Η επανένταξη των ΗΠΑ στην Συμφωνία του Παρισιού για το κλίμα, επαναφέρει στις πρώτες γραμμές της παγκόσμιας ατζέντας την εύλογη ανησυχία για την κλιματική αλλαγή, καθώς η πανδημία και ο παγκόσμιος πανικός, εκτόπισαν για κάποιο διάστημα από την κορυφή των προτεραιοτήτων την «πράσινη» ανησυχία.
Ετσι η «Πράσινη Συμφωνία» της ΕΕ, είναι η κατ’αρχήν ευρωπαϊκή απάντηση στον παγκόσμιο διάλογο για την κλιματική αλλαγή, και στο πλαίσιο δράσεων που ευχόμαστε να δρομολογηθούν. Η Συμφωνία αυτή, αποτελεί τον οδικό χάρτη της Ευρώπης προς τη βιώσιμη ανάπτυξη.
Ο στόχος αυτός συνδυάζεται με την πρωτοβουλία για δίκαιη μετάβαση ώστε να μη μείνει πίσω κανένα μέρος της κοινωνίας. Για την επίτευξη της κλιματικής ουδετερότητας η Ε.Ε. έχει αναπτύξει το επενδυτικό σχέδιο της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας ύψους τουλάχιστον €1 τρισ. για την επόμενη δεκαετία. Με αυτό τον τρόπο, η Ευρώπη επιβεβαιώνει τη δέσμευσή της στους στόχους της Συμφωνίας του Παρισιού και συνεχίζει να πρωτοπορεί στην αντιμετώπιση της απειλής της κλιματικής αλλαγής σε παγκόσμιο επίπεδο, σε συνθήκες μάλιστα διευρυμένης αβεβαιότητας και οικονομικής ύφεσης, καθώς η αντιμετώπιση της υγειονομικής κρίσης από την πανδημία καθίσταται πρώτη προτεραιότητα.
Στις σημαντικές προκλήσεις που θέτει η Πράσινη Συμφωνία, κυριαρχεί αυτή της διατήρησης της ανταγωνιστικότητας των επιχειρήσεων για την αντιμετώπιση του κινδύνου «διαρροής άνθρακα», δηλαδή του κινδύνου μεταφοράς μέρους της παραγωγής της Ε.Ε. σε χώρες χωρίς το κόστος που συνεπάγεται ο περιορισμός εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου. Η χώρα μας λόγω γεωγραφικής θέσης παρουσιάζει αυξημένη έκθεση στον κίνδυνο «διαρροής άνθρακα».
Σημαντικό ρόλο στην ανάπτυξη κατά το πρότυπο της Πράσινης Συμφωνίας και στη διατήρηση της ανταγωνιστικότητας θα διαδραματίσουν μεταξύ άλλων, η βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης, η μείωση του ανθρακικού αποτυπώματος του ενεργειακού μίγματος, η μετάβαση στην κυκλική οικονομία, η προστασία της βιοποικιλότητας και η έρευνα και καινοτομία με έμφαση στην ανάπτυξη των απαραίτητων «πράσινων» τεχνολογιών.
Αυτά, μεταξύ πολλών άλλων επισημαίνονται και στην πρόσφατη έκθεση του ΣΕΒ για την Πράσινη Συμφωνία. Η Ελλάδα αναμένεται να λάβει συνολικούς πόρους από τον προϋπολογισμό της Ε.Ε. ύψους €72 δισ. κατά την επόμενη δεκαετία, εκ των οποίων τα €32 δισ. από το Ταμείο Ανάκαμψης. Η αξιοποίηση των πόρων αυτών αποτελεί μια μεγάλη ευκαιρία για την χώρα ώστε να επιταχυνθεί η μετάβαση από την ύφεση της πανδημίας στην ανάπτυξη. Από τα €32 δισ. του Ταμείου Ανάκαμψης, περίπου €12 δισ. θα διατεθούν για την «πράσινη» ανάπτυξη.
Εκείνο που έχει τεράστια σημασία, είναι οι προτεραιότητες και οι ιεραρχήσεις από πλευράς Ελλάδας, να προκύψουν από ένα ευρύ εθνικό διάλογο, ώστε να αποτελέσουν ένα θεμελίωμα της αλλαγής του παραγωγικού μοντέλου της χώρας, στην κατεύθυνση της βιωσιμότητας και της απεξάρτησης από τον μονόδρομο τουρισμός – υπηρεσίες – εστίαση. Η πανδημία και η οικονομική κρίση που την ακολουθεί, είναι η πιο τρανή απόδειξη, ότι η μετάβαση σε έναν άλλο δρόμο ανάπτυξης, που θα περιέχει τις μικρότερες δυνατές εξαρτήσεις από κραδασμούς τύπου υγειονομικών ή άλλων κρίσεων, δεν είναι απλά επείγουσα, αλλά είναι δραματικά αναγκαία.
