Κοινή δήλωση Μιλένας Αποστολάκη, υπεύθυνης Κ.Τ.Ε. για θέματα τραπεζών, ιδιωτικού χρέους και προστασίας δανειοληπτών και Δημήτρη Σπυράκου, Γραμματέα Τομέα ιδιωτικού χρέους και προστασίας δανειοληπτών ΠΑΣΟΚ-Κίνημα Αλλαγής
Η τροπολογία της Κυβέρνησης για τα δάνεια σε ελβετικό φράγκο απαλλάσσει τις τράπεζες από τις ευθύνες για την επιθετική προώθηση των δανείων αυτών, αφήνει ανέγγιχτες τις απαιτήσεις των funds και εγκλωβίζει τους δανειολήπτες στο αδιέξοδο, που τους οδήγησαν.
Οι δανειολήπτες του ελβετικού φράγκου είναι τα θύματα μίας άγριας και επιθετικής πιστωτικής επέκτασης των τραπεζών, που συντελέστηκε την περίοδο 2006-2008 σε καθεστώς αδιαφάνειας και αποσιώπησης του συναλλαγματικού κινδύνου. Μέσα σε σύντομο χρονικό διάστημα από τη χορήγησή τους, η συναλλαγματική ισοτιμία επιδεινώθηκε δραματικά και οι τράπεζες αξίωναν ένα σχεδόν διπλάσιο ποσόν από αυτό που οι δανειολήπτες έλαβαν και χρησιμοποίησαν για την αγορά της κατοικίας τους.
Οι Έλληνες δανειολήπτες, μπροστά στο αδιέξοδο που οδηγήθηκαν, με σημαία και τις αποφάσεις του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης στις υποθέσεις καταναλωτών άλλων χωρών, έδωσαν και δίνουν στη χώρα μας ένα άνισο αγώνα, απαιτώντας μία δίκαιη και ισότιμη αντιμετώπιση του προβλήματός τους.
Το ΠΑΣΟΚ έχει καταθέσει ήδη από το 2022, και επανακαταθέσει έκτοτε επανειλημμένα, τροπολογία που προβλέπει τη κατανομή των συνεπειών από την επέλευση του συναλλαγματικού κινδύνου κατά τα 2/3 στην τράπεζα και κατά το 1/3 στον δανειολήπτη. Αντίστοιχες, εξάλλου, νομοθετικές πρωτοβουλίες αναλήφθηκαν και σε αρκετές χώρες που χορηγήθηκαν τέτοια δάνεια.
Η τροπολογία που κατέθεσε η Κυβέρνηση, έχει ελάχιστη σχέση με τη διόρθωση της μεγάλης αδικίας που έχει συντελεστεί σε βάρος τους. Μόνο τυχαίο δεν είναι ότι η Κυβέρνηση σχεδίασε την τροπολογία, δίχως κανένα διάλογο παρά μόνο με τις τράπεζες και τους servicers, και σπεύδει να ολοκληρώσει τη ψήφισή της σε λιγότερο από 20 ώρες από την κατάθεσή της.
Η πραγματικότητα λοιπόν είναι:
1) Η τροπολογία της Κυβέρνησης αφορά λιγότερο από το ένα τρίτο των δανειοληπτών που έχουν οφειλές από δάνεια σε ελβετικό φράγκο, δηλαδή αυτούς που έχουν σήμερα ενήμερες οφειλές. Όμως, και αυτοί οι δανειολήπτες ελάχιστη και αμφιλεγόμενη ανακούφιση μπορούν να αναμένουν.
– Με την τροπολογία οι δανειολήπτες καλούνται να αποδεχθούν, με τη μετατροπή των δανείων τους σε ευρώ, οριστικά και αμετάκλητα τις οικονομικά δυσβάσταχτες συνέπειες από την εφαρμογή της ακραίας συναλλαγματικής ισοτιμίας, προκειμένου να έχουν μία μικρή βελτίωση για το υπόλοιπο της οφειλής τους.
– Η βελτίωση του 15% στη σημερινή συναλλαγματική ισοτιμία (από 0,93) οδηγεί δάνεια που χορηγήθηκαν με ισοτιμία 1,67 και εξυπηρετήθηκαν σε ακραίες συναλλαγματικές ισοτιμίες, να μετατραπούν ως προς το υπόλοιπο οφειλής με ισοτιμία 1,07.
