Οι ανισότητες στην περιουσία αυξάνονται με ταχύτερο ρυθμό στον κόσμο από τα χρόνια του 1990, με τους υπερ-πλούσιους να αποκτούν μεγαλύτερο μερίδιο από τον παγκόσμιο πλούτο, σύμφωνα με έκθεση που δημοσιοποίησε σήμερα γαλλικό ερευνητικό ινστιτούτο, παραπέμποντας σε μια «πολιτική επιλογή» προκειμένου να μειωθούν οι ανισότητες.
Το 10% των πιο πλούσιων σε όλο τον κόσμο (556 εκατομμύρια ενήλικοι) λαμβάνει τώρα το 53% των παγκόσμιων εισοδημάτων και κατέχει το 75% της περιουσίας, ενώ το 50% των πιο φτωχών (περίπου 2,8 δισεκατομμύρια ενήλικοι) λαμβάνουν το 8% των εισοδημάτων και κατέχουν το 2% της περιουσίας.
Η αντίθεση γίνεται μεγαλύτερη αν δούμε το 0,001% των πιο πλούσιων, δηλ. 56.000 πολυεκατομμυριούχους «που μπορούν να γεμίσουν ένα γήπεδο ποδοσφαίρου» και ελέγχουν περισσότερο από το 6% του παγκόσμιου πλούτου, έναντι περίπου 4% το 1995.
«Οι ακραίες ανισότητες περιουσίας αυξάνονται ραγδαία», υπογραμμίζει η “Έκθεση για τις παγκόσμιες ανισότητες” του Εργαστηρίου για τις Παγκόσμιες Ανισότητες, του ερευνητικού ινστιτούτου που συνδέεται με την Σχολή Οικονομικών του Παρισιού.
«Από τα χρόνια του 1990, η περιουσία των δισεκατομμυριούχων και των centi-millionnaires [άτομα με τουλάχιστον 100 εκατομμύρια δολάρια σε ρευστά επενδυτικά περιουσιακά στοιχεία] αυξήθηκε περίπου κατά 8% τον χρόνο, δηλ. σχεδόν το διπλάσιο του ποσοστού της αύξησης της περιουσίας του 50% των πιο φτωχών του πληθυσμού», προσθέτει το έγγραφο των οικονομολόγων Τομά Πικετί, Λουκά Σανσέλ, Ρικάρντο Γκόμες-Καρέρα και Ροουάιντα Μοσρίφ και συγκεντρώνει τις εργασίες περισσότερων από 200 ερευνητών.
Κι όμως, οι πιο εύποροι πληρώνουν αναλογικά λιγότερους φόρους από τα νοικοκυριά με πιο χαμηλά εισοδήματα, σύμφωνα με τους συγγραφείς της έκθεσης οι οποίοι προτείνουν έναν ελάχιστο φόρο περιουσίας, όπως ο φόρος Ζουκμάν που απορρίφθηκε από το γαλλικό κοινοβούλιο κατά την εξέταση του σχεδίου προϋπολογισμού, προκαλώντας δημόσια συζήτηση σχετικά με τη φορολογική δικαιοσύνη.
«Ακόμη και μέτρια ποσοστά ελάχιστου παγκόσμιου φόρου στους δισεκατομμυριούχους και τους centi-millionnaires θα μπορούσαν να αποφέρουν από 0,45% έως 1,11% του παγκόσμιου ΑΕΠ», γράφουν. Αυτό θα ισοδυναμούσε με 503 εκατομμύρια έως 1,256 δισεκ. δολάρια, με φόρο από 2% έως 5% στις περιουσίες που υπερβαίνουν τα 100 εκατομμύρια δολάρια. Από το 1980, τα εισοδήματα του 50% των πιο φτωχών αυξήθηκαν κατά 1,8% ετησίως και εκείνα του 10% των πιο πλούσιων από 1,2% έως 3%. Οι μεσαίες τάξεις –το 40% που βρίσκεται ανάμεσα στα δύο άκρα– κατέγραψε την πιο χαμηλή αύξηση (+1%).
Αυτό εξηγείται κυρίως από ένα μειούμενο ποσοστό των εισοδημάτων από εργασία, από 61% το 1980 στο 53% το 2025, ενώ τα εισοδήματα από κεφάλαιο αντιπροσωπεύουν πλέον το 47% έναντι 39% προηγουμένως. «Οι ανισότητες είναι πολιτική επιλογή», υπογραμμίζει η έκθεση. «Όταν η αναδιανομή είναι ισχυρή, η φορολογία δίκαιη και οι κοινωνικές επενδύσεις προτεραιότητα, οι ανισότητες μειώνονται», καταλήγει.
Η έκθεση υπογραμμίζει επίσης τις «ακραίες και επίμονες ανισότητες» σε ό,τι αφορά την επίδραση της κλιματικής αλλαγής: το 10% των πιο πλούσιων αντιπροσωπεύουν το 77% των παγκόσμιων εκπομπών άνθρακα «που συνδέονται με την ιδιωτική ιδιοκτησία κεφαλαίου» (παράγονται από τις επιχειρήσεις και άλλα παραγωγικά περιουσιακά στοιχεία που κατέχουν). Το 50% των πιο φτωχών αντιπροσωπεύουν από την πλευρά τους το 3% αυτών των εκπομπών. Η έκθεση υπογραμμίζει τέλος πως οι γυναίκες κερδίζουν μόνο το 61% του ωρομισθίου των ανδρών — ακόμη και το 32%, αν ληφθεί υπόψη η μη αμειβόμενη οικιακή εργασία.
ΑΠΕ-ΜΠΕ
