Αρχική Blog Σελίδα 2

Β. Ζελένσκι: Η Ουάσιγκτον πρότεινε μια νέα μορφή συνομιλιών με τη συμμετοχή της Ρωσίας και της Ουκρανίας

Ο πρόεδρος της Ουκρανίας Βολοντίμιρ Ζελένσκι εκτίμησε σήμερα ότι μόνο οι Ηνωμένες Πολιτείες είναι σε θέση να πείσουν τη Ρωσία να βάλει τέλος στον πόλεμο, την ώρα που απεσταλμένοι της Μόσχας και του Κιέβου πρόκειται να ξεκινήσουν έναν νέο γύρο συνομιλιών στο Μαϊάμι.

«Πιστεύω ότι οι ΗΠΑ και ο πρόεδρος Τραμπ έχουν αυτή τη δύναμη. Και πιστεύω ότι δεν θα έπρεπε να αναζητούμε εναλλακτικές λύσεις, πέραν των ΗΠΑ» είπε ο Ζελένσκι απαντώντας σε ερώτηση δημοσιογράφου για τα σχόλια που έκανε ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν, ότι η Ευρώπη θα έπρεπε να ξεκινήσει απευθείας συνομιλίες με τη Ρωσία αν αποτύχουν οι προσπάθειες της Ουάσινγκτον.

Νωρίτερα, ο Ζελένσκι είπε ότι η Ουκρανία θα στηρίξει την πρόταση των ΗΠΑ για τριμερείς συνομιλίες (Ρωσία-Ουκρανία-ΗΠΑ), εφόσον κάτι τέτοιο διευκολύνει την ανταλλαγή αιχμαλώτων και ανοίξει τον δρόμο για μια σύνοδο κορυφής. «Η Αμερική προτείνει τώρα τριμερή συνάντηση των συμβούλων εθνικής ασφάλειας. Εάν μπορεί να γίνει τώρα μια τέτοια συνάντηση που θα οδηγήσει σε ανταλλαγή αιχμαλώτων πολέμου ή σε μια συμφωνία για τριμερή συνάντηση των ηγετών, θα στηρίζαμε αυτές τις προτάσεις. Ας δούμε πώς θα πάνε τα πράγματα», πρόσθεσε. Ταυτόχρονα ωστόσο είπε ότι δεν είναι πεπεισμένος ότι μια τέτοια συνάντηση θα έφερνε «κάτι καινούριο».

Ο Ζελένσκι είπε επίσης ότι οι ΗΠΑ θα πρέπει να εντείνουν τις πιέσεις τους στη Ρωσία. «Οι ΗΠΑ πρέπει να το πουν ξεκάθαρα: εάν δεν υπάρχει διπλωματική οδός, τότε θα υπάρξει καθολική πίεση», είπε, αναφερόμενος στην πιθανότητα, για παράδειγμα, παράδοσης περισσότερων όπλων στην Ουκρανία ή την επέκταση των κυρώσεων στη ρωσική οικονομία.

Ένας συμβιβασμός μεταξύ των δύο πλευρών θα ήταν να σταματήσουν στις σημερινές γραμμές του μετώπου, επανέλαβε, τονίζοντας ότι ο έλεγχος της Ουκρανίας επί του μη κατεχόμενου τμήματος του Ντονμπάς είναι μια «θέση αρχής» για το Κίεβο. Όσον αφορά τη δημιουργία ελεύθερης οικονομικής ζώνης στο Ντονμπάς, είπε ότι αυτό θα το αποφασίσει ο ουκρανικός λαός.

Έφτασε στο Μαϊάμι ο απεσταλμένος της Ρωσίας Ντμίτριεφ για συνομιλίες με στόχο τον τερματισμό του πολέμου στην Ουκρανία

Ο ειδικός απεσταλμένος του Ρώσου προέδρου Βλαντίμιρ Πούτιν, Κίριλ Ντιμίτριεφ έφτασε απόψε στο Μαϊάμι όπου θα έχει συνομιλίες για τον πόλεμο στην Ουκρανία με τον απεσταλμένο του Αμερικανού προέδρου Ντόναλντ Τραμπ, Στιβ Γουίτκοφ και τον γαμπρό του, τον Τζάρεντ Κούσνερ, ανέφερε μια ρωσική πηγή στο πρακτορείο Reuters.

Στο Μαϊάμι βρίσκονται επίσης ομάδες Ουκρανών και Ευρωπαίων διαπραγματευτών, που όμως είναι απίθανο να έχουν απευθείας επαφές με τον Ντμίτριεφ.

Οι Γουίτκοφ και Κούσνερ συνάντησαν χθες, Παρασκευή, τον Ουκρανό διαπραγματευτή Ρουστέμ Ουμέροφ και εκπροσώπους της Γαλλίας, της Βρετανίας και της Γερμανίας.

Μετά τις συνομιλίες αυτές, ο Ουμέροφ διαβεβαίωσε απλώς ότι η αντιπροσωπεία του συμφώνησε με τους Αμερικανούς «να συνεχίσουν την εργασία από κοινού στο προσεχές μέλλον».

Πεδίο των μαχών

Η Ρωσία συνέχισε και σήμερα τα πλήγματα στην πόλη και τις υποδομές της περιοχής της Οδησσού, στη νότια Ουκρανία, προκαλώντας πυρκαγιά στον μεγαλύτερο τερματικό σταθμό φυτικού λαδιού στη χώρα, ενώ ο απολογισμός από το πλήγμα που σημειώθηκε το βράδυ της Παρασκευής ανήλθε στους οκτώ νεκρούς.

Η Μόσχα εντείνει τις τελευταίες εβδομάδες τις επιθέσεις στην Οδησσό, πλήττοντας λιμενικές και ενεργειακές υποδομές, γέφυρες και άλλους πολιτικούς στόχους, ενώ συνεχίζονται οι συνομιλίες για τον τερματισμό του πολέμου.

«Η Ρωσία προσπαθεί και πάλι να περιορίσει την πρόσβαση της Ουκρανίας στη θάλασσα και να μπλοκάρει τις παράκτιες περιοχές μας» κατήγγειλε ο Ουκρανός πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι.

Η Μόσχα είχε προειδοποιήσει ότι θα πλήξει τα ουκρανικά λιμάνια, σε αντίποινα για τα πλήγματα του Κιέβου σε δεξαμενόπλοια του «σκιώδους στόλου» της.

«Ο εχθρός καταστρέφει σκόπιμα τις επιμελητειακές υποδομές της περιοχής της Οδησσού και τρομοκρατεί τους αμάχους» ανέφερε σε ανάρτησή του στο Telegram ο αντιπρόεδρος της ουκρανικής κυβέρνησης Ολέξιι Κουλέμπα, αναφερόμενος σε μια νέα επίθεση, νωρίς το πρωί, στο γειτονικό λιμάνι του Πιβντένι.

Ένας εργαζόμενος σκοτώθηκε και δύο άλλοι τραυματίστηκαν από την πυρκαγιά που προκλήθηκε στον μεγαλύτερο τερματικό σταθμό φυτικών ελαίων της Ουκρανίας, σύμφωνα με τον προσωρινό απολογισμό που ανακοίνωσε ο Κορνέλι Βρινς, διευθυντής του εμπορικού τμήματος της Allseeds, της ιδιοκτήτριας εταιρείας. Πλάνα που εστάλησαν στο Γαλλικό Πρακτορείο δείχνουν τους πυροσβέστες αντιμέτωπους με τεράστιες φλόγες που περιζώνουν τις πελώριες δεξαμενές με το λογότυπο της εταιρείας και πυκνό μαύρο καπνό να έχει καλύψει την περιοχή.

«Εκατοντάδες τόνοι ηλιέλαιου» χάθηκαν από την πυρκαγιά, είπε ο Βρινς, σημειώνοντας ότι αυτό ήταν το πέμπτο και καταστροφικότερο πλήγμα από την έναρξη του πολέμου, τον Φεβρουάριο του 2022.

Η Ουκρανία είναι ένας από τους παγκόσμιους ηγέτες στην παραγωγή ηλιέλαιου, όμως ο πόλεμος περιέπλεξε τις εξαγωγές, καθώς έκλεισαν οι θαλάσσιες εμπορικές οδοί της Μαύρης Θάλασσας και εξαιτίας των ρωσικών επιθέσεων σε λιμάνια.

Εξάλλου, δεκάδες χιλιάδες άνθρωποι παραμένουν ακόμη χωρίς ηλεκτρικό ρεύμα στην περιοχή της Οδησσού, όπου η Μόσχα βάζει στο στόχαστρο τις ενεργειακές υποδομές.

Το Κίεβο από την πλευρά του είπε την Παρασκευή ότι έπληξε, για πρώτη φορά, ένα τάνκερ του ρωσικού «σκιώδους στόλου» στα «ουδέτερα νερά» της Μεσογείου.

ΑΠΕ-ΜΠΕ

Θεσσαλονίκη: Ανήλικος που είχε εξαφανιστεί από την 1η Δεκεμβρίου εντοπίστηκε σε διαμέρισμα που διέμεναν Τούρκοι υπήκοοι

Σε διαμέρισμα που διέμεναν δύο Τούρκοι υπήκοοι εντοπίστηκε 15χρονος ανήλικος για τον οποίο είχε δηλωθεί η εξαφάνισή του την 1η Δεκεμβρίου στο Τμήμα Δίωξης και Εξιχνίασης Εγκλημάτων Τούμπας- Τριανδρίας.

Ο 15χρονος εντοπίστηκε χθες κατά τη διάρκεια αστυνομικής επιχείρησης της Υποδιεύθυνσης Αντιμετώπισης Οργανωμένου Εγκλήματος Βορείου Ελλάδος, στην ευρύτερη περιοχή της Θεσσαλονίκης, όπου στο πλαίσιο της διενεργήθηκαν, παρουσία εκπροσώπου της δικαστικής Αρχής, έρευνες σε τρεις οικίες.
Συνολικά, προσήχθησαν τέσσερις υπήκοοι Τουρκίας, καθώς και ο ανήλικος ημεδαπός, για τον οποίο διαπιστώθηκε η δήλωση εξαφάνισής του.
Ειδικότερα, ο ανήλικος εντοπίστηκε σε οικία όπου διέμεναν δύο από τους προσαχθέντες, από τους οποίους ο ένας συνελήφθη για παράβαση της νομοθεσίας για ναρκωτικά, καθώς κατά την έρευνα βρέθηκε και κατασχέθηκε ακατέργαστη κάνναβη, μικτού βάρους 0,6 γραμμαρίων.
Ο ανήλικος οδηγήθηκε στο Τμήμα Δίωξης και Εξιχνίασης Εγκλημάτων Τούμπας- Τριανδρίας, όπου και στη συνέχεια παραδόθηκε στον πατέρα του, ενώ σχηματίστηκε δικογραφία, αυτόφωρης διαδικασίας, σε βάρος των δυο υπηκόων Τουρκίας για αρπαγή ανηλίκου,.
Για την υπόθεση ενημερώθηκε ο αρμόδιος Εισαγγελέας Ποινικής Δίωξης.

ΑΠΕ-ΜΠΕ

Π. Μαρινάκης: Η κυβέρνηση σέβεται κάθε λογική διεκδίκηση των αγροτών, αλλά και το αίτημα των πολιτών να μην ταλαιπωρούνται

«Όπως είχαμε πει, για ακόμη μια φορά δεν μείναμε σε υποσχέσεις. Είδαμε με πολύ μεγάλη προσοχή τα νέα αιτήματα των αγροτών και των κτηνοτρόφων.

Ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης, ο κ. Τσιάρας, έθεσε ένα πλαίσιο. Τη συντριπτική πλειονότητα των αιτημάτων, στην πραγματικότητα, η κυβέρνηση, χωρίς να επιβαρύνει τον Έλληνα φορολογούμενο, τα ικανοποιεί. Υπάρχουν αιτήματα που είναι μαξιμαλιστικά, κάποια λίγα, υπάρχουν αιτήματα που δεν μπορούν να ικανοποιηθούν», ανέφερε ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Παύλος Μαρινάκης, μιλώντας για τις αγροτικές κινητοποιήσεις σε συνέντευξή του στον REAL FM. «Υπάρχουν κόκκινες γραμμές όπως η μεταφορά του ΟΠΕΚΕΠΕ στην ΑΑΔΕ, που αν αυτό δεν γινόταν, που έγινε χθες, δυστυχώς με τις ψήφους, μόνο της κοινοβουλευτικής ομάδας της ΝΔ, δεν θα μπορούσαμε να μιλάμε για πληρωμές» τόνισε.
Για τις αιτιάσεις ότι και με τον ΟΠΕΚΕΠΕ στην ΑΑΔΕ θα επαναληφθούν τα ίδια, ο κυβερνητικός εκπρόσωπος απάντησε ότι «δεδομένο είναι ότι αν η κυβέρνηση δεν προχωρούσε σε αυτήν την τολμηρή και αναγκαία μεταρρύθμιση, η οποία υπαγορεύεται από δύο σκοπούς, διαφάνεια και αποτελεσματικότητα, δεν θα είχε πάρει η Ελλάδα το “πράσινο φως” για να πληρώσει φέτος, του χρόνου και στο διηνεκές. Αυτό είναι το ένα. Το δεύτερο είναι ότι με αυτήν την μετάβαση, οι υγιώς λειτουργούντες του πρωτογενούς τομέα -οι νόμιμοι- θα πάρουν παραπάνω, γιατί οι παράνομοι πλέον, με το φίλτρο της ΑΑΔΕ, η οποία έχει δώσει δείγματα γραφής σε πολύ δύσκολες ασκήσεις, ακόμη και εξιχνίασης πολλών σοβαρών υποθέσεων, ξέρει να διακρίνει τους απατεώνες και να τους κόβει οποιαδήποτε χρηματοδότηση».
Για τη στάση του ΠΑΣΟΚ που καταψήφισε τη ρύθμιση για τον ΟΠΕΚΕΠΕ, ο κ. Μαρινάκης τόνισε πως «δείχνει ότι στο κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης δεν έχουν καταλάβει τι συζητάμε» και χαρακτήρισε τη στάση υποκριτική και πρόσθεσε ότι η καθυστέρηση των αγροτικών πληρωμών, έστω και ενός μήνα, για την οποία κατηγορείται η κυβέρνηση, συνέβη «γιατί δεν είχαμε πάρει το “πράσινο φως” από την Ευρώπη να πληρώσουμε. Δεν είναι ότι είχαμε καμία διάθεση ο κόσμος του πρωτογενούς τομέα να πάρει καθυστερημένα τις επιδοτήσεις του». Πρόσθεσε επίσης, ότι «με το σύστημα αυτό φαίνεται αποδεδειγμένα, εξ ου και το ποσό που μένει υπόλοιπο για να πάρουν οι κτηνοτρόφοι και οι αγρότες, που φαίνεται ότι έχουν μεγαλύτερο πρόβλημα, ό,τι πράγματι περισσεύουν λεφτά για τους νόμιμους και θα δοθούν πίσω ευρώ προς ευρώ σε εκείνους. Και το κυριότερο, γιατί “στον αέρα” μπορούμε να μιλάμε όλοι, αλλά θεωρώ ότι πλήρωσε πολλά αυτή η χώρα με πολιτικούς που μίλαγαν “στον αέρα” χωρίς να αντιπροτείνουν».
Υπογράμμισε ακόμη ότι «το θέμα της ΑΑΔΕ είναι μια ιστορική μετάβαση. Για να κάνουμε την αυτοκριτική όλων, αργήσαμε συνολικά, αναλάβαμε και εμείς την ευθύνη που μας αναλογεί, αλλά στη μεγάλη αλλαγή ήμασταν μόνοι μας. Μόνοι μας αλλά μαζί με τη συντριπτική πλειονότητα του πρωτογενούς τομέα. Η ουσία είναι τι θα κάνουμε».
Σχετικά με το γιατί οι αγρότες συνεχίζουν τις κινητοποιήσεις αφού λύνονται τα βασικά αιτήματά τους, ο0 κυβερνητικός εκπρόσωπος σχολίασε ότι «καταρχάς δεν το λέμε εμείς ότι λύνονται τα βασικά. Δεν υπάρχει άνθρωπος που να έχει βγει στην τηλεόραση που να μην έχει πει ότι τα βασικά αιτήματα των αγροτών και των κτηνοτρόφων είναι το φθηνότερο ρεύμα και η επιστροφή του Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης για το αγροτικό πετρέλαιο. Αυτά ήδη τα ικανοποιήσαμε πριν από δύο χρόνια σε ένα μεγάλο ποσοστό και ανταποκρινόμενοι στις νέες αιτιάσεις των αγροτών ερχόμαστε και βελτιώνουμε τις ήδη αναληφθείσες πρωτοβουλίες μας και μάλιστα, ειδικά στο ρεύμα, προσπαθούμε να κάνουμε ό,τι καλύτερο μπορούμε».
Ανέφερε ότι ιδιαίτερα στο ρεύμα, η Ελλάδα διαθέτει ήδη από τα χαμηλότερα τιμολόγια στην Ευρώπη για τους αγρότες, με προσπάθεια να μειωθεί περαιτέρω, αν και αναγνωρίζεται ότι ο στόχος των 7 λεπτών ανά κιλοβατώρα είναι δύσκολος. Όσον αφορά το πετρέλαιο, έχει βρεθεί λύση σε συνεργασία με το υπουργείο Οικονομικών και η επιστροφή του ΕΦΚ θα υλοποιηθεί μέσα στους επόμενους μήνες. Παράλληλα, γίνεται αναφορά στη συνολική φορολογική πολιτική της κυβέρνησης, με μειώσεις ΦΠΑ, μείωση φορολογικών συντελεστών και πολιτικές που, όπως υποστηρίζεται, βασίζονται σε πραγματικά έσοδα και όχι σε υποσχέσεις χωρίς αντίκρισμα.
Σχετικά με ενδεχόμενη νέα πρόσκληση του πρωθυπουργού για τους αγρότες, ο κ. Μαρινάκης εξήγησε αρχικά ότι «η διαφορά μας με τους άλλους, είναι ότι εμείς δίνουμε πραγματικά από λεφτά που υπάρχουν και δημιουργούνται ως έσοδα από την πολιτική μας. Όλοι οι υπόλοιποι, που πάνε στα μπλόκα, που ανεβαίνουν στα τρακτέρ, που βγάζουν βαρύγδουπες ανακοινώσεις, τάζουν από λεφτά που δεν υπάρχουν ή αυτά που τάζουν θα δημιουργήσουν πρόβλημα στη χώρα».
Και συμπλήρωσε: «Είμαστε, όπως και κάθε κυβέρνηση θα έπρεπε να σκέφτεται έτσι, είμαστε μια κυβέρνηση που απευθύνεται στο σύνολο της κοινωνίας. Όσο σεβόμαστε κάθε λογική διεκδίκηση των αγροτών, άλλο τόσο οφείλουμε να σεβαστούμε το ιερό αίτημα των πολιτών να μην ταλαιπωρούνται». Για τα ευρήματα δημοσκοπήσεων, όπου κάποιοι λένε «ότι δεν τους ενοχλεί το μπλόκο», ο κ. Μαρινάκης απάντησε ότι η διατύπωση των ερωτημάτων στις δημοσκοπήσεις παίζει καθοριστικό ρόλο, καθώς άλλο είναι να δηλώνει κάποιος θεωρητικά τη στήριξή του στους αγρότες και άλλο να βιώνει στην πράξη την ταλαιπωρία, όπως πολύωρες καθυστερήσεις στις μετακινήσεις. Αντίστοιχα, όλοι επιθυμούν αυξήσεις συντάξεων, αλλά όχι μέσω αύξησης φόρων. Η ουσία, σύμφωνα με την κυβέρνηση, βρίσκεται στην ισορροπία μεταξύ κοινωνικής στήριξης και δημοσιονομικής ευθύνης, είπε και συμπλήρωσε πως «η πολιτική, όπως έχει ειπωθεί πολύ πριν από εμάς, είναι η τέχνη του εφικτού».
Με αναφορά στη συνάντηση του πρωθυπουργού με τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, επεσήμανε ότι η σημερινή κυβέρνηση διαφέρει από προηγούμενες γιατί «έχει δημιουργήσει τα έσοδα, σε ένα περιβάλλον αστάθειας, παγκόσμιο και ευρωπαϊκό, για να μπορούμε να δίνουμε πίσω αυτά που έχει στερηθεί ο κόσμος».
Σχετικά με το αν η κυβέρνηση συνομιλεί με τους αγρότες «η απάντηση είναι ξεκάθαρη. Εμείς θέλουμε να βρεθεί μια λύση. Εμείς θέλουμε να συζητήσουμε μαζί τους, το συντομότερο δυνατό, σε επίπεδο εκπροσώπησης πανελλαδικής, όπως θέλει και ο υπουργός και το έχει εκφράσει και μίλησε και πριν από λίγο στην τηλεόραση».
Τόνισε ότι οι αγρότες δεν κινητοποιούνται από χόμπι, αλλά από ανάγκη, και ότι η κυβέρνηση, χωρίς να κοροϊδεύει, προσπαθεί να επιστρέψει όσα στερήθηκαν τα προηγούμενα χρόνια, χωρίς να επιβαρύνει τις επόμενες γενιές. Η έκκληση είναι να μην ταλαιπωρηθεί η κοινωνία, ειδικά τις γιορτές, και να δοθεί λύση μέσα από ουσιαστικό διάλογο.
Σχετικά με το επεισόδιο μεταξύ του κ. Καιρίδη και του κ. Δαβάκη, στην Επιτροπή Εξωτερικών και Άμυνας, ο κυβερνητικός εκπρόσωπος τόνισε ότι ενώ «την στιγμή που η Ελλάδα ψηλώνει ουσιαστικά και δυναμώνει όσο ποτέ στην ιστορία της, είναι ασύλληπτη η δυναμική που αποκτά η χώρα μας με όλους αυτούς τους εξοπλισμούς που προωθούνται και υλοποιούνται επί των ημερών του Κ. Μητσοτάκη. Τη στιγμή που θα έπρεπε να συζητάμε αυτό, δυστυχώς συζητάμε κάποια άλλα πράγματα».
Για τα τουρκικά αεροσκάφη που μπαίνουν οπλισμένα στο Αιγαίο, τόνισε ότι «επειδή κάποιοι αντιμετωπίζουν την εξωτερική πολιτική με αφέλεια και με προχειρότητα και με όρους αντιπολιτευτικούς, η πραγματικότητα είναι ότι ζούμε σε πιο ταραγμένους καιρούς και το γεγονός ότι η χώρα μας έχει καταφέρει και συνομιλεί με την γείτονα χώρα, αλλά και δεν υποχωρεί, ούτε κατ΄ ελάχιστον και αντιθέτως ισχυροποιείται σε όλα τα επίπεδα, είναι κάτι το οποίο θεωρώ ότι πρέπει να πιστωθεί στην κυβέρνηση αυτή».
Σχετικά με την πληροφορία για συγκρότηση ταχείας δύναμης Ελλάδας- Ισραήλ, είπε ότι αυτά τα σενάρια είναι ανακριβή και διαψεύδονται κατηγορηματικά. «Η στρατηγική σχέση μεταξύ της Ελλάδος και του Ισραήλ δεν στρέφεται εναντίον τρίτων και προφανώς το ίδιο ισχύει και για την τριμερή συνεργασία, Ελλάδας, της Κυπριακής Δημοκρατίας και του Ισραήλ, η οποία είναι ανοιχτή σε όλες τις χώρες που μοιράζονται τις ίδιες αξίες και τις ίδιες αρχές. Άλλωστε η χώρα μας έχει αποδείξει ότι εργάζεται για την σταθερότητα, τις σχέσεις καλής γειτονίας και την ειρήνη στην περιοχή».

