Η Γαλλία και η Ισπανία, δύο χώρες που περιλαμβάνονται σε αυτές με τους περισσότερους θανάτους λόγω της πανδημίας του νέου κορονοϊού, παρουσιάζουν σήμερα, Τρίτη,
τα σχέδιά τους για τη σταδιακή άρση των μέτρων περιορισμού, την ώρα που ο αριθμός των καταγεγραμμένων κρουσμάτων σε όλο τον κόσμο έχει ξεπεράσει τα τρία εκατομμύρια.
Στις Ηνωμένες Πολιτείες, τη χώρα με τον πιο βαρύ απολογισμό κρουσμάτων αλλά και θανάτων της Covid-19, ο πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ κατηγόρησε την Κίνα ότι δεν διαχειρίστηκε καλά αυτή την παγκόσμια υγειονομική κρίση που ξεκίνησε από εκεί. Έφθασε μάλιστα μέχρι το σημείο να διατυπώσει αίτημα για αποζημιώσεις πολλών δισεκατομμυρίων δολαρίων. Ένδειξη της άρσης των περιοριστικών μέτρων που έρχεται, και την οποία προσδοκά ένα μέρος του πλανήτη που παραμένει υπό περιορισμό κατ΄οίκον, οι Αυστραλιανοί σέρφερ επέστρεψαν και πάλι στην παραλία Μπόντι, στο Σίδνεϊ. Αυτό το διάσημο «σπορ» επιτράπηκε εκ νέου από σήμερα στους σέρφερ που έσπευσαν με το χάραγμα της μέρας να το εξασκήσουν.
Παραμένει ωστόσο απαγορευμένο στους ερασιτέχνες και στους λάτρεις του μαυρίσματος. Στην Ευρώπη, οι Γάλλοι θα μάθουν σήμερα, διά στόματος του πρωθυπουργού Εντουάρ Φιλίπ, τους όρους της άρσης των περιοριστικών μέτρων: χρήση μάσκας, αμφιλεγόμενη επαναλειτουργία των σχολείων, μετακινήσεις από περιοχή σε περιοχή… Τα ερωτήματα είναι πολλά ενώ αυξάνεται η δυσπιστία απέναντι στην εκτελεστική εξουσία, με το 65% των Γάλλων να εκτιμούν ότι δεν στέκεται «στο ύψος» των περιστάσεων, σύμφωνα με μια τελευταία δημοσκόπηση.
Όπως σχεδόν παντού, το διακύβευμα είναι ζωτικής σημασίας: η επανεκκίνηση της οικονομίας και ο έλεγχος της επιδημίας. Σε κάθε περίπτωση, η επιστροφή σε μια κανονική ζωή αποκλείεται την 11η Μαΐου, ημερομηνία κατά την οποία έχει ανακοινωθεί ότι θα αρθούν τα μέτρα περιορισμού που ισχύουν από τις 17 Μαρτίου στη Γαλλία. Στην Ισπανία, όπου το lockdown παρατάθηκε έως τις 9 Μαΐου, το σχέδιο χαλάρωσης των μέτρων αναμένεται να ανακοινωθεί επίσης σήμερα. Από την Κυριακή, σε αυτή τη χώρα όπου οι κάτοικοι είναι έγκλειστοι στα σπίτια τους επί έξι εβδομάδες, τα παιδιά μπορούν επιτέλους να παίξουν στον δρόμο υπό την προϋπόθεση ότι θα τηρούνται ορισμένοι περιορισμοί. Στην Ιταλία, την ευρωπαϊκή χώρα που κατέβαλε το πιο βαρύ τίμημα στην πανδημία, οι όροι της άρσης του lockdown που προβλέπεται στις 4 Μαΐου έχουν ήδη διευκρινιστεί: οι συγκεντρώσεις θα εξακολουθήσουν να απαγορεύονται όπως και οι μετακινήσεις από περιοχή σε περιοχή, η χρήση μάσκας θα είναι υποχρεωτική στα δημόσια μέσα μεταφοράς και τα σχολεία θα παραμείνουν κλειστά έως τον Σεπτέμβριο.
