Συμβουλές για τη φροντίδα του θυρεοειδούς μας
Aπό τον Σταύρο Τσιριγωτάκη MD, FACS Χειρουργό Θυρεοειδούς, Διευθυντή του Τμήματος Χειρουργικής Θυρεοειδούς ΙΑΣΩ,
Ο θυρεοειδής είναι ο αδένας που παράγει τις ορμόνες και ρυθμίζουν σχεδόν όλες τις λειτουργίες του οργανισμού μας.Ο διακεκριμένος γιατρός κ. Σταύρος Τσιριγωτάκης MD, FACS Χειρουργός Θυρεοειδούς, Διευθυντής του Τμήματος Χειρουργικής Θυρεοειδούς ΙΑΣΩ, μας δίνει τις συμβουλές του ώστε να φροντίζουμε σωστά το θυρεοειδή μας, αλλά και να εντοπίσουμε τα σημάδια, που θα σημάνουν alert όταν κάτι δεν πηγαίνει καλά… Τότε πρέπει άμεσα να απευθυνθούμε στους ειδικούς.
Ο θυρεοειδής είναι ένας ενδοκρινής αδένας που βρίσκεται στη βάση του λαιμού κάτω από το μήλο του Αδάμ και ζυγίζει περίπου 30 γραμμάρια.
Ενδοκρινής αδένας σημαίνει ότι παράγει τις ορμόνες, οι οποίες φεύγουν από τον θυρεοειδή, πηγαίνουν σε άλλα όργανα και ρυθμίζουν την λειτουργία τους. Ο θυρεοειδής ρυθμίζει σχεδόν όλες τις λειτουργίες του ανθρώπινου οργανισμού και για αυτό το λόγο ονομάζεται και «πλοηγός του οργανισμού».
Η δυσλειτουργία του είναι πηγή προβλημάτων υγείας, που μπορεί να ταλαιπωρούν αρκετά τον άνθρωπο.
Επειδή τα συμπτώματα από τον θυρεοειδή δεν είναι ειδικά, οι περισσότεροι άνθρωποι, που έχουν πρόβλημα στο θυρεοειδή τους, δεν το γνωρίζουν και ταλαιπωρούνται χρόνια.
Επομένως είναι σημαντικό να μπορείτε να αναγνωρίσετε γρήγορα τα συμπτώματα αλλά και να τον φροντίζετε σωστά ώστε να μειώσετε τις πιθανότητες να νοσήσει.
Τα πρώτα σημάδια…
Χωρίς να γίνετε υποχόνδριοι, καλό είναι να εξετάζετε κατά περιόδους το λαιμό αλλά και τον θυρεοειδή σας.
Σε περίπτωση εμφάνισης κάποιου πρηξίματος στο λαιμό, ενόχλησης, βήχα ή αλλαγή στη χροιά της φωνής σας για πάνω από 2 εβδομάδες, είναι απαραίτητο να συμβουλευτείτε το γιατρό σας.
Το ιστορικό ύπαρξης κάποιας πάθησης θυρεοειδούς, σε άλλα μέλη της οικογένειας σας επιβάλει τον τακτικό έλεγχο του θυρεοειδή σας. Η κληρονομικότητα παίζει σημαντικό ρόλο.
Κάνουμε τακτικά εξέταση αίματος
Για τον έλεγχο της καλής λειτουργίας του θυρεοειδούς, είναι δυνατή η μέτρηση της TSH μέσω εξέτασης αίματος. Η TSH αντιστοιχεί στην ορμόνη που παράγεται από την υπόφυση για να διεγείρει την λειτουργία του θυρεοειδή.
Η δυσλειτουργία του θυρεοειδούς μπορεί να παρουσιάζεται και με παθολογικές τιμές στην εξέταση αίματος των ορμονών Τ3 και Τ4. Αν συμβαίνει αυτό στη συνέχεια θα πρέπει να γίνουν πρόσθετες εξετάσεις.
Είναι σημαντικό να γνωρίζετε ότι συνήθως με τις εξετάσεις αίματος βλέπουμε ποια είναι η λειτουργία του θυρεοειδούς.
