Το Κρεμλίνο χαιρετίζει κίνηση της κυβέρνησης του Αμερικανού προέδρου Ντόναλντ Τραμπ να αναθεωρήσει τη στρατηγική της εθνικής ασφαλείας και να σταματήσει να χαρακτηρίζει τη Ρωσία «άμεση απειλή», σημείωσε ο εκπρόσωπος της ρωσικής προεδρίας Ντμίτρι Πεσκόφ σε δηλώσεις του, τις οποίες επικαλέστηκε σήμερα το ρωσικό πρακτορείο ειδήσεων TASS.
Από την προσάρτηση το 2014 από τη Ρωσία της Κριμαίας και την εισβολή το 2022 των ρωσικών στρατευμάτων στην Ουκρανία, οι στρατηγικές των ΗΠΑ χαρακτήριζαν τη Μόσχα μείζονα απειλή. Ωστόσο η επικαιροποιημένη πολιτική των ΗΠΑ, η οποία ανακοινώθηκε την Παρασκευή, υιοθετεί ηπιότερο τόνο, προτρέποντας για περιορισμένη συνεργασία.
Σε σχόλιά του προς το ρωσικό κρατικό πρακτορείο ειδήσεων, ο Πεσκόφ δήλωσε ότι η επικαιροποιημένη στρατηγική δεν χρησιμοποιεί τη διατύπωση που περιέγραφε τη Ρωσία ως άμεση απειλή και αντ’αυτού καλεί για συνεργασία με τη Μόσχα σε ζητήματα στρατηγικής σταθερότητας.
«Αυτό το θεωρούμε θετικό βήμα», σημείωσε, προσθέτοντας ότι η Μόσχα θα εξετάσει προσεκτικά το έγγραφο προτού αντλήσει ευρύτερα συμπεράσματα. «Σίγουρα χρειάζεται να το δούμε πιο προσεκτικά και να το αναλύσουμε», τόνισε ο Πεσκόφ, σύμφωνα με το ρωσικό πρακτορείο.
Στη νέα στρατηγική περιγράφεται το όραμα της εξωτερικής πολιτικής του Τραμπ ως ένα «ευέλικτου ρεαλισμού» και επισημαίνεται ότι η αμερικανική πολιτική θα καθοδηγείται πάνω από όλα από «αυτό που λειτουργεί για την Αμερική», σύμφωνα με το 29σέλιδο έγγραφο.
Η Ουάσινγκτον θα επιδιώξει μια γρήγορη επίλυση της σύγκρουσης στην Ουκρανία και αποσκοπεί να επανεγκαθιδρύσει «στρατηγική σταθερότητα» με τη Μόσχα, αν και διατηρεί τη θέση ότι οι ενέργειες της Ρωσίας στην Ουκρανία εξακολουθούν να αποτελούν κεντρική ανησυχία για την ασφάλεια, αναφέρεται στο έγγραφο.
Η στρατηγική δόθηκε στη δημοσιότητα εν μέσω αμερικανικής ειρηνευτικής πρωτοβουλίας που δεν έχει αποφέρει καρπούς μέχρι στιγμής, κατά την οποία η Ουάσινγκτον παρουσίασε πρόταση που υιοθετούσε βασικές αξιώσεις της Ρωσίας στον σχεδόν τετραετή πόλεμο, όπως επισημαίνει το Reuters.
Ο Τραμπ έχει συχνά κάνει θετικά σχόλια για τον Ρώσο πρόεδρο Βλαντίμιρ Πούτιν, ωθώντας επικριτές να τον κατηγορήσουν ότι είναι ήπιος προς τη Μόσχα μολονότι η κυβέρνησή του διατήρησε τις κυρώσεις που έχει επιβάλει στη Ρωσία για τις ενέργειές της στην Ουκρανία.
Ευρωπαίοι σύμμαχοι, οι οποίοι στηρίζονται στην αμερικανική στρατιωτική υποστήριξη για την αποτροπή της Ρωσίας, παρακολούθησαν προσεκτικά την αλλαγή και εξέφρασαν ανησυχία ότι μια ηπιότερη γλώσσα από τις ΗΠΑ μπορεί να αποδυναμώσει τις προσπάθειες να αντιμετωπιστεί η Μόσχα καθώς ο πόλεμος στην Ουκρανία συνεχίζεται.
Την ύπαρξη ιδιαίτερα εκτεταμένων και μέχρι σήμερα άγνωστων υποθαλάσσιων υδροθερμικών πεδίων στην υφαλοκρηπίδα της Μήλου αποκάλυψε έρευνα Ελλήνων και Γερμανών επιστημόνων, που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό «Scientific Reports» του ομίλου Nature.
Η ανακάλυψη επιβεβαιώνει τη συνεχή και ενεργή υδροθερμική δραστηριότητα σε ενδιάμεσα βάθη έως και 230 μέτρα, πολύ βαθύτερα από ό,τι ήταν γνωστό μέχρι σήμερα.
«Η ανακάλυψη της συνεχούς και ενεργής υδροθερμικής δραστηριότητας σε ενδιάμεσα βάθη στη Μήλο είναι ιδιαίτερα σημαντική, καθώς αποκαλύπτει ότι το ηφαιστειακό σύστημα του νησιού παραμένει ζωντανό και πιο εκτεταμένο από όσο γνωρίζαμε μέχρι σήμερα», εξηγεί στο ΑΠΕ-ΜΠΕ η πρώτη συγγραφέας της μελέτης, Παρασκευή Νομικού, καθηγήτρια του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών.
«Η δραστηριότητα αυτή», προσθέτει, «δημιουργεί μοναδικά οικοσυστήματα, επηρεάζει τη χημεία του θαλάσσιου περιβάλλοντος και προσφέρει πολύτιμες πληροφορίες για τη γεωθερμική ενέργεια και την αξιολόγηση γεωκινδύνων στην περιοχή».
Η κ. Νομικού αναδεικνύει επίσης τη σαφή συσχέτιση «μεταξύ της κατεύθυνσης των υδροθερμικών εκπομπών και των ρηγμάτων της περιοχής. Οι τεκτονικές δομές ασκούν άμεσο έλεγχο τόσο στη θέση όσο και στην ένταση της υδροθερμικής δραστηριότητας, στην ξηρά και στη θάλασσα, καθιστώντας τη Μήλο μοναδικό φυσικό εργαστήριο στο Ελληνικό Ηφαιστειακό Τόξο».
Η ερευνητική ομάδα συνδύασε υψηλής ανάλυσης βαθυμετρικά δεδομένα, χημικά και φυσικά δεδομένα, καθώς και οπτικό υλικό που συλλέχθηκε με το τηλεκατευθυνόμενο όχημα (ROV) MARUM-SQUID, και αποκάλυψε ένα εκτεταμένο υδροθερμικό σύστημα ενδιάμεσου βάθους (30–230 m) στη νότια και βορειοδυτική υφαλοκρηπίδα της Μήλου.
Οι ερευνητές χαρτογράφησαν τρεις κύριες περιοχές υδροθερμικών πεδίων: στην Αγία Κυριακή, στο Παλαιοχώρι – Θειορυχεία και στο Βάνι. Και οι τρεις ζώνες ευθυγραμμίζονται με ενεργά ρήγματα, τα οποία διαμορφώνουν τη νοτιοανατολική και βορειοδυτική ακτή της Μήλου και το τεκτονικό σύστημα Κόλπος Μήλου – Φυριπλάκας. Αυτά τα ρήγματα έχουν προκαλέσει την καθίζηση της υφαλοκρηπίδας έως τα 230 μέτρα, δημιουργώντας ιδανικές διαδρομές ανόδου των υδροθερμικών ρευστών.
Όλες οι περιοχές παρουσιάζουν μια χαρακτηριστική διμορφική κατανομή των υδροθερμικών εκπομπών με κορυφώσεις στα 130 και 180 μέτρα, ενώ η περιοχή Παλαιοχωρίου–Θειορυχείων εμφανίζει και τρίτη κορύφωση κοντά στα 210 μέτρα. Τα ρηχά πεδία εντοπίζονται σε επίπεδα, αμμώδη υποστρώματα καλυμμένα από λευκά μικροβιακά στρώματα και εκπομπές αερίων. Τα βαθύτερα πεδία φιλοξενούν εκτεταμένα μικροβιακά στρώματα, καμινάδες με εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα, καθώς και ενεργές εκροές ρευστών που υπερβαίνουν τους 180°C, χαρακτηριστικό έντονης και επίμονης υδροθερμικής δραστηριότητας.
Αν και τα αίτια της διμορφικής (και σε μια περίπτωση τριμορφικής) κατανομής των εκπομπών παραμένουν υπό διερεύνηση, η μελέτη προσφέρει την πιο ολοκληρωμένη και υψηλής ανάλυσης αποτύπωση της χωρικής κατανομής, της γεωμορφολογίας και των χαρακτηριστικών των υδροθερμικών ρευστών στη ρηχή και ενδιάμεσου βάθους υφαλοκρηπίδα της Μήλου.
«Δεν περιμέναμε ποτέ να εντοπίσουμε τόσο εκτεταμένη περιοχή αέριων εκπομπών στη Μήλο», σημειώνει η Σολβέιγκ Μπάρινγκ (Solveig I. Bühring), ερευνήτρια του MARUM – Center for Marine Environmental Sciences του Πανεπιστημίου της Βρέμης και επικεφαλής της ωκεανογραφικής αποστολής M192 με το Γερμανικό πλοίο METEOR. «Όταν παρατηρήσαμε για πρώτη φορά τα υδροθερμικά πεδία με τις κάμερες του υποβρύχιου ρομπότ, μείναμε έκπληκτοι από την ποικιλία και την ομορφιά τους, από τις λαμπυρίζουσες εκροές ρευστών έως τα παχιά μικροβιακά στρώματα που κάλυπταν τις καμινάδες».
Η ανακάλυψη αυτή ανοίγει νέους δρόμους για τη μελέτη της ηφαιστειότητας, της τεκτονικής και της υδροθερμικής δραστηριότητας στη Μεσόγειο.
Η έρευνα αποτελεί αποτέλεσμα συνεργασίας επιστημόνων από το Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, το GeoZentrum Nordbayern του Πανεπιστημίου Friedrich-Alexander, το Institute for Chemistry and Biology of the Marine Environment (ICBM) του Πανεπιστημίου Oldenburg, το Constructor University της Βρέμης και το Πανεπιστήμιο της Βρέμης, συμπεριλαμβανομένου του ερευνητικού κέντρου MARUM.
Σύνδεσμος για την επιστημονική δημοσίευση:
Σ.Σ. Επισυνάπτονται φωτογραφίες από τα υδροθερμικά πεδία, όπως αποτυπώθηκαν με τις κάμερες του υποβρύχιου ρομπότ. Τις φωτογραφίες και το video παραχώρησε η κ. Νομικού στο ΑΠΕ-ΜΠΕ για χρήση
H Ελλάδα θεωρείται πλέον «success story» στο διεθνές οικονομικό περιβάλλον έχοντας πραγματοποιήσει μια δυναμική επιστροφή στην διεθνή οικονομική σκηνή, ενώ ο ένας μετά τον άλλο οι διεθνείς επενδυτικοί οίκοι (Morgan Stanley, JP Morgan, UBS, HSBC, Bank of America, Wood and Company) «ψηφίζουν» Ελλάδα και για το 2026.
