Όχι πριν πολύ καιρό για τα αστρονομικά δεδομένα, το κέντρο του γαλαξία μας είχε εκραγεί και είχε εξαπολύσει τρομακτικές ακτίνες ενέργειας σε τεράστιες αποστάσεις, έως 200.000 ετών φωτός. Απτές ενδείξεις για ένα τέτοιο κατακλυσμικό συμβάν που συνέβη πριν περίπου 3,5 εκατομμύρια χρόνια και έγινε αισθητό πολύ πέρα από τα σύνορα του γαλαξία μας, ανακάλυψαν οι επιστήμονες.
Μια ομάδα Αυστραλών και Αμερικανών αστροφυσικών και αστρονόμων, με επικεφαλής τον καθηγητή Τζος Μπλαντ-Χόθορν του Κέντρου Αστροφυσικής ASTRO 3D της Αυστραλίας, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό “The Astrophysical Journal”, εκτιμούν ότι το φαινόμενο, γνωστό ως «έκλαμψη Seyfert”, ξεκίνησε από μια περιοχή κοντά στην κεντρική υπερμεγέθη τρύπα του γαλαξία μας. Από εκεί, δύο τεράστιες κωνικού σχήματος εκρήξεις ενέργειας και ακτινοβολίας εξαπολύθηκαν και προς τους δύο πόλους του γαλαξία μας και τελικά πολύ πέρα από τα γαλαξιακά σύνορα στο βαθύ διάστημα.
Ξεκινώντας από μια περιοχή με σχετικά μικρή διάμετρο, οι δέσμες ακτινοβολίας απέκτησαν ολοένα μεγαλύτερες διαστάσεις, καθώς έβγαιναν από τον γαλαξία μας. Ήταν τόσο ισχυρή η έκλαμψη, που άφησε τα ίχνη της στους κοντινούς νάνους γαλαξίες του Μεγάλου και του Μικρού Μαγγελανικού Νέφους σε απόσταση 200.000 ετών φωτός από το δικό μας γαλαξία, σύμφωνα με την ανάλυση στοιχείων από το διαστημικό τηλεσκόπιο Hubble. Η έκλαμψη πιθανώς διήρκεσε επί 300.000 χρόνια, ένα σύντομο διάστημα για τα γαλαξιακά δεδομένα.
Οι επιστήμονες υποθέτουν ότι, εξαιτίας της τεράστιας ισχύος του φαινομένου, αυτό μπορεί να είχε προκληθεί μόνο από πυρηνική δραστηριότητα σχετική με τη μαύρη τρύπα στο κέντρο του γαλαξία μας, γνωστή ως «Τοξότης Α*», που έχει μάζα περίπου 4,2 εκατομμύρια φορές μεγαλύτερη του Ήλιου μας.
«Η έκλαμψη πρέπει να έμοιαζε λιγάκι με τεράστια δέσμη φωτός φάρου, που άστραψε μέσα στο σκοτάδι», δήλωσε ο Χόθορν. Από αστρονομική άποψη, το περιστατικό θεωρείται εντυπωσιακά πρόσφατο, καθώς πριν 3,5 εκατ. χρόνια οι πρόγονοι του ανθρώπου, οι Αυστραλοπίθηκοι, τριγύριζαν στην Αφρική, ενώ η εξαφάνιση των δεινοσαύρων από πτώση αστεροειδούς είχε συμβεί πολύ παλαιότερα, πριν 65 εκατομμύρια χρόνια.
«Το δραματικό γεγονός συνέβη πριν λίγα εκατομμύρια χρόνια. Αυτό δείχνει πως το κέντρο του γαλαξία μας είναι ένα πολύ πιο δυναμικό μέρος από ό,τι θεωρούσαμε στο παρελθόν. Είμαστε τυχεροί που δεν κατοικούμε εκεί», δήλωσε η καθηγήτρια Λάιζα Κιούλι, διευθύντρια του ASTRO AD.
«Πάντα θεωρούσαμε τον γαλαξία μας ένα αδρανή γαλαξία, με ένα όχι και τόσο φωτεινό κέντρο. Όμως τα νέα ευρήματα αλλάζουν αυτή την εικόνα», ανέφερε η Μάγκντα Γκουλιέλμο του Πανεπιστημίου του Σίδνεϊ.
Μολονότι κύριος ύποπτος για τη γιγάντια έκλαμψη θεωρείται ο «Τοξότης Α*», οι αστροφυσικοί δεν γνωρίζουν ακόμη πολλά πράγματα για το πώς εξελίσσονται οι μαύρες τρύπες και αλληλεπιδρούν με τους γαλαξίες τους.
Σύνδεσμος για την επιστημονική δημοσίευση:
https://iopscience.iop.org/article/10.1088/0004-637X/778/1/58
ΑΠΕ-ΜΠΕ
