Σημεία συνέντευξης του Υφυπουργού παρά τω Πρωθυπουργώ και Κυβερνητικού Εκπροσώπου Στέλιου Πέτσα στον τηλεοπτικό σταθμό «Mega» και τους δημοσιογράφους Ντίνο Σιωμόπουλο και Στέλλα Γκαντώνα
Για τον Ιανό
Τρεις λέξεις αυτή τη στιγμή: Θλίψη, αγωνία και συμπαράσταση. Θλίψη για τη συμπολίτη μας που έχασε τη ζωή της στο χωριό Βασιλί των Φαρσάλων. Αγωνία για τους δύο αγνοούμενους, επίσης στην περιοχή της Θεσσαλίας. Και συμπαράσταση σε όσους έχουν πάθει τεράστιες καταστροφές. Ιδίως στην Καρδίτσα οι καταστροφές είναι πολύ μεγάλες. Η πόλη αυτή τη στιγμή είναι πλημμυρισμένη, έχει περίπου 50-60 πόντους νερό. Υπάρχουν μεγάλα προβλήματα στις τηλεπικοινωνίες και στην ηλεκτροδότηση. Γίνονται υπεράνθρωπες προσπάθειες από τον μηχανισμό.
Ενδεικτικά η Πυροσβεστική δέχθηκε περίπου 2.500 τηλεφωνήματα και έγιναν περίπου 620 διασώσεις, σε μια υπεράνθρωπη προσπάθεια όλη τη νύχτα, η οποία θα συνεχιστεί και σήμερα. Στέλνουμε μήνυμα εγρήγορσης, αυξημένης προσοχής και αποφυγής των μετακινήσεων γιατί τα φαινόμενα θα συνεχιστούν και σήμερα και θα κατέβουν νοτιότερα, ιδίως στη Στερεά Ελλάδα και στην Αττική. Χρειάζεται προσοχή, λοιπόν, από όλους και να ακούμε πάντα τις οδηγίες της Γενικής Γραμματείας Πολιτικής Προστασίας.
Για τον κορονοϊό
Από την πρώτη στιγμή της πανδημίας λέμε ότι είμαστε σε αχαρτογράφητα νερά και ότι αντιμετωπίζουμε μία πρωτόγνωρη κατάσταση, όχι μόνο στην Ελλάδα, αλλά και σε όλο τον κόσμο. Επομένως, μια υπεύθυνη Πολιτεία είναι πάντα σε εγρήγορση προκειμένου να πάρει όποιο μέτρο χρειάζεται για να προστατευτεί η δημόσια υγεία και η ανθρώπινη ζωή. Αυτό κάνουμε και εμείς.
Τα μέτρα που έχουμε πάρει, από τον Ιούλιο και μετά, είναι διαρκώς αυξανόμενης έντασης προκειμένου να ελέγξουμε τη διασπορά στην κοινότητα. Η Ελλάδα εξακολουθεί να είναι μια από τις χώρες που εμφανίζει πολύ καλύτερη επιδημιολογική κατάσταση από άλλες και σε επίπεδο κρουσμάτων και σε επίπεδο θανάτων. Και πρέπει να διαφυλάξουμε αυτήν την εικόνα. Αν χρειαστεί να πάρουμε και επιπλέον μέτρα, ώστε να μην κινδυνεύουν περισσότερο οι συμπολίτες μας, θα το κάνουμε. Εστιάζουμε τώρα εκεί που υπάρχει αυξημένος κίνδυνος. Και τέτοιος κίνδυνος υπάρχει στην Αττική.
Έχουμε, ευτυχώς, ένα πολύ καλό team ειδικών, οι οποίοι αναλύουν την κατάσταση μαζί με τη Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας, τον ΕΟΔΥ και το Υπουργείο Υγείας, ώστε να έχουμε την καλύτερη δυνατή πρόβλεψη για το που κινούμαστε. Επίσης, έχουμε αναπτύξει ένα πολύ καλό σύστημα εντοπισμού και ιχνηλάτησης των επαφών. Αυτό μας επιτρέπει να έχουμε καλύτερη επιτήρηση ακόμη και σε γειτονιές, σε μεγάλες μητροπολιτικές περιοχές, όπως είναι η Αθήνα. Θα δούμε πώς θα διαμορφωθεί η εικόνα στις επόμενες ημέρες και αν χρειαστεί να πάρουμε περισσότερα μέτρα σε τοπικό επίπεδο, θα το κάνουμε και αυτό.
