‘Αμεση στροφή στη βιώσιμη γεωργία που παράγει τροφή χωρίς να δηλητηριάζει τους φυσικούς πόρους και την υγεία ανθρώπων και περιβάλλοντος. Αυτή είναι η πρόταση της Greenpeace στο ζήτημα της ασφάλειας τροφίμων, αλλά και η απάντηση σε μελέτη 20 Αμερικανών επιστημόνων που υποστηρίζουν ότι «δεν έχουν βρεθεί διαφορές, που υποδεικνύουν υψηλότερο κίνδυνο για την ασφάλεια της ανθρώπινης υγείας, ανάμεσα στα γενετικά τροποποιημένα τρόφιμα και στα μη τροποποιημένα».
Όπως παρουσιάζεται σε σχετική έρευνα της διεθνούς περιβαλλοντικής οργάνωσης, είκοσι χρόνια μετά την πρώτη καλλιέργεια μεταλλαγμένων στις ΗΠΑ πλέον είναι αποδεδειγμένο ότι τα μεταλλαγμένα αυξάνουν τη χρήση χημικών φυτοφαρμάκων, δεν λύνουν το πρόβλημα της πείνας στον πλανήτη και δεν θεωρούνται ασφαλή από μεγάλο μέρος της επιστημονικής κοινότητας. Σε αυτά τα βασικά συμπεράσματα καταλήγει η νέα έκθεση της Greenpeace με τίτλο «20 χρόνια αποτυχίας – γιατί τα μεταλλαγμένα απέτυχαν να πραγματοποιήσουν όσα υποσχέθηκαν».
Η έκθεση δημοσιεύεται μερικούς μήνες μετά την άρνηση 19 ευρωπαϊκών χωρών (εκ των οποίων και η Ελλάδα) να καλλιεργήσουν μεταλλαγμένα στην επικράτειά τους. Όπως τονίζει στο ΑΠΕ- ΜΠΕ η υπεύθυνη της εκστρατείας της Greenpeace για τη βιώσιμη γεωργία, Έλενα Δανάλη «σήμερα γνωρίζουμε καλά ότι τα μεταλλαγμένα όχι μόνο δεν λύνουν αυτά τα προβλήματα, αλλά αντιθέτως τα επιδεινώνουν. Με τη συντριπτική πλειοψηφία καταναλωτών και αγροτών να εξακολουθεί να μην θέλει μεταλλαγμένα, δεν υπάρχει καμία δικαιολογία που να επιτρέπει περαιτέρω καθυστέρηση στη στροφή της γεωργίας προς ένα μοντέλο περιβαλλοντικά και οικονομικά βιώσιμο».
Η κ. Δανάλη επισημαίνει ότι η Greenpeace καλωσορίζει την εξαίρεση της Ελλάδας από το νέο ευρωπαϊκό σύστημα αδειοδότησης καλλιέργειας μεταλλαγμένων καλαμποκιών. Μένει όμως να κάνει το πιο σημαντικό βήμα: να κάνει την εξαίρεση κανόνα με τη σύνταξη και υιοθέτηση νόμου, που θα απαγορεύει οριστικά και μόνιμα όλες τις καλλιέργειες μεταλλαγμένων στη χώρα» και υπογραμμίζει ότι η έκθεση της Greenpeace επανεξετάζει τις επιστημονικές αποδείξεις σχετικά με τους περιβαλλοντικούς κινδύνους των μεταλλαγμένων και καταλήγει σε επτά βασικά συμπεράσματα:
1. Τα μεταλλαγμένα αυξάνουν τη χρήση χημικών φυτοφαρμάκων
Οι ποικιλίες μεταλλαγμένων είτε παράγουν παρασιτοκτόνο είτε είναι ανθεκτικές σε κάποια είδη ζιζανιοκτόνων. Τα παράσιτα και τα ζιζάνια αναπτύσσουν αντίσταση στις τοξίνες, οπότε δημιουργούνται υπερπαράσιτα και υπερζιζάνια με αποτέλεσμα οι αγρότες να χρησιμοποιούν όλο και περισσότερα χημικά φυτοφάρμακα και ζιζανιοκτόνα.
2. Τα μεταλλαγμένα δεν μπορούν να καταπολεμήσουν το πρόβλημα της παγκόσμιας πείνας.
