Ομιλία του Βουλευτή Σερρών Κωνσταντίνου Μπούμπα για το σχέδιο νόμου του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων «Ενίσχυση της πρότυπης κτηνοτροφίας, ρυθμίσεις για την αλιεία και τις υδατοκαλλιέργειες, διατάξεις για τη φυτοϋγεία, τα βιοκτόνα προϊόντα και την ποιότητα τροφίμων και άλλες διατάξεις για την τόνωση της αγροτικής ανάπτυξης». (3η Συνεδρίαση)
Σας ευχαριστώ πολύ, κύριε Πρόεδρε.
Κύριε Υπουργέ, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, η ώρα είναι περασμένη σ’ ένα πολύ σοβαρό νομοσχέδιο για μία ακόμη φορά, που αφορά τον αγροτοκτηνοτροφικό και αλιευτικό τομέα, δηλαδή, την πρωτογενή παραγωγή.
Ότι με βάση τις αγροτικές κινητοποιήσεις καθώς η κατάσταση είναι έκρυθμη είναι λίγο εκτός τόπου και χρόνου, γιατί είναι επιδερμικά και δεν επιλύει ουσιαστικά προβλήματα που αφορούν κυρίως τον κτηνοτροφικό κλάδο.
Καταρχάς, να διευκρινίσουμε από την πρώτη στιγμή εμείς, ως Ελληνική Λύση, αντιστεκόμαστε και αντιδρούμε και από τα έδρανα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για αυτή την εσφαλμένη, αν θέλετε, υποβολιμαία πολλές φορές κοινή αγροτική πολιτική, με απώτερο σκοπό να πλήξουν τις εγχώριες αγροτικές καλλιέργειες. Άρα, λοιπόν, έχουμε αντιδράσει μέσα από το Ευρωκοινοβούλιο, όπως και ο Ευρωβουλευτής μας, Μανώλης Φράγκος, για τη μάχη που έδωσε σε ό,τι αφορά την ταυτοποίηση του μελιού αλλά και την ιχνηλασιμότητα που είναι αδήριτη ανάγκη για να προστατεύσει το εισόδημα αλλά και την ονομασία προέλευσης σε ότι αφορά το μέλι. Άρα, λοιπόν, και με τη Συνθήκη GATT διαφωνούμε αυτή τη στιγμή που έχει υπογραφεί και θα πρέπει να αναθεωρηθεί αυτή η διεθνής σύμβαση δασμών και εμπορίου, η οποία είναι μία ταφόπλακα και για τις ελληνικές αγροτικές καλλιέργειες.
Και για τη χρήση γης έχουμε αντισταθεί πάρα πολύ και με πολλές επίκαιρες ερωτήσεις και εντός και εκτός τοιχώνΕλλάδος μέσα στην Ενωμένη Γηραιά. Για το θέμα επίσης των φωτοβολταϊκών εγκαταστάσεων, που για μία ακόμη φορά έρχονται και πάλι στο προσκήνιο που μειώνει δραστικά την παραγωγική καλλιεργήσιμη γη.
Τώρα σε ό,τι αφορά τα άρθρα από το 1 μέχρι το 8. Υπάρχει η επαρκής χρήση αγροτικών εφοδίων και άλλων εισροών που έχει μια βαρύνουσα σημασία σε ό, τι αφορά βεβαίως την ανταγωνιστικότητα. Αλλά εδώ με βάση αυτά τα άρθρα, παραθέτουμε και την έκθεση του ΙΟΒΕ του 2020 όπου τα κύρια διαρθρωτικά χαρακτηριστικά και αδυναμίες της ελληνικής γεωργίας, περιλαμβάνουν αυτόν τον κατακερματισμό των αγροτικών εκμεταλλεύσεων, την αναποτελεσματική οργάνωση και τη χαμηλή ενσωμάτωση νέων τεχνολογιών και εξοπλισμού, όπως και τη δυσμενή ηλικιακή και εκπαιδευτική διάρθρωση του ανθρώπινου δυναμικού αλλά και την περιορισμένη έρευνα.