Η σταθερή υπεραπόδοση της ελληνικής αγοράς μετοχών τα τελευταία χρόνια, η ενίσχυση των επενδυτικών ροών από το εξωτερικό και η επιστροφή της χώρας σε επενδυτική βαθμίδα έχουν αλλάξει ουσιαστικά την εικόνα της Ελλάδας στα διεθνή επενδυτικά χαρτοφυλάκια. Ο οίκος Fitch ‘Ακρως αισιόδοξη είναι η έκθεση του οίκου Fitch για την ελληνική οικονομία ενόψει του 2026. Η Ευρώπη αν και παρουσιάζει αργή αλλά αξιοσημείωτη αντοχή, φαίνεται πως εξελίσσεται σε μια αγορά «δύο ταχυτήτων».
Oι περισσότερες οικονομίες βλέπουν τα δημοσιονομικά τους να πιέζονται, ωστόσο η Ελλάδα τοποθετείται στον στενό πυρήνα των χωρών που θα καταφέρουν να διατηρήσουν πλεονάσματα και να συνεχίσουν τη μείωση του χρέους. Με βάση την έκθεση του οίκου, η Ελλάδα θα εμφανίσει τη μεγαλύτερη μείωση χρέους στην Ευρώπη την περίοδο 2019-2026, άνω των 40 ποσοστιαίων μονάδων σε όρους ΑΕΠ. Η Morgan Stanley Η Morgan Stanley βλέπει την Ελλάδα στην «κορυφή του Ολύμπου» και το 2026.
Η Ελλάδα φαίνεται να βρίσκεται σε καλό δρόμο για να πετύχει ακόμα δύο χρόνια δυναμικής οικονομικής ανάπτυξης, εκτιμά η Morgan Stanley, αναμένοντας ότι θα συνεχίσει να καταγράφει ρυθμούς ανάπτυξης πολύ υψηλότερους από τον μέσο όρο της Ευρωζώνης και το 2026 και το 2027 (2% ανά έτος).
Ο δείκτης χρέους της Ελλάδας σε σχέση με το ΑΕΠ μειώνεται ραγδαία. Ο οίκος αναμένει ότι θα φτάσει το 131,8% έως το 2027. H Morgan Stanley εκτιμά ότι η ελληνική αγορά είναι δομικά υποτιμημένη και ότι η άνοδος των τιμών δεν έχει ενσωματώσει πλήρως τη βελτίωση των θεμελιωδών μεγεθών και οι αποτιμήσεις εξακολουθούν να βρίσκονται κάτω από επίπεδα που δικαιολογούνται από την κερδοφορία και την ποιότητα των ελληνικών επιχειρήσεων. Για τη Morgan Stanley, η ελληνική αγορά έχει ισχυρά περιθώρια συνέχισης της υπεραπόδοσης, παρά την ήδη θετική πορεία του 2025 και τοποθετεί την Ελλάδα ανάμεσα στις κορυφαίες αγορές της EEMEA για το 2026. Η ελληνική οικονομία συνεχίζει να κινείται ταχύτερα από την Ευρωζώνη.
Ένα από τα βασικά επιχειρήματα της Morgan Stanley υπέρ της ελληνικής αγοράς είναι το γεγονός ότι, παρά την εντυπωσιακή πορεία των τελευταίων ετών, οι αποτιμήσεις εξακολουθούν να κινούνται με σημαντική έκπτωση έναντι της Ευρώπης. Σύμφωνα με την Morgan Stanley, η Ελλάδα έχει πλέον ξεπεράσει το στερεότυπο της κλασικής «αναδυόμενης αγοράς» και κινείται προς ένα νέο μοντέλο τοποθέτησης: αυτό της ώριμης περιφερειακής αγοράς με σταθερούς θεμελιώδεις δείκτες και ενισχυμένη επενδυτική αξιοπιστία. Η JP Morgan Επαναλαμβάνει την εμπιστοσύνη της στην ελληνική οικονομία, τις ελληνικές μετοχές και ελληνικές τράπεζες, η JP Morgan και τις τοποθετεί στις κορυφαίες επιλογές για τη νέα χρονιά. Εκτιμά πως ο δείκτης MSCI Ελλάδας θα καταγράψει, στο βασικό της σενάριο, άνοδο της τάξης του 16% το 2026, σε όρους δολαρίου.
Το μακροοικονομικό υπόβαθρο παραμένει ισχυρό με τις αποδόσεις των ελληνικών ομολόγων να κινούνται κάτω από αυτές της Γαλλίας. Το ΑΕΠ του 2026 πιθανότατα θα κινηθεί στο 2% ή υψηλότερα, το 6ο συνεχόμενο έτος πάνω από τον μέσο όρο της Ευρωζώνης, ενώ η Ελλάδα θα καταγράψει το 5οσυνεχόμενο πρωτογενές πλεόνασμα με καθαρό έλλειμμα κάτω του 1% του ΑΕΠ. Παραμένει «ταύρος» για τις ελληνικές τράπεζες η αμερικανική επενδυτική τράπεζα και σημειώνει ότι οι ελληνικές τράπεζες εξακολουθούν να είναι, παρά το φετινό ράλι, περίπου 15% φθηνότερες από τις ευρωπαϊκές τράπεζες, με 7,7 φορές τα κέρδη τους (Ρ/Ε) και 1,1 φορές την λογιστική αξία τους (TBV), με απόδοση ιδίων κεφαλαίων (RοTE) πάνω από 15%. Η Bank of America Η Bank of America διατηρεί θετική στάση για τις αγορές της περιοχής EEMEA (Ανατολική Ευρώπη, Μέση Ανατολή, Αφρική). Η θέση της Ελλάδας βελτιώθηκε περαιτέρω κατά τον Οκτώβριο και εμφανίζεται ως μία από τις δύο αγορές που διατηρούν overweight τοποθέτηση στα Global EM funds, μαζί με την Ουγγαρία.
Η Ελλάδα παρουσιάζει μερισματική απόδοση 4,7%, προβλεπόμενο P/E 10,3 φορές, δείκτη τιμής προς λογιστική αξία 2 φορές, προσδοκώμενη αύξηση κερδών 7,4%. Στις πιο ελκυστικές αγορές συγκαταλέγει την ελληνική χρηματιστηριακή αγορά και ο διεθνής οίκος Wood and Company, παρά την άνοδο που έχει προηγηθεί Η ελληνική αγορά παραμένει κεντρικό κομμάτι της μερισματικής στρατηγικής της WOOD για το 2026, όχι επειδή προσφέρει τις υψηλότερες ονομαστικές αποδόσεις της Ευρώπης, Μέσης Ανατολής και Αφρικής (EMEA). Η Ελλάδα έχει περάσει σε μια νέα εποχή επενδυτικής κανονικότητας και αξιοπιστίας. Η UBS Η Ελλάδα είναι ανάμεσα στις λίγες φθηνές αγορές με θετικό προφίλ κινδύνου σύμφωνα με την UBS, σημειώνοντας πως η χώρα διαθέτει σταθερή δημοσιονομική βάση, ελκυστικές αποτιμήσεις και ισχυρές τράπεζες, με αποδόσεις ιδίων κεφαλαίων άνω του 15% και χαμηλά P/BV. Σύμφωνα με την έκθεση, οι προβλέψεις για την πραγματική αύξηση του ΑΕΠ της Ελλάδας είναι ότι θα κινηθεί σε 2,2% εφέτος, σε 2,4%, το 2026.
Σύμφωνα με τα στοιχεία της UBS η ελληνική αγορά καταγράφει αρνητικό perception premium της τάξης του -40% έως -50%, κατατάσσοντάς τη ανάμεσα στις χώρες που διαπραγματεύονται με το μεγαλύτερο discount έναντι της ιστορικής τους αποτίμησης. Με βάση αυτό, η Ελλάδα φαίνεται να μην έχει ακόμη αποτιμήσει πλήρως τη βελτίωση της οικονομίας και των εταιρικών αποτελεσμάτων των τελευταίων ετών, παρά τη σημαντική αναβάθμιση της επενδυτικής της εικόνας και το αυξανόμενο ενδιαφέρον ξένων θεσμικών επενδυτών. Η HSBC Η HSBC καταγράφει ενίσχυση της εμπιστοσύνης των επενδυτικών κεφαλαίων προς τις αναδυόμενες αγορές, με την Ελλάδα να συγκαταλέγεται μεταξύ των χωρών όπου η στάση των funds παραμένει θετικά διαφοροποιημένη και κερδίζει σταθερά μερίδιο στα διεθνή χαρτοφυλάκια, κυρίως χάρη στις τράπεζες.
Η HSBC βλέπει την Ελλάδα ως θετικό case εντός των αναδυόμενων αγορών, με βελτιωμένη στάθμιση στα διεθνή χαρτοφυλάκια, ενισχυμένες τοποθετήσεις σε τράπεζες και αυξανόμενο ποσοστό συμμετοχής funds -ένα σαφές μήνυμα εμπιστοσύνης στις ελληνικές προοπτικές ενόψει του 2026. Η Alpha Finance Η Alpha Finance διατηρεί θετική στάση για το ελληνικό χρηματιστήριο, τονίζοντας ότι παρά τη φετινή άνοδο, οι αποτιμήσεις παραμένουν ελκυστικές και υπάρχουν σημαντικά περιθώρια περαιτέρω ανόδου, ενόψει και της επικείμενης αναβάθμισης της χώρας σε «ανεπτυγμένη αγορά» τον Σεπτέμβριο του 2026. Παρά την έντονη άνοδο, το Χρηματιστήριο Αθηνών εξακολουθεί να διαπραγματεύεται με έκπτωση 30-40% έναντι των δεικτών Stoxx 600 και MSCI EM, με δείκτη P/E 9,2 φορές και EV/EBITDA 7,0 φορές, γεγονός που αφήνει σημαντικό περιθώριο επανατιμολόγησης έως το 2026. Κομβικό ρόλο αναμένεται να διαδραματίσει η αναβάθμιση της Ελλάδας σε «Developed Market» από FTSE Russell και S&P Dow Jones Indices, η οποία -όπως αναφέρει η Alpha Finance- σηματοδοτεί την πλήρη επανένταξη της χώρας στο κλαμπ των ανεπτυγμένων οικονομιών μετά από 13 χρόνια και αναμένεται να ενισχύσει τη ρευστότητα και τις εισροές ξένων κεφαλαίων.
Με αφορμή τη Διεθνή Ημέρα Εθελοντισμού την Παρασκευή 5 Δεκεμβρίου, η Γραμματεία Εθελοντισμού της Νέας Δημοκρατίας διοργάνωσε εκδήλωση αφιερωμένη στην προσφορά, στη συμμετοχή και στην αξία της ατομικής πράξης που μπορεί συλλογικά να αλλάξει μια κοινωνία.
