«Υπολογίζεται ότι το 40% περίπου της χερσαίας έκτασης της Ελλάδας καταλαμβάνεται από λιβάδια, τεσσάρων διαφορετικών τύπων.
Ανάλογα με την κυρίαρχη μορφή της βλάστησης τα λιβάδια της χώρας μας διακρίνονται σε ποολίβαδα, θαμνολίβαδα, φρυγανολίβαδα και δασολίβαδα. Η αξία των οικοσυστημικών υπηρεσιών που παρέχουν τα λιβάδια είναι τεράστια και αντίστοιχη αν όχι μεγαλύτερη των δασών”. Αυτά, μεταξύ άλλων, τονίζει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο Μιχάλης Βραχνάκης, καθηγητής Λιβαδοπονίας στο τμήμα Δασολογίας, Επιστημών Ξύλου και Σχεδιασμού του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, ως διαπιστώσεις από σχετικές μελέτες που έχει εκπονήσει.
Οι υπηρεσίες αυτές, σύμφωνα με τον κ. Βραχνάκη, περιλαμβάνουν τέσσερις μεγάλες κατηγορίες, τις παραγωγικές (π.χ. κτηνοτροφικά προϊόντα, καυσόξυλα, μέλι), ρυθμιστικές (π.χ. ρύθμιση κλίματος, πλημμυρών), πολιτιστικές (π.χ. αναψυχή, αισθητική αξία) και υποστηρικτικές (π.χ. ανακύκλωση θρεπτικών, σχηματισμός εδαφών). Με πολύ συντηρητικές προσεγγίσεις, εξηγεί ο καθηγητής στη συνέχεια, η επιστήμη των οικολογικών οικονομικών υπολογίζει ότι η αξία των οικοσυστημικών υπηρεσιών που παράγουν τα λιβάδια της χώρας μας σε ετήσια βάση ανέρχεται σε τουλάχιστον 1,8 δισ. ευρώ.
Η αξία αυτή είναι ενδεικτική, διευκρινίζει, καθώς στον υπολογισμό της δεν αποτιμώνται σημαντικές υπηρεσίες, όπως η πολιτιστική, η παροχή πρώτων υλών, η προσφορά ενδιαιτημάτων για την άγρια ζωή, η ανακύκλωση των θρεπτικών, η παροχή νερού και η ρύθμιση των εξωγενών διαταραχών. Και ασφαλώς, προσθέτει, η αξία είναι πολλαπλάσια όταν τα λιβάδια βρίσκονται εντός προστατευόμενων περιοχών (π.χ. περιοχές του Δικτύου NATURA2000), όπου η προστιθέμενη αξία των οικοσυστημικών υπηρεσιών που παρέχουν εκτοξεύεται σε πολύ μεγαλύτερα μεγέθη.
Επιπρόσθετα, η αμιγώς οικονομική αξία των λιβαδιών προσαυξάνεται σημαντικά αν ληφθεί υπόψη το γεγονός ότι κατά την τρέχουσα ΚΑΠ, οι «μόνιμοι βοσκότοποι» αποτελούν μία από τις τρεις περιφέρειες του 1ου Πυλώνα των κοινοτικών ενισχύσεων (οι άλλες δύο περιφέρειες σχετίζονται με την φυτική παραγωγή), και συγκεκριμένα της λεγόμενης Βασικής Ενίσχυσης (1,5 δισ ευρώ ανά έτος οι 3 περιφέρειες μαζί). Σε όλα αυτά τα παραπάνω, επισημαίνει ο κ. Βραχνάκης μιλώντας στο ΑΠΕ-ΜΠΕ θα πρέπει να συμπεριλάβουμε και μια άλλη σημαντική παράμετρο που προσφέρουν τα λιβάδια της χώρας μας, ειδικά στα παραγόμενα προϊόντα της κτηνοτροφίας.
Χιλιάδες αγελάδες, πρόβατα και κατσίκια βόσκουν στα λιβάδια τα οποία προσφέρουν αγνά προϊόντα υψηλής διατροφικής αξίας, καθώς πρόκειται για εκτάσεις πλούσιες σε θρεπτικά συστατικά όπως είναι το σύνολο της ελληνικής φύσης. Η βλάστηση στα λιβάδια της χώρας μας είναι μοναδική και ξεχωριστή με ό,τι αυτό συνεπάγεται για την βόσκηση των αγροτικών ζώων και την παραγωγή κυρίως των γαλακτομικών προϊόντων, αλλά και των προϊόντων κρέατος. Πρέπει να προστατεύσουμε αυτές τις λιβαδοπονικές εκτάσεις καθώς η ανάπτυξη της οικονομίας μας οφείλει πολλά σε αυτές.
Η ανάπτυξη των πρωτογενών παραγωγικών δυνάμεων θα συμπαρασύρει σταθερά την ανάπτυξη και των δυνάμεων των υπολοίπων τομέων της παραγωγής με μεσο- και μακρο-πρόθεσμα θετικά αποτελέσματα. Ο τρόπος αυτός ανάπτυξης είναι ο μοναδικός που έχει αειφορικό χαρακτήρα, έχει αντοχή στον χρόνο, είναι αξιόπιστος (κάτι που είναι πολύ σημαντικό από άποψη επενδύσεων) και διασφαλίζει σίγουρη αύξηση στο ΑΕΠ της χώρας. «Αν θέλουμε να μιλήσουμε για την Ελλάδα, έναν από τους σημαντικότερους πυλώνες της πρωτογενούς ανάπτυξης αποτελούν τα λιβάδια», καταλήγει τονίζοντας ο Καθηγητής κ. Μιχάλης Βραχνάκης.
(ΣΣ: Οι φωτογραφίες είναι από το αρχείο του Αποστόλη Ζώη).
ΑΠΕ-ΜΠΕ