Τα μεταλλαγμένα δεν λύνουν το πρόβλημα της πείνας στον πλανήτη, αντίθετα αποτελούν απειλή για την παγκόσμια διατροφική ασφάλεια, ενώ πλήττουν άμεσα το εισόδημα των αγροτών μικρής κλίμακας και δεν αυξάνουν τις σοδειές των παραγωγών. Όπως δηλώνει η κ. Δανάλη «φαίνεται ξεκάθαρα στην έκθεση της επιστημονικής ομάδας της οργάνωσης, ότι η πείνα οφείλεται στην άνιση κατανομή των τροφίμων στον πλανήτη και όχι στην έλλειψη τους (ο πλανήτης παράγει διπλάσια ποσότητα τροφίμων)».
3. Δεν υπάρχει επιστημονική συναίνεση για την ασφάλεια των μεταλλαγμένων
Παρά τις προσπάθειες της βιομηχανίας αγροχημικών να καθησυχάσει τους καταναλωτές ότι οι επιστήμονες συναινούν στην ασφάλεια των μεταλλαγμένων, περισσότεροι από 300 επιστήμονες έχουν διαφωνήσει με αυτόν τον ισχυρισμό. Αξίζει να σημειωθεί ότι σήμερα το 85% των μεταλλαγμένων καλλιεργούνται μόνο σε τέσσερις χώρες της αμερικανικής ηπείρου (ΗΠΑ, Βραζιλία, Αργεντινή και Καναδάς) που αντιστοιχούν στο 3% της παγκόσμιας αγροτικής γης.
4. Τα μεταλλαγμένα δεν είναι η καινοτομία των διατροφικών μας συστημάτων
Επιπλέον τα πνευματικά τους δικαιώματα ανήκουν σε ελάχιστους πολυεθνικούς κολοσσούς το οποίο περιορίζει τη δυνατότητα καινοτομίας.
5. Τα μεταλλαγμένα φυτά δεν είναι ανθεκτικά στις κλιματικές αλλαγές
Η ανθεκτικότητα εξαρτάται από πρακτικές που προωθούν τη βιοποικιλότητα και όχι απλοποιημένα αγροτικά συστήματα για τα οποία έχουν σχεδιαστεί τα gmos.
6. Τα μεταλλαγμένα δεν μπορούν να συνυπάρξουν με άλλες καλλιέργειες
Μέχρι σήμερα έχουν καταγραφεί 400 περιστατικά γενετικής επιμόλυνσης.
7. Τα μεταλλαγμένα δεν έχουν οικονομικά οφέλη για τους αγρότες
Οι μεταλλαγμένοι σπόροι είναι πατενταρισμένοι και οι τιμές τους αυξάνονται τα τελευταία 20 χρόνια, ενώ αυξάνεται και η εξάρτηση των αγροτών από χημικά.
Σχετικά με τα σενάρια εξαγοράς της εταιρείας Monsanto από την Bayer η κ. Δανάλη σχολιάζει ότι «η περαιτέρω συγκέντρωση ελέγχου και δύναμης στα χέρια ελάχιστων πολυεθνικών δεν ωφελεί ούτε τους αγρότες που παράγουν την τροφή ούτε τους ανθρώπους που την καταναλώνουν. Η αύξηση του ελέγχου της αγοράς από την Bayer και την Monsanto που ήδη ελέγχουν την αγορά φυτοφαρμάκων, μεταλλαγμένων και σπόρων σημαίνει μεγαλύτερη εξάρτηση των αγροτών από τις εταιρείες, μικρότερη ποικιλία σπόρων, αύξηση των τιμών και μεγαλύτερο έλεγχο της τροφής μας».
Η υπεύθυνη για την εκστρατεία της Greenpeace για την βιώσιμη γεωργία, προσκαλεί μικρούς και μεγάλους την Ημέρα Περιβάλλοντος στις 5 Ιουνίου στο πάρκο Φλοίσβου σε μια γιορτή. «Κάθε φορά που επιλέγουμε καλή τροφή, χωρίς μεταλλαγμένα, χωρίς χημικά, με λιγότερο κρέας και περισσότερα εποχιακά λαχανικά, φρούτα και όσπρια, καταφέρνουμε μία μικρή νίκη για το περιβάλλον μας» ξεκαθαρίζει η κ. Δανάλη.
Οι επισκέπτες θα μπορούν να δοκιμάσουν τα λαχανικά του καλοκαιριού και να φτιάξουν τη δική τους μοναδική σαλάτα. Θα έχουν την ευκαιρία να γνωριστούν με τα πολλαπλά οφέλη της επιλογής εποχικών λαχανικών και θα πάρουν ιδέες για το πώς να δημιουργήσουν τον δικό τους λαχανόκηπο στο μπαλκόνι τους. Θα υπάρχει επίσης παιδική γωνία γεμάτη εκπαιδευτικά, διαδραστικά παιχνίδια.
Κάτια Παπαδοπούλου
