Διαχρονικά όλες οι έρευνες αποτυπώνουν σταθερά το ίδιο συμπέρασμα, ότι δηλαδή το κρέας ανήκει στα βασικότερα είδη διατροφής του Έλληνα και αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι της μεσογειακής διατροφής.
Ακόμα και στις συνθήκες κρίσης που βιώνει η χώρα τα τελευταία χρόνια, η ποιότητα παραμένει το βασικό κριτήριο επιλογής και η χαμηλή τιμή από μόνη της χωρίς ένα καλό επίπεδο διατροφικής αξίας δεν είναι αποδεκτή.
Με την ποιότητα του κρέατος να διαδραματίζει πλέον πολύ σημαντικό ρόλο στην επιλογή του από τους καταναλωτές, οδηγεί σε συνεχείς βελτιώσεις του παραγόμενου προϊόντος.
Είναι χαρακτηριστικό ότι η ελληνική οικογένεια παρά την μείωση στην κατανάλωση κρέατος στα χρόνια της κρίσης διαθέτει σε εβδομαδιαία βάση κατά μέσο όρο 24 ευρώ για κρέας. Το 96% των ελληνικών νοικοκυριών, σύμφωνα με στοιχεία που έχει στη διάθεση της η ΕΔΟΚ (Εθνική Διεπαγγελματική Οργάνωση Κρέατος), καταναλώνει κρέας τουλάχιστον μία φορά την εβδομάδα, ενώ τέσσερα στα δέκα νοικοκυριά τρώνε κρέας τρεις ή και περισσότερες φορές την εβδομάδα. Η ελληνική αγορά κρέατος έχει συνολικό τζίρο της τάξης των 10 δισ. ευρώ και παραμένει μια πολύ δυναμική αγορά παρότι στα χρόνια της κρίσης την τελευταία επταετία απώλεσε σε αξία 1 δισ. ευρώ.
Κι όμως, το κρέας έχει βρεθεί πολλές φορές στο στόχαστρο, ως μια τροφή “επικίνδυνη” για τον ανθρώπινο οργανισμό, που προκαλεί πολλές παθήσεις, ακόμη και καρκίνο.
Ωστόσο, σε αυτό το ζήτημα ο Π.Ο.Υ. είναι σαφής: “Δεν υπάρχει κάποια απόδειξη ότι το κόκκινο κρέας προκαλεί καρκίνο. Ο καρκίνος έχει πολυπαραγοντική αιτιολογία και δεν προκαλείται από έναν μόνο παράγοντα. Σχεδόν οι μισοί θάνατοι από καρκίνο οφείλονται σε αιτίες που μπορούν να προληφθούν, και ιδιαίτερα ανθυγιεινές συμπεριφορές όπως το κάπνισμα, η κατανάλωση αλκοόλ και η παχυσαρκία” αναφέρει χαρακτηριστικά και διευκρινίζει ότι: “Η κατανάλωση κόκκινου κρέατος δεν θεωρείται βεβαιωμένη αιτία καρκίνου”.
Από όλες τις μελέτες προκύπτει ό,τι, όπως σε πολλές άλλες περιπτώσεις, έτσι και στο κρέας, τα προβλήματα ξεκινούν από την υπερκατανάλωση.
Η πολύ συχνή κατανάλωση κόκκινου κρέατος συνδέεται με προβλήματα υγείας, όπως η καρδιοπάθεια, η ανεβασμένη χοληστερόλη, οι παθήσεις του πεπτικού και ο διαβήτης.
Για αυτό, παρότι η μέση κατανάλωση σε ολόκληρη την Ευρώπη είναι χαμηλότερη των ορίων που ορίζονται ως υπερβολικά, όλοι οι αρμόδιοι, μεταξύ των οποίων και η Εθνική Διεπαγγελματική Οργάνωση Κρέατος (ΕΔΟΚ), συνιστούν λελογισμένη κατανάλωση κόκκινου και επεξεργασμένου κρέατος, στο πλαίσιο μιας ισορροπημένης και ολοκληρωμένης διατροφής.
