Και όμως μπορείτε αρκεί να του μάθετε πως θα αντιδρά σωστά.
Πολλές φορές αναγκαζόμαστε, είτε εξαιτίας μιας παιδικής αρρώστιας, είτε εξαιτίας μιας μέρας με άσχημο καιρό, ακόμα και εξαιτίας ενός απροσδόκητου ραντεβού, να πρέπει να αφήσουμε ένα παιδί μόνο στο σπίτι.
Είναι φυσικό για τους γονείς να είναι λίγο ανήσυχοι, αφήνοντας τα παιδιά χωρίς επίβλεψη. Μπορείτε όμως να νιώσετε έτοιμοι και σίγουροι, με κάποιο σχεδιασμό και μια-δυο δοκιμές. Το να μείνει ένα παιδί μόνο, αν το χειριστείτε καλά, μπορεί να είναι μια θετική εμπειρία για το παιδί σας, καθώς θα το βοηθήσετε να αποκτήσει αυτοπεποίθηση και να νιώσει μια αίσθηση ελευθερίας.
Βέβαια δεν τίθεται συζήτηση για παιδιά κάτω των οκτώ ετών. Κάθε παιδί είναι διαφορετικό σίγουρα, αλλά σε αυτή την ηλικία, τα περισσότερα παιδιά δεν έχουν την ωριμότητα και τις δεξιότητες για να αντιμετωπίζουν καταστάσεις έκτακτης ανάγκης και καλό είναι να μην μένουν ποτέ μόνα στο σπίτι.
Τι γίνεται όμως με τα παιδιά μέσης σχολικής ηλικίας, αν είναι έκτακτη ανάγκη να φύγετε; Είναι πραγματικά δύσκολο αυτό για εσάς ως γονείς, αλλά μπορεί να γίνει, αν το κάνετε προσεκτικά και φυσικά αν έχετε παιδί πάνω από τα οκτώ.
Πρώτα από όλα όμως, να μάθετε πώς νιώθει το παιδί σας στην ιδέα να το αφήσετε κάποια στιγμή μόνο του. Πολλές φορές, παρόλο που τα παιδιά λένε πως δεν έχουν θέμα, αυτό προκύπτει με το να κλείσετε την πόρτα πίσω σας. Τότε ξεκινούν οι κλήσεις στο κινητό. Το παιδί δεν μπορεί να ησυχάσει, αλλά δυστυχώς ούτε και εσείς. Αν το παιδί δεν μπορεί να το κάνει, δεν είναι έτοιμο να μείνει μόνο του.
ΤΙ ΜΠΟΡΕΊΤΕ ΝΑ ΚΆΝΕΤΕ όμως αν πάρετε θετική απάντηση του τύπου “Γιούχου.. Ναι μπορώ σίγουρα!!!”;
Πρώτα από όλα προέχει η ασφάλεια του παιδιού σας. Σκεφτείτε την περιοχή όπου ζείτε. Υπάρχουν γείτονες γύρω από το σπίτι σας που γνωρίζετε καλά και που εμπιστεύεστε για να βοηθήσουν το παιδί σας σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης ή είναι ως επί το πλείστων ξένοι; Ζείτε σε ένα πολυσύχναστο δρόμο ή μήπως είναι μια ήσυχη περιοχή; Υπάρχει έντονη εγκληματικότητα στην περιοχή σας ή όχι; Αυτά είναι τα πρώτα που θα πρέπει να δείτε αν παραστεί ανάγκη να φύγετε ξαφνικά.
Αν έχετε απαντήσει αρνητικά στις περισσότερες από αυτές τις ερωτήσεις, καλύτερα να ακυρώσετε το ραντεβού σας ή να μην πάτε όσο σημαντικό και αν είναι αυτό που προέκυψε, τουλάχιστον μέχρι να υπάρχει ασφάλεια για το παιδί και αυτό μπορεί να συμβεί μόνο αν είναι κάποιος κοντά του.
Είναι επίσης σημαντικό να εξεταστεί πώς το παιδί σας χειρίζεται διάφορες καταστάσεις. Εδώ είναι μερικές ερωτήσεις για να σκεφτείτε.
Μήπως το παιδί σας δείχνει ήδη σημάδια της ευθύνης με πράγματα όπως εργασίες, δουλειές του σπιτιού, και ακολουθώντας τις οδηγίες;
Πώς το παιδί σας χειρίζεται απρόσμενες καταστάσεις; Πόσο ήρεμο μένει όταν τα πράγματα δεν πάνε όπως τα έχετε ή τα έχει προγραμματίσει;
Το παιδί σας κατανοεί και ακολουθεί κανόνες;
Μπορεί το παιδί σας να καταλάβει και να ακολουθήσει τα μέτρα ασφαλείας;
Παίρνει το παιδί σας υπεύθυνες αποφάσεις ;
Του έχετε διδάξει και του έχετε μάθει πως στο τάδε συρτάρι υπάρχουν όλα τα τηλέφωνα έκτακτης ανάγκης ακόμα και της Αστυνομίας, Πυροσβεστικής και ΕΚΑΒ;
Γνωρίζει τι πρέπει να κάνει σε περίπτωση που κάποιος άγνωστος χτυπήσει το κουδούνι;
Αν το παιδί σας σε πολλά που ανέφερα δεν τα καταφέρνει, χρειάζεται περισσότερος χρόνος για να μείνει μόνο του. Αν πάλι πολλά από αυτά βλέπετε να τα ακολουθεί, τότε ξεκινήστε το πρόγραμμα «ΣΠΙΤΙ ΜΟΝΟΣ /Η ΜΟΥ».
