εργοδότη. Εντός έξι μηνών από την υποβολή της αίτησης, ο άνεργος οφείλει να προσκομίσει στην αρμόδια υπηρεσία του ΟΑΕΔ είτε έγγραφα που αποδεικνύουν την εξόφληση της αποζημίωσης απόλυσης από τον εργοδότη είτε την αγωγή που άσκησε κατά αυτού. Σε περίπτωση παράβασης των προαναφερομένων, καθώς και εάν η ασκηθείσα αγωγή δεν γίνει τελεσίδικα δεκτή, η επιδότηση ανεργίας διακόπτεται και τα ήδη καταβληθέντα ποσά επιστρέφονται. (άρθρο 53)
- Ορίζεται ότι για τη σύσταση, αλλοίωση, μετάθεση ή κατάργηση εμπράγματων δικαιωμάτων επί των πάσης φύσεως ακινήτων του καταργηθέντος Οργανισμού Εργατικής Κατοικίας (ΟΕΚ) που περιέρχονται στον ΟΑΕΔ, (σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία), ο ΟΑΕΔ απαλλάσσεται από κάθε δημόσιο, δημοτικό, κοινοτικό ή λιμενικό φόρο (άμεσο ή έμμεσο), από κάθε εισφορά και τέλος υπέρ Δημοσίου ή τρίτων και απολαύει εν γένει όλων ανεξαιρέτως των δικαστικών, διοικητικών και οικονομικών ατελειών και προνομίων του Δημοσίου. Διατάξεις της κείμενης νομοθεσίας που εισάγουν ειδικότερες ρυθμίσεις, ατέλειες ή απαλλαγές υπέρ του καταργηθέντος ΟΕΚ για τη διαχείριση των ακινήτων του, ισχύουν και υπέρ του ΟΑΕΔ. (άρθρο 54)
- Η διάταξη της παρ. 1 του άρθρου 44 του ν. 3863/2010 σχετικά με τη διαδικασία έγκρισης των προϋπολογισμών εφαρμόζεται για το σύνολο των φορέων που εποπτεύονται από το υπουργείο Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης, αντί αποκλειστικά για τους Φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης (ΦΚΑ) που ισχύει σήμερα. (άρθρο 55)
- Τροποποιείται η περ. α της παρ. 3 του άρθρου 30 του ν. 3918/2011 και προβλέπεται ότι, μεταξύ των θεμάτων που εξετάζουν οι οριζόμενες Α/θμιες και Β/θμιες υγειονομικές επιτροπές, είναι και ο χαρακτηρισμός της ανικανότητας προς εργασία οφειλόμενη σε επαγγελματική ασθένεια για αλλαγή θέσης εργασίας του εργαζομένου, κ.λπ. (άρθρο 56)
- Παραμένει στο ΝΑΤ η κυριότητα του ακινήτου που βρίσκεται επί της οδού Εθνικής Αντιστάσεως 1 στον Πειραιά, για τις ανάγκες στέγασης των υπηρεσιών του και την άσκηση των μη ασφαλιστικών αρμοδιοτήτων του, καθώς και δύο αυτοκίνητα που εξυπηρετούσαν τις ανάγκες του, μέχρι 31.12.2016. Η εν λόγω ρύθμιση ισχύει από 1.1.2017. (άρθρο 57)
- Συνιστώνται στον Οργανισμό Απασχόλησης Εργατικού Δυναμικού (ΟΑΕΔ) 10 οργανικές θέσεις μόνιμου προσωπικού, κλάδου ΠΕ Πληροφορικής. (άρθρο 58)
- Παρέχεται η δυνατότητα παράτασης εκ νέου των συμβάσεων του επικουρικού προσωπικού των Κέντρων Κοινωνικής Πρόνοιας, καθώς και του Κέντρου Εκπαίδευσης και Αποκατάστασης Τυφλών (ΚΕΑΤ), από τη λήξη τους (30.09.2017), μέχρι την κατάρτιση προσωρινών πινάκων διοριστέων επικουρικού προσωπικού και σε κάθε περίπτωση όχι πέραν της 31ης.01.2018, υπό την προϋπόθεση κάλυψης της σχετικής δαπάνης από τους προϋπολογισμούς των εν λόγω ν.π.δ.δ. (άρθρο 59)
- Παρέχεται η δυνατότητα στο υπουργείο Εργασίας Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης να καταρτίζει και να εφαρμόζει προγράμματα ανοιχτής κοινωνικής φροντίδας και κλειστής περίθαλψης για την προστασία των υπερηλίκων και χρονίως πασχόντων ατόμων. Επιπροσθέτως, ορίζονται οι φορείς υλοποίησης των ανωτέρω προγραμμάτων και εξουσιοδοτείται ο υπουργός Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης να ρυθμίζει με απόφασή του τα ειδικότερα θέματα για την υλοποίηση της διάταξης. (άρθρο 60)
Μέρος Δ’
Θεσπίζεται το γενικό πλαίσιο ρυθμίσεων κατ’ εφαρμογή διατάξεων της Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών για τα δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρίες (ΑμεΑ). Ειδικότερα, μεταξύ άλλων:
α. Δίνονται οι σχετικοί ορισμοί («’Ατομα με Αναπηρίες», «Σύμβαση», κ.λπ.) και οι κατευθυντήριες διατάξεις για την ισότιμη άσκηση των δικαιωμάτων των ΑμεΑ και την ενσωμάτωση της διάστασης της αναπηρίας σε όλες τις δημόσιες πολιτικές.
β. Ορίζεται ο αρμόδιος για τη συνοχή του κυβερνητικού έργου, Υπουργός Επικράτειας ως ο Συντονιστικός Μηχανισμός για την παρακολούθηση όλων των θεμάτων που αφορούν στα Δικαιώματα των ΑμεΑ. Με απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου, κατόπιν πρότασης του ανωτέρω υπουργού, είναι δυνατή η σύσταση στο γραφείο του μέχρι δύο θέσεων μετακλητών διοικητικών υπαλλήλων ή ειδικών συνεργατών εξειδικευμένων σε θέματα αναπηρίας,
γ. Ορίζονται:
– Η Γενική Γραμματεία Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του υπουργείου Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων ως Κεντρικό Σημείο Αναφοράς για θέματα που άπτονται της εφαρμογής της Σύμβασης.
– Ο Γενικός ή Διοικητικός Γραμματέας σε κάθε υπουργείο ως σημείο αναφοράς για την παρακολούθηση εφαρμογής της σύμβασης ανά τομέα κυβερνητικής αρμοδιότητας.
– Ο Συνήγορος του Πολίτη ως η συνταγματικά κατοχυρωμένη Ανεξάρτητη Αρχή που αποτελεί το Πλαίσιο για την Προαγωγή της εφαρμογής της Σύμβασης (Πλαίσιο Προαγωγής). (άρθρα 61-76)
Μέρος Ε΄
Ρυθμίζεται η οργάνωση και λειτουργία του ν.π.δ.δ. με την επωνυμία “Σύνδεσμος Κοινωνικών Λειτουργών Ελλάδος” (ΣΚΛΕ)
ΑΠΕ-ΜΠΕ