Οι επιχειρήσεις στρατηγικής σημασίας έλαβαν άδεια να επαναλειτουργήσουν. Η άρση των μέτρων περιορισμού προκαλεί ωστόσο έντονες και καμιά φορά απροσδόκητες συζητήσεις γύρω από την άδεια εξόδου που δίνεται για να δει κάποιος τους «δικούς του»: Τι σημαίνει ένας «δικός μου άνθρωπος» ή μια «σταθερή συναισθηματική σχέση»; Το να πάει να δει κανείς τον εξάδελφό του δεύτερου βαθμού ή τη φίλη του, συνεπάγεται ότι αναλαμβάνει τον κίνδυνο να του επιβληθούν κυρώσεις; «Ο ‘δικός μου άνθρωπος’ είναι μια διατύπωση λίγο ευρεία και γενική (…), αυτό δεν σημαίνει ότι μπορεί κάποιος να πάει στους φίλους του ή να γιορτάσει», προσπάθησε να εξηγήσει χθες βράδυ ο πρωθυπουργός Τζουζέπε Κόντε, υπογραμμίζοντας ότι «δεν είναι η στιγμή να τα παρατήσουμε».
Άλλες ευρωπαϊκές χώρες έχουν ήδη ξεκινήσει μια σταδιακή άρση των περιορισμών, με την επαναλειτουργία πολλών καταστημάτων, αλλά με τα συνθήματα για «κοινωνική απόσταση» να παραμένουν αυστηρά: η Νορβηγία, η Δανία, η Ελβετία, η Αυστρία, η Γερμανία… Στην τελευταία, ωστόσο, ο ρυθμός αναπαραγωγής της COVID-19, τον οποίο παρακολουθούν πολύ προσεκτικά οι αρχές, έφθασε εκ νέου το όριο του 1,0 σύμφωνα με το Ινστιτούτο Ρόμπερτ Κοχ, στο οποίο έχει ανατεθεί η επιτήρηση της εξέλιξης της πανδημίας στη χώρα. Μια πιθανή ένδειξη επιδείνωσης την ώρα που η καγκελάριος Άγγελα Μέρκελ δηλώνει ανήσυχη για μια βιαστική άρση των μέτρων περιορισμού. Ο ανθρώπινος απολογισμός παραμένει πολύ βαρύς στη Γηραιά Ήπειρο: 26.977 θάνατοι στην Ιταλία, 23.822 στην Ισπανία, 23.293 στη Γαλλία, 21.092 στη Βρετανία. Με σχεδόν το ένα τρίτο των κρουσμάτων και περισσότερα από 56.000 θύματα σε σύνολο 210.000 παγκοσμίως, οι Ηνωμένες Πολιτείες είναι μακράν η πιο πληγείσα χώρα.
Διαπιστώνονται ωστόσο μεγάλες περιφερειακές διαφορές ανάμεσα σε αγροτικές ζώνες οι οποίες έχουν επηρεαστεί πολύ λίγο, και την περιοχή της Νέας Υόρκης, για παράδειγμα, επίκεντρο της κρίσης. Περίπου δώδεκα πολιτείες ξεκίνησαν μια προσεκτική έξοδο από το lockdown και μια επανεκκίνηση της οικονομίας, ενθαρρυμένες από μια επιβράδυνση των κρουσμάτων και του αριθμού των θανάτων. Τα εστιατόρια ξανάνοιξαν χθες, Δευτέρα, στην Τζόρτζια (νοτιοανατολικές ΗΠΑ). Στο Τέξας, τα εστιατόρια, τα μουσεία, οι κινηματογράφοι και τα θέατρα θα μπορούν να επαναλειτουργήσουν από την Παρασκευή, στο 25% της δυναμικότητάς τους. Στην πολιτεία της Νέας Υόρκης, αντίθετα, τα μέτρα περιορισμού θα παραμείνουν σε ισχύ τουλάχιστον έως τις 15 Μαΐου, μια απόφαση που εγκρίνει η συντριπτική πλειονότητα του τοπικού πληθυσμού (87%). Στη συνέχεια, «θα πρέπει να είμαστε έξυπνοι», προειδοποίησε ο Δημοκρατικός κυβερνήτης Άντριου Κουόμο.
