Αυτό το λαχανικό αποτελεί ένα ακόμη «φάρμακο» της φύσης, που βοηθά εναντίον πολλών παθήσεων και είναι ευεργετικό για την υγεία μας.
Για τους περισσότερους είναι συνώνυμο του κόκκινου χρώματος, με το οποίο λεκιάζει συχνά τα ρούχα μας. Λίγοι όμως γνωρίζουν ότι είναι μία από τις πιο ευεργετικές τροφές για τον άνθρωπο με τους διατροφολόγους να την εντάσουν πλέον στις “σούπερ-τροφές”.
Ο λόγος γίνεται για το παντζάρι. Πρόσφατες έρευνες έδειξαν ότι τα παντζάρια και ο χυμός τους μπορούν να βελτιώσουν την αθλητική απόδοση, να μειώσουν την αρτηριακή πίεση και να βελτιώσουν τη ροής του αίματος στις φλέβες.
Τα παντζάρια είναι συγγενικά με τα ζαχαρότευτλα, αλλά έχουν σημαντικές διαφορές μεταξύ τους. Τα ζαχαρότευτλα είναι λευκά και συνήθως χρησιμοποιούνται για την εξαγωγή ζάχαρης και για την επιπλέον γλύκανση σε άλλες μεταποιημένες τροφές. Η ζάχαρη δεν μπορεί να ληφθεί από παντζάρια, τα οποία βρίσκονται συνήθως σε ποικιλίες κόκκινου και χρυσού χρώματος.
Θρεπτικά συστατικά
Μία κούπα ωμών παντζαριών περιέχει 58 θερμίδες, 13 γραμμάρια υδατάνθρακα (συμπεριλαμβανομένων 9 γραμμαρίων ζάχαρης και 4 γραμμαρίων ινών) και 2 γραμμάρια πρωτεΐνης. Παρέχει το 1% των ημερήσιων αναγκών του ανθρώπου σε βιταμίνη Α, το 2% σε ασβέστιο, το 11% σε βιταμίνη C και το 6% σε σίδηρο.
Το παντζάρι είναι μια πλούσια πηγή φυλλικού οξέος και μαγγανίου και επίσης περιέχει θειαμίνη, ριβοφλαβίνη, βιταμίνη Β-6, παντοθενικό οξύ, χολίνη, βεταΐνη, μαγνήσιο, φώσφορο, κάλιο, ψευδάργυρο, χαλκό και σελήνιο.
Είναι επίσης πλούσιο σε φυτικό νιτρικό άλας, το οποίο πιστεύεται ότι είναι ο βασικός λόγος για τον οποίο έχει τόσα πολλά οφέλη για την υγεία.
Γενικά τα παντζάρια είναι πλούσια σε υδατάνθρακες, νιτρικά άλατα, μαγνήσιο, σίδηρο, κάλιο, νάτριο, βιταμίνη C και φυτοθρεπτικά συστατικά όπως η βετανίνη και η βουλγαξανθίνη – το αντιοξειδωτικό που δίνει στα παντζάρια το βαθύ κόκκινο χρώμα τους. Ως εκ τούτου, τα παντζάρια μπορούν να θωρακίσουν τον οργανισμό απέναντι σε αρκετές ασθένειες και συμβάλλουν στην αποφυγή φαρμακευτικής αγωγής.
Οφέλη για την υγεία
Καρδιακή υγεία και καλή αρτηριακή πίεση
Έρευνα που δημοσιεύθηκε στην επιστημονική επιθεώρηση Hypertension εξέτασε τις επιπτώσεις κατανάλωσης 500ml χυμού παντζαριών σε υγιείς εθελοντές και έδειξε ότι η αρτηριακή τους πίεση μειώθηκε σημαντικά. Οι ερευνητές υπέθεσαν αυτό ήταν πιθανό να οφείλεται στα υψηλά επίπεδα νιτρικών αλάτων που περιέχονται στο χυμό παντζαριών και ότι αποτελεί αποτελεσματικό τρόπο για τη θεραπεία καρδιαγγειακών παθήσεων και της αρτηριακής πίεσης.
Αποτρέπουν την οστεοπόρωση
Το μαγνήσιο είναι απαραίτητο στον οργανισμό μας για τη σωστή απορρόφηση του ασβεστίου και τη συντήρηση των οστών. Τα κόκκινα παντζάρια έχουν αρκετές ποσότητες μαγνησίου κι έτσι βοηθούν στην καλύτερη αξιοποίηση του ασβεστίου. Προσοχή όμως, τα πράσινα παντζάρια περιέχουν οξαλικό οξύ, το οποίο δυσχεραίνει την απορρόφηση του ασβεστίου.
