Η Καίτη Χωματά έμελε να είναι η φωνή που σηματοδότησε το μουσικό ρεύμα του Νέου κύματος, με την εύθραυστη, εκφραστική και γεμάτη «χρώματα» φωνή της. Γεννήθηκε στην Αθήνα στις 24 Οκτωβρίου 1946. Κι έφυγε για τους ουρανούς, πάλι 24 Οκτωβρίου του 2010.
Γράφει ο Νίκος Γ. Σακελλαρόπουλος
Η Χωματά, σχεδόν από τα παιδικά της χρόνια ασχολήθηκε με τον κλασικό χορό. Κάπου στα τελειώματα της εφηβείας της, βρήκε καταφύγιο για τα όνειρά της στη μουσική και το τραγούδι. Τυχαία, με μια παρέα φίλων της, βρέθηκε στο, τότε, Εθνικό Ίδρυμα Ραδιοφωνίας, στην εκπομπή που έκανε ο Γιώργος Οικονομίδης για την ανεύρεση νέων ταλέντων.
Την ίδια ημέρα, την ίδια ώρα, ήταν περαστικός από εκεί ο Γιώργος Παπαστεφάνου. Παραγωγός στο ραδιόφωνο, στιχουργός και πρωτίστως αδελφικός φίλος του Γιάννη Σπανού που μόλις είχε γυρίσει από τη Γαλλία κι αναζητούσε νέες φωνές για να στηρίξουν ένα νέο μουσικό ρεύμα. Το Νέο κύμα. Το οποίο κινούνταν ανάμεσα στο λαϊκό και στο έντεχνο τραγούδι, με λιτές ενορχηστρώσεις (πολλές φορές μόνο με μια κιθάρα) κι ερμηνείες.
Ο Παπαστεφάνου, πήρε τη Χωματά από το χέρι και την πήγε στον Σπανό. Εκείνος, με τη γνωστή του ανθρώπινη γλυκύτητα την υποδέχθηκε, την έκανε να νιώσει όμορφα και να χαλαρώσει.Κι ύστερα, κάθισε μπροστά στο πιάνο του. «Πάμε, τώρα, να πούμε όσα τραγούδια θέλεις», της είπε…
Ο Σπανός δεν χρειάστηκε ν’ ακούσει περισσότερο από ένα κουπλέ κι ένα ρεφραίν. Κι η απόφαση ελήφθη εν ριπή οφθαλμού. «Θα γίνεις η μούσα μου!»… Την πήγε στον Πατσιφά, ιδιοκτήτη και παραγωγό της LYRA, που στέγασε κατά κύριο το Νέο Κύμα. Κι εκείνος υποκλίθηκε στη φωνή της. Και την ομορφιά της.
Αμέσως, ο Σπανός της δίνει το πρώτο τραγούδι, που έμελε να σηματοδοτήσει την απαρχή του Νέου Κύματος. «Μια αγάπη για το καλοκαίρι». Κι όλα αλλάζουν και παίρνουν τον δρόμο τους. Όχι μόνο για την Καίτη Χωματά αλλά και για τον τρόπο διασκέδασης –ακρόασης του τραγουδιού και της μουσικής. Το Νέο Κύμα αγκαλιάζεται από τους νέους (κυρίως) της εποχής κι η Πλάκα γίνεται το επίκεντρο με το άνοιγμα των θρυλικών μπουάτ.
Εκεί στην Πλάκα, όλη η Αθήνα κι όλη η Ελλάδα μαθαίνει την Καίτη Χωματά.
Εκεί συναντιούνται μουσικά ρεύματα και φιλόδοξοι άνθρωποι που γίνονται παρέα κι επεμβαίνουν καταλυτικά στα μουσικά δρώμενα του τόπου. Εκεί η Χωματά (1966) συναντά τον Διονύση Σαββόπουλο, που μόλις έχει έρθει στην Αθήνα από τη Θεσσαλονίκη. Στη μπουάτ «Παράγκα», στην οδό Κέκροπος.
Όπου κοιτάζω και κοιτάζεις όλη η Ελλάδα ατέλειωτη παράγκα.. Κι ύστερα… Μια αγάπη για το καλοκαίρι… Να διώξω τα σύννεφα να γίνω αστέρι…
Λεπτομέρεια: Την πουάτ «Παράγκα» την είχε ανοίξει ο ηθοποιός Βασίλης Μαυρομάτης, που έγινε ο πρώτος σύζυγος της.
