Σε ένα καταπράσινο τοπίο, ιδανικό για ελεύθερη βόσκηση, στην Αύρα Καλαμπάκας, ο Δημήτρης Δήμος από τη δεκαετία του ’80, όταν είχε ολοκληρώσει τις οικονομικές του σπουδές στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, είχε δημιουργήσει τη δική του κιβωτό σπάνιων αυτόχθονων αγροτικών ζώων, αγοράζοντας τις πρώτες αγελάδες Στεπικής φυλής τύπος Κατερίνης.
Τα ζώα αυτά, τονίζει ο ίδιος στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, μπορούσαν να εκμεταλλευτούν τον φτωχό σε μάζα αλλά πλούσιο σε θρεπτικά στοιχεία και βότανα ελληνικό βοσκότοπο. Επίσης ήταν προσαρμοσμένα στο κλίμα της περιοχής, που έχει πολύ ψυχρό χειμώνα και πολύ θερμό καλοκαίρι με μακρά περίοδο ξηρασίας. Σε αυτές τις συνθήκες τα ζώα αυτά, συνεχίζει, όχι μόνο επιβίωναν αλλά και με τις πρώτες βροχές ανέκαμπταν αμέσως με ελάχιστη βοήθεια. Κατόπιν, αγόρασε και έναν αριθμό από χοιρομητέρες του αυτόχθονου ελληνικού μαύρου χοίρου, προκειμένου τα μέλη της οικογένειάς του, όπως επισημαίνει, να τρέφονται με αγνό χοιρινό κρέας.
Όσο όμως περνούσαν τα χρόνια, τον ευαισθητοποίησε και ο κίνδυνος εξαφάνισης των ιππαρίων Σκύρου και των ίππων Θεσσαλίας και αποφάσισε να συμβάλει στη διάσωσή τους. Σήμερα στο κτήμα του διασώζονται κάποιες από τις πιο σπάνιες φυλές αγροτικών ζώων. Επιγραμματικά τα ζώα που εκτρέφονται, όπως ο κ. Δήμος λέει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, είναι αγελάδες στεπικής φυλής τύπος Κατερίνης, ελληνικός αυτόχθον μαύρος χοίρος, πρόβατα καλαρρύτικης φυλής, πρόβατα σαρακατσάνικης φυλής, αίγες Καρύστου, αίγες ουλοκερατικές, αίγες αγίου Νικάνορα, αίγες Σκοπέλου, ελληνικός βούβαλος, ιππάρια Σκύρου και ίπποι φυλής Θεσσαλίας.
«Δεν θα μπορούσα να πω, τονίζει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ότι κάποιο είδος είναι πιο σπάνιο αλλά μπορώ να αναφέρω τα εξής δεδομένα. Υπάρχουν μόλις 3 εκτροφές αγελάδας στεπικής φυλής τύπου Κατερίνης που δεν αριθμούν πάνω από 500 ζώα. Ο μαύρος χοίρος στην εκτροφή μας αποτελεί τον μοναδικό πυρήνα μαύρου χοίρου με γενετική ομοιογένεια όπως αναφέρει σε έρευνά του ο ΕΚΕΤΑ το 2012. Εκτρέφεται αυτή τη στιγμή έναν από τους μεγαλύτερους πυρήνες καθαρόαιμου σκυριανού ιππαρίου. Η αίγα ουλοκερατικής φυλής και αγίου Νικάνορα θεωρούνται ήδη εξαφανισμένα και γίνεται σε συνεργασία με την επιστημονική κοινότητα μια μεγάλη προσπάθεια αναβίωση της».
Μιλώντας αναλυτικά για τον ελληνικό μαύρο χοίρο, ο κ. Δήμος σημειώνει: «Ο ελληνικός μαύρος χοίρος είναι το ζώο που σε δύσκολους καιρούς έσωσε το ελληνικό έθνος. Με το λίπος του μαύρου χοίρου συντηρούσαν το κρέας για μεγάλο χρονικό διάστημα καθώς επίσης ήταν και η μοναδική πηγή ενέργειας που μπορούσαν να εκμεταλλευτούν. Ας έρθουμε όμως στο σήμερα. Ο μαύρος χοίρος μπορεί και επιβιώνει στην ύπαιθρο χωρίς να τα κλείνουμε σε κλουβιά και χωρίς να τους παρέχουμε θερμότητα για να επιβιώσουν. Ακόμα και όταν χιονίζει αυτά παραμένουν έξω. Μόνο και μόνο από αυτό το χαρακτηριστικό τους μπορούμε να καταλάβουμε τις τεράστιες διαφορές που έχει με τα βελτιωμένα ζώα εντατικής εκτροφής. Είναι ένα ζώο μικρής παραγωγικότητας ωστόσο μας δίνει προϊόντα υψηλής διατροφικής αξίας καθώς όπως έχει αποδειχθεί από ειδικούς επιστήμονες, το κρέας τους περιέχει ω3 και ω6 λιπαρά οξέα και μάλιστα σε ιδανική αναλογία. Επίσης οι τελευταίες μελέτες δείχνουν ότι κάποιες από τις πρωτεΐνες του κρέατος του μαύρου χοίρου έχουν αντιοξειδωτικές ιδιότητες».
Ο κ. Δήμος επισημαίνει ότι τους τελευταίους μήνες ο ελληνικός μαύρος χοίρος είναι σε ένα κομβικό σημείο καθώς απειλείται άμεσα από την εμφάνιση σε γειτονικές χώρες της αφρικανικής πανώλης. Για να καταλήξει λέγοντας: «Γι’ αυτό το λόγο γίνονται σοβαρές προσπάθειες από όλους εμάς που ασχολούμαστε με τον μαύρο χοίρο για τη διασφάλιση του είδους. Σε αυτή μας την προσπάθεια ζητάμε την βοήθεια όλων. Από τον απλό εθελοντή, τους πολιτικούς, αλλά και τα μεγάλα ιδρύματα της χώρας».
ΑΠΕ-ΜΠΕ