ΑΠΕ-ΜΠΕ

Κ. Τσιάρας: Η κυβέρνηση είναι εδώ με ανοιχτά χαρτιά και με διάθεση διαλόγου

«Οι λύσεις δεν περνούν μέσα από τα μπλόκα, αλλά μέσα από τον διάλογο» τόνισε ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων Κώστας Τσιάρας σε μήνυμά του προς τους αγρότες τονίζοντας ότι «η κυβέρνηση είναι εδώ με ανοιχτά χαρτιά και με διάθεση διαλόγου».

Στη δήλωσή του ο κ. Τσιάρας σημείωσε ότι η κυβέρνηση αναγνωρίζει τα διαχρονικά και σοβαρά προβλήματα με τα οποία βρίσκεται αντιμέτωπος ο Έλληνας αγρότης όπως είναι το αυξημένο κόστος παραγωγής, οι επιπτώσεις της κλιματικής κρίσης, οι διεθνείς αναταράξεις και οι δομικές αδυναμίες δεκαετιών για αυτό και έχει λάβει μια σειρά πρωτοβουλιών τα τελευταία χρόνια.

Ο κ. Τσιάρας σημείωσε ότι έχει επιδιωχθεί ο διάλογος με τους αγρότες από τις πρώτες ώρες των κινητοποιήσεών τους, παρουσιάζοντας μια συγκεκριμένη δέσμη μέτρων ως βάση συζήτησης, η οποία αποτελείται από:
– την περαιτέρω μείωση του κόστους της ηλεκτρικής ενέργειας,
– την προμήθεια πετρελαίου χωρίς Ειδικό Φόρο Κατανάλωσης στην αντλία,
– την τροποποίηση του Κανονισμού του ΕΛΓΑ για κάλυψη ζημιών στο 100%
– την χρηματοδοτικά εργαλεία για τη στήριξη του αγροτικού εισοδήματος.

«Από τα 27 αιτήματα που έχουν τεθεί, τα 20 είτε έχουν ήδη ικανοποιηθεί είτε βρίσκονται σε ώριμη διαδικασία επίλυσης» σημείωσε ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων τονίζοντας ότι «παρ’ όλα αυτά, το πλαίσιο διαλόγου που αρχικά έγινε δεκτό, απορρίφθηκε στη συνέχεια, γεγονός που εύλογα, γεννά ερωτήματα, όταν έχει ήδη ικανοποιηθεί το 74% των διεκδικήσεων».

Πρόσθεσε ότι λίγες ημέρες πριν από τα Χριστούγεννα «που παραδοσιακά καλούν σε περισυλλογή, κατανόηση και ενότητα», τα μπλόκα και τα τρακτέρ στους δρόμους «δυσχεραίνουν την ασφαλή μετακίνηση των πολιτών, εμποδίζουν την πρόσβαση σε χωριά, ακυρώνουν οικογενειακούς προγραμματισμούς και προκαλούν αβεβαιότητα στην αγορά, επιβαρύνοντας επαγγελματίες, επιχειρήσεις και εργαζόμενους, ιδιαίτερα στην ελληνική περιφέρεια, ενόψει των εορτών».

Και υπογράμμισε «τα μπλόκα και τα πείσματα δεν ωφελούν ούτε τους αγρότες ούτε την κοινωνία. Ο διάλογος δεν αποτελεί υποχώρηση, είναι πράξη ευθύνης και ο μόνος δρόμος για βιώσιμες λύσεις» και σημείωσε πως «από την πλευρά μας είμαστε εδώ, για να μορφοποιήσουμε μαζί τις λύσεις σε ζητήματα που παραμένουν εκκρεμή, αντιμετωπίζοντας με αυτόν τον τρόπο, την πίεση που υφίστανται τα εισοδήματα των αγροτών μας, κινητοποιώντας κάθε διαθέσιμο ευρωπαϊκό πόρο και μέσα στο πλαίσιο των αντοχών του Προϋπολογισμού».

«Άλλωστε στο πλαίσιο αυτό, ο πρωθυπουργός πρότεινε τη σύσταση Διακομματικής Επιτροπής για τη χάραξη μιας Εθνικής Στρατηγικής για τον πρωτογενή τομέα, με διάρκεια και προοπτική για τις επόμενες γενιές.
Αυτό επιβάλλεται ακόμα περισσότερο τώρα, καθώς, αυτήν την περίοδο, ξεκινά η συζήτηση για τη νέα Κοινή Αγροτική Πολιτική της Ευρωπαϊκής Ένωσης» κατέληξε ο κ. Τσιάρας.

ΑΠΕ-ΜΠΕ

Θεσσαλονίκη: Σύλληψη 27χρονου που διέρρηξε εννιά καταστήματα και μία οικία μέσα σε ένα μήνα

Στη σύλληψη 27χρονου ο οποίος από τα μέσα Νοεμβρίου έως τα μέσα Δεκεμβρίου είχε διαρρήξει εννιά καταστήματα και μία οικία, ενώ αποπειράθηκε να διαρρήξει και μια ακόμα, προχώρησαν Αστυνομικοί της Ομάδας ΔΙΑΣ της Διεύθυνσης Άμεσης Δράσης Θεσσαλονίκης.

Σύμφωνα με ανακοίνωση της Αστυνομίας, ο συλληφθείς αφαίρεσε συνολικά το χρηματικό ποσό των 14.803 ευρώ, κοσμήματα αξίας 15.000 ευρώ περίπου, καθώς και 2 τραπεζικές κάρτες, με τις οποίες πραγματοποίησε ανέπαφες συναλλαγές ύψους 143 ευρώ.
Στο πλαίσιο περιπολιών και ελέγχων για την πρόληψη και αντιμετώπιση της εγκληματικότητας, στην περιοχή της Σταυρούπολης, εντοπίστηκαν τα δύο άτομα μέσα σε ιδιωτικής χρήσης αυτοκίνητο και σε έλεγχο που ακολούθησε από τους αστυνομικούς, στην κατοχή του 27χρονου βρέθηκαν και κατασχέθηκαν μικροποσότητα ναρκωτικών, καθώς και τσάντα με φορητό υπολογιστή και προσωπικά έγγραφα άλλου προσώπου.
Από την περαιτέρω έρευνα που έκαναν αστυνομικοί του Τμήματος Δίωξης και Εξιχνίασης Εγκλημάτων Παύλου Μελά, διαπιστώθηκε πως τα αντικείμενα τα είχε αφαιρέσει ο 27χρονος, από κατάστημα στην περιοχή της Σταυρούπολης νωρίτερα την ίδια ημέρα και τα αγόρασε 36χρονος, ο οποίος, επίσης, συνελήφθη.
Οι συλληφθέντες με τη δικογραφία που σχηματίστηκε σε βάρος τους θα οδηγηθούν αρμοδίως.

ΑΠΕ-ΜΠΕ

Ουκρανία: Επτά νεκροί σε ρωσικό πυραυλικό πλήγμα στην περιοχή της Οδησσού

Ρωσικό πλήγμα με βαλλιστικό πύραυλο προκάλεσε τον θάνατο επτά ανθρώπων και τον τραυματισμό άλλων 15 στην περιοχή της Οδησσού, στη Μαύρη Θάλασσα, στην Ουκρανία, ανακοίνωσε σήμερα ο τοπικός κυβερνήτης, προσθέτοντας ότι η επίθεση είχε ως στόχο τις λιμενικές υποδομές.

“Ο εχθρός έπληξε τις λιμενικές υποδομές της περιοχής της Οδησσού: επτά νεκροί, 15 τραυματίες”, έγραψε ο περιφερειακός κυβερνήτης της Οδησσού Όλεγκ Κίπερ, σε ανάρτηση στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.
“Αργά το βράδυ, η Ρωσία επιτέθηκε σε λιμενικές υποδομές στην περιοχή της Οδησσού με βαλλιστικούς πυραύλους”, έγραψε ο αντιπρόεδρος της ουκρανικής κυβέρνησης Ολέκσιι Κουλέμπα στο Telegram. “Σύμφωνα με τις αρχικές πληροφορίες, επτά άνθρωποι σκοτώθηκαν. Περίπου 15 τραυματίστηκαν και λαμβάνουν τις πρώτες βοήθειες”.
ΑΠΕ-ΜΠΕ

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ – Χρ. Δήμας: Στα 2,5 εκατ. ευρώ την ημέρα το κόστος από το άνοιγμα των διοδίων από τους αγρότες – Θα αξιώσουν αποζημίωση οι εταιρείες από το Δημόσιο

Περίπου στα 2,5 εκατομμύρια ευρώ τη μέρα υπολογίζεται το κόστος από το άνοιγμα των διοδίων από τους αγρότες αναφέρει σε συνέντευξή του στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο υπουργός Υποδομών και Μεταφορών Χρίστος Δήμας. «Προφανώς, τα έσοδα που χάνονται από τα διόδια στους αυτοκινητόδρομους μετατρέπονται σε αξιώσεις σε βάρος του Δημοσίου, οι οποίες μάλιστα, δεν είναι καθόλου αμελητέες» τονίζει υπουργός και προσθέτει ότι «το κόστος αυτό εκτιμάται, κατά προσέγγιση, σε 2,5 εκατ. ευρώ την ημέρα, πλην της Αττικής Οδού, και τα χρήματα αυτά πέφτουν στην πλάτη του Έλληνα φορολογούμενου, ο οποίος θα κληθεί να σηκώσει ένα επιπλέον, αχρείαστο βάρος».