«Θέλουμε οι πολιτείες να το κάνουν το ταχύτερο δυνατό όμως με πλήρη ασφάλεια», δήλωσε ο Ντόναλντ Τραμπ σε ενημέρωση των δημοσιογράφων στον Λευκό Οίκο, ελπίζοντας να δει πολλά σχολεία να ξανανοίγουν πριν από τις καλοκαιρινές διακοπές. Θέλοντας να ξεχαστούν οι ατυχείς δηλώσεις του για ενέσεις «απολυμαντικού», ο Αμερικανός πρόεδρος ήταν διακριτικός αυτό το Σαββατοκύριακο, αλλά επανέλαβε χθες μια άσκηση σχεδόν καθημερινή από την αρχή της κρίσης. Άδραξε την ευκαιρία για να επιτεθεί εκ νέου στην Κίνα, όπου εμφανίστηκε ο νέος κορονοϊός στα τέλη του 2019. Η ασθένεια «θα μπορούσε να σταματήσει στην πηγή», διαβεβαίωσε, κάνοντας λόγο για ενδεχόμενο αίτημα καταβολής αποζημιώσεων πολλών δισεκατομμυρίων δολαρίων. «Δεν έχουμε προσδιορίσει ακόμη το τελικό ποσό», πρόσθεσε χωρίς άλλες διευκρινίσεις.
Ο πρόεδρος υπεραμύνθηκε της διαχείρισης που έκανε στην κρίση υπογραμμίζοντας την πρόοδο που σημειώθηκε στον τομέα της διενέργειας διαγνωστικών τεστ. Όμως η Washington Post δημοσιοποίησε μια σφοδρή κριτική, επικαλούμενη μέλη της διοίκησής του, που είπαν ότι ο πρόεδρος δεν άκουσε τον Ιανουάριο και τον Φεβρουάριο τις ενημερώσεις τους που περιέγραφαν έναν καταστροφικό πίνακα της επερχόμενης πανδημίας. Στη Βρετανία, ο πρωθυπουργός Μπόρις Τζόνσον, ο οποίος προσβλήθηκε και ο ίδιος από τον ιό και επέστρεψε χθες στα καθήκοντά του, κάλεσε τους συμπολίτες του να δείξουν υπομονή. «Αρχίζουμε τώρα να αντιστρέφουμε την τάση», δήλωσε μιλώντας έξω από τον αριθμό 10 της Ντάουνινγκ Στριτ, αλλά «είναι επίσης μια στιγμή μέγιστου κινδύνου».
Στην Αφρική, όπου ο περιορισμός δύσκολα γίνεται ανεκτός για μεγάλα τμήματα πληθυσμών, η Νιγηρία θα αρχίσει να αίρει τα μέτρα από τις 4 Μαΐου, διατηρώντας ωστόσο την απαγόρευση κυκλοφορίας. Ο ιός καταπολεμάται επίσης με παραδοσιακές τεχνικές. Στην Ακτή Ελεφαντοστού, ο βασιλιάς των Σανουί (ενός βασιλείου στο νοτιοανατολικό τμήμα της χώρας) ο μεγαλειότατος Αμόν Ντουφού Βε, ομνύει στον «Θεό» και στις «ψυχές των προγόνων». «Ζούμε σε έναν κόσμο χωρίς σημεία αναφοράς. Ο σεβασμός των προγόνων, των ταμπού και του περιβάλλοντος δεν ισχύει πλέον. Το ανθρώπινο ον αυτοκαταστρέφεται (…) Δεν υπάρχει πλέον ζωτικός χώρος στη γη», είπε, με μάσκα στο πρόσωπο, στη διάρκεια μιας τελετής τηρώντας τα περιοριστικά μέτρα.
ΑΠΕ-ΜΠΕ
