Επισκέπτες από κάθε γωνιά της Ελλάδος αλλά και από γειτονικές χώρες δέχεται ο Ιερός Ναός του Οσίου Ιωάννου του Ρώσου στο Νέο Προκόπιο της Εύβοιας, ο οποίος λειτουργεί ως Προσκυνηματικός, κάτω από την άμεση εποπτεία της Ιεράς Μητροπόλεως Χαλκίδος.
Το ιερό λείψανο του αγίου μεταφέρθηκε στο Νέο Προκόπιο της Ευβοίας το 1924 και αρχικά τοποθετήθηκε στον Ιερό Ναό του χωρίου, τον τιμώμενο επ’ ονόματι των Αγίων Κωνσταντίνου και Ελένης.
Από το έτος 1930, σύμφωνα με στοιχεία της Ιεράς Μητρόπολης Χαλκίδος, άρχισε η ανέγερση μεγαλοπρεπούς Ιερού Ναού προς τιμήν του οσίου από τις εισπράξεις του Ι. Προσκυνήματος και διάφορες δωρεές και εισφορές. Στην εφημερίδα «Η ΜΙΚΡΑΣΙΆΤΙΚΗ» δημοσιεύεται η σχετική είδηση. Με ιδιαίτερη λαμπρότητα και κατάνυξη εορτάζεται η μνήμη του οσίου και στο Νέο Προκόπιο της Ευβοίας, με πολυαρχιερατική θεία Λειτουργία, λιτάνευση του ιερού Σκηνώματος στις οδούς της κωμοπόλεως, με την παρουσία των αρχών και τη συμμετοχή χιλιάδων προσκυνητών, οι οποίοι καταφθάνουν απ’ όλο τον κόσμο, κατά την 27η Μαΐου, εκάστου έτους.
Ο Όσιος Ιωάννης γεννήθηκε σ’ ένα χωριό της Μικράς Ρωσίας, σημερινή Ουκρανία, γύρω στο 1690, από γονείς ενάρετους και πιστούς και από την παιδική ηλικία έμαθε τα ιερά γράμματα. Ο Άγιος Ιωάννης ο Ρώσος ως πιστός δούλος του Θεού έχει λάβει το χάρισμα της θαυματουργίας και γι’ αυτό δίκαια θεωρείται από τους πιστούς: προστάτης των πτωχών και των θλιβομένων, λιμάνι που προστατεύει από τους κινδύνους της αλμυρής και τρικυμισμένης θάλασσας του βίου τούτου, σωτηρία στις συμφορές, ποταμός δωρεών ανεξάντλητος, βρύση ευεργεσιών και πηγή Ιαμάτων αέναος. Από τα πάμπολλα θαύματά του αναφέρονται στην παρούσα εργασία ολίγα, ικανά όμως να εμπνεύσουν και να κινήσουν τα χείλη προς δοξολογίαν «…ίνα σε γεραίρω, και πόθω ανυμνώ και προσκυνώ και μεγαλύνω σου Άγιε, έργα τα θεάρεστα».
Σύμφωνα με όσα αναφέρονται στο βιβλίο του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτη Χαλκίδας Χρυσοστόμου, με τίτλο «O Όσιος Ιωάννης ο Ρώσος, ο πολύαθλος και πρωταθλητής της υπομονής», το 1962 από απλός προσκυνηματικός Ναός που ήταν, με ομόφωνη γνώμη της Εκκλησίας και της Πολιτείας, υπογράφηκε νόμος βάσει του οποίου λειτουργεί σαν «Ευαγές Ίδρυμα», με σκοπούς που καθορίζονται στη διάταξη λειτουργίας και διαχείρισης αυτού. Επίσης το 1977 θεμελιώθηκε ξενώνας και εγκαινιάσθηκε το 1989, από τον αοίδιμο Μητροπολίτη Χαλκίδος κυρό Χρυσόστομο Α’ (Βέργη). Είναι δυναμικότητας 160 κλινών και περιλαμβάνει εκτός από τα υπνοδωμάτια και αίθουσες διαλέξεων και συνεδρίων, Μουσείο, τραπεζαρίες κλπ βοηθητικούς χώρους.
Μέχρι σήμερα, μεταξύ άλλων, έχει φιλοξενήσει Ιερατικά Συνέδρια, Πανορθόδοξες Συνδιασκέψεις, που διεξάγονται υπό την αιγίδα της Ιεράς Συνόδου της Εκκλησίας της Ελλάδος για την αντιμετώπιση των αιρέσεων και των παραθρησκευτικών ομάδων, αλλά και λειτουργικά συμπόσια και εκδηλώσεις. Σύμφωνα με στοιχεία του παραπάνω βιβλίου, πατρίδα του Οσίου Ιωάννου του Ρώσου είναι η Ουκρανία, και σαν πιθανότερη χρονολογία της γέννησής του είναι το έτος 1690. Ο Όσιος Ιωάννης σημειώνεται επίσης, «είναι υπέροχο παράδειγμα για την “εν Θεώ” ζωή των ανθρώπων, γιατί αποκαλύπτει με τα θαύματά του, τη θεία δύναμη και μας καθοδηγεί να γνωρίσουμε ψυχικώς μια όντως άγια ζωή, ευεργετική για τον άνθρωπο».
Ο προσκυνητής, φεύγοντας από το Ιερό Προσκύνημα του Οσίου Ιωάννου, επιστρέφει «εις τα οικεία» ανανεωμένος και μεταμορφωμένος, όπως οι άγιοι Απόστολοι από το όρος Θαβώρ, για να συνεχίσει με νέες δυνάμεις τον αόρατο πόλεμο μέσα στην καθημερινή ασφάλτινη πραγματικότητα και να έχει με τις πρεσβείες του οσίου νικηφόρα έκβαση, τονίζει επίσης η Ιερά Μητρόπολη Χαλκίδος. Η χάρη του ιερού λειψάνου πλημμυρίζει τους πιστούς, παραμυθεί και γαληνεύει τις καρδιές τους γεμίζοντάς τες με αναστάσιμη ελπίδα, καλλιεργεί δε λογισμούς και διάθεση μετανοίας.
*Οι φωτογραφίες είναι του Αποστόλη Ζώη για χρήση από το ΑΠΕ-ΜΠΕ
ΑΠΕ-ΜΠΕ