Ομιλία Κώστα Σκανδαλίδη, Κοινοβουλευτικού Εκπροσώπου Κινήματος Αλλαγής για το νομοσχέδιο του Υπουργείου Εργασίας
Μέσα από το σχέδιο νόμου καταφέρνετε καίριο πλήγμα:
*Στο Δικαίωμα στην Εργασία και την Απασχόληση που δεν αποτελεί πλέον επιλογή του πολίτη αλλά του εργοδότη, όταν αυτός μπορεί να του το αφαιρέσει οποιαδήποτε στιγμή και για οποιοδήποτε αυθαίρετο λόγο.
*Στο Δικαίωμα στη συλλογική διεκδίκηση και εκπροσώπηση των εργαζομένων, όταν τους αφαιρείτε κάθε δυνατότητα συλλογικής διαπραγμάτευσης.
*Στο Δικαίωμα στην προσωπική διαχείριση του ελεύθερου χρόνου, όταν η οργάνωσή του εξαρτάται αποκλειστικά από τις ορέξεις και τα συμφέροντα της επιχείρησης.
Κύριε Υπουργέ, ο νόμος προσβάλλει το Δικαίωμα στην Αξιοπρέπεια γενικότερα και στην αξιοπρεπή διαβίωση κάθε εργαζομένου.
Με αυτά που προτείνετε και θέλετε ετσιθελικά να επιβάλλετε με ευκολία μπορεί να διακρίνει κάποιος την ενδόμυχη πίστη και προσωπική σας πεποίθηση:
«Μια χαρά θα ήταν η ζωή στην Κυβέρνησή μας χωρίς αναχρονιστικά συνδικάτα, χωρίς ανεπιθύμητα οκτάωρα, χωρίς αντεθνικά δικαιώματα απεργίας άρα και χωρίς την ηθική απαξία να βαραίνει τους απεργοσπάστες, χωρίς Κυριακή αργία, και φυσικά, χωρίς συλλογικές συμβάσεις εργασίας που είναι τόσο αντιπαραγωγικές. Ο καθένας μόνος του. Έτσι είναι το σωστό».
Αυτό είναι το μεταρρυθμιστικό σας όραμα. Αποκαλείτε μεταρρύθμιση για τα καλά που θα μας βρουν, αν υποκύψουμε στο παιδονομικό σας κάλεσμα. Αποκαλείτε αντι-μεταρρυθμιστές όσους αντιστέκονται σε αυτήν την ιδεοληψία σας. Όσοι επιμένουν ότι τα συνδικάτα δεν είναι εσμός τεμπέληδων, το απεργιακό δικαίωμα δεν είναι αντικοινωνική στάση, οι συλλογικές συμβάσεις εργασίας δεν είναι αναχρονισμός.
Η συγκυρία, δυστυχώς, σας ευνοεί. Εκμεταλλεύεστε την αδυναμία να βγουν στο δρόμο μέσα στις καταθλιπτικές συνθήκες της πανδημίας εκατοντάδες χιλιάδες εργαζόμενοι. Εκμεταλλεύεστε την ολιγάρκεια των συνδικαλιστικών ηγεσιών που νιώθουν ικανοποιημένες με την παρουσία μερικών χιλιάδων που έστω κι έτσι στη σημερινή συγκυρία είναι επιτυχία.
Εκμεταλλεύεστε την αδυναμία των θεσμικών οργάνων να ξεπεράσουν τις μάχες χαρακωμάτων. Να αμύνονται μόνο για τα κεκτημένα και να σας δίνουν το δικαίωμα να χτυπήσετε την δήθεν γάγγραινα του «διεκδικητισμού». Καταργώντας στην ουσία τα δικαιώματα.
Συγκυριακά πάντοτε πατάτε στο λεγόμενο δημόσιο αίσθημα εναντίον του κακώς εννοούμενου συνδικαλισμού.
Βάζετε στο στόχαστρο κάθε συλλογική δράση. Αποθεώνετε τον παθητικό ιδιώτη. Απεχθάνεστε τον συμμέτοχο πολίτη που παρισφρύει στις δουλειές σας:
*Πως θα μοιράσετε την πλούσια πίτα που σας έλαχε.
