H αυξημένη ζήτηση λόγω λήξης της πανδημίας, η εκρηκτική άνοδος των ναύλων από Ασία σε Ευρώπη, ειδικά στον κλάδο των κοντέϊνερς, αλλά και η άνοδος στο ενεργειακό κόστος των επιχειρήσεων, προκαλεί ένα γενικευμένο κύμα ανατιμήσεων σε όλο τον κόσμο, αλλά και στην Ελλάδα.
Ηδη τους τελευταίους μήνες, σημειώθηκε ραγδαία άνοδος των τιμών σε βασικά εμπορεύματα και πρώτες ύλες. Το ράλι ξεκίνησε με τις τιμές του χαλκού, συνεχίζεται με τον χάλυβα, αλλά ανατιμήσεις παρατηρήθηκαν και σε άλλα προϊόντα και υλικά, π.χ. στην ξυλεία. Ο πληθωρισμός στις ΗΠΑ έκανε την εμφάνισή του και όλα δείχνουν ότι μπαίνουμε σε μια εντελώς νέα οικονομική φάση.
Το καλάθι της νοικοκυράς στην Ελλάδα, έχει ήδη αρχίσει να ακριβαίνει αισθητά.
Οι μετρήσεις του Ινστιτούτου Έρευνας Λιανεμπορίου Καταναλωτικών Αγαθών (ΙΕΛΚΑ) σημειώνουν αύξηση τιμών σε επιμέρους γαλακτομικά είδη, στα αυγά, στα λαχανικά κλπ, που κατά περίπτωση φτάνει ακόμα και το 12%.
Στο ίδιο συμπέρασμα καταλήγει κανείς μελετώντας τόσο τους πίνακες του e-katanalotis όσο και τους αντίστοιχους πίνακες της ΕΛΣΤΑΤ, ενώ ακόμα πιο ανησυχητικά είναι τα στοιχεία που παρουσιάζει το Ινστιτούτο Καταναλωτών (ΙΝΚΑ), το οποίο αναφέρεται ακόμα και σε «καμουφλαρισμένες» αυξήσεις οι οποίες οδηγούν σε ανεπίτρεπτη παραπλάνηση του καταναλωτή, όπως για παράδειγμα στα καθαριστικά, όπου η τιμή παραμένει η ίδια αλλά μειώνεται η ποσότητα, χωρίς αυτό να γίνεται αντιληπτό από τον καταναλωτή.
Τη διαπίστωση άλλωστε των ήδη αυξημένων τιμών στα σούπερ μάρκετ αλλά και την εκτίμηση ότι «έρχεται κύμα ακρίβειας» με γενικευμένες ανατιμήσεις που θα αγγίζουν ακόμα και ποσοστά του 10-20% μέσα στο καλοκαίρι, επιβεβαιώνει και έρευνα που διεξήγαγε και δημοσίευσε το Εμπορικό και Βιομηχανικό Επιμελητήριο Αθηνών, ζητώντας μάλιστα από την Κυβέρνηση να θέσει το θέμα της χρηματοπιστωτικής κερδοσκοπίας στα αρμόδια όργανα της Ε.Ε. προκειμένου να βρεθεί συνολική λύση.
Συγκεκριμένα, ο δείκτης τιμών εισροών αγροτικής παραγωγής της ΕΛΣΤΑΤ καταγράφει αύξηση τους πρώτους μήνες του 2021. Ειδικότερα οι τιμές του περασμένου Μαρτίου, σε σύγκριση με τις τιμές του Μαρτίου 2020, παρουσίασαν αύξηση 3,4%. Πρόκειται για τον δείκτη που μετρά τις τιμές που καταβάλλουν οι παραγωγοί όταν αγοράζουν προϊόντα και υπηρεσίες για τη γεωργική – κτηνοτροφική παραγωγή. Οι αυξήσεις αυτές οφείλονται κυρίως στις αυξήσεις τιμών στις ζωοτροφές και στο κόστος ενέργειας.
Μέσα σε αυτό το εκρηκτικό μείγμα αυξήσεων, οι επιχειρήσεις στο σύνολό τους, εξαγωγικές και εισαγωγικές, έχουν να αντιμετωπίσουν και την αλματώδη άνοδο του κόστους του ναύλου, ο οποίος από την Ασία στην Ευρώπη έχει αυξηθεί τον τελευταίο χρόνο κατά 525%, σύμφωνα με τον πρόεδρο του ΕΒΕΑ, Κωνσταντίνο Μίχαλο.
Η μεταφορά ενός κοντέινερ κοστίζει πλέον πάνω από 10.000 δολάρια όταν πριν περίπου ένα χρόνο η τιμή του ήταν αισθητά κάτω από 2.000 δολάρια.
Το κύμα αυτό, δημιουργεί δυσκολίες και στις εισαγωγές, καθώς πολλές επιχειρήσεις αδυνατούν να ανταποκριθούν στα αυξημένα κόστη. Ετσι δημιουργείται ένα σημαντικό ερώτημα για τους επόμενους μήνες:
Πόσο θα δυσκολευτούν τα νοικοκυριά, πόσο θα διερκέσει αυτή η φάση και πόσο θα συντελέσει στη δημιουργία ενός αυτοτροφοδοτούμενου νέου υφεσιακού κύκλου στην Ελλάδα.