Για να δούμε όμως πως είναι ο θυρεοειδής, θα πρέπει να κάνουμε ένα υπερηχογράφημα θυρεοειδούς.
Μπορεί σε κάποιον ασθενή ο θυρεοειδής να λειτουργεί φυσιολογικά, αλλά να έχει έναν ή πολλούς όζους ή ο αδένας να είναι αρκετά μεγάλος και να μπαίνει μέσα στο θώρακα ή ακόμα και να υποκρύπτει κακοήθεια.
Επομένως ο συνδυασμός αιματολογικών εξετάσεων με το υπερηχογράφημα θυρεοειδούς είναι ο καλύτερος τρόπος για να ελεγχθεί πλήρως ο θυρεοειδής σας αδένας.
Τα τελευταία χρόνια έχει αυξηθεί πολύ η εμφάνιση κακοηθειών στο θυρεοειδή, δυστυχώς. Τώρα πλέον βλέπουμε κακοήθειες στο θυρεοειδή ακόμα και σε παιδιά που παλαιότερα αυτό δεν το βλέπαμε.
Ο ένας λόγος για αυτή την αύξηση εμφάνισης κακοηθειών στο θυρεοειδή αφενός είναι η ακτινοβολία (πυρηνικό ατύχημα, Τσέρνομπιλ κλπ) και αφετέρου η βελτιστοποίηση τόσο των διαγνωστικών εξετάσεων, όσο και της μεγάλης εξειδίκευσης των γιατρών. Αυτά βοηθούν στον πιο γρήγορο εντοπισμό του προβλήματος.
Το ιώδιο στη διατροφή μας
Για την παραγωγή θυρεοειδικών ορμονών, ο θυρεοειδής χρειάζεται επαρκή ποσότητα ιωδίου. Το ιώδιο το προσλαμβάνει από τις τροφές.
Η θάλασσα είναι βασική πηγή, που μέσω των θαλασσινών και ορισμένων ψαριών όπως ο σολομός, ο μπακαλιάρος και τα αφρόψαρα, παρέχουν σημαντική ποσότητα ιωδίου.
Παλαιότερα, οι άνθρωποι που ζούσαν σε ορεινές περιοχές είχαν αυξημένη συχνότητα εμφάνισης θυρεοειδοπάθειας. Αυτός ήταν και ο λόγος, που το μαγειρικό αλάτι εμπλουτίστηκε με ιώδιο. Από τότε η αύξηση εμφάνισης θυρεοειδοπάθειας σε ανθρώπους ορεινών περιοχών, περιορίστηκε πολύ.
Προσοχή χρειάζεται σε όσους πάσχουν από υπερθυρεοειδισμό. Αυτοί οι άνθρωποι πρέπει να καταναλώνουν με μεγάλη φειδώ θαλασσινά και όστρακα.
Βιταμίνη D
Η βιταμίνη D βοηθά στη ρύθμιση των ορμονών του θυρεοειδούς. Ωστόσο, συντίθεται από τον οργανισμό μόνο υπό τη δράση των ακτίνων UV, η οποία απαιτεί τακτική έκθεση στον ήλιο.
Όταν αυτό δεν είναι δυνατόν, όπως το χειμώνα, η βιταμίνη D μπορεί να λαμβάνεται με τη μορφή συμπληρώματος διατροφής. Αυτό θα πρέπει να το συζητήσετε με τον γιατρό σας.
Σελήνιο και ψευδάργυρος
Τα ιχνοστοιχεία έχουν ρυθμιστική δράση στη σύνθεση των θυρεοειδικών ορμονών.
Αυτό συμβαίνει ιδιαίτερα με το σελήνιο, το οποίο βρίσκεται σε ορισμένα δημητριακά ολικής άλεσης, σε μανιτάρια, κρόκους αυγών, ψάρια ή ελαιούχους σπόρους όπως κάσιους, καρύδια, φουντούκια, αμύγδαλα.