Η εκδήλωση πραγματοποιήθηκε στα κεντρικά γραφεία της Νέας Δημοκρατίας, παρουσία εθελοντών από όλη τη χώρα – ανθρώπων που καθημερινά δίνουν τον χρόνο, το ταλέντο, την ψυχή και την καρδιά τους για να γίνει ο κόσμος μας καλύτερος.
Στον εναρκτήριο χαιρετισμό του, ο Γραμματέας της Πολιτικής Επιτροπής της Νέας Δημοκρατίας Κώστας Σκρέκας, επισήμανε ότι «η Παγκόσμια Ημέρα Εθελοντισμού υπενθυμίζει ότι ο εθελοντισμός είναι δύναμη προόδου για κάθε πολίτη και για την Πατρίδα μας», υποδεχόμενος στην εκδήλωση «εθελοντές που, με ανιδιοτελή προσφορά και αγάπη, κάνουν την κοινωνία μας πιο ανθρώπινη και πιο δυνατή».
Η εκπρόσωπος Τύπου της Νέας Δημοκρατίας Αλεξάνδρα Σδούκου υπογράμμισε στον χαιρετισμό της, ότι ο εθελοντισμός αποτελεί μια βαθιά πράξη πίστης στον άνθρωπο και στην κοινότητα. Τόνισε ότι η ανάγκη για έναν καλύτερο κόσμο διαπερνά εποχές και γενιές και αντανακλάται σήμερα στη δράση όσων προσφέρουν χωρίς αντάλλαγμα. «Κάθε εθελοντική πράξη», σημείωσε, «δημιουργεί μικρούς κύκλους ελπίδας, ενισχύει την ανθεκτικότητα των κοινωνιών και καλλιεργεί την εμπιστοσύνη πως, μέσα από το “μαζί”, μπορούμε να υπερβούμε όσα μας ξεπερνούν ατομικά».
Χαιρετισμό απηύθυνε και ο Διευθυντής Ψηφιακής Επικοινωνίας του Πρωθυπουργού Νίκος Ρωμανός, ο οποίος τόνισε ότι «η Κυβέρνηση και ο Πρωθυπουργός στηρίζει τον εθελοντισμό στην πράξη, σε αντίθεση με άλλους που τον θεωρούσαν προνομιακό τους πεδίο αλλά αρκέστηκαν μόνο στα ωραία λόγια. Η Κυβέρνηση του Κυριάκου Μητσοτάκη δημιούργησε το μητρώο των εθελοντικών οργανώσεων, επένδυσε στην εκπαίδευση των εθελοντών, ενισχύοντάς τους και αξιοποιώντας τους με οργανωμένο και συστηματικό τρόπο στην Πολιτική Προστασία και σε άλλα πεδία. Όλα αυτά έγιναν για πρώτη φορά επί τη βάσει ενός συνεκτικού σχεδίου για τον εθελοντισμό, κάνοντας πραγματικότητα διαχρονικά αιτήματα του εθελοντικού κινήματος και της κοινωνίας των πολιτών! Και σε αυτήν ακριβώς την κατεύθυνση που χαράξαμε τα τελευταία 6 χρόνια θα συνεχίσουμε. Με σκληρή δουλειά, με σοβαρότητα, με ενσυναίσθηση και με ανοιχτές πόρτες».
Στη συζήτηση που ακολούθησε συμμετείχε η Υπουργός Παιδείας, Θρησκευμάτων και Αθλητισμού Σοφία Ζαχαράκη, η οποία σημείωσε ότι τα σχολεία μας αποτελούν τον πρώτο και σημαντικότερο χώρο καλλιέργειας της αλληλεγγύης και της κοινωνικής ευθύνης. «Μέσα από προγράμματα και δράσεις εθελοντισμού, τα Εργαστήρια Δεξιοτήτων και τις “Δράσεις Ενεργού Πολίτη”, χιλιάδες μαθητές συμμετέχουν κάθε χρόνο σε πρωτοβουλίες προσφοράς – από δράσεις υγείας και κοινωνικής αλληλεγγύης έως πολιτιστικά προγράμματα και περιβαλλοντικές παρεμβάσεις – μαθαίνοντας στην πράξη τη σημασία της συμμετοχής και της προσφοράς στον συνάνθρωπο», συμπλήρωσε, θέτοντας ως στόχο του Υπουργείου Παιδείας «να ριζώσει βαθιά αυτή η κουλτούρα στα σχολεία: να δώσουμε σε κάθε παιδί την ευκαιρία να βιώσει τη χαρά της προσφοράς, να νιώσει ότι μπορεί να κάνει τη διαφορά και να γίνει ενεργός πολίτης με κοινωνική συνείδηση».
Ο Υφυπουργός Κλιματικής Κρίσης & Πολιτικής Προστασίας Κώστας Κατσαφάδος, υπογράμμισε ότι «χωρίς τους εθελοντές, δεν υπάρχει σχέδιο Πολιτικής Προστασίας. Όσοι έχουμε την τύχη να δουλεύουμε καθημερινά μαζί τους, το ξέρουμε καλά. Είναι σημαντικός κρίκος στην αλυσίδα – πολλές φορές μπαίνουν πρώτοι στη δράση και συχνά φεύγουν τελευταίοι. Τα τελευταία χρόνια κάναμε βήματα για να σταθούμε δίπλα τους με πράξεις: νέο μητρώο, πιστοποίηση, εξοπλισμό, κοινές εκπαιδεύσεις, ενιαία πρωτόκολλα. Όλα αυτά έγιναν γιατί ο εθελοντής πρέπει να νιώθει ασφαλής, αναγνωρισμένος και μέρος της επιχειρησιακής αλυσίδας».
Ο Υφυπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών Γιώργος Κώτσηρας, αναφέρθηκε στην ενεργή στήριξη στον εθελοντισμό, αξιοποιώντας και τη φορολογική πολιτική ως εργαλείο ενθάρρυνσης της προσφοράς προς το κοινωνικό σύνολο. «Πρόσφατες πρωτοβουλίες μας περιλαμβάνουν την απαλλαγή από τέλη κυκλοφορίας για τα οχήματα των οργανώσεων εθελοντών πυροσβεστών, η οποία θα ψηφιστεί από την Ολομέλεια της Βουλής την ερχόμενη εβδομάδα. Επιπλέον, με σχετική διάταξη στον νέο Εθνικό Τελωνειακό Κώδικα, που ψηφίστηκε το καλοκαίρι, τα οχήματα που αποκτούν οι εθελοντικές οργανώσεις που δραστηριοποιούνται στον τομέα της πυρόσβεσης απαλλάσσονται και από το τέλος ταξινόμησης, εφόσον χρησιμοποιηθούν αποκλειστικά ως πυροσβεστικά οχήματα ή ως μέσα μεταφοράς προσώπων προς παροχή υπηρεσιών πυρόσβεσης», σημείωσε χαρακτηριστικά.
Μετά τη συζήτηση ακολούθησε βράβευση εθελοντών από όλη την Ελλάδα, ως ελάχιστη αναγνώριση ανθρώπων που προσφέρουν χωρίς προσδοκία ανταλλάγματος, στηρίζοντας κοινωνικές ομάδες, για πράξεις αλληλεγγύης, πολιτικής προστασίας, πολιτισμού, φιλοζωίας και προστασίας του περιβάλλοντος.
Τον γενικό συντονισμό είχε η Γραμματέας Εθελοντισμού της Νέας Δημοκρατίας Πίστη Κρυσταλλίδου, η οποία κλείνοντας την εκδήλωση δήλωσε: «Στεκόμαστε με δέος μπροστά στον άνθρωπο που προσφέρει τον εαυτό του για τους άλλους. Στεκόμαστε με δέος μπροστά στον εθελοντή που κάνει τον κόσμο μας καλύτερο».
Ο ΚΥΡΙΑΚΟΣ ΒΕΛΟΠΟΥΛΟΣ ΔΙΠΛΑ ΣΤΟΥΣ ΑΓΡΟΤΕΣ ΣΤΟ ΜΠΛΟΚΟ ΜΑΛΓΑΡΩΝ
Έχω να πω δυο πράγματα. Το πρώτο είναι ότι είμαι ιδιαίτερα χαρούμενος κι ευτυχισμένος, γιατί είδα ότι, ανεξαρτήτως κόμματος, όλοι οι αγρότες είναι ενωμένοι. Το δεύτερο, κι αυτό σημαντικό, είναι ότι η κοινωνία στηρίζει το αγροτικό κίνημα.
Εάν η κοινωνία, όπως στηρίζει το αγροτικό κίνημα και οι αγρότες μαζί δεν διασπαστούν, τότε αυτή η κυβέρνηση θα τιμωρηθεί για τα εγκλήματα που έκανε στην αγροτική οικονομία.
Είναι απαράδεκτο, και το λέω ευθέως, να περιμένουν οι Έλληνες δύο γιατροί και ένας δημοσιογράφος να ξέρουν από αγροτιά, κτηνοτροφία, μελισσοκομία και αλιεία. Δεν ξέρουν και τα έκαναν μαντάρα. Και το χειρότερο, κατέκλεψαν τα χρήματα των τίμιων αγροτών.
Να δώσουν πίσω τα λεφτά τώρα, όσα έκλεψαν και να τιμωρηθούν οι κλέφτες, όχι οι απλοί αγρότες, κτηνοτρόφοι, αλιείς και μελισσοκόμοι.
Η Γενική Περιφερειακή Αστυνομική Διεύθυνση Κεντρικής Μακεδονίας δημοσιεύει συνολικά στατιστικά στοιχεία που αφορούν σε θέματα οδικής ασφάλειας και τροχονομικής αστυνόμευσης για τον μήνα Νοέμβριο του έτους 2025, στην εδαφική αρμοδιότητα των Διευθύνσεων Αστυνομίας Ημαθίας, Κιλκίς, Πέλλας, Πιερίας, Σερρών και Χαλκιδικής.
Η δημοσίευση των στοιχείων συνοδεύεται με στατιστικά – αριθμητικά στοιχεία του αντίστοιχου περσινού μήνα.
α. Τροχαία Ατυχήματα
Στην εδαφική αρμοδιότητα της Γενικής Περιφερειακής Αστυνομικής Διεύθυνσης Κεντρικής Μακεδονίας, σημειώθηκαν 19 τροχαία ατυχήματα τον Νοέμβριο του 2025, έναντι 16 τον αντίστοιχο μήνα του 2024. Ειδικότερα σημειώθηκαν:
1 θανατηφόρο ατύχημα, έναντι 4 το 2024.
1 σοβαρό τροχαίο ατύχημα, κανένα το 2024.
17 ελαφρά τροχαία ατυχήματα, έναντι 12 το 2024.
Από τα τροχαία ατυχήματα που συνέβησαν σε αστικές και αγροτικές περιοχές των Διευθύνσεων Αστυνομίας καταγράφηκαν συνολικά 31 παθόντες, έναντι 21 τον αντίστοιχο μήνα του 2024. Ειδικότερα καταγράφηκαν:
1 νεκρός, έναντι 4 το 2024.