Σύμφωνα με τον κ. Δήμα όσοι σκέφτονται να ανοίξουν τα διόδια με το πρόσχημα να γίνει ελεύθερη η διέλευση για τους πολίτες, ουσιαστικά είναι εκείνοι που θα επιβαρύνουν με το κόστος της μη καταβολής των διοδίων όλους τους φορολογούμενους. Όσους χρησιμοποιήσουν τον δρόμο, αλλά και τους υπόλοιπους οι οποίοι δεν θα τον χρησιμοποιήσουν.
Ο υπουργός αναφέρεται και στα μεγάλα συγκοινωνιακά έργα που αλλάζουν τη εικόνα της χώρας αλλά και στο πρόγραμμα αντιπλημμυρικών και υδραυλικών έργων σε όλη την Ελλάδα προϋπολογισμού πάνω από ένα δισεκατομμύριο ευρώ. «Το 2026 αναμένεται να ολοκληρωθούν άλλα δύο εμβληματικά έργα. Το πρώτο είναι η επέκταση του Μετρό Θεσσαλονίκης προς την Καλαμαριά με πέντε νέους σταθμούς: Νομαρχία, Καλαμαριά, Αρετσού, Νέα Κρήνη και Μίκρα. Το επόμενο μεγάλο βήμα είναι παράδοση στην κυκλοφορία του βόρειου τμήματος του Ε-65, μήκους 45 χλμ».
Για τα αντιπλημμυρικά ο υπουργός υπογραμμίζει ότι σήμερα βρίσκονται σε εξέλιξη 51 υδραυλικά έργα κάθε κατηγορίας, συνολικού προϋπολογισμού 1,22 δισ. ευρώ, σε όλες τις περιφέρειες της χώρας, ενώ παράλληλα «τρέχουν» 34 μελέτες ύψους 76,4 εκατ. ευρώ, 14 έργα υπό δημοπράτηση προϋπολογισμού 936 εκατ. ευρώ και έργα άνω των 290 εκατ. ευρώ που προγραμματίζονται, γεγονός που αποδεικνύει ότι υπάρχει συνέχεια, βάθος και μακροπρόθεσμος σχεδιασμός. Ενδεικτικά, μόνο στην Αττική υλοποιούνται μεγάλα αντιπλημμυρικά έργα συνολικού προϋπολογισμού άνω των 200 εκατομμυρίων ευρώ, που περιλαμβάνουν διευθετήσεις ρεμάτων.

Ολόκληρη συνέντευξη του υπουργού Υποδομών και Μεταφορών Χριστού Δήμα στο Αθηναϊκό-Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων και τον Γιώργο Ψύλλια έχει ως εξής:

ΕΡ: Τις τελευταίες εβδομάδες έχουμε αποκλεισμούς κυκλοφορίας στους αυτοκινητόδρομους λόγω των κινητοποιήσεων των αγροτών, οι οποίοι προαναγγέλλουν ότι θα ανοίξουν και τα διόδια. Συνεπάγεται κόστος αυτό για το Δημόσιο;
ΑΠ: Προφανώς, τα έσοδα που χάνονται από τα διόδια στους αυτοκινητόδρομους μετατρέπονται σε αξιώσεις σε βάρος του Δημοσίου, οι οποίες μάλιστα, δεν είναι καθόλου αμελητέες. Το κόστος αυτό εκτιμάται, κατά προσέγγιση, σε 2,5 εκατ. ευρώ την ημέρα, πλην της Αττικής Οδού, και τα χρήματα αυτά πέφτουν στην πλάτη του Έλληνα φορολογούμενου, ο οποίος θα κληθεί να σηκώσει ένα επιπλέον, αχρείαστο βάρος.
Είναι χρήματα, επίσης, τα οποία μπορεί να λείψουν από άλλα έργα, είτε οδικά είτε φράγματα και αρδευτικά έργα, τα οποία υλοποιεί σήμερα το Υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών, ακριβώς, για να στηρίξει την αγροτική οικονομία.
Συνεπώς, όσοι σκέφτονται να ανοίξουν τα διόδια με το πρόσχημα να γίνει ελεύθερη η διέλευση για τους πολίτες, ουσιαστικά, είναι εκείνοι που θα επιβαρύνουν με το κόστος τής μη καταβολής των διοδίων όλους τους φορολογούμενους. Όσους χρησιμοποιήσουν τον δρόμο, αλλά και τους υπόλοιπους, οι οποίοι δεν θα τον χρησιμοποιήσουν.

ΕΡ: Ποια είναι η στρατηγική του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών για τη διαχείριση των υδάτινων πόρων και την αντιπλημμυρική προστασία, απέναντι στην πρόκληση της κλιματικής κρίσης;
ΑΠ: Η διαχείριση των υδάτινων πόρων αποτελεί έναν από τους πιο κρίσιμους άξονες της πολιτικής του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών, καθώς συνδέεται άμεσα με την αγροτική παραγωγή, την επισιτιστική επάρκεια, την ύδρευση και την ανθεκτικότητα των περιοχών απέναντι στην κλιματική κρίση. Για τον λόγο αυτό, υλοποιούμε ένα ολοκληρωμένο, πολυεπίπεδο πρόγραμμα αρδευτικών, εγγειοβελτιωτικών, υδραυλικών και αντιπλημμυρικών έργων, το μεγαλύτερο που έχει υλοποιηθεί ποτέ στη χώρα σε αυτόν τον τομέα.
Σήμερα βρίσκονται σε εξέλιξη 51 υδραυλικά έργα κάθε κατηγορίας, συνολικού προϋπολογισμού 1,22 δισεκατομμυρίων ευρώ, σε όλες τις περιφέρειες της χώρας, ενώ παράλληλα «τρέχουν» 34 μελέτες ύψους 76,4 εκατ. ευρώ, 14 έργα υπό δημοπράτηση προϋπολογισμού 936 εκατ. ευρώ και έργα άνω των 290 εκατ. ευρώ που προγραμματίζονται, γεγονός που αποδεικνύει ότι υπάρχει συνέχεια, βάθος και μακροπρόθεσμος σχεδιασμός.
Οι πόροι προέρχονται από το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων, το Πρόγραμμα Αγροτικής Ανάπτυξης, το ΕΣΠΑ, αλλά και σύγχρονα χρηματοδοτικά εργαλεία, όπως ΣΔΙΤ και δανεισμός από ΕΤΕπ και CEB.
Ενδεικτικά, μόνο στην Αττική υλοποιούνται μεγάλα αντιπλημμυρικά έργα συνολικού προϋπολογισμού άνω των 200 εκατομμυρίων ευρώ, που περιλαμβάνουν διευθετήσεις ρεμάτων και παρεμβάσεις σε κρίσιμες λεκάνες απορροής. Η διευθέτηση του ρέματος Εσχατιάς βρίσκεται σε ποσοστό υλοποίησης 90%, η διευθέτηση του χειμάρρου Αγίου Γεωργίου στο Θριάσιο Πεδίο βαίνει προς ολοκλήρωση, ενώ προχωρά και η διευθέτηση του ρέματος Αχαρνών (Καναπίτσια).
Τα έργα αυτά σχεδιάζονται με βάση τα νέα υδρολογικά δεδομένα που διαμορφώνονται υπό το βάρος των κλιματολογικών μεταβολών, ώστε να ανταποκριθούν καλύτερα σε ακραία καιρικά φαινόμενα αυξημένης έντασης και συχνότητας, προστατεύοντας ανθρώπινες ζωές, περιουσίες και κρίσιμες αστικές λειτουργίες.

ΕΡ: Ο αυτοκινητόδρομος Πάτρα-Πύργος παραδόθηκε στην κυκλοφορία. Ποια είναι τα επόμενα μεγάλα έργα που βρίσκονται κοντά στο στάδιο της ολοκλήρωσης;
ΑΠ: Είχαμε υποσχεθεί ότι μέσα σε τρία χρόνια θα ολοκληρωθεί το έργο και πράγματι παραδώσαμε εμπρόθεσμα και τα 75 χιλιόμετρα του Πάτρα–Πύργος. Τα πρώτα 65 χιλιόμετρα δόθηκαν στην κυκλοφορία το καλοκαίρι και τα υπόλοιπα 10 χιλιόμετρα πριν από 15 ημέρες. Έτσι, έχουμε πλέον έναν ασφαλή και άνετο αυτοκινητόδρομο που συνδέει την Αθήνα, την Ελευσίνα, την Κόρινθο, την Πάτρα και τον Πύργο, κάτι το οποίο δεν είναι καθόλου αυτονόητο, αν αναλογιστεί κανείς την κατάσταση στην οποία βρισκόταν το συγκεκριμένο έργο το 2019.
Το 2026 αναμένεται να ολοκληρωθούν άλλα δύο εμβληματικά έργα. Το πρώτο είναι η επέκταση του Μετρό Θεσσαλονίκης προς την Καλαμαριά με πέντε νέους σταθμούς: Νομαρχία, Καλαμαριά, Αρετσού, Νέα Κρήνη και Μίκρα. Οι πολίτες και οι επισκέπτες της Θεσσαλονίκης έχουν αγκαλιάσει το νέο μέσο, ενώ η κίνηση των οχημάτων έχει μειωθεί κατά 15%. Με την επέκταση στην Καλαμαριά τα οφέλη αυτά θα πολλαπλασιαστούν και ο χάρτης των συγκοινωνιακών υποδομών της πόλης θα αλλάξει ριζικά.
Το επόμενο μεγάλο βήμα είναι παράδοση στην κυκλοφορία του βόρειου τμήματος του Ε-65, μήκους 45 χλμ, ένα έργο που χρηματοδοτείται από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας κι εργαζόμαστε ώστε να ολοκληρωθεί στο τέλος του πρώτου εξαμήνου. Ο Ε–65 είναι ο αυτοκινητόδρομος που συνδέει τη Στερεά Ελλάδα με τη Δυτική Μακεδονία, από τη Λαμία μέχρι τον κόμβο της Εγνατίας Οδού στα Γρεβενά. Πρόκειται για έναν κομβικό οδικό άξονα, ο οποίος θα προσφέρει ασφαλέστερες οδικές μετακινήσεις και θα δώσει αναπτυξιακή ώθηση σε περιοχές που βρίσκονταν έως σήμερα στην απομόνωση.
Στην Αττική συνεχίζεται το εμβληματικό έργο της κατασκευής της Γραμμής 4 του Μετρό, με 15 νέους σταθμούς, ενώ το 2026 θα προχωρήσουν δύο νέες παρεμβάσεις που αποσκοπούν στον περιορισμό της κυκλοφοριακής συμφόρησης:
• Στον Σκαραμαγκά, προωθείται τριπλή παρέμβαση στους ανισόπεδους κόμβους του Σχιστού και των Ναυπηγείων και η σύνδεση με την Περιφερειακή Αιγάλεω.
• Στον Α/Κ Μεταμόρφωσης, προβλέπεται σημειακή παρέμβαση με σκοπό τη διευκόλυνση της εξόδου των οχημάτων που κατευθύνονται από την Αττική Οδό προς την Εθνική Οδό, στο ρεύμα προς Λαμία.
Τα παραπάνω έργα αποτελούν καίριες παρεμβάσεις στον χάρτη των οδικών συγκοινωνιακών υποδομών της πατρίδας, βελτιώνουν ριζικά την ποιότητα ζωής των πολιτών, ενισχύουν το εμπόριο, τον τουρισμό και φυσικά, την κοινωνική συνοχή.
Σε συνδυασμό και με τα υδραυλικά έργα, το Υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών υλοποιεί σήμερα ένα εκτεταμένο πρόγραμμα παρεμβάσεων σε κάθε πεδίο, ώστε όλη η Ελλάδα να είναι ένα εργοτάξιο.