– Οι πληρωμές που πραγματοποίησαν οι δανειολήπτες στις δραματικά επιδεινωμένες συναλλαγματικές ισοτιμίες δεν λαμβάνονται υπόψη για τη μείωση της οφειλής.
– Όσα περισσότερα έχουν πληρώσει οι δανειολήπτες ελβετικού φράγκου για την εξυπηρέτηση του δανείου τους στις ισοτιμίες αυτές, τόσο πιο μικρό ή ασήμαντο γίνεται το όφελος της ρύθμισης.
– Δημιουργούνται κατηγορίες ευάλωτων δανειοληπτών για πιο βελτιωμένη μετατροπή του υπολοίπου οφειλής, ωστόσο, με τόσο ασφυκτικά εισοδηματικά και περιουσιακά όρια, σωρευτικά εφαρμοζόμενα, που είναι αμφίβολο αν κάποιοι τελικά εντάσσονται.
2) Όσοι ήδη έχουν μετατρέψει τα δάνεια από ελβετικό φράγκο σε ευρώ στις ακραίες ισοτιμίες, προκειμένου να προστατευτούν από περαιτέρω επιδείνωση, δεν έχουν κατά την Κυβέρνηση παρά να «χωνέψουν» οριστικά τη μεγάλη ζημία που υπέστησαν και δεν δικαιούνται να προσδοκούν καμία ανακούφιση.
3) Για τη μεγάλη πλειοψηφία των δανειοληπτών σε ελβετικό φράγκο, των οποίων το δάνειο έχει καταστεί ληξιπρόθεσμο ή αντιμετωπίζει κατασχέσεις και πλειστηριασμούς, δεν προβλέπεται καμία μείωση της οφειλής. Οι δανειολήπτες αυτοί απλά παραπέμπονται στον εξωδικαστικό μηχανισμό. Παραπέμπονται δηλαδή σε εκείνον τον μηχανισμό
– που οι προτάσεις που εξάγει, έχουν ως βάση για την ικανοποίηση των πιστωτών την αξία ρευστοποίησης της συνολικής περιουσίας του οφειλέτη, και μάλιστα πάνω από αυτή,
– που αδιαφορεί αν οι δόσεις της παραγόμενης πρότασης δεν καλύπτονται από τις εισοδηματικές δυνατότητες τουοφειλέτη,
– που προβλέπει υψηλότερα επιτόκια εξυπηρέτησης,
– που προβλέπει στην πρώτη αδυναμία του οφειλέτη να εξυπηρετήσει τρεις συνεχόμενες δόσεις την αναβίωση και πάλι όλου του χρέους.
Οι πιο αδύναμοι δανειολήπτες, αυτοί που δεν ήταν σε θέση να αντιμετωπίσουν τους μεγάλους κλυδωνισμούς της συναλλαγματικής ισοτιμίας και δεν θα έπρεπε ποτέ να τους έχει χορηγηθεί δάνειο σε συνάλλαγμα, ρίχνονται από την Κυβέρνηση στον Καιάδα.
4) Τέλος, η όποια ρύθμιση, για όσους ενταχθούν σε αυτή, έχει εκβιαστικό χαρακτήρα, δηλαδή απαιτεί την παραίτηση των δανειοληπτών από τη δικαστική αμφισβήτηση, συνεπώς και τα οφέλη που θα μπορούσαν να έχουν από μία θετική έκβαση των υποθέσεών τουςστη Δικαιοσύνη. Η Κυβέρνηση αντιγράφει και μετατρέπει σε νομοθετική ρύθμιση τους γνωστούς καταχρηστικούς όρους των servicers, προφανώς καθ’ υπαγόρευσή τους.
Η Κυβέρνηση οφείλει να αντιληφθεί ότι η υπόθεση των δανείων σε ελβετικό φράγκο είναι υπόθεση αποκατάστασης της αδικίας που έχουν υποστεί οι συγκεκριμένοι δανειολήπτες. Δεν μπορεί, επομένως, να απουσιάζει από τη νομοθετική ρύθμιση η ανάληψη εκ μέρους των τραπεζών της ευθύνης που έχουν για την πρόκληση του προβλήματος. Η τροπολογία της Κυβέρνησης, όμως, εξαϋλώνει τις ευθύνες των τραπεζών, αφήνει ανέγγιχτες τις απαιτήσεις των funds και καλεί τους καταναλωτές να σηκώσουν τα βάρη της ασύδοτης και επιθετικής προώθησης των δανείων σε ελβετικό φράγκο από τις τράπεζες.