1 σοβαρά τραυματίας, κανένας το 2024.
29 ελαφρά τραυματίες, έναντι 17 το 2024.
β. Δράσεις Τροχονομικής αστυνόμευσης
Οι Υπηρεσίες Τροχαίας Αστυνόμευσης της Γενικής Περιφερειακής Αστυνομικής Διεύθυνσης Κεντρικής Μακεδονίας βρίσκονται σε διαρκή ετοιμότητα, εφαρμόζοντας συγκεκριμένο σχεδιασμό, που προβλέπει μέτρα οδικής ασφάλειας και τροχονομικής αστυνόμευσης για την ασφαλή κυκλοφορία των οχημάτων και των πολιτών, καθώς και για την πρόληψη και αποτροπή ατυχημάτων και δυστυχημάτων σε όλο το οδικό δίκτυο.
Στο πλαίσιο των τροχονομικών δράσεων, τον μήνα Νοέμβριο του έτους 2025, βεβαιώθηκαν μεταξύ άλλων και –11.029- παραβάσεις ως ακολούθως:
-6.915- παραβάσεις επαγγελματικών οχημάτων,
-2.918- παραβάσεις για υπερβολική ταχύτητα,
-444- παραβάσεις για μη χρήση ζώνης ασφαλείας,
-169- παραβάσεις για Κ.Τ.Ε.Ο.,
-157- παραβάσεις για οδήγηση υπό την επήρεια αλκοόλ,
-137- παραβάσεις για μη χρήση προστατευτικού κράνους,
-66- παραβάσεις για αντικανονικό προσπέρασμα,
-59- παραβάσεις για χρήση κινητού τηλεφώνου κατά την οδήγηση,
-58- παραβάσεις για παραβίαση ερυθρού σηματοδότη,
-41- παραβάσεις για κίνηση στο αντίθετο ρεύμα κυκλοφορίας,
-26– παραβάσεις για αντικανονικούς ελιγμούς,
-25- παραβάσεις για κίνηση στην αριστερή λωρίδα κυκλοφορίας ή μη κίνηση στο δεξιό άκρο του οδοστρώματος,
-10- παραβάσεις για παραβίαση προτεραιότητας και
-4- για μη χρήση παιδικών καθισμάτων.
γ. Συμβουλές Οδικής Ασφάλειας
Η Ελληνική Αστυνομία ιδιαίτερα ευαισθητοποιημένη στα θέματα ασφαλούς οδήγησης και οδικής ασφάλειας, με σκοπό να συμβάλλει στη μείωση των τροχαίων ατυχημάτων, υπενθυμίζει σε όλους τους οδηγούς και τους χρήστες του οδικού δικτύου ότι η οδική ασφάλεια είναι υπόθεση όλων μας.
Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι οδηγώ με ασφάλεια σημαίνει:
Μαθαίνω και εφαρμόζω τον Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας
Έχω διαρκώς τεταμένη την προσοχή μου στην οδήγηση και τον έλεγχο του οχήματος
Δεν οδηγώ αν έχω καταναλώσει οινοπνευματώδη ποτά
Δεν παραβιάζω τα όρια ταχύτητας
Φορώ πάντα ζώνη ασφαλείας
Τοποθετώ τα παιδιά σε παιδικό κάθισμα στο πίσω μέρος του αυτοκινήτου και τους φορώ ζώνη ασφαλείας
Σε περίπτωση που οδηγώ ή είμαι συνεπιβάτης σε μοτοσικλέτα φορώ πάντα κράνος
Δεν παραβιάζω τον κόκκινο σηματοδότη
Σταματώ στο STOP και δίνω προτεραιότητα
Δεν μιλώ στο κινητό όταν οδηγώ
Σέβομαι τα σήματα και τις υποδείξεις των τροχονόμων.
«Καταλαβαίνεις ότι υπάρχει κάτι ιδιαίτερο σε ένα κρασί, όταν θυμάσαι ξεκάθαρα πότε, πού και με ποιον το δοκίμασες για πρώτη φορά. Ήταν 28 Αυγούστου του 2006, ένα ζεστό απόγευμα Αυγούστου στη Σαντορίνη και ήμασταν σε διακοπές με τη σύζυγό μου, Σου, όταν δοκίμασα το πρώτο μου ποτήρι Ασύρτικο», διηγείται ο Αυστραλός οινοποιός Πίτερ Μπάρι, περιγράφοντας την αφετηρία μιας διαδρομής που χρόνια αργότερα, το 2012, απέδωσε τον πρώτο μικρό αμπελώνα Ασύρτικου στη χώρα του. Το 2014, τα «ξενιτεμένα» εκείνα αμπέλια απέφεραν τα πρώτα 15 λίτρα κρασιού, χιλιάδες μίλια μακριά από τον τόπο καταγωγής τους. Πλέον, η παραγωγή έχει μεγαλώσει και οι αυστραλιανοί οίνοι από Ασύρτικο με την ετικέτα «Jim Barry» πωλούνται σε διάφορες χώρες, σε ένα εύρος τιμών, που βάσει έρευνας στο Διαδίκτυο κυμαίνεται μεταξύ 25 και 40 δολαρίων.
Αν στην περίπτωση του Αυστραλού οινοποιού η επιθυμία να παράγει Ασύρτικο στην Ωκεανία ήταν απόρροια μιας τυχαίας δοκιμής και ενός ξαφνικού έρωτα για το λευκό κρασί που γεννά η ηφαιστειογενής γη της Σαντορίνης, σε άλλες περιπτώσεις, η εισαγωγή ελληνικών αμπελιών στην Ευρώπη, την Αμερική, την Αφρική και τη Μέση Ανατολή, έχει διαφορετικό -και διπλό- κίνητρο: αφενός την «αντίσταση» απέναντι στην κλιματική κρίση -καθώς οι ελληνικές ποικιλίες θεωρούνται ανθεκτικές στην αλλαγή- και αφετέρου την ικανοποίηση της ολοένα εντεινόμενης καταναλωτικής τάσης για καινούργια κρασιά από «εξωτικές» ποικιλίες. Ως αποτέλεσμα, η ζήτηση για ελληνικές ποικιλίες αμπελιών προς φύτευση σε ξένα χώματα αυξάνεται διαρκώς και το ενδιαφέρον είναι πολύ έντονο, με μικρούς δοκιμαστικούς αμπελώνες να έχουν δημιουργηθεί -μεταξύ άλλων- στην Αυστραλία, τη Νότια Γαλλία, τις ΗΠΑ (Καλιφόρνια), τη Νότια Αφρική, τη Βραζιλία, τη Χιλή, τον Λίβανο και το Ισραήλ.
Ωστόσο, ο δρόμος για την αύξηση των εξαγωγών ελληνικών αμπελιών δεν είναι στρωμένος με ροδοπέταλα: την κεφαλαιοποίηση της αναδυόμενης αυτής ευκαιρίας δυσχεραίνουν διάφοροι παράγοντες, όπως η ελλιπής γενετική ταυτοποίηση, το γεγονός ότι απουσιάζουν τα εγχειρίδια οδηγιών για το προϊόν (οι βασικές τεχνικές πληροφορίες που χρειάζεται να συνοδεύουν κάθε ποικιλία, για να την εμπιστευτεί ο ξένος γεωπόνος), αλλά και η αμφιγνωμία ως προς το αν τα ελληνικά αμπέλια θα έπρεπε -ή όχι- να καλλιεργούνται εκτός Ελλάδας. Στο πλαίσιο της έρευνάς του για τις εξαγωγές ελληνικών ποικιλιών αμπέλου, το ΑΠΕ-ΜΠΕ συνομίλησε με καθηγητές, Master of Wine, γεωπόνους και ιδιοκτήτες ή στελέχη εξειδικευμένων φυτωρίων.
Οι «εξωτικές» ελληνικές ποικιλίες, η εξέλιξη που «μας πιάνει αδιάβαστους» και το πρόβλημα με το φυτικό υλικό
«Γιατί επιδιώκουν οι ξένοι οινοποιοί να εισάγουν ελληνικές ποικιλίες; Η γενική ιδέα είναι ότι οι ελληνικές ποικιλίες είναι ανθεκτικές στην κλιματική κρίση, στη λειψυδρία και την ξηρασία, αλλά και πιο όψιμες, που σημαίνει ότι ανθίστανται στην πρωίμιση του τρύγου, που δεν είναι επιθυμητή», λέει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο καθηγητής Αμπελουργίας, Στέφανος Κουνδουράς, διευθυντής του Εργαστηρίου Αμπελουργίας του Τμήματος Γεωπονίας του ΑΠΘ και προσθέτει πως, στη γενετική αξιολόγηση, οι ελληνικές ποικιλίες κατατάσσονται κάπου ανάμεσα σε εκείνες της Γεωργίας και της Αρμενίας και αυτές της Δυτικής Ευρώπης. «Δεν είναι τόσο ντελικάτες όσο οι γαλλικές, αλλά είναι πιο ανθεκτικές», εξηγεί και σημειώνει ότι το να «βγαίνουν» οι ελληνικές ποικιλίες εκτός των συνόρων είναι μεγάλη διαφήμιση για την Ελλάδα.
Σύμφωνα με τον κ. Κουνδουρά, στα επόμενα χρόνια, οι ελληνικές ποικιλίες θα γίνουν ακόμη πιο ενδιαφέρουσες για τους ξένους, τόσο λόγω της κλιματικής κρίσης, όσο και χάρη στην επιθυμία των καταναλωτών να δοκιμάσουν νέα κρασιά, σε μια περίοδο που οι γαλλικές και ιταλικές ποικιλίες έχουν σε κάποιο βαθμό κορεστεί, ενώ οι ελληνικές θεωρούνται ιδιαίτερες και κατά κάποιον τρόπο «εξωτικές». Η αυξημένη ζήτηση για τα ελληνικά αμπέλια όμως, λέει, αποτελεί «μια εξέλιξη που μας έχει πιάσει αδιάβαστους». Γιατί; «Διότι σε πολλές περιπτώσεις το υλικό που είχαμε δυστυχώς δεν ήταν καλό, δηλαδή γενετικά “σίγουρο” και φυτοϋγειονομικά καθαρό. Χρειάζεται να γίνει σοβαρή δουλειά με τις ελληνικές ποικιλίες. Δυστυχώς αργήσαμε, αλλά ευτυχώς έχουμε ξεκινήσει κι όπου δώσαμε ποικιλίες, το υλικό ήταν καλό. Ασφαλώς θα χρειαστούν αρκετά χρόνια ακόμη, για να υπάρξει αυτό το υλικό για όλες τις ποικιλίες», παρατηρεί και προσθέτει ότι μέχρι σήμερα δώσαμε περισσότερη έμφαση στις καλλιέργειες που προσήλκυαν επιδοτήσεις.