Ετοιμάστε μια μικρή τσάντα με βασικά εργαλεία που μπορεί να χρειαστεί. Π.χ. ένα φακό, μια σφυρίχτρα και δείξτε του το κάθε ένα και εξηγείστε το λόγο που το έχετε βάλει στην τσάντα.
Δείτε μαζί εκπαιδευτικά βίντεο που περιλαμβάνουν οδηγίες π.χ. για περίπτωση σεισμού ή για περίπτωση φωτιάς.
Αφού συζητήσετε τις οδηγίες, δείξτε του τα ασφαλή σημεία που μπορεί να κρυφτεί και πώς μπορεί να προφυλαχτεί. Στο τέλος κάντε μαζί με το παιδί σας μια προσομοίωση περίπτωσης έκτακτης ανάγκης. Αυτό θα το βοηθήσει να νιώσει ασφάλεια σε τυχόν λάθη του. Καλό θα είναι να κάνετε μία κάθε φορά και αν μπορείτε τουλάχιστον μία φορά το μήνα.
Αφού έχετε πειστεί ότι το παιδί γνωρίζει όσα προανέφερα και λειτουργεί ψύχραιμα, το επόμενο βήμα είναι να δημιουργήσετε εικονικές στιγμές έκτακτης ανάγκης. Π.χ. κάποιος ξένος χτυπάει το κουδούνι σας. Ζητάτε από το παιδί να πράξει. Αν δείτε λάθη, εντοπίστε τα και συζητήστε τα ξανά.
Μετά από αυτές τις εικονικές περιπτώσεις, πηγαίνετε για λίγα λεπτά στη διπλανή φίλη ή γειτόνισσά σας -αν μένετε σε πολυκατοικία- ή σε μια φίλη απέναντι ή δίπλα από το σπίτι σας -αν μένετε σε μονοκατοικία- έχοντας πει στο παιδί ότι θα είστε δίπλα ή απέναντι αλλά θα πρέπει να λειτουργήσει όπως τα έχετε ιεραρχήσει.
Παραμένετε την πρώτη φορά 10 λεπτά και τις επόμενες για 5 λεπτά παραπάνω από την προηγούμενη φορά και λειτουργήστε με τον ίδιο τρόπο.
Τέλος και ίσως το πιο δύσκολο, είναι να δημιουργήσετε μια εικονική κατάσταση που θα την ξέρετε μόνο εσείς και όχι το παιδί. Βάλτε κάποιο γνωστό σας ή φίλο σας που δεν ξέρει το παιδί να πάει στο σπίτι ΚΑΙ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΤΕ ΤΗΝ ΑΝΤΙΔΡΑΣΗ του. Αν δείτε να αντιδρά διαφορετικά από ότι του μάθατε, τότε το παιδί δεν είναι έτοιμο και πρέπει να επαναλάβετε όλα τα στάδια από την αρχή.
Αν όμως το παιδί σας αντιδράσει έτσι όπως το διδάξατε, έχει αποκτήσει πλέον αυτοπεποίθηση και έχει εξοικειωθεί, οπότε δεν έχετε να φοβάστε κάτι, αν παραμείνει για λίγο μόνο του ..
Σημασία έχει πάνω από όλα να υπάρχει ασφάλεια και να του έχετε διδάξει σωστά τι πρέπει να κάνει. Αυτό δεν είναι εύκολο μάθημα. Χρειάζεται χρόνο, τρόπο και φυσικά κανόνες, που πέρα από τα αυτονόητα (δεν ανοίγουμε σε ξένους, δεν μιλάμε στον υπολογιστή και δεν δίνουμε στοιχεία ότι είμαστε μόνοι μας σπίτι, τα σημαντικά τηλέφωνα είναι μόνο για έκτακτη ανάγκη, κλπ) μπορείτε να θέσετε και άλλους κανόνες ανάλογα με το τί θεωρείτε εσείς σημαντικά και πρέπει να ελέγχει το παιδί.
ΠΟΤΕ ΛΟΙΠΟΝ ΜΟΝΟ ΤΟ ΠΑΙΔΙ ΧΩΡΙΣ ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΣΙΑ. ΞΕΚΙΝΗΣΤΕ ΑΠΟ ΣΗΜΕΡΑ ΝΑ ΤΟΥ ΜΑΘΕΤΕ ΟΣΑ ΠΡΕΠΕΙ.
Κάτι αντίστοιχο κάνετε και για τις περιπτώσεις έξω από το σπίτι. Βάλτε κάποιον φίλο σας ή γνωστό σας τον οποίο δεν ξέρει το παιδί, να το προσεγγίσει με διάφορους τρόπους και παρατηρείστε τις αντιδράσεις του παιδιού. Εντοπίστε προβλήματα και συμπεριφορές που δεν πιστεύατε πως θα δείτε και συζητείστε ξανά και ξανά μαζί του.
Μάθετέ το να βρίσκεται πάντα με παρέα όταν βγαίνει έξω.
Να μην απομονώνεται σε μοναχικούς δρόμους παίζοντας.
Να μην κρύβεται σε σκοτεινές γωνιές παίζοντας πχ κρυφτό κλπ.
Η θεωρία απέχει πολύ από την πράξη και πρέπει να βεβαιωθείτε πως το παιδί σας μπορεί να αντιμετωπίσει τους κινδύνους. Αυτό μπορείτε να το πετύχετε μόνο με τη βιωματική μάθηση. Να ζήσει το παιδί κάποια πράγματα σε ελεγχόμενο περιβάλλον χωρίς βέβαια να τραυματιστεί ψυχολογικά, ώστε να καταστεί ικανό να αντιμετωπίζει τους κινδύνους.