*Ποιοι θα κερδίσουν από τη διάλυση της αγοράς εργασίας.
*Πως θα οδηγήσετε στην «κινεζοποίηση» των εργαζομένων.
Αγνοείτε, όμως, ένα κανόνα χωρίς εξαίρεση στην πολιτική. Τίποτε πιο εφήμερο και πιο προσωρινό δεν υπάρχει από το θρόνο που κάθεται ο Ξέρξης στο όρος Αιγάλεω ατενίζοντας θριαμβικά τη ναυμαχία της Σαλαμίνας και περιφρονώντας τα ξύλινα τείχη του Θεμιστοκλή.
Διερωτηθήκατε κύριε Υπουργέ στην επιτροπή αν είμαστε έτοιμοι να καταψηφίσουμε τα μέτρα:
*Για τις 14 μέρες άδεια πατρότητας.
*Για τις πληρωμένες από τον ΟΑΕΔ γονικές άδειες.
*Για την αντιμετώπιση της βίας και τη σεξουαλική παρενόχληση στην αγορά εργασίας.
*Για τα θετικά μέτρα για τους εργατοτεχνίτες και τα υπόλοιπα 16 που διανείματε στον τύπο.
Προφανώς δε θα τα καταψηφίσουμε. Αλλά δε θα επιτρέψουμε για τις λίγες παραχωρήσεις «στάχτη στα μάτια», που οι περισσότερες είναι εφαρμογή ευρωπαϊκών οδηγιών, να βάλετε φωτιά στο σπίτι της εργασίας.
Ας έρθουμε λοιπόν στο αγαπημένο σας θέμα που προσπαθείτε να εγγράψετε στο θυρεό της παράταξής σας. Να βαφτίσετε μεταρρύθμιση κάθε νομοσχέδιο, κάθε πολιτική σας, κάθε πράξη σας, ενώ σχεδόν όλες οι θεσμικές σας πρωτοβουλίες κινούνται στο όριο της αντι-μεταρρύθμισης.
Με την σημερινή σας πρωτοβουλία ξεπεράσατε τα εσκαμμένα. Πρόκειται για μια ολοκληρωμένη αντι-μεταρρύθμιση που την υπαγορεύει η βαθιά συντηρητική σας ταυτότητα. Και που αποκαλύπτει το πραγματικό πρόσωπο της εξουσίας που ασκείτε.
- Είναι μια θεσμική αντι-μεταρρύθμιση. Γιατί αποδιαρθρώνει και περιθωριοποιεί κρίσιμους για τη θεσμική συγκρότηση της Δημοκρατίας θεσμούς. Τα συνδικάτα και όλες οι μορφές συλλογικής εκπροσώπησης των πολιτών είναι μαζί με το Κοινοβούλιο και την Αυτοδιοίκηση τα βάθρα της Δημοκρατίας. Στην Αυτοδιοίκηση γνωρίσαμε τον αντι-μεταρρυθμιστικό σας οίστρο πριν λίγες μέρες. Σήμερα πήραν σειρά τα συνδικάτα.
- Είναι μια κοινωνική αντι-μεταρρύθμιση. Γιατί μετατρέπει σε πραγματική ζούγκλα το χώρο της εργασίας. Ο εργαζόμενος στέκεται μόνος και αδύναμος μπροστά στον εργοδότη. Απολύεται ελεύθερα και αν προσφύγει στη διαιτησία και δικαιωθεί δεν επαναπροσλαμβάνεται. Οι επιχειρήσεις θα γεμίσουν μπλοκάκια με ανασφάλιστους εργαζόμενους, να δουλεύουν ατελείωτες ώρες, να πληρώνονται ελάχιστες υπερωρίες, να τους κλέβουν τον ελεύθερο χρόνο τους.
- Είναι μια παραγωγική αντι-μεταρρύθμιση. Γιατί η ανασφάλεια στο χώρο της εργασίας, η συνακόλουθη μείωση του εισοδήματος των εργαζομένων, αποδυναμώνουν αισθητά την παραγωγικότητα της εργασίας σε βάρος της εθνικής προσπάθειας για παραγωγική ανασύνταξη.