Κωνσταντίνος Λαζαράκης
Στο ίδιο μήκος κύματος κινείται και ο πρώτος Έλληνας Master of Wine, Κωνσταντίνος Λαζαράκης: «Πράγματι, ολοένα και περισσότεροι ξένοι παραγωγοί ενδιαφέρονται για τις ελληνικές ποικιλίες και έρχονται στην Ελλάδα για να αναζητήσουν τις καταλληλότερες, γιατί θεωρείται ότι έχουν αυξημένες αντοχές στη ζέστη, τη λειψυδρία και την ξηρασία. Ως αποτέλεσμα, υπάρχουν ήδη μικρές καλλιέργειες στην Αυστραλία, τη Νότια Γαλλία, την Ισπανία, την Ιταλία και την Καλιφόρνια στις ΗΠΑ, από τις οποίες βγαίνουν συμπαθητικά κρασιά. Ωστόσο, πάσχουμε ως προς το ότι μέχρι πρόσφατα δεν είχαμε καν κλώνους των ελληνικών ποικιλιών και το φυτικό υλικό που υπήρχε ήταν χωρίς γενετική ταυτοποίηση και δυστυχώς σε πολλές περιπτώσεις με ιούς», παρατηρεί, μιλώντας στο ΑΠΕ-ΜΠΕ.
Η τετραετής καραντίνα και η …αβάσταχτη βραδύτητα της κλωνικής επιλογής
Τις δυσκολίες και τις ιδιαιτερότητες της εξαγωγής αμπελιών περιέγραψε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο γεωπόνος Νίκος Δάλπης της Vitro Hellas SΑ, η οποία ιδρύθηκε το 1986 με έδρα το Νησέλι Αλεξάνδρειας στην Ημαθία και δραστηριοποιείται στην παραγωγή, έρευνα και διάθεση φυτικού πολλαπλασιαστικού υλικού υψηλής ποιότητας.
Νίκος Δάλπης
«Για να εγκατασταθεί μια ποικιλία σε ένα μέρος εκτός του τόπου καταγωγής της, πρέπει να είναι εγγεγραμμένη στον εθνικό κατάλογο της χώρας όπου θα καλλιεργηθεί(ή σε ανάλογο κατάλογο που επιτρέπει την πειραματική καλλιέργειά της μέχρι την τελική έγκρισή της) και να έχει προηγηθεί έγκριση της φυτοϋγειονομικής κατάστασης των φυτών, ώστε να διαφυλαχθεί η υγεία των εγχώριων αμπελώνων. Σκεφτείτε ότι υπάρχουν χώρες, όπως η Αυστραλία και οι ΗΠΑ, στις οποίες προβλέπεται καραντίνα τριών ετών. Όταν κάποια στιγμή υπήρξε ενδιαφέρον από μια αμερικανική εταιρεία, μού έστειλαν έναν κατάλογο προδιαγραφών 500 σελίδων και ένα σωρό έγγραφα να τα στείλω πίσω υπογεγραμμένα! Νομίζω ότι το μεγαλύτερο πρόβλημα είναι το φυτοϋγειονομικό διαβατήριο. Αν είσαστε ένα οινοποιείο του εξωτερικού και θέλετε να καλλιεργήσετε -για παράδειγμα- Ασύρτικο, θα ζητήσετε δύο πράγματα, διόλου απλά: πρώτον, την πιστοποίηση της ποικιλίας, ότι είναι όντως Ασύρτικο και, δεύτερον, την πιστοποίηση -μια μπλε ετικέτα- ότι το ιικό φορτίο στο φυτό είναι μηδενικό ή όσο το δυνατόν πιο μειωμένο» εξηγεί.
Στη διαδρομή αυτή, «κλειδί» είναι η κλωνική επιλογή. Τι είναι, όμως, οι κλώνοι, όταν μιλάμε για αμπέλια; Κατά τον κ. Δάλπη, ως κλώνος ορίζεται το σύνολο των φυτών που προέρχονται από ένα αρχικό αμπέλι, που τηρεί τις προϋποθέσεις της φυτογειονομικής καθαρότητας και την αυθεντικότητα της ποικιλίας. Γιατί υπάρχουν διαφορετικοί κλώνοι στην ίδια ποικιλία; Διότι στο πέρασμα των δεκαετιών, τα αμπέλια υφίστανται φυσικές μεταλλάξεις, λόγω του περιβάλλοντος στο οποίο μεγαλώνουν. Ως αποτέλεσμα, η ίδια ποικιλία μπορεί να έχει πολλούς κλώνους, καθένας από τους οποίους θα «δίνει» κρασιά με ελαφρώς διαφορετικά χαρακτηριστικά.
Η διαδικασία της κλωνικής επιλογής μιας ποικιλίας κάθε άλλο παρά εύκολη ή γρήγορη είναι. «Μπορεί να χρειαστούν 15 ή και 20 χρόνια για να γίνει κλωνική επιλογή μιας ποικιλίας. Το έχουν πράξει χώρες, όπως η Ισπανία, αλλά και η Πορτογαλία, η οποία ήταν πολύ πίσω από εμάς, αλλά πλέον διαθέτει διεθνώς κλώνους από τις ποικιλίες της, παράγοντας και πειραματικούς οίνους από αυτούς. Όλες οι χώρες με διεθνή αναγνωρισιμότητα στο κρασί έτσι ξεκίνησαν, διαδίδοντας τις ποικιλίες τους στο εξωτερικό. Αυτό έκανε και η Γαλλία -διέδωσε τις ποικιλίες της στο εξωτερικό, μέσω κλωνικής επιλογής», επισημαίνει ο κ. Δάλπης.
Η Vitro Hellas συνεργάζεται σήμερα με εταιρεία στην Ιταλία, όπου υπάρχουν εγγεγραμμένοι κλώνοι ελληνικών ποικιλιών, οι οποίοι κυκλοφορούν ήδη στην αγορά εδώ και μια δεκαετία. Πρόκειται για επτά κλώνους πέντε ποικιλιών, οι οποίοι διατίθενται σε όποιον επιθυμεί να καλλιεργήσει ελληνικές ποικιλίες στο εξωτερικό. Σύντομα, πιθανώς το 2026 ή ακόμη και φέτος, επιδιώκεται να είναι διαθέσιμοι άλλοι έξι κλώνοι, των ποικιλιών Ασύρτικο, Ξινόμαυρο και Μοσχόμαυρο. «Τα βήματά μας στην Ελλάδα είναι πολύ αργά, έπρεπε να έχουν γίνει πριν από 30 χρόνια. Η Σερβία έχει περισσότερους κλώνους από την Ελλάδα! Πιστεύω ότι σε λίγο θα αρχίσουμε να βγάζουμε περισσότερους, αλλά όλο αυτό απαιτεί στενή συνεργασία μεταξύ όλων των εμπλεκομένων και επίσης να καταλήξουμε σε μια συμφωνία ως προς αν θέλουμε ή δεν θέλουμε οι ελληνικές ποικιλίες να βγουν στο εξωτερικό, γιατί πολλοί είναι ακόμη εκείνοι που διαφωνούν», καταλήγει ο κ. Δάλπης.
Ανοίγοντας μια πόρτα στη Γαλλία προς όφελος των ελληνικών ποικιλιών
Κώστας Μπακατσιέτας
Ο γεωπόνος Κώστας Μπακασιέτας ανήκει στη δεύτερη γενιά μιας οικογενειακής επιχείρησης φυτωρίων στη Νεμέα, που περιλαμβάνεται μεταξύ των πρότυπων μονάδων πολλαπλασιασμού της αμπέλου στην Ευρώπη. Η ιδέα της κλωνικής επιλογής των αμπελιών τον είχε συνεπάρει ήδη από τα φοιτητικά του χρόνια και όταν το 2003, σε ηλικία μόλις 25 ετών, βρέθηκε σε μια οινική έκθεση στο Μονπελιέ της Γαλλίας, δεν δίστασε να χτυπήσει την «πόρτα» του Γαλλικού Ινστιτούτου Οίνου και Αμπέλου (ΙFV), για να μάθει περισσότερα γι’ αυτό που οι Γάλλοι έκαναν μαεστρικά: επιλογή κλώνων αμπελιών, που στη συνέχεια καλλιεργούνταν σε όλον τον κόσμο. Η πρώτη εκείνη συζήτηση οδήγησε, έναν χρόνο αργότερα, το 2004, στην έναρξη της συνεργασίας της επιχείρησής του με τον γαλλικό οργανισμό IFV, και στη συνέχεια, το 2015, εδραιώθηκαν τα θεμέλια αυτής της συνέργειας, με τη δημιουργία της κοινοπραξίας «Hellenifera» στη Νεμέα.
Χάρη στη συνεργασία αυτή, διηγείται ο Κώστας Μπακασιέτας στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, οι πρώτες ελληνικές ποικιλίες αμπέλου μπήκαν στον εθνικό κατάλογο της Γαλλίας το 2016 «και όταν μια ποικιλία μπαίνει εκεί, τη βλέπει όλος ο κόσμος. Ουσιαστικά, άνοιξε μια πόρτα για να μπορέσουν οι ελληνικές ποικιλίες να πατήσουν στο διεθνές αμπελουργικό στερέωμα».
Οι πρώτες ποικιλίες που πέρασαν την «πόρτα» ήταν το Αγιωργίτικο, το Ξινόμαυρο, το Ασύρτικο, ο Ροδίτης και το Μοσχοφίλερο. Δημιουργήθηκαν κάποιοι πειραματικοί αμπελώνες, και το 2021, η Προβάνς στη Γαλλία, πασίγνωστη παγκοσμίως για τα ροζέ κρασιά της, εισήγαγε τρεις ελληνικές ποικιλίες αμπέλου -το Αγιωργίτικο, το Μοσχοφίλερο και το Ξινόμαυρο- στη ζώνη ΠΟΠ με την ονομασία «Côtes de Provence AOC». Στην επόμενη φάση, εκτιμά ο κ. Μπακασιέτας, σειρά θα πάρουν πιθανότατα το Σαββατιανό και το Βιδιανό.
«Η στροφή προς την καλλιέργεια ελληνικών ποικιλιών άρχισε τα τελευταία επτά με δέκα χρόνια και οφείλεται σε δύο παράγοντες. Αφενός στη ζήτηση για το νέο και το διαφορετικό -γιατί οι ελληνικές ποικιλίες έχουν πολύ ενδιαφέροντα χαρακτηριστικά, που αγγίζουν διάφορους τύπους κρασιών- και αφετέρου στην κλιματική κρίση, καθώς όλοι ψάχνουν ποικιλίες που να αναπτύσσονται σε δύσκολες συνθήκες, στην έλλειψη νερού και τους ήπιους χειμώνες και οι ελληνικές ποικιλίες φαίνεται ότι τα πηγαίνουν καλά σε αυτό», εκτιμά.