Εδώ, λοιπόν, βλέπουμε ότι δεν επιλύονται σοβαρά προβλήματα αν θέλουμε να πάμε σε μία σύγχρονη «έξυπνη» γεωργία, προκειμένου να έχει τα υγιή ανταγωνιστικά χαρακτηριστικά. Το χωροταξικό, ναι μεν,. είναι μία ανάγκη και οι αναδασμοί, βέβαια, στον αγροτικό τομέα, αλλά βλέπουμε ότι επί της ουσίας μόνο το χωροταξικό για το πώς θα ονομαστούν τα κτηνοτροφικά πάρκα και η οργάνωσή τους δεν επαρκούν, όταν αυτή τη στιγμή ακόμη με τη χρήση γης σε ότι αφορά τα βοσκοτόπια, το λεγόμενο «πρασίνισμα», δεν έχουν αποσαφηνιστεί κάποια πράγματα με βάση, όπως τότε καταθέσαμε και επίκαιρη ερώτηση στην προηγούμενη κοινοβουλευτική περίοδο, όπου τα βάζανε όλα στο ίδιο τσουβάλι. Δεν γίνεται αυτό, διότι η κάθε περιφέρεια έχει τα δικά της ιδιαίτερα χαρακτηριστικά σε ό τι αφορά κλίμα και έδαφος.
Οι κτηνοτρόφοι οι οποίοι παράγουν, βέβαια, αυτή τη στιγμή σε συνθήκες ασφυξίας. Για μία ακόμη φορά δεν τους δίνουμε την εφάπαξ καταβολή που χρειάζονται. Μάλιστα κάποτε είχαμε υποσχεθεί και τα λεγόμενα άτοκα δάνεια για να μπορούν οι άνθρωποι να ορθοποδήσουν, να ξεκινήσουν, δηλαδή, την κτηνοτροφική τους δραστηριότητα. Τους είχαμε βάλει κάποτε τα περιβόητα σκουλαρίκια υποχρεωτικά, και καλώς, για την ταυτοποίηση κοπαδιών, τους είχαμε βάλει για τα σύγχρονα, θα λέγαμε, μηχανήματα αρμέγματος. Από κει και πέρα,όμως, παραμένουν αυτή τη στιγμή νόμοι οι οποίοι είναι σε βάρος τους, όπως για παράδειγμα δεν έχουν αποζημιωθεί ως θα έπρεπε ούτε και από τη γαγγραινώδη μαστίτιδα ούτε και από τον καταρροϊκό πυρετό, αλλά δεν υπάρχουν και οι αντίστοιχοι κτηνίατροι για να μπορούν να μελετήσουν τα κουφάρια των ζώων, γιατί δεν είναι όπως ο αγρότης ο κτηνοτρόφος. Είναι ακόμη σε χειρότερη μοίρα γιατί έχει να κάνει με ζωντανά.
Λοιπόν, τώρα, μέσα σε αυτά τα άρθρα υπάρχουν οι γνωστές υπερεξουσιοδοτήσεις με το παρόν. Είναι οι γνωστές παρατάσεις, οι γνωστές συστάσεις, όπως το συμβούλιο εξέτασης αλιευτικών προσφυγών, για τα μέλη τους να ορίζονται από τους υπουργούς. Σύμφωνα, λοιπόν, με τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ από το 2009 μέχρι και το 2020 οι αμιγώς κτηνοτροφικές εκμεταλλεύσεις μειώθηκαν κατά 20% και από 16.210 έφτασαν να λειτουργούν τις 12.970 θέσεις. Είναι κάποια στοιχεία τα οποία πρέπει να αξιοποιηθούν, πρέπει να εργαλειοποιηθούν και να πάρουμε άλλα δραστικά μέτρα τα οποίαδενδίδονται στα συγκεκριμένα άρθρα.
Τώρα, στα άρθρα 9 έως 11. Δεν λείπουν και σε αυτά τα άρθρα, που εξετάστηκαν, πλείστες νομοθετικές εξουσιοδοτήσεις σε ό τι αφορά υπουργούς. Δηλαδή ακόμη μια φορά βλέπουμε έναν συγκεντρωτισμό εξουσιών στον εκάστοτε υπουργό, ενώ έπρεπε τουλάχιστον μέσω κάποιων αρμόδιων κοινοβουλευτικών οργάνων να επιλύονται. Συστήνεται με ΚΥΑ στο Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων ένα τριμελές συμβούλιο εξέτασης αλιευτικών προσφυγών με αρμοδιότητα την εξέταση των ενδικοφανών προσφυγών κατά αποφάσεων, με τις οποίες επιβάλλονται διοικητικές κυρώσεις για αλιευτικές παραβάσεις. Για τον λόγο αυτό, όπως είδαμε και στο άρθρο 14 του παρόντος, ταυτόχρονα καταργούνται οι διατάξεις των παραγράφων 5 και 6 του άρθρου 9 και του νόμου 2040/1992 περί έκδοσης Προεδρικού Διατάγματος για τη σύσταση τριμελών συμβουλίων εξέτασης αλιευτικών προσφυγών. Εδώ απλά να πούμε για τους αλιείς το πρώτο που και εμείς ως κόμμα, αλλά και με τον επικεφαλής,τονΚυριάκοΒελόπουλο, φωνάζαμε για χάραξη αλιευτικών, βεβαίως, ζωνών, ακριβώς γι’ αυτό το λόγο για να ξέρουμε χωροταξικά, αν θέλετε, τις θάλασσες που θα μπορούσε να γίνει και η παράκτια αλιεία και όχι μόνο, για να μπορέσουμε βέβαια να είμαστε θα λέγαμε και πιο ανταγωνιστικοί, αλλά έχουμε να αντιμετωπίσουμε και τους τούρκους από απέναντι, οι οποίοι αλιεύουν χωρίς να υποχρεώνονται στους κανόνες του ενωσιακού δικαίου.
