Σε κλίμα θετικό και εποικοδομητικό συνεχίστηκε ο διάλογος με τους Ιεράρχες της Αγίας και Ιεράς Συνόδου του Οικουμενικού Πατριαρχείου κατά την επίσκεψη του Υπουργού Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων Κώστα Γαβρόγλου στο Φανάρι.
Ο κ. Γαβρόγλου εξέφρασε την αισιοδοξία του για την έκβαση του διαλόγου που γίνεται σε ένα πλαίσιο εξορθολογισμού των σχέσεων Κράτους και Εκκλησίας, διασφάλισης των εργασιακών δικαιωμάτων των ιερέων και νοικοκυρέματος των οικονομικών.
Μετά τη συνάντηση ο Υπουργός δήλωσε:
Είχα τη χαρά να ενημερώσω τα μέλη της Ιεράς Συνόδου του Οικουμενικού Πατριαρχείου Κωνσταντινουπόλεως πολύ αναλυτικά για το πλαίσιο συμφωνίας ανάμεσα στην Ελληνική Πολιτεία και την Εκκλησία της Ελλάδος. Υπήρξε συζήτηση για διάφορα θέματα που αφορούν ειδικότερα στο Οικουμενικό Πατριαρχείο.
Εξήγησα στους Αρχιερείς τη δυνατότητα που δίνει αυτή η συμφωνία σ’ ένα πλαίσιο εξορθολογισμού των σχέσεων Κράτους και Εκκλησίας, διασφάλισης των εργασιακών δικαιωμάτων των ιερέων όπως και νοικοκύρεμα των οικονομικών. Γύρω από αυτές τις τρεις θέσεις οικοδομούμε αυτή την ιστορική συμφωνία. Υπήρξαν ερωτήσεις από τους Αρχιερείς και υπήρξε πολύ γόνιμη συζήτηση. Φεύγω πολύ αισιόδοξος ότι αρχίζουμε να συζητάμε επί της ουσίας.
Ο Οικουμενικός Πατριάρχης, όπως πάντα, έθεσε τα ζητήματα που πρέπει να δούμε και εμείς, όπως είναι το θέμα των ιερέων στις Μητροπόλεις του Οικουμενικού Θρόνου στον υπόλοιπο κόσμο. Είναι κάτι που ξέρουμε ότι θα το λύσουμε και δεσμευόμαστε ότι θα λύσουμε το θέμα των ιερέων όπως και άλλα που ορισμένα είναι λεπτομέρειες και ορισμένα δεν είναι λεπτομέρειες. Είναι σίγουρο ότι θα συνεχίσουμε τη συζήτηση γιατί υπήρξε πραγματικά ένα κλίμα όχι μόνο δημιουργικό, αλλά ένα κλίμα πάρα πολύ αισιόδοξο για την επόμενη φάση.
- Σε σχέση με την προηγούμενη επίσκεψή σας είσαστε πολύ πιο αισιόδοξος τώρα;
Ήμουν και στο τέλος της προηγούμενης συνάντησης αισιόδοξος και απεδείχθη σήμερα ότι ήταν σε στέρεη βάση αυτή η αισιοδοξία και νομίζω σήμερα είναι πέραν του αισιόδοξου. Νομίζω ότι σήμερα βάλαμε πια και τα θεμέλια πολύ συγκεκριμένα ώστε να αρχίσουμε να συζητάμε και επί του συγκεκριμένου περιεχομένου αυτής της συμφωνίας στο βαθμό που υπάρχουν ζητήματα που έχουν σχέση και με το Οικουμενικό Πατριαρχείο.