ΕΡ: Ας περάσουμε σε άλλα μεγάλα έργα όπου είχαμε πρόσφατες εξελίξεις όπως ο ΒΟΑΚ. Τι σημαίνει στην πράξη η ενεργοποίηση της προαίρεσης για το τμήμα Κίσσαμος-Χανιά και πού γίνονται σήμερα εργασίες;
ΑΠ: Ο Βόρειος Οδικός Άξονας της Κρήτης είναι ένα έργο το οποίο υλοποιείται. Τελευταία εξέλιξη είναι η άσκηση του δικαιώματος προαίρεσης για το τμήμα Κίσσαμος-Χανιά, μήκους περίπου 30 χιλιομέτρων, η οποία εντάσσει το δυτικό άκρο του άξονα στη σύμβαση παραχώρησης και επεκτείνει τον ΒΟΑΚ σε συνολικό μήκος 187 χιλιομέτρων, από τη Χερσόνησο Ηρακλείου μέχρι την Κίσσαμο Χανίων. Η προαίρεση ενεργοποιήθηκε έξι μήνες νωρίτερα από το προβλεπόμενο συμβατικό περιθώριο, καλύπτοντας μια κρίσιμη προϋπόθεση για την έναρξη της κατασκευαστικής φάσης στο μεγαλύτερο και πιο απαιτητικό τμήμα της παραχώρησης και επιτρέποντας στον παραχωρησιούχο να ολοκληρώσει τη χρηματοδότηση του έργου.
Παράλληλα, εκτελούνται εργασίες στο δημόσιο έργο Άγιος Νικόλαος-Νεάπολη, στο ΣΔΙΤ Νεάπολη-Χερσόνησος, ενώ στο τμήμα της παραχώρησης Χανιά-Ηράκλειο έχουν εγκατασταθεί τα πρώτα εργοτάξια στις παρακάμψεις Χανίων και Ρεθύμνου και ακολουθεί η παράκαμψη Ηρακλείου. Ταυτόχρονα, υλοποιούνται έργα οδικής ασφάλειας σε κρίσιμα σημεία, με επιπλέον παρεμβάσεις να προγραμματίζονται εντός του 2026, ενώ χρηματοδοτούνται οι μελέτες για την επέκταση του άξονα και ανατολικά από την Παχιά Άμμο μέχρι τη Σητεία.
Συνολικά, ο ΒΟΑΚ είναι ένα έργο με διαφορετικά εργαλεία υλοποίησης, αλλά με έναν κοινό στόχο: να αποκτήσει η Κρήτη τον πρώτο πλήρη αυτοκινητόδρομο σε νησί, που θα μειώσει δραστικά τα τροχαία ατυχήματα, θα στηρίξει την τουριστική και παραγωγική δραστηριότητα και θα ενώσει, με όρους ασφάλειας και αξιοπιστίας, τη μία άκρη του νησιού με την άλλη.

ΕΡ: Παραχώρηση Εγνατίας Οδού: Ποια είναι τα συγκεκριμένα οφέλη για το Δημόσιο και τους πολίτες από την παραχώρησή της; Πώς διασφαλίζεται η ποιότητα των υπηρεσιών και το ύψος των διοδίων;
ΑΠ: Η παραχώρηση της Εγνατίας Οδού αποτελεί μία στρατηγική θεσμική επιλογή που ανοίγει έναν νέο κύκλο εκσυγχρονισμού και αναβάθμισης ενός κρίσιμου εθνικού άξονα. Πρόκειται για μια υποδομή μήκους 658 χιλιομέτρων, μαζί με τρεις κάθετους άξονες, η οποία έχει κατασκευαστεί τμηματικά πριν από 15 έως και 20 χρόνια και απαιτεί πλέον βαριά και συστηματική συντήρηση. Το Δημόσιο, με τα δεδομένα του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων και τους δημοσιονομικούς περιορισμούς, δεν μπορεί να καλύψει ετήσιες ανάγκες συντήρησης ύψους 65 έως 70 εκατομμυρίων ευρώ, ούτε τις εκτεταμένες αναβαθμίσεις που απαιτούνται.
Μέσα από τη σύμβαση παραχώρησης, το Δημόσιο εξασφαλίζει άμεσο δημοσιονομικό όφελος περίπου 1,3 δισεκατομμυρίων ευρώ, το οποίο κατευθύνεται στην απομείωση του δημόσιου χρέους, ενώ ταυτόχρονα μεταφέρει το κόστος συντήρησης, αναβάθμισης και λειτουργίας στον παραχωρησιούχο για χρονικό ορίζοντα 35 ετών. Ο παραχωρησιούχος αναλαμβάνει συγκεκριμένες και δεσμευτικές υποχρεώσεις: εκτεταμένη αναβάθμιση σηράγγων στην υψηλότερη τεχνική κατηγορία, παρεμβάσεις σε γέφυρες και οδόστρωμα, εκσυγχρονισμό των συστημάτων διοδίων και κατασκευή 16 Σταθμών Εξυπηρέτησης Αυτοκινήτων και 12 Χώρων Αναψυχής, ώστε η Εγνατία να λειτουργεί ως σύγχρονος ευρωπαϊκός αυτοκινητόδρομος.
Σε ό,τι αφορά τα διόδια, διασφαλίζεται η συνέχιση ενός πλαισίου απαλλαγών για τις τοπικές μετακινήσεις, ιδίως για κατοίκους όμορων περιοχών, με δυνατότητα παράτασης των απαλλαγών με εντολή του Δημοσίου. Η φιλοσοφία τής παραχώρησης είναι δίκαιη και ευρωπαϊκή: οι διερχόμενες μεταφορές μεγάλων αποστάσεων συνεισφέρουν αναλογικά περισσότερο, ενώ προστατεύονται οι καθημερινές τοπικές μετακινήσεις.
Συνολικά, η παραχώρηση της Εγνατίας Οδού αποτυπώνει στην πράξη αυτό που είπαμε στον Προϋπολογισμό: ότι η ανάπτυξη δεν είναι αφηρημένη έννοια, αλλά περνά μέσα από υποδομές ασφαλείς, λειτουργικές και ανθεκτικές, που στηρίζουν την οικονομία, την περιφερειακή συνοχή και την καθημερινότητα των πολιτών, σήμερα και στο μέλλον.

ΑΠΕ-ΜΠΕ

Οι νέες ψηφιακές υπηρεσίες υγείας έχουν «κλέψει» τις καρδιές των πολιτών: Η εντυπωσιακή απόκριση του Ψηφιακού Βοηθού Ιατρού και του Προσωπικού Βοηθού Υγείας Πολίτη

Δυο υπηρεσίες, που προέκυψαν από τη συνεργασία του Υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης, του Υπουργείου Υγείας και του ΗΔΥΚΑ (την συνεποπτεία του την έχουν τα δύο υπουργεία από την περασμένη Τετάρτη), ο Ψηφιακός Βοηθός Ιατρού και ο Προσωπικός Βοηθός Υγείας Πολίτη, προάγουν, με κάθε επισημότητα πλέον, την ψηφιακή υγειονομική φροντίδα στην Ελλάδα.

Στη διάθεση των πολιτών βρίσκονται εργαλεία που δεν αντικατοπτρίζουν απλώς την πρόοδο στην τεχνολογία, αλλά ενισχύουν την αυτοδιαχείριση της υγείας τους και παρέχουν στους επαγγελματίες του τομέα υγείας τις πληροφορίες που χρειάζονται για να προσφέρουν καλύτερες υπηρεσίες φροντίδας.
Και τα πρώτα αποτελέσματα είναι εντυπωσιακά… Μέσα σε επτά ημέρες, ο Προσωπικός Βοηθός Υγείας Πολίτη, «MyHealth Agent», είχε περισσότερους από 13.300 μοναδικούς χρήστες που εκκίνησαν συνολικά 17.516 διακριτές συνομιλίες. Οι χρήστες απάντησαν σε 20.605 μηνύματα, ποσοστά που υποδεικνύουν την υψηλή αλληλεπίδραση και το ενδιαφέρον των πολιτών για την ψηφιακή υγειονομική υποστήριξη.
Αξιοσημείωτο είναι ότι το 21,79% των μηνυμάτων αφορούσε τα αποτελέσματα εξετάσεων, ενώ το 19,89% σχετίζονταν με διαγνώσεις και συνταγές. Οι πολίτες είχαν τη δυνατότητα να υποβάλλουν ερωτήματα για παραπεμπτικά (16,37%), ραντεβού (7,04%) και πιστοποιητικά (7,04%), υποδηλώνοντας την ποικιλία των υπηρεσιών που προσφέρει ο «MyHealth Agent». Το υπόλοιπο 12,58% των μηνυμάτων περιλάμβανε γενικές ερωτήσεις, με τις κατηγορίες εμβολιασμού (5,55%), προφίλ (4,87%) και χειρουργικών διαδικασιών (3,11%) να καλύπτουν και τις υπόλοιπες ανάγκες. Ένα ποσοστό 12,58% αφορούσε σε μηνύματα που δεν αφορούσαν στις ανωτέρω ενότητες.
Αντίστοιχα, ο Ψηφιακός Βοηθός Ιατρού, που υποστηρίζει τους επαγγελματίες υγείας με άμεσες και ολοκληρωμένες πληροφορίες από τον φάκελο του ασθενούς, χρησιμοποιήθηκε από 791 χρήστες ιατρούς με 4.336 συνομιλίες και ερωτήματα κατά τη διάρκεια των πρώτων 50 ημερών λειτουργίας του (μέσος όρος ερωτημάτων ανά ημέρα 86,72). Με ποσοστό 100% στην απόκριση των ερωτημάτων, ο ψηφιακός βοηθός αποδεικνύει την αποτελεσματικότητά του, βοηθώντας τους γιατρούς να εξοικονομήσουν χρόνο και να βελτιώσουν τον συντονισμό της φροντίδας.
«Η αξιοποίηση της Τεχνητής Νοημοσύνης στην Υγεία έχει περάσει πλέον από τη θεωρία στην πράξη, θέτοντας στο επίκεντρο τον πολίτη με τον Προσωπικό Βοηθό Υγείας Πολίτη στο myHealth App. Ο ”MyHealth Agent” αποτελεί ένα σύγχρονο εργαλείο καθημερινής υποστήριξης, που δίνει τη δυνατότητα σε κάθε πολίτη να έχει άμεση, απλή και κατανοητή πρόσβαση στις πληροφορίες υγείας που τον αφορούν, απευθείας από το κινητό του, χωρίς τεχνικά εμπόδια και χωρίς περιττή ταλαιπωρία. Μέσα σε μόλις επτά ημέρες, 13.300 πολίτες έχουν ήδη αξιοποιήσει τον ”MyHealth Agent”, επιβεβαιώνοντας στην πράξη ότι όταν η τεχνολογία σχεδιάζεται με γνώμονα τις πραγματικές ανάγκες, γίνεται μέρος της καθημερινότητας των πολιτών. Ο ”MyHealth Agent” ανοίγει με χρήση της ΤΝ τον δρόμο για έναν πιο άμεσο, φιλικό και εξατομικευμένο τρόπο ”επικοινωνίας” του πολίτη με τα δεδομένα της υγείας του», δήλωσε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, ο υπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης, Δημήτρης Παπαστεργίου.
Και συνέχισε: «Παράλληλα, ο Ψηφιακός Βοηθός Ιατρού έρχεται να υποστηρίξει ουσιαστικά τους επαγγελματίες υγείας, μειώνοντας τη γραφειοκρατία και απελευθερώνοντας πολύτιμο χρόνο για αυτό που έχει τη μεγαλύτερη αξία: τον ασθενή. Η ΤΝ γίνεται έτσι σύμμαχος του ιατρικού έργου και όχι υποκατάστατό του. Θα συνεχίσουμε, σε συνεργασία με τον υπουργό Υγείας Άδωνι Γεωργιάδης, να υλοποιούμε μέσω της ΗΔΥΚΑ εφαρμογές που εκσυγχρονίζουν το δημόσιο σύστημα Υγείας και παράγουν μετρήσιμο όφελος για πολίτες και επαγγελματίες. Εξάλλου, πριν από λίγες ημέρες, με δικό μας νόμο, η ΗΔΥΚΑ πέρασε στη συνεποπτεία των Υπουργείων Ψηφιακής Διακυβέρνησης και Υγείας, ώστε η τεχνική τεχνογνωσία να συνδυάζεται άμεσα με τη χάραξη πολιτικής και τα ψηφιακά έργα υγείας να προχωρούν πιο γρήγορα, πιο στοχευμένα και με μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα».