Τα κάσιους είναι πολύ καλή πηγή σεληνίου αλλά χρειάζεται προσοχή. Δεν πρέπει να τρώτε περισσότερα από 5-6 κάσιους την ημέρα.
Ευεργετική είναι και η δράση του ψευδαργύρου, που υπάρχει ειδικά στα στρείδια, σε ορισμένα τυριά και το κακάο.
Προσοχή σε κάποιες τροφές …
Για να προωθήσετε την καλή υγεία του θυρεοειδούς, πρέπει να τρώτε μια ισορροπημένη διατροφή. Ωστόσο, ορισμένα τρόφιμα όπως το λάχανο πρέπει να περιορίζονται.
Τροφές όπως το μπρόκολο, τα λαχανάκια Βρυξελλών, το κόκκινο λάχανο, το λευκό λάχανο, θα εμποδίζουν τον θυρεοειδή αδένα να συνθέσει σωστά τις θυρεοειδικές ορμόνες, επειδή αυτές οι τροφές περιέχουν φυσικά αντιθυρεοειδικά φάρμακα.
Στο κάπνισμα λέμε όχι …
Το κάπνισμα φαίνεται ότι ευεργετεί την ανάπτυξη όζων που μπορεί να αποδειχθούν επιβλαβείς.
Επιπλέον, φαίνεται ότι το κάπνισμα εμποδίζει την δράση των φαρμάκων, που λαμβάνει κάποιος όταν έχει θυρεοειδοπάθεια.
Δεν συνιστάται λοιπόν να καπνίζετε κατά μείζονα λόγο, όταν υποφέρετε από προβλήματα θυρεοειδούς.
Διαχειριζόμαστε το άγχος
Το άγχος επιβαρύνει τον οργανισμό μας, συμβάλλει στην εμφάνιση διαταραχών και τονίζει τις ήδη υπάρχουσες.
Για την προώθηση της καλής υγείας του θυρεοειδούς, αλλά και γενικότερα του οργανισμού μας, συνιστάται άσκηση χαμηλής δραστηριότητας όπως η γιόγκα ή ο διαλογισμός.
Έτσι θα ανακουφιστείτε σημαντικά από την ένταση.
Τακτική άσκηση
Η σωματική δραστηριότητα διεγείρει ολόκληρο τον οργανισμό, συμπεριλαμβανομένου του θυρεοειδούς, και τον διατηρεί υγιή.
Κάθε άθλημα είναι κατάλληλο αρκεί να μας ικανοποιεί.
Η γυμναστική, η κολύμβηση ή κάποια άλλη δραστηριότητα, η οποία αυξάνει τον καρδιακό ρυθμό για 20 – 30 λεπτά, για 5 ημέρες την εβδομάδα ευεργετούν ολόκληρο τον οργανισμό, αλλά και την θυρεοειδική λειτουργία.
Σημειώστε ότι, η έντονη άθληση δεν συνιστάται εάν έχει γίνει πρόσφατη επέμβαση θυρεοειδούς.
Ενδοκρινικοί (ορμονικοί) διαταράκτες
Πολλά από τα χημικά που χρησιμοποιούμε στις συσκευασίες συντήρησης, στα πλαστικά και στα καθαριστικά, στα εντομοκτόνα ή τα εντομοαπωθητικά, στα καλλυντικά και σε πληθώρα άλλων προϊόντων φαίνεται να επηρεάζουν την δράση των ορμονών και ονομάζονται «Ενδοκρινικοί (ορμονικοί) διαταράκτες».
Οι ενδοκρινικοί διαταράκτες μειώνουν την ευαισθησία των υποδοχέων του θυρεοειδούς. Βρίσκονται παντού, τόσο στο περιβάλλον μας, όσο και στο φαγητό μας.
Φροντίζουμε να αγοράζουμε σαμπουάν και αφρόλουτρα χωρίς φθαλικές ενώσεις, να εντάξουμε τα βιολογικά στη ζωή μας και να επιλέγουμε δοχεία τροφίμων χωρίς δισφαινόλη Α.