- Το εξηγήσατε ότι διασφαλίζετε τα μισθολογικά τους δικαιώματα;
Το πώς θα διασφαλιστούν είναι ένα θέμα το οποίο θα συζητήσουμε τις επόμενες μέρες. Εμείς έχουμε ένα σχέδιο, θα το συζητήσουμε και με την Εκκλησία της Ελλάδος και με το Οικουμενικό Πατριαρχείο, με την Εκκλησία της Κρήτης, θα το συζητήσουμε με όλους και είναι εντελώς προφανές ότι δεν πρόκειται εμείς να πάμε πίσω από τη σημερινή κατάσταση. Άρα ο τρόπος που συζητήσαμε ήταν να αποδεχθούν την ειλικρίνεια της ελληνικής Κυβέρνησης ότι θα λύσει το θέμα και θα διασφαλίσει αυτά τα δικαιώματα. Το πώς ακριβώς, είναι ένα θέμα όπως ξέρετε νομοτεχνικό. Τη στιγμή που υπάρχει η βούληση νομίζουμε ότι νομοτεχνικά είναι κάτι το οποίο θα λυθεί με κάποιο σαφή τρόπο.
- Θα μιλήσετε πρώτα με την Εκκλησία της Ελλάδος γι αυτά τα θέματα και μετά με τον ίδιο τρόπο θα υπαχθούν οι μητροπόλεις;
Νομίζουμε ότι υπάρχουν διακριτά προβλήματα. Τα προβλήματα της μισθοδοσίας του κλήρου, που η μεγάλη τεράστια πλειοψηφία έχει σχέση με την Εκκλησία της Ελλάδος, προφανώς κατά κύριο λόγο πρέπει να τα συνεννοηθούμε με την Εκκλησία της Ελλάδος. Υπάρχουν ζητήματα στην Κρήτη, για παράδειγμα, όπου υπάρχουν ελάχιστες οργανικές θέσεις σήμερα, ενώ οι κληρικοί είναι 906. Εμείς δεσμευόμαστε να γίνουν 900 αυτές οι οργανικές θέσεις. Άρα είναι άλλου είδους προβλήματα. Με τον Οικουμενικό Θρόνο έχουμε προβλήματα με τους ιερείς και την εξασφάλιση και τη διασφάλιση των ιερέων που κάθε χρόνο υπηρετούν στις Μητροπόλεις σε όλο τον κόσμο. Όλα αυτά θα κανονικοποιηθούν και θα έρθουν αυτές οι συγκεκριμένες συμφωνίες με το κάθε μέρος.
- Το επόμενο βήμα ποιο θα είναι;
Το επόμενο βήμα είναι η συνέχιση του διαλόγου, γιατί φάνηκε και από τα πράγματα ότι όσοι έλεγαν ότι ο διάλογος είναι προσχηματικός έχουν ήδη διαψευσθεί. Έγινε ένας κύκλος τώρα συζητήσεων που άρχισε πάλι με τον Μακαριώτατο Αρχιεπίσκοπο της Εκκλησίας της Ελλάδος, συνεχίστηκε με την Εκκλησία της Κρήτης, με το Οικουμενικό Πατριαρχείο. Θα συναντήσω τους Συνδέσμους των Ιερέων και θα κλείσει αυτός ο κύκλος. Με βάση αυτά που ακούμε και τον προβληματισμό που αναπτύσσεται θα κατατεθεί ένα συγκεκριμένο σχέδιο προς συζήτηση. Αυτό είναι το επόμενο βήμα, γιατί όπως ξέρετε κάθε βήμα θέλει και μεγαλύτερη επεξεργασία του πλαισίου το οποίο έχουμε ήδη συμφωνήσει.
- Θα έρθει κάποια αντιπροσωπεία από το Φανάρι στην Αθήνα για περισσότερες διευκρινήσεις;
Νομίζω είναι ένα τεχνικό ζήτημα, είναι μια απόφαση της Συνόδου. Δε συζητήθηκε. Εμείς είμαστε πολύ ανοιχτοί είτε να ερχόμαστε εδώ να συζητάμε είτε να έρχονται εκείνοι. Και τα δύο είναι θέματα που θα τα δει η Σύνοδος και είναι υπέρ της ολοκλήρωσης του διαλόγου όλο αυτά τα βήματα.
