Γράφει ο Πάρης Παπαχρήστος , Διαιτολόγος – Διατροφολόγος, M.Sc.
Είναι γεγονός πως πολλές γυναίκες λίγο πριν την περίοδο τους αλλά και κατά τη διάρκεια αυτής νιώθουν σωματικά καταβεβλημένες. Πολύ συχνά, αυτές τις ημέρες το αίσθημα της λιγούρας, συνήθως για γλυκά τρόφιμα, είναι αυξημένο.
Στην καθημερινή μου διαιτολογική πράξη, όπως συμβαίνει και σε όλους τους συναδέλφους μου, αναλαμβάνω και παρακολουθώ, κυρίως, γυναίκες. Κάθε μήνα, μια σταθερή συζήτηση αφορά την ανησυχία σχετικά με την διατροφή τις ημέρες της περιόδου ή επιστημονικά, εμμήνου ρύσεως.
Όπως μου μεταφέρουν και οι ίδιες, προβληματίζονται τόσο για την αύξηση ή σταθεροποίηση του βάρους στη ζυγαριά, όσο και για την αυξημένη ανάγκη για γλυκό, που βιώνουν εκείνες τις ημέρες. Οι λιγούρες εμφανίζονται, συνήθως, λίγες ημέρες πριν την έναρξη της περιόδου αλλά και κατά την διάρκειά της. Δεν το βιώνουν στον ίδιο βαθμό κάθε μήνα, ενώ η ένταση για γλυκό δεν είναι ίδια σε όλες τις γυναίκες.
Συμπτώματα Περιόδου
Τα πιο κοινά συμπτώματα που σχετίζονται με τον εμμηνορροϊκό κύκλο, όπως η ευερεθιστότητα, η καταθλιπτική διάθεση, οι αλλαγές στην όρεξη, ο πόνος και το άγχος επηρεάζουν την ψυχολογία των γυναικών.
Επιδημιολογικές έρευνες δείχνουν ότι το 75-80% των γυναικών εμφανίζει συμπτώματα κατά την προεμμηνορροϊκή περίοδο.
Αρκετές γυναίκες μου περιγράφουν ότι νιώθουν «αδύναμες» εκείνες τις μέρες και τελικά ενδίδουν εύκολα στους γλυκούς και αλμυρούς πειρασμούς. Μια από τις πελάτισσές μου, ανέφερε το εξής:
Όταν είναι “εκείνη η ώρα του μήνα” νιώθω ότι το στομάχι μου δεν κλείνει με τίποτα. Μπορώ να φάω και να φάω. Λαχταρώ επίσης τα γλυκά. Είναι φυσιολογικό;
Η απάντηση είναι ΝΑΙ. Είναι πολύ συνηθισμένο να αυξάνεται η όρεξη σου για ορισμένα τρόφιμα λίγο πριν ή κατά τη διάρκεια της περιόδου. Παρακάτω θα σου εξηγήσω γιατί είναι φυσιολογικό να συμβαίνει αυτό.
Πως η έμμηνος ρύση (περίοδος) επηρεάζει την όρεξη;
Αρχικά θα ήθελα να σου εξηγήσω τι σημαίνει εμμηνόρροια ή περίοδος. Είναι μια φυσιολογική κολπική αιμορραγία, που εμφανίζεται ως μέρος του μηνιαίου κύκλου μιας γυναίκας. Ο μηνιαίος, αυτός, κύκλος ουσιαστικά προετοιμάζει το σώμα σου για την γονιμοποίηση και την κύηση μέσω διάφορων λειτουργιών. Μια από αυτές τις λειτουργίες είναι και η πάχυνση της επένδυσης του τοιχώματος της μήτρας (ενδομήτριο). Σε περίπτωση που δεν επιτευχθεί εγκυμοσύνη, η μήτρα αποβάλλει το ενδομήτριο, που συνοδεύεται από αιμορραγία.
Η διάρκεια του κύκλου μπορεί να διαφέρει από γυναίκα σε γυναίκα και να κυμαίνεται από 25 μέχρι και 36 ημέρες. Ωστόσο, η μέση διάρκεια υπολογίζεται ότι είναι 28 ημέρες από την αρχή μιας έμμηνης ρύσης, μέχρι την αρχή της επόμενης. Η περίοδος διαρκεί συνήθως 3-5 ημέρες, αλλά μπορεί να διαρκέσει μέχρι και 8 ημέρες. Μόνο το 10-15% των γυναικών έχουν εμμηνοροϊκό κύκλο που διαρκεί ακριβώς 28 ημέρες.
Προεμμηνοροϊκό σύνδρομο (PMS)
Το προεμμηνορροϊκό σύνδρομο (PMS) εμφανίζεται κατά την ωχρινική φάση και χαρακτηρίζεται από κλινικά, σωματικά και ψυχολογικά συμπτώματα. Τα πιο κοινά συμπτώματα του PMS περιλαμβάνουν:
- αλλαγές στην όρεξη
- αύξηση βάρους
- κοιλιακό άλγος
- πόνο στην πλάτη
- κεφαλαλγία
- πρήξιμο και ευαισθησία των μαστών
- ναυτία
- δυσκοιλιότητα
- άγχος
- ευερεθιστότητα και θυμό
- κόπωση
- ανησυχία
- αλλαγές στη διάθεση και κλάμα
Περίπου το 47,8% των γυναικών, παγκοσμίως, πάσχει από προεμμηνοροϊκό σύνδρομο.
Είναι όντως φυσιολογικό να αυξάνεται η όρεξή σου τις ημέρες της περιόδου και αυτό αποδεικνύεται επιστημονικά. Η περίοδος σχετίζεται άμεσα με τις ορμόνες, οι οποίες επηρεάζουν αρκετά διάφορες λειτουργίες του οργανισμού σου. Οι κυριότερες ορμόνες που σχετίζονται με την αύξηση της όρεξης κατά την περίοδο είναι η προγεστερόνη και η λεπτίνη.
Προγεστερόνη
Η προγεστερόνη είναι μια στεροειδής ορμόνη που παράγεται από τον οργανισμό σου και συγκεκριμένα από τις ωοθήκες και τον πλακούντα, κατά κύρια βάση. Είναι παράγωγο της γνωστής σε όλους χοληστερόλης και έχει πολλές λειτουργίες στο ανθρώπινο σώμα, ιδιαίτερα στο αναπαραγωγικό σύστημα. Όπως ανέφερα και προηγουμένως, κατά τον εμμηνοροϊκό κύκλο δημιουργείται μια επένδυση στα τοιχώματα της μήτρας, ώστε να προετοιμαστεί το σώμα για μια πιθανή εγκυμοσύνη. Η προγεστερόνη συμμετέχει σε αυτή την διαδικασία, καθώς είναι η ορμόνη που δημιουργεί το πυκνό ενδομήτριο τοίχωμα.
Κατά το δεύτερο μισό του εμμηνορροϊκού κύκλου τα επίπεδα της προγεστερόνης αυξάνονται, σηματοδοτώντας την έναρξη της εμμήνου ρύσεως. Μια μετα-ανάλυση που δημοσιεύθηκε στο επιστημονικό περιοδικό Maturitas, αποκάλυψε ότι παρατηρείται μέγιστη πρόσληψη τροφής κατά την προεμμηνορροϊκή περίοδο όταν τα επίπεδα προγεστερόνης είναι υψηλά. Ίσως με αυτό τον τρόπο προετοιμάζεται το σώμα για τις επιπλέον ενεργειακές απαιτήσεις της εγκυμοσύνης.
Διαβάστε τη συνέχεια του άρθρου.