Προσωπικός Βοηθός Υγείας Πολίτη και Ψηφιακός Βοηθός Ιατρού

Ο Προσωπικός Βοηθός Υγείας Πολίτη «MyHealth Agent» (μέσω του myHealth App) είναι μια καινοτόμος υπηρεσία Τεχνητής Νοημοσύνης, η οποία παρέχει άμεση, φιλική και ασφαλή πρόσβαση σε δεδομένα του Εθνικού Ηλεκτρονικού Φακέλου Υγείας (ΕΗΦΥ). Ο Προσωπικός Βοηθός Υγείας Πολίτη «MyHealth Agent», αναπτύχθηκε από την ΗΔΥΚΑ ΑΕ στο πλαίσιο του Εθνικού Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας Ελλάδα 2.0 με τη χρηματοδότηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης – NextGenerationEU. Οι πολίτες μπορούν να «συνομιλήσουν» με τον «MyHealth Agent» σε φυσική γλώσσα, γραπτά και προφορικά και να υποβάλλουν ερωτήματα, όπως «Τι έδειξαν οι τελευταίες εξετάσεις μου;», «Ποιες συνταγές μου είναι σε ισχύ;», «Πότε είναι το επόμενο ραντεβού μου;». Σε πραγματικό χρόνο λαμβάνουν προσωποποιημένες, απλές και κατανοητές απαντήσεις με βάση τις πληροφορίες από τον Φάκελο Υγείας τους, όπως τα αποτελέσματα εξετάσεων, οι συνταγές και τα ραντεβού.
Από την πλευρά των ιατρών, ο Ψηφιακός Βοηθός Ιατρού, η πρώτη εφαρμογή Τεχνητής Νοημοσύνης στον τομέα της υγείας, προσφέρει στους επαγγελματίες υγείας άμεση και ολοκληρωμένη πρόσβαση στα στοιχεία τού ασθενή, εξασφαλίζοντας εξοικονόμηση χρόνου, μείωση της γραφειοκρατίας, καλύτερο συντονισμό της παρεχόμενης φροντίδας και διευκόλυνση στη λήψη ιατρικών αποφάσεων. Οι γιατροί μπορούν να χρησιμοποιήσουν τον Ψηφιακό Βοηθό Ιατρού μέσω του myHealthDoc και να αποκτήσουν άμεσα πληροφορίες από τον φάκελο του ασθενή και εξατομικευμένη προβολή αποτελεσμάτων μέσω της ταχείας ανάλυσης του ιατρικού ιστορικού, των εξετάσεων, της φαρμακευτικής αγωγής κ.λπ.. Πιο συγκεκριμένα, οι ιατροί μπορούν είτε να ρωτήσουν τον Ψηφιακό Βοηθό σε απλή γλώσσα, είτε να επιλέξουν ερωτήσεις από την παρεχόμενη λίστα, όπως «τι φάρμακα χορηγήθηκαν το τελευταίο τρίμηνο;», «ποιοι εμβολιασμοί έχουν γίνει μέχρι σήμερα;» «Δείξε μου τη συνοπτική ιατρική εικόνα του/της ασθενούς». Παρέχει ακόμα και προτάσεις επερωτήσεων, ενώ υποστηρίζει και προφορική συνομιλία.

Γ. Χατζηδοπαυλάκης/ΑΠΕ-ΜΠΕ

Άρθρο Θάνος Μαύρος – Ερμιόνη Ραυτοπούλου – Μαρία Κοντογιάννη – Επιτυγχάνοντας περισσότερα με λιγότερα: Ο ρόλος της παραγωγικότητας στην αγροδιατροφή

Σε μία εποχή ακραίων καιρικών φαινομένων, που περιορίζουν την αγροτική παραγωγή, και ραγδαίων δημογραφικών μεταβολών, που αυξάνουν τη ζήτηση, η διαθεσιμότητα τροφής έρχεται στο προσκήνιο, για ένα μεγάλο μέρος του πλανήτη – μαζί και την Ελλάδα.

Μπορεί η αύξηση της αποτελεσματικότητας στον αγροδιατροφικό τομέα να ενισχύσει το σύστημα τροφίμων; Η απάντηση σε αυτό το καίριο ερώτημα είναι «ναι», ενώ η απάντηση στο «πώς», μπορεί να είναι η παραγωγικότητα, η οποία αναφέρεται ως η ικανότητα του συστήματος τροφίμων να παράγει περισσότερα αγαθά (π.χ., τρόφιμα, ζωοτροφές), με λιγότερους πόρους (π.χ., γη, νερό, ενέργεια, εργασία).
Η πιο συνήθης μέτρηση που μπορεί να αποτυπώσει την αποδοτικότητα όλων των εισροών σε σχέση με την τελική παραγωγή, είναι ο δείκτης TFP (Total Factor Productivity). Ωστόσο, σύμφωνα με την έκθεση GAP 2024 (Global Agricultural Productivity) του Πανεπιστημίου Virginia Tech, η παγκόσμια παραγωγικότητα στον αγροδιατροφικό τομέα δεν επιταχύνεται, καθώς η μέση ετήσια αύξηση του δείκτη TFP ήταν μόλις 0,7% την τελευταία δεκαετία, ποσοστό πολύ χαμηλότερο από το 2% που θεωρείται απαραίτητο, ώστε να καλυφθούν οι παγκόσμιες ανάγκες σίτισης. Στην Ελλάδα, ο δείκτης της παραγωγικότητας είναι επίσης αρκετά χαμηλός, με την παραγωγικότητα στην ελληνική γεωργία να είναι έως και 40% χαμηλότερη από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο, σύμφωνα με την Eurostat.
Γιατί όμως η παραγωγικότητα στη χώρα μας παραμένει τόσο χαμηλή;
Ένας από τους συντρέχοντες λόγους είναι ότι οι επενδύσεις στην έρευνα και καινοτομία, συχνά δεν είναι επαρκείς ή δεν ενσωματώνονται κατάλληλα στον αγροδιατροφικό τομέα. Παράλληλα, δεν υιοθετούνται νέες τεχνολογίες λόγω κόστους, αλλά και έλλειψης εκπαίδευσης και σχετικής υποστήριξης.
Οι κλιματικές προκλήσεις και τα ακραία καιρικά φαινόμενα, από την άλλη, μειώνουν την προβλεψιμότητα και αποδοτικότητα. Υπάρχουν συχνά απώλειες και μετά τη συγκομιδή, όπως αδιάθετα προϊόντα, περιορισμένη πρόσβαση στις αγορές, και διακυμάνσεις τιμών. Επίσης, η ανάπτυξη αποσπασματικών πολιτικών, χωρίς σαφή σύνδεση μεταξύ τεχνολογίας, εκπαίδευσης και χρηματοδότησης, έχει ως αποτέλεσμα απώλεια πόρων και αδυναμία επέκτασης των λύσεων.
Από τα παραπάνω, είναι ξεκάθαρο ότι η χαμηλή παραγωγικότητα στην αγροδιατροφή συνδέεται με σύνθετες προκλήσεις και, η βελτίωση, δεν αφορά μόνο την πρωτογενή παραγωγή, αλλά ολόκληρη την αλυσίδα αξίας τροφίμων, από το χωράφι έως το πιάτο. Στόχος είναι η μεγαλύτερη απόδοση, η λιγότερη σπατάλη και το μικρότερο περιβαλλοντικό αποτύπωμα, ταυτόχρονα.
Στο πλαίσιο αυτό, αναδεικνύονται λύσεις που μπορούν να εφαρμοστούν στο χωράφι, όπως η χρήση τεχνολογιών έξυπνης γεωργίας, μεταξύ άλλων, με τρακτέρ με GPS και αισθητήρες, drones και μέσα που βοηθούν στην αύξηση της απόδοσης των καλλιεργειών, και στη μείωση των εισροών (λιπάσματα, νερό).
Επίσης, στην αγροβιομηχανία, δηλαδή στη μεταποίηση τροφίμων, στη διανομή και στο λιανικό εμπόριο, η παραγωγικότητα επικεντρώνεται στη λειτουργική αποδοτικότητα, στη βελτιστοποίηση της εφοδιαστικής αλυσίδας και στην προσθήκη αξίας, με παραδείγματα όπως:
· Αυτοματοποιημένες γραμμές επεξεργασίας τροφίμων, που αυξάνουν την παραγωγή και μειώνουν το κόστος εργασίας σε εργοστάσια που παράγουν κονσερβοποιημένα προϊόντα ή γαλακτοκομικά.
· Ψηφιοποίηση της εφοδιαστικής αλυσίδας, με χρήση λογισμικού για παρακολούθηση αποθεμάτων, logistics και πρόβλεψη ζήτησης, μειώνοντας τις απώλειες και βελτιώνοντας τους χρόνους παράδοσης, ενώ βελτιστοποιούνται τα αποθέματα σε όλο το μήκος της αλυσίδας αξίας.
· Βελτιώσεις στην ψυκτική αλυσίδα, με σύγχρονα συστήματα ψύξης και μεταφοράς που περιορίζουν τις απώλειες μετά τη συγκομιδή, ειδικά σε ευπαθή προϊόντα, όπως φρούτα, ψάρια, κρέατα και γαλακτοκομικά.
· Κοινές προμήθειες α’ και β’ υλών, υλικών συσκευασίας, λιπασμάτων, ζωοτροφών, βιοδιεγερτών, υδρολιπαντικών ουσιών, αλλά και υπηρεσιών, μεταξύ των μελών του οικοσυστήματος αγροδιατροφής.
· Συνέργειες στη χρήση κρίσιμων παγίων, όπως μηχανημάτων, τρακτέρ, γενικότερων εξοπλισμών, με επενδύσεις από τα μέλη του οικοσυστήματος.
Παράλληλα, η πρόσβαση σε καινοτόμα τεχνολογία και σύγχρονη εκπαίδευση, η αντιμετώπιση της κλιματικής αβεβαιότητας, η μείωση της γραφειοκρατίας και η συνεργασία-δικτύωση, αποτελούν κρίσιμες στρατηγικές για την ενίσχυση της παραγωγικότητας. Ενδεικτικά, αναφέρονται οι παρακάτω σκέψεις για:
· Δημιουργία αγροτικών demo farms, για πρακτική επίδειξη τεχνολογιών.
· Εφαρμογή συστημάτων παρακολούθησης μικροκλίματος και έξυπνης άρδευσης.
· Δημιουργία τοπικού γραφείου υποστήριξης για επιδοτήσεις και προγράμματα (π.χ., LEADER, ΠΑΑ).
· Ενίσχυση της δημιουργίας clusters και ομάδων παραγωγών, με κοινό branding και στόχους.
Νέα παραγωγή μέσω της κυκλικής οικονομίας
Πέρα όμως από τις τεχνολογικές και οργανωτικές παρεμβάσεις, η ενίσχυση της παραγωγικότητας συνδέεται με την υιοθέτηση των αρχών κυκλικής οικονομίας. Η μετάβαση από γραμμικά μοντέλα σε κυκλικά συστήματα, δημιουργεί νέες ευκαιρίες για αξιοποίηση πόρων και μείωση απωλειών σε κάθε στάδιο της αλυσίδας αξίας.
Η κυκλική οικονομία δεν είναι απλώς μια βιώσιμη προσέγγιση· αποτελεί τον νέο στρατηγικό πυλώνα για την αναγέννηση της παραγωγικότητας στην αγροδιατροφή. Μέσα από τις αρχές της επαναχρησιμοποίησης, της ανακύκλωσης, της ανάκτησης, και άλλων, μετασχηματίζουμε τα παραδοσιακά επιχειρηματικά μοντέλα, δημιουργώντας αξία εκεί που παλαιότερα υπήρχε απώλεια. Μετατρέπουμε, κατ’ αυτό τον τρόπο, τα απόβλητα σε νέα υλικά και προϊόντα και «ξεκλειδώνουμε» νέες ροές εσόδων.
Στην Ελλάδα υπάρχουν ήδη αρκετά παραδείγματα επιτυχημένης εφαρμογής των αρχών της κυκλικής οικονομίας, που οδηγούν σε αύξηση παραγωγικότητας.
Η αξιοποίηση υπολειμμάτων, όπως τα κλαδέματα, τα υπολείμματα ελαιοτριβείων και οι φλούδες φρούτων, μπορεί να οδηγήσει σε μείωση του κόστους διαχείρισης αποβλήτων έως και 40%, ενώ, παράλληλα, ενισχύει την παραγωγή εδαφοβελτιωτικών, βιοαερίου και ζωοτροφών.
Η ενσωμάτωση τέτοιων πρακτικών σε τοπικά αγροτικά οικοσυστήματα, όχι μόνο μειώνει το περιβαλλοντικό αποτύπωμα, αλλά ενισχύει την παραγωγικότητα μέσω της μείωσης κόστους πρώτων υλών, της βελτιστοποίησης της εφοδιαστικής αλυσίδας και της δημιουργίας νέων αγορών για δευτερογενή προϊόντα.
Μπορούμε να συμπεράνουμε, λοιπόν, ότι οι έννοιες της αύξησης παραγωγικότητας και της εφαρμογής μοντέλων κυκλικής οικονομίας, είναι άρρηκτα συνδεδεμένες. Η κυκλική οικονομία μάς καλεί να δούμε τα απόβλητα ως ευκαιρίες, να επεκτείνουμε τη διάρκεια ζωής των πόρων και να ανοίξουμε νέες ροές εσόδων, που ενισχύουν την ανθεκτικότητα και την ανταγωνιστικότητα των επιχειρήσεων. Μας δίνει τα απαραίτητα εργαλεία ώστε να ξεφεύγουμε από τη νοοτροπία της αύξησης έντασης της παραγωγής, και να υιοθετήσουμε μία προσέγγιση μετασχηματισμού όπου με νέες, καινοτόμες λειτουργίες πετυχαίνουμε αύξηση παραγωγικότητας μέσω βέλτιστης αξιοποίησης των υπαρχόντων πόρων.
Συμπερασματικά, η αύξηση της παραγωγικότητας στον αγροδιατροφικό τομέα απαιτεί μια ολιστική προσέγγιση που συνδυάζει τεχνολογία, εκπαίδευση, βιώσιμες πρακτικές και συνεργασίες. Από την υιοθέτηση λύσεων όπως η γεωργία ακριβείας και τα έξυπνα συστήματα άρδευσης, έως την ψηφιοποίηση της εφοδιαστικής αλυσίδας και την αυτοματοποίηση στη μεταποίηση, κάθε βήμα συμβάλλει στη μείωση κόστους και σπατάλης. Παράλληλα, η ενσωμάτωση αρχών κυκλικής οικονομίας μετατρέπει τα απόβλητα σε πόρους και δημιουργεί νέες ροές αξίας, ενώ η δικτύωση παραγωγών και η απλοποίηση γραφειοκρατικών διαδικασιών ενισχύουν την ανταγωνιστικότητα. Η παραγωγικότητα δεν είναι πλέον ζήτημα αποκλειστικά ποσότητας, αλλά και ποιότητας, ανθεκτικότητας και βιωσιμότητας, και αυτό μπορεί να επιτευχθεί μόνο μέσα από συντονισμένες δράσεις σε όλη την αλυσίδα αξίας.