Αν δει κανείς τη διαδρομή των τελευταίων 6-7 μηνών θα διαπιστώσει ότι έχουμε πάρει περιοριστικά μέτρα όχι μόνο σε επίπεδο Περιφερειακών Ενοτήτων, όπως για παράδειγμα στην Ξάνθη, αλλά και σε επίπεδο Δήμων, όπως στον Δήμο Μύκης ή Εχίνου, ακόμη και σε επίπεδο γειτονιών, όπως στη Νέα Σμύρνη Λάρισας. Αν δούμε κάπου αυξημένο επιδημιολογικό φορτίο που χρειάζεται να το περιχαρακώσουμε χωρίς να θίξουμε, όσο μπορούμε, την καθημερινότητα των πολιτών σε γειτονικές περιοχές, θα το κάνουμε. Η περίπτωση της Αθήνας είναι πιο δύσκολη λόγω του οικιστικού συμπλέγματος, όπως όλοι αντιλαμβανόμαστε.
Θέμα απαγόρευσης κυκλοφορίας δεν υπάρχει στο τραπέζι, γιατί δεν μπορεί να προσφέρει σε αυτήν τη φάση που είμαστε. Επιλέγουμε συνδυασμό μέτρων ώστε να είναι απλά και εφαρμόσιμα. Αλλά και να μπορεί να ελεγχθεί η εφαρμογή τους ώστε να μην υπάρχει διάθεση να τα παρακάμψει κανείς. Επιλέγουμε πακέτο μέτρων που να είναι συμβατά με αυτά τα τρία κριτήρια. Απλά και εφαρμόσιμα και είναι εύκολο να ελεγχθούν.
Έχουμε ακούσει το τελευταίο διάστημα και από την Επιτροπή των Ειδικών, αλλά και μεμονωμένα από τους ειδικούς πολλές προτάσεις. Αυτές οι προτάσεις είναι στο τραπέζι. Ο Πρωθυπουργός έχει ζητήσει από την Επιτροπή των Ειδικών -από την προηγούμενη εβδομάδα- έναν κατάλογο μέτρων, αλλά και υπό ποιες προϋποθέσεις αυτά μπορούν να ενεργοποιούνται ώστε να υπάρχει γρήγορη αντίδραση της Πολιτείας αν βλέπει τα κρούσματα να ξεφεύγουν.
Παίρνουμε συνεχώς μέτρα, προκειμένου να τιθασεύσουμε την αρνητική εξέλιξη της καμπύλης. Στις αρχές Αυγούστου, η πρόβλεψη ήταν ότι το Δεκαπενταύγουστο και προς το τέλος του Αυγούστου θα είχαμε ξεπεράσει τα 500 κρούσματα την ημέρα, ενδεχομένως και τα 700. Αυτό δεν συνέβη. Είμαστε, όμως, σταθερά κοντά στο επίπεδο των 300. Πρέπει αυτό να το κατεβάσουμε.
Γι’ αυτό παίρνουμε αυτά τα μέτρα. Γιατί αν δεν μπορέσουμε να κατεβάσουμε για αρκετές ημέρες τα κρούσματα κάτω από αυτό το επίπεδο, τότε θα υπάρξει πίεση στο Σύστημα Υγείας, είτε αυτό θα αφορά τις εισαγωγές στις Μονάδες Εντατικής Θεραπείας, είτε τους διασωληνωμένους. Γι’ αυτό τον λόγο παίρνουμε συνεχώς μέτρα. Κάνουμε έκκληση σε όλους να ακούμε τις συστάσεις των ειδικών.
Έχει αποδειχθεί ότι η μάσκα βοηθά στο να περιοριστεί η διασπορά του ιού. Βοηθά και εμάς, βοηθά και τους γύρω μας. Είναι ένα εργαλείο που το χρησιμοποιούμε και εμείς και άλλες χώρες. Σε πολλές χώρες είναι υποχρεωτική, ακόμα και σε εξωτερικούς χώρους. Δεν ξέρω αν θα φθάσουμε σε αυτό το σημείο κάποια στιγμή στην Αττική, που έχει αυξημένο επιδημιολογικό φορτίο.
Όταν επιβάλλεται ένα τοπικό lockdown ένα από τα μέτρα αφορά τις διαπεριφερειακές μετακινήσεις. Αλλά ακόμα δεν είμαστε εκεί και ελπίζω να μην φτάσουμε.
Η Ελλάδα είναι σε πολύ καλύτερη επιδημιολογική κατάσταση, δυο φορές κάτω στον αριθμό των κρουσμάτων από τον μέσο όρο παγκοσμίως και τέσσερις φορές κάτω στο επίπεδο θανάτων από τον μέσο όρο παγκοσμίως. Επομένως, δεν μπορεί κανείς να πει ότι έχει γίνει κάποιο τρομερό λάθος, στο οποίο να αποδίδεται η αύξηση των κρουσμάτων. Βλέπουμε ένα δεύτερο κύμα παγκοσμίως και κάνουμε ό,τι χρειάζεται, προκειμένου το κύμα αυτό να περιοριστεί, να ισορροπήσει και μετά να μειωθεί. Αυτό κάνουμε και θα συνεχίσουμε να το κάνουμε.