Τώρα, σε ότι αφορά τα άρθρα από 20 μέχρι 27, υπάρχει μία καταψηφιστική στάση που έγκειται στο γεγονός ότι τα άρθρα που αφορούν αυτές τις διοικητικές κυρώσεις, όπως τα πρόστιμα που δεν είναι υψηλά, με αποτέλεσμα να μην έχουν καθαρά αποτρεπτικό ρόλο. Ειδικά, δηλαδή, για επιχειρήσεις με μεγάλους κύκλους εργασιών, άνω των 5 εκατομμυρίων ευρώ, το ανώτατο 2% του επί του κύκλου εργασιών ως πρόστιμο είναι πάρα πολύ χαμηλό. Είναι ένα χάδι, δηλαδή, θα μπορούσαμε να το χαρακτηρίσουμε.
Επίσης στο πλαίσιο ποινών που προτείνεται, όπως στο άρθρο 24, σε σύγκριση με το ισχύον πλαίσιο γίνεται πιο χαλαρό, καθώς η ποινή φυλάκισης από 6 μήνες μειώνεται σε τρεις μήνες και η αυτόφωρη διαδικασία καταργείται. Παρέχονται νομοθετικές εξουσιοδοτήσεις προς τα αρμόδια υπουργεία, πράγμα το οποίο ανέκαθεν δεν μας έβρισκε σύμφωνους όταν υπάρχει αυτός ο συγκεντρωτισμός εξουσίας σε ένα πρόσωπο, το οποίο δεν έχει να κάνει με το πρόσωπο. Έχει να κάνει,όμως, αν θέλετε, με την αμεροληψία που πρέπει να υπάρχει για το πώς θα παίρνονται οι αποφάσεις οι οποίες πρέπει να είναι σε ένα πιο δημοκρατικό συλλογικό πλαίσιο.
Από τα άρθρα, τώρα, 28 έως και 35 ο πρωτογενής τομέας, σίγουρα, είναι αυτός ο οποίος μπορεί ως ακρογωνιαίος λίθος, άλλωστε είναι και στο πρόγραμμά μας που αφιερώνεται πάρα πολύ και δίνει μεγάλη βαρύτητα στον πρωτογενή τομέα που τον θεωρούμε έναν ακρογωνιαίο λίθο, ο πρώτος πυλώνας και όχι ο τουρισμός, για να μπορέσει πραγματικά η Ελλάδα να πάει σε ανταγωνιστικά χαρακτηριστικά με βάση, αν θέλετε, και το έδαφος και το κλίμα που διαθέτει.
Εδώ, λοιπόν, οι ρυθμίσεις και τα μέτρα, που φέρνει τώρα η Κυβέρνηση, θα πρέπει να στοχεύουν στη στήριξη και στην ενίσχυση των αγροτών, αλλά και στην προσέλκυση όλο και περισσότερων φυσικών και νομικών προσώπων, που θα ασχοληθούν βεβαίως με τη γεωργία.
Μέσα από την κατάθεση και ψήφιση νομοσχεδίων θα πρέπει να επιδιώκεται και παροχή κινήτρων -που δεν βλέπουμε- σε παραγωγούς, η στήριξη τους και η ικανοποίηση των αιτημάτων τους, ενώ όπου διαπιστώνεται ζημιά αυτών, θα πρέπει να λαμβάνονται άμεσα μέτρα για την ενίσχυση και τη στήριξη. Μπορεί, βέβαια, στους φορείς, να μάς τα είπε ο εκπρόσωπος του ΕΛΓΑ, όμως δεν μας πείθει, διότι και το κανονιστικό πλαίσιο του ΕΛΓΑ δεν είναι δίκαιο, σε ό,τι αφορά την κατανομή των αποζημιώσεων.