- Τέλος, είναι μια πολιτική και ιδεολογική αντι-μεταρρύθμιση. Γιατί ανατρέπει δραματικά κάθε ισορροπία ανάμεσα στο ατομικό και το συλλογικό. Ανάμεσα στον παθητικό ιδιώτη και τον συμμέτοχο πολίτη. Η ουσιαστική κατάργηση κάθε συλλογικής διαπραγμάτευσης και η μονοσήμαντη μετατροπή της σε ατομική σχέση, αποκαλύπτει το πρόσωπο μιας νέο-δεξιάς εξουσίας που στο όνομα της κρίσης και της εξέλιξης προσπαθεί να σφραγίσει τη νέα εποχή. Όσο και αν προσπαθείτε να μας αποδείξετε ότι έτσι συμβαίνει παντού στην Ευρώπη, απέχει το πρότυπό σας παρασάγγας από κάθε ευρωπαϊκό κεκτημένο.
Και, εν πάσει περιπτώσει, αν μέχρι τώρα είχατε την αυτάρκεια του μονόδρομου για το συντηρητικό σας μοντέλο, η δίδυμη κρίση και η πολιτεία του Μπάιντεν δείχνουν άλλο δρόμο από τον δικό σας.
Οι προοδευτικές δυνάμεις, τόσο απέναντι στο νέο-συντηρητισμό, όσο και απέναντι στον τυχοδιωκτικό λαϊκισμό κάθε μορφής, δεξιό και αριστερό, δε μπορούν να κρύβουν το πρόσωπο μπροστά στις τεκτονικές αλλαγές που συντελούνται. Δε μπορούν απεγνωσμένα να μάχονται στην οπισθοφυλακή των γεγονότων και στα οδοφράγματα για να μην περάσουν οι αντιδραστικές πολιτικές ενώ ο κόσμος κινείται με διαστημική ταχύτητα. Δε μπορούν να μείνουν στο Σικάγο και τις κατακτήσεις του. Οφείλουν να σχεδιάσουν ένα νέο Σικάγο.
Η αλλαγή στις ΗΠΑ άναψε μια σπίθα. Με τη γιγαντιαία αύξηση των δημοσίων επενδύσεων, την ανασυγκρότηση του κοινωνικού κράτους, την αναδιανομή του πλούτου και του εισοδήματος, τη δίκαιη φορολογία, την προστασία της ζωής στον πλανήτη.
Γι’ αυτό το νέο Σικάγο ένα είναι σίγουρο: Αυτή τη φορά θα γίνει με όρους δημοκρατίας και όχι ένοπλης εξέγερσης.
Καμιά προοδευτική προοπτική δε μπορεί να ευδοκιμήσει με τον εργαζόμενο στη γωνία και τον πολίτη στη θέση του παθητικού ιδιώτη.
Καμιά προοδευτική προοπτική δε μπορεί να υπάρξει χωρίς ανατροπή της παντοδύναμης σχέσης, της σύμφυσης και της διαπλοκής πολιτικής και οικονομικής εξουσίας.
Καμιά προοδευτική προοπτική δεν είναι νοητή χωρίς ανασυγκρότηση και εδραίωση σε νέα βάση των αντιπροσωπευτικών και δημοκρατικών θεσμών χωρίς μια πραγματικά νέα δημοκρατία. Όχι σαν αυτή που μας κυβερνά.
Η εποχή που ανατέλλει ασφαλώς θα αφήσει πίσω της ξεπερασμένα δόγματα, μορφές και πρακτικές. Όμως, το στοίχημα είναι αν θα είναι ξανά μια εποχή αναγέννησης και ανθρωπισμού ή βαρβαρότητας και καταστροφής. Και σε αυτό το στοίχημα διαχρονικοί θεσμοί θα αλλάξουν ρότα, δομή, πρακτική και στόχους.
Δε θα πεθάνουν, όμως, γιατί ζουν μέσα από τη συλλογική ιστορική μνήμη και υπηρετούν με τη νέα τους μορφή τη σύγχρονη ανάγκη.