Mέσα στα εργαλεία που χρησιμοποιούμε στο σχολείο εντάσσονται και τα κόμικς είτε εικονογραφημένα, είτε ως graphic novel. Η αλήθεια είναι πως πολλές φορές δεν τα χρησιμοποιούμε στη διδασκαλία μας γιατί θεωρούμε πως είναι μόνο για διασκέδαση και ψυχαγωγία, αλλά έχουν πολλά περισσότερα να δώσουν στα παιδιά. Μπορείτε να επιλέξετε ένα graphic novel ή κόμικ για να διαβάσετε, ή οι μαθητές σας όπως θα αντιληφθούν, μπορούν να δημιουργήσουν και αυτοί τα δικά τους.
-
Γράφει η εκπαιδευτικός Βασιλική Μηρτσέκη Graphic novels και κόμικς ως εργαλείο για διαφοροποίηση της διδασκαλίας
H χρήση των Graphic novels και κόμικς στην τάξη, είναι ένας πολύ καλός τρόπος για να διαφοροποιήσετε τη διδασκαλία σας. Μπορείτε να υποστηρίξετε την ουσιαστική ανάγνωση ενός κειμένου, καθώς μπορούν να προσφέρουν λεπτομέρειες σχετικά με το θέμα που επεξεργάζεστε και να δώσει στοιχεία που θα βοηθήσουν τα παιδιά να κάνουν «πιο δικό τους» κάτι που ποτέ δεν γνώρισαν ή δεν έχουν προσεγγίσει.
- Δημιουργία κριτικής ανάγνωσης- δεξιότητες
Ζητήστε από τους μαθητές να δουν πώς οι συγγραφείς και οι εικονογράφοι χρησιμοποιούν τα χρώματα, τα λόγια, τα πλαίσια κειμένου, αλλά και γωνίες στη λήψη ή στη δημιουργία σκηνών. Στη συνέχεια κάνουν τις συνδέσεις μεταξύ αυτών των στοιχείων και αξιολογούν την αποτελεσματικότητά τους.
Επίσης μπορείτε να δώσετε στα παιδιά (στα πλαίσια προγράμματος φιλαναγνωσίας) να διαβάσουν ένα βιβλίο για το οποίο υπάρχει και κόμικ και να κάνουν τις συγκρίσεις μεταξύ του βιβλίου και του κόμικ τόσο σε επίπεδο λογοτεχνικό, όσο και κινηματογραφικό (πιστή ή όχι απόδοση της ιστορίας, πρόσθεση ή αφαίρεση στοιχείων και γιατί προστέθηκαν ή αφαιρέθηκαν, ύπαρξη εσωτερικού σχολιασμού που δεν υπάρχει στην ταινία κλπ).
- Αξιολόγηση των μαθητών
Μπορείτε να ζητήσετε από τους μαθητές να δημιουργήσουν κόμικς ή graphic novels και αυτό μπορεί να μεταμορφωθεί σε ένα χρήσιμο εργαλείο για την αξιολόγηση όσον αφορά την κατανόηση ενός γνωστικού περιεχομένου. Μπορούν να χρησιμοποιηθούν και ως εργαλείο για να περάσετε στα παιδιά θετικές στάσεις απέναντι στους άλλους ανθρώπους ή να γίνει ένα μέσο ενάντια στην βία και στους τσακωμούς που έχουν ως μαθητές, τόσο στο σχολείο όσο και στο σπίτι, ορίζοντας το πλαίσιο στο οποίο θα κινηθούν. Πχ δώστε τους αφηγηματικά την εικόνα 2 παιδιών που μαλώνουν μεταξύ τους και ζητήστε τους να αποφασίσουν ποιο θα είναι το τέλος.
- Μελέτη του ίδιου τους του εαυτού
Τα comics και η δημιουργία τους τα τελευταία χρόνια χρησιμοποιούνται και από ειδικούς για να αναγνωρίσουν επικίνδυνες συμπεριφορές ή στάσεις παιδιών απέναντι σε διάφορες καταστάσεις, καθώς τα παιδιά μεταφέρουν στους ήρωες των comics δικές τους σκέψεις, εκφράζουν την πραγματικότητά τους και το δικό του κόσμο μέσω των ηρώων τους. Έχουν παρόμοια αντίδραση με το κουκλοθέατρο, όπου το παιδί μεταφέρει τις σκέψεις του μέσω μιας κούκλας και επειδή δεν φαίνεται το ίδιο αλλά ούτε μπορεί να δει και τις αντιδράσεις των άλλων, εκφράζει πιο άνετα και εύκολα ό,τι το απασχολεί.
Μετά τη δημιουργία των προσωπικών ή ομαδικών comics ο δάσκαλος μπορεί -κρίνοντας ποια ιστορία αξίζει να αναλυθεί- να καθοδηγήσει τα παιδιά με κατάλληλες διδακτικές ερωτήσεις και προσεγγίσεις ώστε να αλλάξουν μια γνώμη και θέση απέναντι σε κάποιο ζήτημα. Αυτό συμβαίνει καθώς το παιδί ή τα παιδιά που δημιούργησαν το comics δε νιώθουν πως αναφέρεται ο δάσκαλος στους ίδιους, αλλά στους ήρωες και αυτό τα κάνει πιο διαλλακτικά ώστε να δεχτούν πιο εύκολα τις αλλαγές. Εξάλλου, επειδή ο ήρωας είναι δικό τους πρότυπο -καθώς το δημιούργησαν τα ίδια και του έχουν δώσει ενδόμυχα χωρίς να το νιώθουν-δικά τους χαρακτηριστικά, αν το πρότυπο αλλάξει στάση ή ενδυναμώσει περισσότερο τα χαρακτηριστικά του, ακολουθούν το παράδειγμά του.
Υπάρχουν πολλές άλλες χρήσεις για τα graphic novels στην τάξη, από την εξέταση διαφορετικών πολιτισμών μέχρι την κριτική τους και μπορούν να έχουν διαφορετική προσέγγιση σε κάθε βαθμίδα εκπαίδευσης. Απλά βεβαιωθείτε ότι έχετε επιλέξει το graphic comic ή κόμικ έχοντας θέσει συγκεκριμένους σκοπούς και στόχους.
Θα σας αφήσω με μερικά αγαπημένα graphic novels και κόμικς που έχω χρησιμοποιήσει στην τάξη μου! Πιστέψτε με, έχω δει περισσότερα και έχω χρησιμοποιήσει πολλά από αυτά με διαφορετικούς σκοπούς και τρόπους στην τάξη μου.
«The Βug» του Ημαθιώτη σκηνοθέτη Γιάννη Λιόλιου. (Μέσα από την ιστορία αγγίζεις την διαφορετικότητα και όχι μόνο. Μπορείτε να το δείτε πατώντας το σύνδεσμο the bug)
«Ο μικρός Πρίγκιπας» (όλοι ξέρετε την ιστορία του)
«Αναπηρία και προστασία παιδιών» (από τη UNICEF) https://www.youtube.com/watch?v=3SzazN2OrsQ
«O μικρός Νικόλας» (ενδεικτικά ένα επεισόδιο μπορείτε να δείτε εδώ https://www.youtube.com/watch?v=hPvb3BrkuhI)
«Ο γέρος και η θάλασσα» του Έρνεστ Χεμινγουέι https://www.youtube.com/watch?v=LotNyNA5m3c&index=4&list=PLWz2mcixNTgpyTsOJhbigRaV7EFhypUUB