Την επόμενη χρονιά (1967), γνωρίζει τον Μιχάλη Βιολάρη στη μπουάτ «Αυλαία».
Συνεργάζονται και κτίζουν μια φιλία δυνατή και φυσικά το υπέροχο «Άσπρα καράβια τα όνειρά μας». Γίνονται αυτοκόλλητοι. Όπου ακούς Χωματά, υπάρχει και Βιολάρης. Κι όπου υπάρχει Βιολάρης, υπάρχει και Χωματά. Με την Πόπη Αστεριάδη ν’ ακολουθεί συχνά πυκνά.
Ο Σπανός βάζει σε όλες του τις ανθολογίες τη φωνή της Χωματά, ενώ συνεργάζεται με τους σημαντικότερους συνθέτες της εποχής. Τον Νίκο Μαμαγκάκη, τον Βασίλη Κούμπη, τον Νίκο Δανίκα, τον Γιώργο Κριμιζάκη, τον Χρήστο Λεοντή, την Ηλέκτρα Παπακώστα.
Τραγουδά και Θεοδωράκη. Και Χατζιδάκι. Και Ξαρχάκο. Σε δεύτερες εκτελέσεις με την προτροπή του Πατσιφά.
Το 1969, πρωταγωνιστεί στην ταινία «Σκιές στην Άμμο», του Βασίλη Μαυρομάτη. Σε σενάριο του Ιάκωβου Καμπανέλη και μουσική του Γιάννη Σπανού. Συμπρωταγωνιστής της, ποιος άλλος, ο Μιχάλης Βιολάρης. Εκεί ακούγονται για πρώτη φορά τραγούδια που τους ακολούθησαν και θα τους ακολουθούν εσαεί. «Η μπαλάντα της Καίτης», «Μαυρομαλούσα κοπελιά», «Βάρκα χωρίς πανιά».
Στο απόγειο της πορείας και της επιτυχίας της, κτυπά την πόρτα της ο καρκίνος. Πορεύτηκε μαζί του σχεδόν 30 χρόνια. Λύγισε ανήμερα των γενεθλίων της, το 2010. Μα άφησε πίσω της ισχυρότατες μουσικές παρακαταθήκες, 200 τραγούδια, μνήμες από μια ολόκληρη εποχή που και η ίδια σηματοδότησε και φυσικά την ανείπωτη ομορφιά και σεμνότητά της…
Θυμίζω δέκα σπουδαία τραγούδια που ερμήνευσε:
Μια αγάπη για το καλοκαίρι, Μουσική: Γιάννης Σπανός. Στίχοι: Γιώργος Παπαστεφάνου
Κι αν σ’ αγαπώ δεν σ’ ορίζω, Μουσική: Γιάννης Σπανός, Στίχοι: Γιώργος Παπαστεφάνου
Να διώξω τα σύννεφα, Μουσική: Ηλέκτρα Παπακώστα, Στίχοι: Άκος Δασκαλόπουλος
Άσπρα Καράβια, Μουσική: Γιάννης Σπανός. Στίχοι: Σωτήρης Σκίπης Ντουέτο με τον Μιχάλη Βιολάρη.
Το Χριστινάκι, Μουσική: Γιάννης Σπανός, Στίχοι: Βασίλης Ρώτας.
Στον ουρανό είναι ένα αστέρι, Μουσική: Γιάννης Σπανός, Στίχοι: Αλέκος Σακελλάριος
Μαυρομαλλούσα κοπελιά, Μουσική: Γιάννης Σπανός, Στίχοι: Κώστας Κωτούλας, Ντουέτο με τον Μιχάλη Βιολάρη.
Τα καραβάκια, Μουσική: Βασίλης Κουμπής, Στίχοι: Κώστας Γεωργουσόπουλος
Μια φυσαρμόνικα, Μουσική: Γιάννης Σπανός, Στίχοι: Κώστας Γεωργουσόπουλος
Μικρό ταξίδι στο γιαλό, Μουσική: Γιάννης Σπανός, Στίχοι: Γιώργος Παπαστεφάνου