Άνοια
Ερευνητές από το πανεπιστήμιο Wake Forest διαπίστωσαν ότι η κατανάλωση χυμού από παντζάρια μπορεί να βελτιώσει την οξυγόνωση του εγκεφάλου και να επιβραδύνει την ανάπτυξη της άνοιας σε ηλικιωμένους ενήλικες. Σύμφωνα με τον Daniel Kim-Shapiro, επικεφαλής της έρευνας, η ροή του αίματος σε ορισμένες περιοχές του εγκεφάλου μειώνεται με την πάροδο του χρόνου και οδηγεί σε μείωση της γνωστικής λειτουργίας και πιθανώς συμβάλλει στην άνοια. Η κατανάλωση χυμού παντζαριών, ως μέρος μιας δίαιτας υψηλής περιεκτικότητας σε νιτρικό άλας μπορεί να βελτιώσει τη ροή του αίματος και την οξυγόνωση σε αυτούς τους τομείς του εγκεφάλου.
Διαβήτης
Τα παντζάρια περιέχουν ένα αντιοξειδωτικό που είναι γνωστό ως άλφα-λιποϊκό οξύ, το οποίο έχει αποδειχθεί ότι μειώνει τα επίπεδα της γλυκόζης, αυξάνει την ευαισθησία του οργανισμού στην ινσουλίνη και μειώνει τις ορμονικές μεταβολές που προκαλούνται από καταστάσεις στρες σε ασθενείς με διαβήτη. Μελέτες για το άλφα-λιποϊκό οξύ έχουν επίσης δείξει ότι μειώνει την περιφερική νευροπάθεια στους διαβητικούς.
Βοηθούν στην αντιμετώπιση ηπατικών παθήσεων
Μερικές έρευνες σχετικά με τις ιδιότητες της βηταΐνης, έχουν δείξει ότι μπορεί να βοηθάει και στην αντιμετώπιση ηπατικών παθήσεων. Πιο συγκεκριμένα, αποτρέπει τη συσσώρευση λίπους στο συκώτι, η οποία μπορεί να προκληθεί από την αυξημένη κατανάλωση αλκοόλ, την παχυσαρκία, την ανεπάρκεια πρωτεϊνών κλπ.
Ενίσχυση της αντοχής
Καλά νέα για τους αθλητές και όσους αντιμετωπίζουν καρδιαγγειακά, αναπνευστικά ή προβλήματα στο μεταβολισμό. Έρευνα του πανεπιστημίου του Exeter έδειξε ότι πίνοντας χυμό παντζαριού μπορούμε να ενισχύσουμε τις αντοχές μας ώστε να γυμναζόμαστε 16% περισσότερο. Η υψηλή περιεκτικότητα των παντζαριών σε νιτρικά ιόντα μειώνει τις απαιτήσεις του οργανισμού για οξυγόνο, καθιστώντας την γυμναστική πιο εύκολη. Αν και δεν έχει αποδειχθεί ο ακριβής μηχανισμός, οι ερευνητές υποθέτουν ότι υπεύθυνη για την βελτίωση των αντοχών κατά αυτόν τον τρόπο, είναι η μετατροπή των νιτρικών ιόντων σε μονοξείδιο του αζώτου.
Μείωση της χοληστερίνης
Έρευνα που έγινε σε πειραματόζωα, έδειξε ότι το φολικό οξύ που βρίσκεται στις φυτικές ίνες των παντζαριών, μπορεί να μειώσει τόσο τη χοληστερίνη, όσο και τα τριγλυκερίδια.
Άλλες ιδιότητες
Τα παντζάρια αποτελούν ένα φυσικό καθαρτικό και βοηθούν σε προβλήματα όπως η δυσκοιλιότητα και οι αιμορροΐδες. Επίσης, ο χυμός πατζαριού θεωρείται καλός σε προβλήματα όπως ο ίκτερος, κατά την οποία το σώμα χρειάζεται υγρά και υδατάνθρακες.
Τα παντζάρια τρώγονται και ωμά και βρασμένα και πίνεται ο χυμός τους. Ο χυμός είναι καλλίτερα να συνδυάζεται με μήλο και καρότο, γιατί γίνεται πιο εύγεστος και έχει ακόμα περισσότερες θεραπευτικές ιδιότητες.
Καλόν είναι να επισημάνουμε ότι τα ούρα, αλλά και τα κόπρανα, γίνονται κόκκινα σε όσους καταναλώνουν παντζάρια , γι αυτό να μην ανησυχήσουν και νομίσουν ότι είναι αίμα.