Σύμφωνα με τον κ. Μπακασιέτα, η «Hellenifera» δουλεύει με 166 ελληνικές ποικιλίες προς πιστοποίηση και περίπου 35 πιστοποιημένες. Από αυτές υπάρχουν 496 κλώνοι, από τους συνολικά 2.098, που έχει επισημάνει στους ελληνικούς αμπελώνες. Σήμερα, στην αγορά βρίσκονται ήδη 81 κλώνοι, εκ των οποίων, δυστυχώς, μόνο οι 24 είναι πιστοποιημένοι. Και υπάρχει ζήτηση για αυτούς.
Θα αξιοποιήσει η Ελλάδα την ευκαιρία, όπως έκαναν -για παράδειγμα- οι Γάλλοι ή οι Ιταλοί, οι οποίοι κατάφεραν με αυτή την πρακτική να ανεβάσουν και τις τιμές των κρασιών τους; «Αν δουλέψουμε επαρκώς με τις αμπελουργικές μας ζώνες κι αν είμαστε σε θέση να δώσουμε αρκετή πληροφορία για τις ελληνικές ποικιλίες και την καλλιέργειά τους και αν παρέχουμε γνώση, αν το μάρκετινγκ του αμπελοοινικού κλάδου ισχυροποιηθεί εν ολίγοις, τότε θα μπορούσαν να γίνουν πολλά. Δυστυχώς, όμως, δεν κάνουμε αυτό που χρειάζεται, γι’ αυτό και είμαι αρκετά απαισιόδοξος», καταλήγει._
*Τις φωτογραφίες παραχώρησαν οι συνεντευξιαζόμενοι
ΑΠΕ-ΜΠΕ
Την περίοδο που βρίσκεται σε εξέλιξη το Πρόγραμμα Πολεοδομικών Μεταρρυθμίσεων «Κωνσταντίνος Δοξιάδης» για τα Τοπικά και Ειδικά Πολεοδομικά Σχέδια (ΤΠΣ και ΕΠΣ), ο Σύλλογος Ελλήνων Πολεοδόμων και Χωροτακτών (ΣΕΠΟΧ) μέσα από την καταγραφή εμπειριών και τη ζύμωση απόψεων αλλά και τον δημιουργικό διάλογο μεταξύ των μελών του δίνει στη δημοσιότητα τις προτεραιότητές του, για την διευκόλυνση και επιτάχυνση της εθνικής αυτής μεταρρύθμισης.
Παρότι η πορεία εκπόνησης των μελετών δεν επιτρέπει ουσιαστικές αλλαγές, επισημαίνεται από τον ΣΕΠΟΧ ότι μπορούν να επιδιωχθούν, έστω την τελευταία στιγμή, διορθωτικές κινήσεις που να βελτιώνουν την κατάσταση ή, τουλάχιστον, να αποτρέπουν σοβαρές μελλοντικές ασυνέπειες.
Περισσότερα από 50 μέλη και μη μέλη του ΣΕΠΟΧ από τον χώρο της Δημόσιας Διοίκησης, του ΥΠΕΝ, των ΟΤΑ, μελετητές/-τριες που ασχολούνται με την εκπόνηση των μελετών κατέγραψαν θέσεις και παρατηρήσεις, σε αναλυτικό πόρισμα, συμμετέχοντας σε συμμετοχικό εργαστήριο του ΣΕΠΟΧ, με γενικό τίτλο: «Η τρέχουσα συγκυρία εκπόνησης του Πολεοδομικού Σχεδιασμού. Κατευθύνσεις-Προβλήματα-Προοπτικές», που πραγματοποιήθηκε στο κεντρικό κτίριο του ΤΕΕ στην Αθήνα.
Ειδικότερα, στις βασικές θέσεις που καταγράφηκαν στο Εργαστήριο του ΣΕΠΟΧ είναι:
· Διασύνδεση του σχεδιασμού με περιβαλλοντικές πολιτικές, αναπτυξιακές πολιτικές για πρωτογενή και δευτερογενή τομέα και κοινωνική πολιτική.
· Αποκατάσταση ορθολογικών και επιστημονικών κριτηρίων στο σύστημα χωρικού σχεδιασμού με δραστικό περιορισμό των εξαιρέσεων και ενίσχυση του ρόλου των ΤΠΣ.
· Άμεσος δραστικός περιορισμός και σταδιακή κατάργηση της εκτός σχεδίου δόμησης και αποτροπή της ανεξέλεγκτης εξασφάλισης οικοδομησιμότητας.
· Ενίσχυση συμμετοχικότητας και δημόσιας διαβούλευσης με σαφείς κατευθύνσεις και εξειδικευμένους επαγγελματίες.
· Ουσιαστική ενημέρωση και επιστημονική και τεχνική υποστήριξη των δήμων.
· Συστηματοποιημένη επικοινωνία μεταξύ ΥΠΕΝ, λοιπών φορέων επίβλεψης και μελετητικών σχημάτων.
· Ενίσχυση της στελέχωσης του ΥΠΕΝ και της αυτοδιοίκησης με πολεοδόμους-χωροτάκτες.
· Υπεράσπιση του επαγγέλματος του πολεοδόμου-χωροτάκτη σε θέματα εκπόνησης και επίβλεψης μελετών.
· Δημιουργία Παρατηρητηρίου Χωρικών Δεδομένων με δημόσια διαθέσιμα δεδομένα.
· Συνεχιζόμενη εκπαίδευση όλων των εμπλεκομένων, ενόψει νέων προκλήσεων όπως η κλιματική κρίση.
Όπως δήλωσε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο κ. Λουκάς Τριάντης, πρόεδρος του ΣΕΠΟΧ, και επίκ. καθηγητή ΑΠΘ: «Ο ΣΕΠΟΧ έχει τοποθετηθεί επανειλημμένα και με εποικοδομητική διάθεση σχετικά με τα ζητήματα εκπόνησης του πολεοδομικού σχεδιασμού, επισημαίνοντας σειρά θεμάτων που, αν είχαν ληφθεί υπόψη, θα είχαν βελτιώσει την πορεία του Προγράμματος Πολεοδομικών Μεταρρυθμίσεων. Σε πρόσφατο συμμετοχικό μας εργαστήριο αναδείχθηκαν από τους/τις συμμετέχοντες/-ουσες σημαντικές ελλείψεις και αστοχίες του Προγράμματος. Ταυτόχρονα, διαπιστώθηκε ότι, ακόμα και τώρα, μπορούν να προωθηθούν διορθωτικές παρεμβάσεις που θα βελτιώσουν την εξέλιξή του ή, τουλάχιστον, θα αποτρέψουν την υποθήκευση της μελλοντικής οργάνωσης και ανάπτυξης του χώρου. Βρισκόμαστε σε μια ιδιαίτερα κρίσιμη στιγμή, όπου διακυβεύεται η ολοκλήρωση και θεσμοθέτηση του πολεοδομικού σχεδιασμού. Η εκπόνηση πολεοδομικών σχεδίων για το σύνολο της χώρας –πόλεις, οικισμούς και ύπαιθρο– αποτελεί διαχρονικό αίτημα του ΣΕΠΟΧ και, γενικότερα, όσων πιστεύουν στην αξία του σχεδιασμού του χώρου και την προστασία του περιβάλλοντος. Η ευκαιρία αυτή δεν πρέπει να χαθεί. Οφείλει να υλοποιηθεί, όμως, με γνώμονα την επιστημονική γνώση, με υπεράσπιση του επαγγέλματος των πολεοδόμων-χωροτακτών και με ουσιαστική συμμετοχή της τοπικής αυτοδιοίκησης και των τοπικών κοινωνιών.»
Όσον αφορά τις προκλήσεις, ο ΣΕΠΟΧ επισημαίνει την ανάγκη για σαφέστερη στόχευση του Προγράμματος, και τονίζει τις δυσκολίες που προκύπτουν από τα ασφυκτικά χρονοδιαγράμματα, την πίεση της χρηματοδότησης, τις καθυστερήσεις, την υπερφόρτωση των μελετών, αλλά και σε περιπτώσεις την ελλιπή τεχνική επάρκεια. Σύμφωνα με τα στελέχη του, ο ΣΕΠΟΧ, μέσω συμμετοχικών διαδικασιών, συμβάλλει στον δημόσιο διάλογο και καλεί την Πολιτεία να εμπιστευτεί τον σχεδιασμό και να λάβει υπόψη τα αιτήματα των πολεοδόμων-χωροτακτών σε μια κρίσιμη συγκυρία για τα θέματα του χώρου και του σχεδιασμού του στην Ελλάδα.
Η Ευρώπη εισέρχεται σε μια περίοδο μεγάλης στρατηγικής και οικονομικής μετάβασης, με την άμυνα να μετατρέπεται από παθητικό κόστος σε ενεργό μοχλό ανάπτυξης. Ο νέος οδικός χάρτης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, που παρουσιάστηκε στα μέσα Οκτωβρίου, σηματοδοτεί μια πρωτοφανή κινητοποίηση πόρων: έως το 2035 αναμένεται να επενδυθούν στην άμυνα έως και 6,8 τρισεκατομμύρια ευρώ. Πρόκειται για τη μεγαλύτερη επενδυτική πρωτοβουλία που έχει αναλάβει ποτέ η Ένωση σε καιρό ειρήνης — μια πρωτοβουλία που θα επηρεάσει τις βιομηχανικές, τεχνολογικές και οικονομικές ισορροπίες της επόμενης δεκαετίας.
Ο Επίτροπος ‘Αμυνας ‘Αντριους Κουμπίλιους, παρουσιάζοντας το σχέδιο, υπογράμμισε ότι «η Ευρώπη δεν μπορεί πλέον να βασίζεται στις αλυσίδες προμηθειών τρίτων χωρών για την ασφάλειά της. Η επόμενη δεκαετία απαιτεί επενδύσεις τρισεκατομμυρίων ευρώ, όχι ως πολυτέλεια αλλά ως αναγκαιότητα για τη σταθερότητα της Ένωσης». Όπως τόνισε, οι αμυντικές δαπάνες των κρατών-μελών μπορούν να λειτουργήσουν ως «μοχλός οικονομικής ανάκαμψης, εφόσον κατευθυνθούν σε ευρωπαϊκές αλυσίδες παραγωγής», προσθέτοντας ότι η Ευρώπη πρέπει να εξελιχθεί σε «παραγωγό, όχι εισαγωγέα ασφάλειας».
Στο ίδιο πνεύμα, η Αντιπρόεδρος της Κομισιόν Χένα Βίρκουνεν σημείωσε ότι «η επόμενη δημοσιονομική περίοδος θα είναι η πιο φιλόδοξη που έχει γνωρίσει η ΕΕ στον τομέα της άμυνας. Πενταπλασιάζουμε τη χρηματοδότηση, απλοποιούμε τους κανόνες, επιταχύνουμε την παραγωγή». Υπογράμμισε ακόμη ότι «η άμυνα δεν είναι μόνο στρατιωτική υπόθεση· είναι υπόθεση οικονομίας, βιομηχανίας και τεχνολογίας», θέτοντας ξεκάθαρα την οικονομική διάσταση του νέου σχεδιασμού.