Η ανάγκη άμεσης καταβολής αποζημίωσης και αποκατάστασης όλων των πληγέντων. Πήραμε αυτή την υπόσχεση, αλλά πρέπει να το δούμε επί του πρακτέου – από την κακοκαιρία του 2023, μιλάμε. Τονίζουμε ότι οι καταστροφές του 2023, λόγω των πυρκαγιών και της κακοκαιρίας, δεν έχουν μόνο προσωπικό αντίκτυπο και κόστος. Υπάρχει ένα συλλογικό κόστος, αφού καταστράφηκαν μεγάλες εκτάσεις γης, παραγωγικός ιστός, χάθηκαν ζωντανές ψυχές, χάθηκαν ζώα. Μιλάμε για ένα ζωικό κεφάλαιο, γιατί -όπως λέει και ο λαός- «όποιος είναι δίπλα σε ζώα – αντιλαμβάνεστε- δεν έχει ποιότητα ζωής».
Βέβαια, να πούμε ότι υπάρχει μια θετική προοπτική σε ό τι αφορά τις αποζημιώσεις, που θα καταβάλλονται από τον ΕΛΓΑ, για τις ζημιές που προκλήθηκαν σε αγροτικές καλλιέργειες, το 2023, οι οποίες δύναται,όμως, να ανέρχονται σε ένα ποσοστό 100% της προϋπολογισμένης αξίας. Το θέμα είναι,όμως, πότε θα δοθούν αυτά τα χρήματα; Μέχρι σήμερα είναι απλήρωτοι οι αγρότες, ενώ οι υποχρεώσεις προς τρίτους τρέχουν.
Και, μάλιστα, αυτό που λέμε και για την Κοινή Αγροτική Πολιτική, ότι επιτέλους, κάποια στιγμή, θα πρέπει να γίνει μια ουσιαστική αναθεώρηση της νέας ΚΑΠ, διότι δαπανήσαμε χρήματα μάλιστα σε ιδιωτική εταιρεία -αυτό που έλεγα και προς το Υπουργείο- για να μπορέσει να εκπονηθεί η νέα ΚΑΠ. Όμως, αυτή η νέα ΚΑΠ είναι, αυτή την ώρα, από τις πιο πολύπλοκες που υπάρχουν στην ενωμένη Ευρώπη. Μάλιστα, βλέπουμε σε ό,τι αφορά τα δικαιώματα των αγροτών, να είναι μειωμένα κατά 20%.
Από τα άρθρα 36 ως 44.Εδώ πέρα γίνεται λόγος για τις προϋποθέσεις και για την αποδοχή αιτήσεων χορήγησης οριστικής προσφοράς σύνδεσης προς εγκατάσταση φωτοβολταϊκών σταθμών σε εκτάσεις αγροτικής γης υψηλής παραγωγικότητας. Υπάρχει μια ασαφής πρόβλεψη για διενέργεια μελέτης προς τον σκοπό άσκησης καλλιεργητικής δραστηριότητας, στην οποία καθορίζονται τα είδη και οι καλλιέργειες των φυτών, καθώς και οι συνθήκες καλλιέργειάς τους, χωρίς να ορίζεται καν ποιοι είναι υπόχρεοι διενέργειας της μελέτης, με αποτέλεσμα να θεωρείται πιθανόν να τίθεται η διάταξη απλά για το φαίνεσθαι.
Κοιτάξτε τώρα, σε ό,τι αφορά τα φωτοβολταϊκά, υπάρχει μία σημαντική καταγγελία, εδώ και χρόνια, του Αγροτικού Συλλόγου Λειβαδιάς για το πώς δόθηκαν άδειες, τουλάχιστον από τις 6,4 χιλιάδες άδειες φωτοβολταϊκών, τότε, στη Βοιωτία και σε άλλους όμορους νομούς. Οι μισές ήταν έκνομες, διότι δεν είχαν προσκομίσει τίτλο ιδιοκτησίας. Τότε, είχαν καταγγείλει τότε και τη ΡΑΕ. Εν πάση περιπτώσει, θέλω να πω ότι είναι μια αμαρτωλή ιστορία το θέμα έκδοσης αδειών και αυτό, φυσικά, μας βάζει σε σκέψεις.