Γράφουν οι:
· Θάνος Μαύρος, Εταίρος της EY Ελλάδος και Επικεφαλής Τομέα Καταναλωτικών Προϊόντων και Λιανεμπορίου της ΕΥ στη Νοτιοανατολική Ευρώπη
· Ερμιόνη Ραυτοπούλου, Assistant Manager στο Τμήμα Εφοδιαστικής Αλυσίδας και Διεπιχειρησιακών Λειτουργιών της EY Ελλάδος
· Μαρία Κοντογιάννη, Senior Consultant στο Τμήμα Εφοδιαστικής Αλυσίδας και Διεπιχειρησιακών Λειτουργιών της EY Ελλάδος

Στην φωτογραφία από αριστερά:
 
· Θάνος Μαύρος, Εταίρος της EY Ελλάδος και Επικεφαλής Τομέα Καταναλωτικών Προϊόντων και Λιανεμπορίου της ΕΥ στη Νοτιοανατολική Ευρώπη
· Μαρία Κοντογιάννη, Senior Consultant στο Τμήμα Εφοδιαστικής Αλυσίδας και Διεπιχειρησιακών Λειτουργιών της EY Ελλάδος
· Ερμιόνη Ραυτοπούλου, Assistant Manager στο Τμήμα Εφοδιαστικής Αλυσίδας και Διεπιχειρησιακών Λειτουργιών της EY Ελλάδος

ΑΠΕ-ΜΠΕ

Πέντε ξένα μυθιστορήματα για τις γιορτές

Πέντε μυθιστορήματα από διαφορετικούς τόπους και από διαφορετικές εποχές προτείνει για τις γιορτές το ΑΠΕ-ΜΠΕ με μεταφράσεις που ξεχώρισαν κατά τη διάρκεια της χρονιάς, η οποία μας αφήνει.

Το «Μια ζωή ακόμα» του Bernhard Schlink, μετάφραση Απόστολος Στραγαλινός, εκδόσεις Κριτική, καταγράφει τη σύντομη πορεία προς τον θάνατο του 76χρονου καθηγητή ιστορίας του δικαίου Μάρτιν, παντρεμένου με τη σαφώς νεότερή του Ούλα και πατέρα του εξάχρονου Ντάβιντ. Η οικογένεια δεν αντιμετωπιζει οικονομικά προβλήματα ή εσωτερικές ρήξεις, αλλά ο προχωρημένος καρκίνος του παγκρέατος με τον οποίο έχει διαγνωστεί ο Μάρτιν αλλάζει τα πάντα μια και οι γιατροί δεν έχουν δώσει παραπάνω από έξι μήνες ζωής στον ασθενή. Δεν βρισκόμαστε στην εποχή του «Διαβάζοντας στη Χάννα», που έκανε τον Σλινκ γνωστό σε ολόκληρο τον κόσμο και του εξασφάλισε μια ζηλευτή θέση και για το ελληνικό αναγνωστικό κοινό. Ο Σλινκ είναι σήμερα 81 ετών και μοιάζει εύλογο να επηρεάζεται κάπως η θεματική του από την ηλικία, χωρίς να καταλήγει, ωστόσο, σε πένθιμους τόνους. Μάλλον το ακριβώς αντίθετο ισχύει. Με μια ήρεμη και στοχαστική γραφή και σε ένα κλίμα που δεν επιτρέπει ποτέ στην εικόνα του σίγουρου τέλους να ενδώσει σε πεισιθάνατη λογική, ο Σλινκ εστιάζει στη σχέση του Μάρτιν με τον γιο του και τη γυναίκα του, αναδεύοντας όλα όσα, είτε αναμενόμενα είτε αναπάντεχα, πρόκειται να συμβούν κατά τη διάρκεια της διαδρομής. Ο θάνατος και η καθημερινή πάλη μαζί του με προδικασμένο αποτέλεσμα, ο αφανής βίος του κεντρικού ήρωα και η αφανέστερη δικαίωσή του με μια μελαγχολία που διαποτίζει το κείμενο από την πρώτη μέχρι και την τελευταία αράδα, κάποιες αθεράπευτα τραυματικές σχέσεις με την οικογένεια της Ούλα, η θάλασσα σαν ύστατο καταφύγιο κι ένα ύφος γλυκιάς ανημπόριας και μάταιης αξιοπρεπείας είναι οι όροι με τους οποίους θα προσεγγίσει ο Σλινκ τον θάνατο, μακριά από διαμαρτυρίες, διδάγματα και νουθεσίες και πολύ κοντά στον σκληρό πυρήνα της ύπαρξης που λατρεύει, όσα κι αν μεσολαβήσουν, όσα κι αν παρεμβληθούν, τη ζωή εντός της συνεχούς, πάνω από την ατομική μοίρα και πέρα από οποιαδήποτε προσωπική ολιγωρία, ροής της.

Ο Πατρίκ Μοντιανό δεν έχει αποσπάσει τυχαία το Νόμπελ Λογοτεχνίας. Είναι ένας μάστορας της αναδρομής και της μνήμης, ένας δεξιοτέχνης της ανάδειξης των μνημονικών τοπίων όχι σε ακριβή και διαυγή μορφή, αλλά ντυμένων μέσα στην αχλή και στην ατμοσφαιρική αναπόληση του νου όταν δεν θέλει να αναλάβει πρωτοβουλία ιστοριογράφου και απομνημονευματογράφου μα ενός χαμηλόφωνου και σχεδόν ποιητικού παρατηρητή της φευγαλέας στιγμής και του άπιαστου χρόνου. Δεν είναι λίγοι εκείνοι που ιδίως τα τελευταία χρόνια επικρίνουν τον Μοντιανό για επανάπαυση στο δοκιμασμένο αφηγηματικό του μοντέλο, για έναν ατέρμονο κύκλο επαναλήψεων και για εγκλωβισμό σε μια επιτυχημένη πλην κουρασμένη (και κουραστική) φόρμουλα. Μπορεί μια τέτοιου τύπου κριτική να μοιάζει αναμενόμενη, ακόμα και εύλογη, αλλά παρακάμπτει τα θεμελιώδη χαρακτηριστικά της γραφής του Μοντιανό, που απέχει συνειδητά και εξαρχής από το κυνήγι της πλοκής και από το χτίσιμο χαρακτήρων. Η χορεύτρια, σε μετάφραση Αχιλλέα Κυριακίδη, εκδόσεις Πόλις, έρχεται να επιβεβαιώσει του λόγου το αληθές, αποτελώντας εκτός των άλλων, και ένα είδος επιτομής του έργου του. Με έναν πρωτοπρόσωπο αφηγητή ο οποίος ανατρέχει στο Παρίσι της δεκαετίας του 1960, ο Μοντιανό προσπαθεί να αναπλάσει μια χορεύτρια της εποχής. Ο αφηγητής, κατά πάσα πιθανότητα αυτοβιογραφικός, θα πιάσει σιγά-σιγά να εξηγεί πρώτον γιατί ό,τι ανακαλεί δεν είναι κατ’ ανάγκην και αξιόπιστο και δεύτερο ποιο ακριβώς είναι το περιεχόμενο της μνήμης του. Οι ανακλήσεις δεν είναι αξιόπιστες επειδή παραμένουν ξεκρέμαστες και ανολοκλήρωτες, σαν φύλλα στον άνεμο. Και να που ο Μοντιανό θα υιοθετήσει αίφνης τον επιστημονικό σκεπτικισμό των νεότερων ιστοριογράφων για την αδιαφάνεια του γνωστικού τους αντικειμένου ενώ ο ίδιος θα δείξει με το γράψιμο και με τις διατυπώσεις του πως η μνημονική δεξαμενή από την οποία αντλεί τα υλικά του δεν είναι αεροστεγής, αλλά κάτι σαν θολή πηγή.