Αμερικανοί επιστήμονες συνιστούν η κατανάλωση μαγειρεμένου κόκκινου κρέατος να μην ξεπερνά τα 510 γραμμάρια την εβδομάδα, ποσότητα που αντιστοιχεί σε περίπου σε 6 μερίδες των 85 γραμμαρίων.
Σημαντικό ρόλο βέβαια έχει και ο τρόπος μαγειρέματος. Το μαγείρεμα σε χαμηλές θερμοκρασίες (περίπου 100 βαθμούς Κελσίου) δημιουργεί πολύ χαμηλότερα επίπεδα καρκινογόνων ουσιών. Για το ψήσιμο στον φούρνο, οι θερμοκρασίες αγγίζουν τους 200 βαθμούς, ωστόσο το κρέας δεν έρχεται σε επαφή με πυρακτωμένες επιφάνειες, οπότε η δημιουργία καρκινογόνων είναι επίσης σε χαμηλά επίπεδα. Υψηλότερα είναι τα επίπεδα στο μπάρμπεκιου, το γκριλ και το τηγάνι.
Στην ερώτηση εάν πρέπει να σταματήσουμε να τρώμε κρέας, ο Π.Ο.Υ. απαντά ό,τι “το κρέας έχει γνωστά οφέλη για την υγεία”.
Το κόκκινο κρέας περιέχει υψηλά επίπεδα βιολογικής πρωτεΐνης και απαραίτητων θρεπτικών συστατικών, συμπεριλαμβανομένων των βιταμινών και των μετάλλων. Περιέχει πλήρεις πρωτεΐνες, που σημαίνει ότι περιλαμβάνει όλα τα αμινοξέα που το σώμα δεν μπορεί να δημιουργήσει μόνο του. Είναι πλούσιο σε βιταμίνες του συμπλέγματος Β, όπως η Β12, που βρίσκεται μόνο σε ζωικής προέλευσης τρόφιμα. Οι βιταμίνες Β6 και Β3 που περιέχει υποστηρίζουν τη λειτουργία του νευρικού και του ανοσοποιητικού συστήματος.
Το κόκκινο κρέας είναι σημαντική πηγή σιδήρου (αιμοσφαιρίνη και μυοσφαιρίνη- αίμα και μυϊκό σύστημα), ψευδαργύρου (ανοσοποιητικό σύστημα), καλίου (φυσιολογική αρτηριακή πίεση),
φωσφόρου (οστά και ενέργεια) και σεληνίου (αντιοξειδωτικό).
Αντίθετα, η πρόσληψη βιταμινών Β6 και Β12 από συμπληρώματα διατροφής (όχι πολυβιταμίνες), συνδέθηκε με 30%-40% αύξηση του κινδύνου εμφάνισης καρκίνου του πνεύμονα σε άνδρες, σε σύγκριση με όσους δεν λάμβαναν αυτού του είδους συμπληρώματα.
Στην περίπτωση της Ελλάδας, τα ζητήματα στα οποία δίνεται ιδιαίτερη έμφαση είναι, όπως υπογραμμίζει ο πρόεδρος της ΕΔΟΚ, Λευτέρης Γίτσας, “η ευζωία των ζώων, δηλαδή η μεταχείριση των ζώων σε όλα τα στάδια της παραγωγικής διαδικασίας, η κλιματική αλλαγή, δηλαδή η επίδραση της ζωικής παραγωγής στο περιβάλλον και βέβαια η υγιεινή της διατροφής, κατά πόσον δηλαδή η κατανάλωση κρέατος συνδέεται με προβλήματα υγείας”.
Ειδικά όμως το ζήτημα της μεταχείρισης των ζώων σε όλα τα στάδια της ζωής τους, αλλά και κατά τη διάρκεια της σφαγής, είναι κάτι -αναφέρει ο κ. Γίτσας- που “σαφέστατα ενδιαφέρει όλους τους επαγγελματίες του συγκεκριμένου τομέα. Είναι πολύ σημαντικό να τονίσουμε ότι υπάρχει σχετική νομοθεσία, η οποία ενημερώνεται και εκσυγχρονίζεται διαρκώς, τόσο σε ευρωπαϊκό όσο και σε εθνικό επίπεδο και σαφέστατα αποτελεί προτεραιότητα και της ΕΔΟΚ”.