Σε ό,τι αφορά τα άρθρα 50 ως 54 , στο Κεφάλαιο Β τού υπό ψήφιση σχεδίου νόμου, παρατηρούμε ότι ο νομοθέτης επιθυμεί να λάβει κάποια μέτρα προστασίας υπέρ της αγροτικής παραγωγής. Είναι μια απαραίτητη ενέργεια αυτό, σε μια χώρα που -όπως είπαμε- στηρίζεται, σε βάση, στον πρωτογενή τομέα.
Σε ό,τι αφορά τη δημιουργία Αγροτικών Επιμελητηρίων, ενθυμούμαιότι, στην Πρωτολογία του ο Υπουργός κ. Αυγενάκης είπε ότι δεν μπορούμε να δημιουργήσουμε Αγροτικά Επιμελητήρια, γιατί είναι κάτι χρονοβόρο και κοστοβόρο. Δηλαδή, θα χρειαστούν πολλά χρήματα. Το ιδεατό,όμως, είναι να υπάρχουν τα Αγροτικά Επιμελητήρια.
Τα Εμποροβιομηχανικά Επιμελητήρια είναι ένα συμβουλευτικό και γνωμοδοτικό Όργανο, το οποίο θα είναι δίπλα στο επιχειρείν. Ο αγρότης πρέπει, μπορεί και οφείλει να εκσυγχρονιστεί στην έξυπνη γεωργία, αλλά δεν μπορεί να είναι συνάμα επιχειρηματίας.Απώτερος σκοπός του αγρότη είναι να έχει τον παραγωγικό ιστό. Το κράτος είναι αυτό που, με επιστασία και με κάποιους ελέγχους, θα του προστατεύσει τη διακίνηση του προϊόντος.
Άρα, λοιπόν, το Αγροτικό Επιμελητήριο είναι αυτό που ζητάμε εμείς. Να είναι καθαρόαιμο, διότι αλλιώς θα μπερδευτεί η κατάσταση. Θα μπουν, βέβαια, κάποιες επιχειρήσεις τυποποιητικού χαρακτήρα αγροτικών προϊόντων, αλλά μπερδεύεται και γίνεται ομιχλώδης η κατάσταση.
Εδώ πρέπει να ξεκαθαρίσουμε και το Εθνικό Μητρώο Αγροτών, με το κατά κύριο επάγγελμα αγρότη, διότι εκεί βλέπετε τι γίνεται με τις φορολογικές δηλώσεις. Να υπάρχουν επιχειρήσεις σε Ειδικό Μητρώο. Και ναι μεν το κάνετε, κύριοι του Υπουργείου, κύριε Υπουργέ κύριε Σταμενίτη, αλλά το καθαρόαιμο είναι αυτό, το οποίο πραγματικά θα προσδιορίσει και με το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης μια συνδεσιμότητα, αλλά και με τους τοπικούς φορείς. Έτσι, θα ελέγχεται η όλη κατάσταση από πλευράς καθαρόαιμων επιχειρήσεων επεξεργασίας αγροτικών προϊόντων.
Να υπενθυμίσουμε ότι, σύμφωνα με το Πρόγραμμα HORIZONEUROPE,υπάρχει το Πρόγραμμα Αγροδιατροφή. Μέχρι τώρα δεν έχουμε δει από την Κυβέρνησή σας τι σχέδια θα εκπονήσετε απέναντι σε μια τυποποίηση αγροτικών και κτηνοτροφικών προϊόντων, με εξαγώγιμο πρόσημο. Διότι αυτό λέει το συγκεκριμένο Πρόγραμμα. Δηλαδή, η Ευρώπη ό,τι μάς έδωσε για δρόμους, μάς έδωσε. Δεν υπάρχουν πλέον.Είναι τα υπόλοιπα -το ξέρετε πάρα πολύ καλά.
Από εδώ και πέρα μέχρι το 2027 επενδύει στην αγροδιατροφή, από το αγρόκτημα στο πιάτο.Θα φτάσει το 2027,θα το υπερκεράσουμε το χρονικό διάστημα ως καταληκτική ημερομηνία και θα χάσουμε πολύτιμο χρόνο. Πρέπει εκεί να επισπεύσουμε σε ό,τι αφορά το πρόγραμμα αγροδιατροφή για να μπορέσουμε να έχουμε κι εμείς ανταγωνιστικά προϊόντα που οφείλουμε να τα έχουμε και έχουμε τη δυνατότητα για να μπορέσουν και οι αγρότες να ωφεληθούν από το συγκεκριμένο πρόγραμμα.
Έχουμε επιφύλαξη για τους λόγους που τεκμαιρόμεθα, κύριε Πρόεδρε.
Σας ευχαριστώ.