Η άμυνα ως βιομηχανική και οικονομική στρατηγική
Ο ευρωπαϊκός σχεδιασμός δεν περιορίζεται στην αύξηση δαπανών. Στοχεύει στη δημιουργία μιας ενιαίας αγοράς αμυντικού εξοπλισμού, στην ενίσχυση της παραγωγικής βάσης της Ευρώπης και στην ενεργοποίηση πόρων που μέχρι σήμερα έμεναν αναξιοποίητοι. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι τα περίπου 400 δισεκατομμύρια ευρώ αδιάθετων πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης, τα οποία μπορούν να ανακατευθυνθούν σε αμυντικά έργα, επιταχύνοντας σημαντικά την υλοποίηση νέων προγραμμάτων.
Ο στόχος της Επιτροπής για αύξηση των κοινών ευρωπαϊκών προμηθειών από 20% σε 40% έως το 2027 αντικατοπτρίζει μια βαθιά αλλαγή φιλοσοφίας: η Ευρώπη επιδιώκει να μειώσει το κόστος, να επιτύχει οικονομίες κλίμακας και να ενισχύσει την τεχνολογική της αυτονομία. Ταυτόχρονα, η μετάβαση προς το 55% των προμηθειών από ευρωπαϊκές εταιρείες μπορεί να λειτουργήσει ως πολλαπλασιαστής θέσεων εργασίας και βιομηχανικής παραγωγής.
Όπως ανέφερε ευρωπαίος αξιωματούχος αρμόδιος για την αμυντική βιομηχανία, «η ΕΕ δεν μπορεί να καλύψει τις ανάγκες της με το σημερινό επίπεδο παραγωγής. Η νέα στρατηγική στοχεύει στην αναβίωση ενός πλήρους αμυντικού οικοσυστήματος που θα στηρίξει την τεχνολογική αυτονομία της Ευρώπης και την οικονομική της ανθεκτικότητα».
Ευκαιρία για την Ελλάδα σε μια αναδιαμορφούμενη ευρωπαϊκή αγορά
Η μεταστροφή αυτή της Ευρώπης δημιουργεί σημαντικές ευκαιρίες για την ελληνική αμυντική βιομηχανία. Ανάλυση της Alpha Bank επισημαίνει ότι η αύξηση των αμυντικών επενδύσεων μπορεί να ανοίξει δρόμο για νέες επενδυτικές ροές σε τεχνολογία, μηχανολογικό εξοπλισμό και ένταξη σε ευρωπαϊκές αλυσίδες αξίας. Η προοπτική αυτή δεν αφορά μόνο τις μεγαλύτερες ελληνικές εταιρείες, αλλά και μικρότερες επιχειρήσεις που μπορούν να ενταχθούν σε ευρωπαϊκά δίκτυα παραγωγής.
Σε αυτό το πλαίσιο, ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της EINS, Πάρις Κοκορότσικος, σημειώνει ότι η Ελλάδα μπορεί να ωφεληθεί ουσιαστικά από τις νέες επενδύσεις, εφόσον κινηθεί στοχευμένα. Όπως αναφέρει, «πολλές ελληνικές εταιρείες είναι ήδη ανταγωνιστικές και δραστηριοποιούνται εξαγωγικά. Η αύξηση των προμηθειών στην Ευρώπη μπορεί να ενισχύσει τις ελληνικές εξαγωγές και να δώσει διέξοδο στην εγχώρια βιομηχανία την επόμενη μέρα».
Τονίζει ωστόσο ότι η διεθνής αξιοπιστία χτίζεται πρώτα εντός συνόρων: «Στο εξωτερικό όλοι ρωτούν τι έχει πουλήσει μια εταιρεία στη δική της χώρα. Το proof of sale στην Ελλάδα είναι κρίσιμο για να ανοίξουν οι πόρτες των ευρωπαϊκών αγορών και των υπουργείων ‘Αμυνας».
Ο κ. Κοκορότσικος περιγράφει επίσης τον ρόλο της EINS ως φορέα μεταφοράς τεχνολογίας, που βοηθά επιχειρήσεις να ενταχθούν στην αλυσίδα αξίας μεγάλων ευρωπαϊκών προμηθευτών, να συμμετέχουν σε διαγωνισμούς του ΝΑΤΟ και να αποκτήσουν πρόσβαση στην προμηθευτική αλυσίδα πολυεθνικών εταιρειών — μια διαδικασία που απαιτεί βαθιά τεχνογνωσία και εξειδικευμένες συνεργασίες.
Η άμυνα ως νέα μηχανή ανάπτυξης για την Ευρώπη
Η συζήτηση που ανοίγει σήμερα δεν αφορά μόνο την ασφάλεια αλλά και το αναπτυξιακό μέλλον της Ευρώπης. Σε μια περίοδο όπου η ευρωπαϊκή οικονομία επιβραδύνεται και αναζητά νέα στηρίγματα, η διοχέτευση τρισεκατομμυρίων ευρώ σε παραγωγή, τεχνολογία και καινοτομία μπορεί να αποτελέσει τον πιο συγκροτημένο αναπτυξιακό σχεδιασμό των τελευταίων δεκαετιών.
Το μεγάλο ερώτημα είναι κατά πόσο τα κράτη μέλη θα μετατρέψουν τις φιλοδοξίες σε πράξεις — σε εργοστάσια, σε γραμμές παραγωγής, σε συμβόλαια και σε μια αυτάρκη, ανταγωνιστική ευρωπαϊκή βιομηχανία. Αν αυτό συμβεί, η άμυνα δεν θα είναι απλώς ένας τομέας κρατικών δαπανών, αλλά ο νέος κινητήρας της ευρωπαϊκής ανάπτυξης.
Σε μια εποχή όπου ο ψηφιακός κόσμος αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι της καθημερινότητάς μας, οι κυβερνοαπειλές αυξάνονται και εξελίσσονται με εντυπωσιακούς ρυθμούς. Η Διεύθυνση Δίωξης Κυβερνοεγκλήματος (ΔΙΔΙΚ) της Ελληνικής Αστυνομίας βρίσκεται στην πρώτη γραμμή αυτής της μάχης, προστατεύοντας πολίτες και επιχειρήσεις. Το ΑΠΕ-ΜΠΕ μίλησε με τον διευθυντή της Υπηρεσίας, Ταξίαρχο Βασίλη Μπερτάνο, ο οποίος μας παρουσίασε μια πλήρη εικόνα των σύγχρονων προκλήσεων.
Πρωταρχικός σκοπός της Διεύθυνσης Δίωξης Κυβερνοεγκλήματος είναι η πρόληψη, έρευνα και αντιμετώπιση εγκλημάτων που διαπράττονται στο διαδίκτυο. Ωστόσο, όπως τόνισε ο κ. Μπερτάνος πολλές φορές η ΔΙΔΙΚ καλείται να παρέχει συνδρομή και σε έρευνες για υποθέσεις, που πραγματοποιούν άλλες υπηρεσίες της ΕΛΑΣ, όπως εξαφανίσεις ατόμων, αυτοκτονίες, συκοφαντικές δυσφημίσεις.
Παράλληλα, οι υποθέσεις που χειρίζεται η ΔΙΔΙΚ συνεχώς αυξάνονται και θα συνεχίσουν να αυξάνονται καθώς, όπως τόνισε ο κ. Μπερτάνος, τα περισσότερα εγκλήματα πλέον «περνάνε» μέσω του διαδικτύου, επισημαίνοντας χαρακτηριστικά ότι ναρκωτικά και όπλα πωλούνται και στο διαδίκτυο, ενώ πολλοί άνθρωποι συνεννοούνται για εγκληματικές πράξεις μέσω διαδικτύου ή ηλεκτρονικών εφαρμογών.
Τα παραπάνω επιβεβαιώνονται και από τα στοιχεία της υπηρεσίας, σύμφωνα με τα οποία από τις 3.120 υποθέσεις το 2017, το 2024 ο αριθμός έφτασε τις 13.379. Μάλιστα, όπως μας επισήμανε ο κ. Μπερτάνος, για το 2025 οι υποθέσεις έχουν ήδη ξεπεράσει τις 15.000.
Στην κορυφή οι διαδικτυακές απάτες
Αναφορικά με τα συχνότερα είδη κυβερνοεγκλημάτων που αντιμετωπίζει η ΔΙΔΙΚ τα τελευταία χρόνια, αυτά, σύμφωνα με τον Ταξίαρχο της ΕΛΑΣ, είναι κυρίως οι διαδικτυακές απάτες. Στην κορυφή βρίσκεται το phishing, ή ηλεκτρονικό ψάρεμα, όπου οι απατεώνες προσπαθούν να αποσπάσουν προσωπικά δεδομένα, όπως κωδικούς πρόσβασης σε τραπεζικούς λογαριασμούς και αριθμούς τραπεζικών καρτών ή άλλα ευαίσθητα στοιχεία. Αυτό το επιτυγχάνουν συνήθως μέσω παραπλανητικών email, μηνυμάτων SMS ή άλλων διαδικτυακών επικοινωνιών που προσποιούνται ότι προέρχονται από αξιόπιστες πηγές.
Μια πολύ διαδεδομένη τέτοιου είδους απάτη είναι το τελευταίο διάστημα, όπως σημείωσε ο κ. Μπερτάνος, η αποστολή αληθοφανών ηλεκτρονικών μηνυμάτων, τα οποία φαίνονται ότι στάλθηκαν από υπηρεσίες του Δημοσίου όπως η ΑΑΔΕ, όπου παραπλανούν τους πολίτες ότι δήθεν δικαιούνται επιστροφή φόρου ή κάποιο άλλο επίδομα.
Πώς μπορούν να προστατεύονται οι πολίτες
Σύμφωνα με την ΔΙΔΙΚ, πρέπει να είμαστε ιδιαίτερα προσεκτικοί αν ένα μήνυμα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου από «οργανισμό» μάς ζητά ευαίσθητες πληροφορίες όπως π.χ. τον κωδικό πρόσβασης. Επίσης, πρέπει να υπάρχει αυξημένη προσοχή σε μηνύματα που ζητούν ευαίσθητες πληροφορίες, όπως κωδικούς πρόσβασης. Επιπλέον, συστήνεται η χρήση της μεθόδου SLAM (Sender-Link-Attachment-Message) για τον εντοπισμό ύποπτων μηνυμάτων phishing. Συγκεκριμένα πρέπει να ελέγχουμε προσεκτικά τη διεύθυνση email του αποστολέα ( Sender) για τυχόν ορθογραφικά λάθη ή αποκλίσεις από την επίσημη διεύθυνση μιας εταιρείας. Να ελέγχουμε τον σύνδεσμο (Link) πριν κάνουμε κλικ πάνω του. Να είμαστε ιδιαίτερα προσεκτικοί με τα συνημμένα αρχεία (Attachment), ειδικά αν το email είναι απροσδόκητο ή από άγνωστους ή αναξιόπιστους αποστολείς, καθώς μπορεί να περιέχουν κακόβουλο λογισμικό. Τέλος να αναλύουμε το περιεχόμενο του μηνύματος (Message), προσέχοντας για επείγοντα ή απειλητικά μηνύματα, γραμματικά λάθη, ασυνήθιστες απαιτήσεις ή προσφορές που ακούγονται πολύ καλές για να είναι αληθινές.