Η συλλεκτική έκδοση της Κυρίας Νταλογουέι της Βιρτζίνια Γουλφ από το Μεταίχμιο, θέλει να τιμήσει τα εκατό χρόνια από την πρώτη έκδοση του βιβλίου και διατίθεται σε εξαιρετική μετάφραση της Κωνσταντίνας Τριανταφυλλοπούλου. Το κείμενο αποτελεί ζωντανό μνημείο του αγγλοσαξονικού μοντερνισμού βγαλμένο από την καρδιά του Οδυσσέα του Τζέιμς Τζόις, αλλά η Γουλφ αποφεύγει να χρησιμοποιήσει τον εσωτερικό μονόλογο και τη ροή της συνείδησης, προτιμώντας ένα πιο καταληπτό πλην εξίσου δραστικό μέσο: τον ελεύθερο πλάγιο λόγο, που αποδίδει σε τρίτο ρηματικό πρόσωπο τον εκ των ένδον κόσμο των ηρώων, καταργώντας τη διαδοχική ακολουθία της αφήγησης και υπονομεύοντας την καθιερωμένη τάξη του λόγου. Έτσι μπορούμε να ακούσουμε τις άμεσες αντιδράσεις των ηρώων σε σχέση με όσα συμβαίνουν στον περίγυρό τους, να παρακολουθήσουμε τον συγκεχυμένο και ασυντόνιστο τρόπο με τον οποίο τα εξωτερικά ερεθίσματα αποτυπώνονται στη συνείδησή τους και να συναισθανθούμε τις συνεχείς χρονικές μετατοπίσεις τις οποίες βιώνουν κάθε στιγμή (όλα όπως συμβαίνουν στην καθημερινή μας ζωή, σαν ένα είδος αναποδογυρισμένου ρεαλισμού). Κι αυτά κατά τη διάρκεια μίας και μοναδικής ημέρας.
Πρόκειται για την ημέρα κατά την οποία η Κλαρίσα Νταλογουέι ετοιμάζεται να διοργανώσει μια βραδινή δεξίσωση. Το εικοσιτετράωρο αυτό θα συγκεράσει στο εσωτερικό του όλους τους τόπους και όλους τους χρόνους, για την Κλαρίσα μα και για τους υπόλοιπους ήρωες. Εν έτει 1925 η Βιρτζίνια θα συγκεντρώσει, πέρα από τους διαρκείς χτύπους του Μπιγκ Μπεν, που μετρούν με πάσα ακρίβεια το συγκεκριμένο εικοσιτετράωρο (μαζί με τα λεπτά και τις ώρες του βίου της), και όλο τον κοινωνικό, ιστορικό και λογοτεχνικό χρόνο που έχει τρέξει από τότε μέχρι και τις ημέρες μας, προλαβαίνοντας, ίσως και ξεπερνώντας, έναν ολόκληρο αιώνα: από την ψυχική νόσο και ένα μεγάλο σύμπλεγμα των διαταραχών της και από τους αγώνες ή από την κριτική του φεμινισμού μέχρι την ομοφυλοφιλία, τον έρωτα, τον γάμο, τις ταξικές και τις πολιτικές σχέσεις στην αγγλική κοινωνία, το αίσθημα της φθοράς, την απώλεια των νεανικών προσδοκιών και τα ανεξίτηλα σημάδια του πολέμου. Επιπροσθέτως, η σφραγίδα ενός αγέραστου μοντερνισμού και ο λυρισμός μιας σθεναρής μητροπολιτικής γραφής.

Το πρώτο μυθιστόρημα και η μοναδική αστυνομική ιστορία του Arthur Koestler (1905-1983), γραμμένο σε συνεργασία με τον Andor Nemeth (1891-1953), έχει τίτλο «Το θαύμα του Μάνγκο» και κυκλοφορεί σε πολύ καλή μετάφραση της Αγλαΐας Παντελάκη από τα γερμανικά, εκδόσεις Gutenberg, στη σειρά Aldina. Πρόκειται για μια πυκνή, αυστηρά ορθολογική και ιδιαιτέρως συνεπή εσωτερικά αφήγηση με θέμα της την τύχη ενός βιολιού πρώτα στη Βουδαπέστη και ύστερα στη Βιέννη. Πρωταγωνιστές είναι δύο ψυχαναλυτές κι ένας ντετέκτιβ. Όταν ένας διάσημος σολίστας παθαίνει εμπλοκή σε μια συναυλία του στη Βουδαπέστη, σπεύδοντας να καταγγείλει πως το πανάκριβο βιολί του έχει υποκατασταθεί από μια φτηνή απομίμηση, οι γνώμες διχάζονται: οι ψυχαναλυτές πιστεύουν πως η περίεργη υπόθεση έχει να κάνει μια κάποια απωθημένη επιθυμία του καλλιτέχνη ενώ ο αστυνομικός αναζητεί επί ματαίω τόσο το αντικείμενο της πλοκής όσο και τον κλέφτη. Κι ενώ έχουμε ήδη φτάσει στα μισά της ιστορίας και ο καλλιτέχνης έχει πειστεί πως μια εκ των ένδον αιτία έχει προκαλέσει το ζήτημά του, το βιολί επανακάμπτει, αυτή τη φορά σε συναυλία στη Βιέννη και με την αυθεντική του μορφή.
Τι ακριβώς συμβαίνει; Ψυχαναλυτές και αστυνομία θα πιάσουν να λύσουν τον κόμπο από την αρχή και τότε ο Κέσλερ και ο Νέμεθ θα ξεκινήσουν να φωτίζουν στοιχεία που υπήρχαν από την πρώτη φάση, τη φάση της Βουδαπέστης, μα τώρα είναι πλέον πιθανό να αποκτήσουν διαφορετικές διαστάσεις. Τι ρόλο, επί παραδείγματι, παίζουν η σύζυγος του σολίστα και μια πρώην υποψήφια μαθήτριά του; Ποια θα αποδειχθεί πως είναι η σχέση με τον έναν εκ των δύο ψυχαναλυτών; Ποια θέση θα διεκδικήσουν στα δρώμενα ένα παιδί-θαύμα κι ένας ιμπρεσάριος; Προσοχή στη λεπτομέρεια και στις προειδοποιήσεις που είναι πιθανόν να εμπεριέχει, παλινδρομήσεις στον αφηγηματικό χρόνο που αποδεικνύονται κάθε άλλο παρά τυχαίες, προσεκτική διαγραφή και υποστήριξη της ψυχολογίας των χαρακτήρων, διαρκής κίνηση στον χώρο και μαζί τα υποβλητικά αστικά τοπία της Βιέννης και της Βουδαπέστης και οι περιπετειώδεις μετακινήσεις από τη μια προς την άλλη: αυτά είναι τα χαρακτηριστικά ενός βιβλίου που δεν καταντά ποτέ βαρετό και κουραστικό, διατηρώντας το σύνολο της ρώμης και της πρωτοτυπίας του.

Δεν υπάρχει η παραμικρή αμφιβολία πως μείζον έργο του Malcolm Lowry παραμένει το Κάτω από το ηφαίστειο, που κυκλοφόρησε πριν από λίγο καιρό σε υποδειγματική μετάφραση (και με έναν σεβαστό όγκο παραπομπών) της Κατερίνας Σχινά, εκδόσεις Μεταίχμιο. Διαβάζω τώρα τη νουβέλα «Πέτρα της κόλασης», μετάφραση Κατερίνα Σχινά, εκδόσεις Μεταίχμιο, και η διαφορά είναι εμφανής. Το ευρύ εποπτικό πεδίο που αντικρίζουμε στο Κάτω από το ηφαίστειο, η αγχώδης και ασθματική πορεία προς τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, η διασταύρωση διαφορετικών αιώνων και πολιτισμών, η συνάντηση με πληθώρα αφηγηματικών τεχνικών, οι εκρηκτικές και ανεπούλωτα τραυματικές σχέσεις, το μαγικό και ταυτοχρόνως δυσοίωνο ταξίδι στον κόσμο του αλκοόλ, οι ανεξάντλητες διακειμενικές συνδέσεις, καθώς και η θριαμβική λάμψη του μοντερνισμού, έχουν τώρα συρρικνωθεί στον χώρο ενός ψυχιατρείου στη Νέα Υόρκη και σε μια σύντομη περιπλάνηση, μεταξύ πραγματικότητας και φαντασίας, στην πόλη, με μοναδικό προφανή οδηγό τον Χέρμαν Μέλβιλ, έναν από τους αγαπημένους αμερικανούς συγγραφείς του Λόουρι. Η λογοτεχνία επιφυλάσσει συχνά αυτή η μοναχική μοίρα στις κορυφώσεις της και ο Λόουρι αποτελεί σίγουρα χαρακτηριστικό παράδειγμα. Αυτό πάντως δεν σημαίνει σε καμία περίπτωση πως ό,τι απέμεινε είναι θλιβερά μέτριο ή παντελώς αδιάφορο. Ο Λόουρι δούλευε πολλά χρόνια την Πέτρα της κόλασης (βλ. τον λίαν κατατοπιστικό πρόλογο της μεταφράστριας), συσσωρεύοντας κατά τη διάρκεια της πορείας πολλαπλές εκδοχές της, οι οποίες όχι μόνο δεν έδωσαν συμπιληματικό χαρακτήρα στο βιβλίο, όπως απέδειξε η μεταθανάτια έκδοσή του, μα και το προίκισαν με πολύ ξεχωριστές αρετές. Η «Πέτρα της Κόλασης» δεν προσφέρει κανένα στήριγμα, δεν υπόσχεται την παραμικρή απαντοχή, δεν χαρίζει την ελάχιστη ελπίδα. Στο «Κάτω από το ηφαίστειο» οι άνθρωποι πεθαίνουν με την επιθυμία της ζωής ακόμη χαραγμένη στα χείλη – με μια ελάχιστη έστω ανάσα. Στην «Πέτρα της Κόλασης» υπάρχει μόνο η επιθυμία του θανάτου. Κι αν στο Κάτω από το ηφαίστειο το αλκοόλ μπορεί ακόμη να ξεδιψάσει ή έστω να σκάψει έναν ζοφερό δρόμο διαφυγής, στην Πέτρα της Κόλασης η μοναδική διαφυγή είναι ο διακαής πόθος του τερματισμού. Και δεν είναι ίσως τυχαίο πως σε έναν τέτοιο ορυμαγδό και σε ένα τέτοιο χάος, η γλώσσα του Λόουρι δεν έχει πάψει να κρατάει και να διασώζει κάτι σχεδόν ανατριχιαστικό από το σφρίγος της.

Β. Χατζηβασιλείου / ΑΠΕ-ΜΠΕ