Για τις Ελληνοτουρκικές σχέσεις
Συζητήσεις με απειλές δεν γίνονται. Βασικό προαπαιτούμενο είναι να υπάρχει αποκλιμάκωση έμπρακτη, αλλά και ρητορική. Ευτυχώς, τις τελευταίες ημέρες είμαστε σε μια φάση σχετικής αποκλιμάκωσης στο πεδίο, μετά την αποχώρηση του ερευνητικού σκάφους και τη μη ανανέωση της Navtex. Υπάρχουν επαφές μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας, σε επίπεδο συμβούλων του Πρωθυπουργού και του Προέδρου της Τουρκίας.
Έχουμε μπροστά μας το ορόσημο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου αυτή την Πέμπτη και Παρασκευή. Θα υιοθετηθεί στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο ένας κατάλογος κυρώσεων, που έχει ήδη εγκριθεί από το Συμβούλιο Εξωτερικών Υποθέσεων. Μένει στην Τουρκία με τη συμπεριφορά της να δείξει ότι αυτά που λέει για αποκλιμάκωση τα εννοεί, ώστε να μην ενεργοποιηθεί αυτός ο κατάλογος. Εμείς δεν θέλουμε να εφαρμοστούν κυρώσεις, θέλουμε αποκλιμάκωση.
Εάν συνεχίσουμε σε αυτή την κατάσταση αυτή την εβδομάδα, το πιθανότερο σενάριο είναι να αποφασιστούν κυρώσεις, αλλά η επιβολή τους να πάει αργότερα, ανάλογα με τη συμπεριφορά της Τουρκίας. Δεν θα είναι καλό για την Ευρώπη να μην υιοθετήσει κατάλογο κυρώσεων και την επόμενη ημέρα να αποδειχθεί ότι όλα αυτά που έλεγε ο κ. Ερντογάν ήταν προσχηματικά, μόνο και μόνο για να αποφύγει μια απόφαση στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο.
Άρα, ψάχνουμε να βρούμε μία ισορροπία, μεταξύ αυτού που θέλουμε να υπάρχει στο τραπέζι, που είναι μία αξιόπιστη απειλή, ένα σοβαρό πλαίσιο κυρώσεων, και από την άλλη να έχουμε την Τουρκία ως ένα συνομιλητή που να θέλει πραγματικά να καθίσουμε στο τραπέζι των διερευνητικών επαφών και να λύσουμε τη μία και μοναδική διαφορά που έχουμε, την οριοθέτηση των θαλασσίων ζωνών, που εκκρεμεί εδώ και δεκαετίες.
Ο Πρωθυπουργός έχει πει πολλές φορές ότι δεν θα πρέπει να είναι είδηση η επικοινωνία του Έλληνα Πρωθυπουργού με τον Τούρκο Πρόεδρο. Για να γίνει, όμως, αυτή η επικοινωνία -όπως είπε την προηγούμενη Κυριακή στη συνέντευξή του στη Θεσσαλονίκη- απαιτούνται δύο προϋποθέσεις: Εμπιστοσύνη και καλά προετοιμασμένη επικοινωνία. Η εμπιστοσύνη χτίζεται βήμα-βήμα.
Το γεγονός ότι υπάρχει επικοινωνία και ανοιχτός δίαυλος επικοινωνίας σε επίπεδο διπλωματικών συμβούλων, είναι θετικό, αλλά χρειάζονται και άλλα βήματα για να χτιστεί η εμπιστοσύνη. Το θέμα της καλής προετοιμασίας, έχει να κάνει με το πλαίσιο που βάζει κανείς. Αν επιμένει η Τουρκία σε μαξιμαλιστικές διεκδικήσεις, είναι πολύ πιο δύσκολο να υπάρξει μια καλά προετοιμασμένη επικοινωνία.
Για την οικονομία
Είμαστε έτοιμοι να κάνουμε ό,τι χρειαστεί, προκειμένου να αντιμετωπίσουμε την πανδημία, γιατί η ανθρώπινη ζωή και η προστασία της δημόσιας υγείας δεν μπαίνουν σε καμία ζυγαριά. Δεν υπάρχει δίλημμα μεταξύ οικονομίας και υγείας. Αυτό είναι ψευτοδίλημμα. Αν αντιμετωπίσουμε την υγειονομική κρίση, αμέσως θα πάρει μπροστά και η οικονομία. Αν δεν αντιμετωπίσουμε την υγειονομική κρίση, θα είμαστε συνεχώς σε μία κατάσταση περιοριστικών μέτρων που θα πλήττουν την οικονομία και θα χρειάζεται το Κράτος συνεχώς να στηρίζει.