Επενδυτικές απάτες
Ένα άλλο φαινόμενο που είναι σε έξαρση είναι οι επενδυτικές απάτες, οι οποίες σύμφωνα με τον διευθυντή της ΔΙΔΙΚ, είναι νούμερο ένα από πλευράς χρημάτων που χάνουν οι πολίτες. Όπως τόνισε ο κ. Μπερτάνος, δυστυχώς, αρκετοί παρακινούμενοι από την υπόσχεση του γρήγορου κέρδους πείθονται εύκολα και χάνουν μεγάλα ποσά. Οι απάτες αυτές τις περισσότερες φορές, όπως είπε, αφορούν επενδύσεις σε κρυπτονομίσματα.
Στις απάτες αυτές οι επιτήδειοι δημιουργούν πλατφόρμες όπου προσελκύουν θύματα μέσω διαφημίσεων ή τα προσεγγίζουν στοχευμένα. Εκεί, το θύμα αρχικά καλείται να καταθέσει ένα μικρό ποσό στην πλατφόρμα, όπου το πρώτο διάστημα βλέπει πως του δίνει μια αξιοσέβαστη απόδοση. Στη συνέχεια οι επιτήδειοι με έντεχνους τρόπους πείθουν το θύμα να προχωρήσει σε όλο και μεγαλύτερη επένδυση μέχρι να του αποσπάσουν όσα περισσότερα χρήματα μπορούν και στη συνέχεια εξαφανίζονται. Σε απάτες τέτοιου είδους, όπως μας είπε ο κ. Μπερτάνος, υπάρχουν και θύματα που έχουν οικονομικές γνώσεις, όπως τραπεζικοί και επιχειρηματίες, οι οποίοι έχουν χάσει ποσά και άνω του ενός εκατομμυρίου ευρώ.
Μια ακόμα απάτη που σημειώνεται το τελευταίο διάστημα είναι η «CEO Fraud». Σε αυτή, οι απατεώνες μέσω της τεχνητής νοημοσύνης αντιγράφουν την φωνή ενός επιχειρηματία, προϊσταμένου, ή κάποιου διευθυντή επιχείρησης και δίνουν εντολές σε λογιστήρια ή τραπεζικά υποκαταστήματα να προχωρήσουν άμεσα σε μεταφορές χρημάτων σε δικούς τους λογαριασμούς ή στην εξόφληση πλαστών τιμολογίων. Μάλιστα, όπως τόνισε ο Ταξίαρχος της ΕΛΑΣ, η ΔΙΔΙΚ πρόσφατα κατάφερε και απέτρεψε την τελευταία στιγμή μια τέτοια απάτη όπου οι επιτήδειοι παραλίγο να αποσπάσουν με αυτό τον τρόπο από έναν επιχειρηματία 6,7 εκατομμύρια ευρώ.
Ακόμα η ΔΙΔΙΚ καλείται να διερευνήσει υποθέσεις ransomware όπου οι κυβερνοεγκληματίες μέσω κακόβουλου λογισμικού κρυπτογραφούν τα αρχεία ενός χρήστη και στη συνέχεια απαιτούν την καταβολή λύτρων προκειμένου να δώσουν το κλειδί αποκρυπτογράφησης των αρχείων του.
Θύματα οι ανήλικοι – Μέτρα προστασίας
Παράλληλα, η Δίωξη Κυβερνοεγκλήματος καλείται συχνά να αντιμετωπίσει περιστατικά όπως σεξουαλική εκμετάλλευση ανηλίκων, παιδική πορνογραφία, σεξουαλικό εκβιασμό ή διαδικτυακό εκφοβισμό (cyberbullying), η εκδικητική πορνογραφία (revenge porn). Σε ό,τι αφορά τα αδικήματα που αφορούν ανήλικους, ο κ. Μπερτάνος σημείωσε ότι αρκετές ηλεκτρονικές πλατφόρμες παιχνιδιών, όπου οι παίκτες μπορούν να ανταλλάσσουν αρχεία μεταξύ τους, κρύβουν κινδύνους καθώς σε αυτές συμμετέχουν και πολλοί ενήλικοι. Αυτοί παριστάνουν τα παιδιά και προσπαθούν με υπομονή και επιμονή να κερδίσουν την εμπιστοσύνη των ανηλίκων προκειμένου να τους εκμεταλλευτούν.
Για την προστασία των παιδιών, ο διευθυντής της ΔΙΔΙΚ προτρέπει τους γονείς να μιλούν ανοιχτά στα παιδιά για τους κινδύνους του διαδικτύου, να παρατηρούν τυχόν ώρες απομόνωσης μπροστά στον υπολογιστή, να θέτουν γονικούς ελέγχους, να γνωρίζουν τις πλατφόρμες και τις εφαρμογές που χρησιμοποιούν και να ορίζουν κανόνες σχετικά με τον χρόνο οθόνης.
Επιπρόσθετα τα παιδιά και οι νέοι μπορούν να εγκαταστήσουν στο κινητό τους την εφαρμογή «safe youth» , που παρέχει ενημέρωση και προστασία και μπορεί μέσω αυτής να επικοινωνήσουν άμεσα με την ΕΛΑΣ σε περίπτωση κινδύνου.
Ο κ. Μπερτάνος συμβουλεύει όσους υφίστανται σεξουαλικό εκβιασμό (sextortion) να απευθύνονται άμεσα στη ΔΙΔΙΚ και να μην υποκύπτουν, καθώς -όπως τόνισε- οι εκβιαστές συνεχίζουν να ζητούν χρήματα όσο το θύμα ανταποκρίνεται.
Σημαντικές επιτυχίες είχε πρόσφaτα η ΔΙΔΙΚ, σύμφωνα με τον κ. Μπερτάνο, και στην αντιμετώπιση της τηλεοπτικής «πειρατείας» όπου σε συνεργασία με παρόχους συνδρομητικών καναλιών κατάφεραν να εξαρθρώσουν δύο κυκλώματα μεγάλης κλίμακας.
Ιδιαίτερη βαρύτητα δίνεται από την ΔΙΔΙΚ, όπως σημείωσε ο διευθυντής της, στην οpen source intelligence (OSINT) δηλαδή την συλλογή και ανάλυση πληροφοριών από δημόσια διαθέσιμες πηγές, οι οποίες περιλαμβάνουν μέσα κοινωνικής δικτύωσης, ιστότοπους, φόρουμ, βίντεο.
Μέσα από την οpen source intelligence, η ΔΙΔΙΚ προσπαθεί να εντοπίσει την ολοένα και αυξανόμενη δραστηριότητα αυτοματοποιημένων ψεύτικων λογαριασμών (bots) κυρίως στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, που αποσκοπούν στη χειραγώγηση της κοινής γνώμης, τη διασπορά ψευδών ειδήσεων και την αλλοίωση της δημόσιας συζήτησης.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα δράσης bots σημειώθηκε πρόσφατα στην Ρουμανία, όπου για το λόγο αυτό ακυρώθηκαν οι προεδρικές εκλογές. Μάλιστα, όπως επισήμανε ο κ. Μπερτάνος, έχει διαπιστωθεί ότι έχουν σημειωθεί και στη χώρα μας «επιθέσεις» από bots.
Συνεργασία με διεθνείς οργανισμούς
Η συνεργασία με διεθνείς οργανισμούς και άλλες χώρες είναι απαραίτητη για την αντιμετώπιση του κυβερνοεγκλήματος. Καμία χώρα δεν μπορεί να το αντιμετωπίσει μόνη της, καθώς οι δράστες μπορούν να επιχειρούν από οποιοδήποτε σημείο του κόσμου. Για αυτό η ΔΙΔΙΚ συμμετέχει σε ευρωπαϊκές και διεθνείς επιχειρήσεις και έχει αναπτύξει άμεσους διαύλους επικοινωνίας με τις μεγαλύτερες πλατφόρμες παγκοσμίως, καθώς και με παρόχους υπηρεσιών διαδικτύου εντός και εκτός Ελλάδας.
Για το λόγο αυτό, η ΔΙΔΙΚ συμμετέχει σε ευρωπαϊκές και διεθνείς επιχειρήσεις ενώ έχει αναπτύξει κανάλια απ’ ευθείας επικοινωνίας με τις μεγαλύτερες πλατφόρμες στον κόσμο αλλά και με τους παρόχους υπηρεσιών διαδικτύου εντός και εκτός Ελλάδας.
Τρόποι επικοινωνίας με τη Διεύθυνση Δίωξης Κυβερνοεγκλήματος
Οι πολίτες μπορούν να επικοινωνούν, ανώνυμα ή επώνυμα, με τη Διεύθυνση Δίωξης Κυβερνοεγκλήματος, 24ωρες το 24ωρο και 365 μέρες το χρόνο, προκειμένου να παρέχουν πληροφορίες ή να καταγγέλλουν παράνομες ή επίμεμπτες πράξεις ή δραστηριότητες που τελούνται μέσω διαδικτύου, στα ακόλουθα στοιχεία επικοινωνίας:
-Τηλεφωνικά: 11188
-Στέλνοντας e-mail στο: ccu@cybercrimeunit.gov.gr
-Μέσω twitter:@CyberAlertGR
-Μέσω του gov.gr στην ενότητα Πολίτης και Καθημερινότητα/ Καταγγελίες / Καταγγελίες για εγκλήματα κυβερνοχώρου
-Μέσω της εφαρμογής (application) για έξυπνα τηλέφωνα (smart phones): CYBERΚΙD
Παράλληλα, όπως τόνισε ο κ. Μπερτανος στον ιστότοπο της υπηρεσίας cyberalert.gr οι πολίτες μπορούν να ενημερωθούν για τις πιο διαδεδομένες απάτες που γίνονται μέσω του διαδικτύου, για τον τρόπο λειτουργίας (modus operandi) των κυβερνοεγκληματιών καθώς και οδηγίες για το τι πρέπει να κάνουν σε περίπτωση που πέσουν θύματα κυβερνοεγκλήματος.
Τέλος, ιδιαίτερη βαρύτητα δίνει η Διεύθυνση Δίωξης Κυβερνοεγκλήματος και στην ενημέρωση των πολιτών και για το λόγο αυτό συχνά «τρέχει» στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης καμπάνιες ενημέρωσης ενώ, όπως μας επεσήμανε ο κ. Μπερτάνος, το 2024 η υπηρεσία διοργάνωσε ή συμμετείχε σε 827 ενημερωτικές εκδηλώσεις και διαλέξεις στην Ελλάδα και στο εξωτερικό, όπου ενημερώθηκαν περίπου 130 χιλιάδες πολίτες.
Χρησιμοποιούμε cookies για να σας προσφέρουμε την καλύτερη δυνατή εμπειρία στη σελίδα μας. Εάν συνεχίσετε να χρησιμοποιείτε τη σελίδα, θα υποθέσουμε πως είστε ικανοποιημένοι με αυτό.