- Όπως είχε πει το Φανάρι πριν αυτή η σημερινή Σύνοδος θα τοποθετηθεί επί της συμφωνίας. Είχατε σήμερα δείγματα για το ποια θα είναι η τοποθέτησή τους;
Δεν έχω κανένα απολύτως τέτοιο δείγμα, νομίζω ότι δεν μου πέφτει και λόγος. Εγώ ήρθα εδώ εκπροσωπώντας την κυβέρνηση, ώστε να κάνω την πληρέστερη δυνατή ενημέρωση, να δεσμευτούμε σε αυτά τα πράγματα που έχουμε αποφασίσει να προχωρήσουμε, όπως είναι η διασφάλιση του κλήρου, όπως είναι ο εξορθολογισμός, όπως είναι το νοικοκύρεμα των οικονομικών. Σε όλα αυτά έδωσα νομίζω τις απαντήσεις που μπορούσα να δώσω, τις διασφαλίσεις που μπορούσα να δώσω και νομίζω ότι η Σύνοδος θα προχωρήσει και ότι το κλίμα που έχω αποκομίσει εγώ είναι ένα κλίμα συνεργασίας, είναι ένα κλίμα το οποίο θέλει να πάμε στα επόμενα βήματα με προσεκτικό τρόπο κάτι που προφανώς και εμείς επιδιώκουμε.
- Επειδή είναι χρόνος εκλογών, ο χρόνος μετράει αντίστροφα, νομίζετε ότι θα τα προλάβετε ολ’ αυτά;
Δεν μπορώ να σας απαντήσω σε αυτό. Ο στόχος μας είναι προφανώς ότι πρέπει να ολοκληρωθούνε πράγματα που είναι πάνω στο τραπέζι. Όπως ξέρετε η ενίσχυση της διακριτότητας Εκκλησίας και Πολιτείας είναι ένα από τα βασικά στοιχεία του προγράμματός μας και οποιοσδήποτε εξορθολογισμός, οποιοσδήποτε τρόπος που διασφαλίζει αυτήν τη διακριτότητα είναι υπέρ της κοινωνίας. Δεν είναι υπέρ ούτε του ενός θεσμού ούτε του άλλου. Και θα εξαντλήσουμε τις δυνατότητες που μας δίνει και ο νόμος και η κοινωνική αποδοχή μιας ιστορικής συμφωνίας.
- Σχετικά με την Αναθεώρηση του Συντάγματος και αυτό το περιβόητο άρθρο 3 μετά και τη δημοσιοποίηση αυτής της επιστολής που είχε στείλει ο Οικουμενικός Πατριάρχης στον Πρωθυπουργό;
Ο Οικουμενικός Πατριάρχης είναι σε μία συνεχή επικοινωνία με τον Πρωθυπουργό. Είναι μία επιστολή που είχε σταλθεί τον Αύγουστο του 2017, πριν σχεδόν ενάμισι χρόνο όταν άρχισε η συζήτηση για την αναθεώρηση του Συντάγματος. Από τους Αρχιερείς εκφράστηκαν, αν θέλετε, προβληματισμοί γύρω από το άρθρο 3. Υποσχέθηκα ότι θα μεταφέρω αυτούς τους προβληματισμούς.
- Τι προβληματισμοί;
Το γνωρίζετε είναι γύρω από το ουδετερόθρησκο του Κράτους και το τι ενδεχομένως να σημαίνει αυτό. Το σημαντικό στην προκειμένη περίπτωση είναι ότι τώρα υπάρχει και τυπικά μία Επιτροπή της Βουλής, η οποία μελετά και συζητά με βάση το νόμο και το καλύτερο είναι να ενημερωθεί και η Σύνοδος και κυρίως όποιοι έχουν προβληματισμούς γύρω από αυτά, από τα άτομα που έχουν αναλάβει αυτό το έργο της αναθεώρησης με όρους συνταγματικούς, με όρους νομικούς. Είμαι σίγουρος ότι θα αρθούν οι όποιες επιφυλάξεις.
