Ο ΕΝΙΑΙΟΣ ΤΥΠΟΣ ΟΛΟΗΜΕΡΟΥ ΝΗΠΙΑΓΩΓΕΙΟΥ αποτελεί μια εμπεριστατωμένη πρόταση του Υπουργείου Παιδείας που αποσκοπεί στην ισόρροπη και πολύπλευρη ανάπτυξη των νηπίων πρώτης και δεύτερης ηλικίας (4-6 ετών).
Το ολοήμερο νηπιαγωγείο συμβάλλει αφενός στην πραγμάτωση των ουσιαστικών στόχων του Νηπιαγωγείου και αφετέρου αφουγκράζεται τις ανάγκες της σύγχρονης οικογένειας. Η θεσμοθέτηση δε του ωρολογίου προγράμματος που επιφέρει ο ΕΝΙΑΙΟΣ ΤΥΠΟΣ ΟΛΟΗΜΕΡΟΥ ΝΗΠΙΑΓΩΓΕΙΟΥ αναβαθμίζει τον παιδαγωγικό και εκπαιδευτικό χαρακτήρα του Νηπιαγωγείου και διασφαλίζει για πρώτη φορά το πλαίσιο του διδακτικού ωραρίου των νηπιαγωγών.
Μέχρι σήμερα τα νηπιαγωγεία λειτουργούσαν:
- είτε ως κλασικά με ωράριο 8:00 έως 12:30. Από 8:15 έως 12:15 υλοποιούνταν ένα πρόγραμμα που λεγόταν πρόγραμμα κλασικού τμήματος. Εάν ο μαθητής ήθελε Ολοήμερο έπρεπε να γραφτεί σε άλλο νηπιαγωγείο που ναι μεν διέθετε ολοήμερο τμήμα αλλά μπορεί να βρίσκονταν σε άλλη περιοχή.
- είτε ως ολοήμερα με ολοήμερο ωράριο 8:00 έως16:00. Από 8:15 έως 15:45 τα νηπιαγωγεία υλοποιούσαν ένα πρόγραμμα που λεγόταν πρόγραμμα ολοήμερου τμήματος που άρχιζε πρωί και τελείωνε απόγευμα και η μία δραστηριότητα ήταν συνέχεια της άλλης. Σε αυτές τις περιπτώσεις ο μαθητής δεσμευόταν να φεύγει στις 16:00. Ωστόσο κατόπιν αιτήσεων των γονέων, τα τελευταία χρόνια το Υπουργείο με εγκυκλίους έδινε τη δυνατότητα πρόωρων αποχωρήσεων και οι μαθητές μπορούσαν να φύγουν στις 14:00 ή άλλη ώρα. Αυτό όμως αποδομούσε και διέλυε το πρόγραμμα και τη φιλοσοφία πάνω στην οποία είχε στηριχτεί. Οι γονείς χρησιμοποιούσαν διαφόρους μεθόδους (γνωματεύσεις γιατρών κπλ) προκειμένου να παραλαμβάνουν τα παιδιά του νηπιαγωγείου και δημοτικού την ίδια ώρα.
- είτε με ένα τμήμα κλασικό και ένα ολοήμερο, οπότε έπρεπε το κάθε τμήμα να έχει το δικό του πρόγραμμα. Τα τελευταία χρόνια επειδή οι εγγραφές δεν ήταν ισομερείς, (25 παιδιά στο κλασικό και 25 στο ολοήμερο) δημιουργούνταν εξ ανάγκης μεικτά τμήματα. Για παράδειγμα: σε ένα 2/θέσιο νηπιαγωγείο (με 1 τμήμα κλασικό και 1 ολοήμερο), γράφονταν 20 παιδιά για το Ολοήμερο τμήμα και 30 για το κλασικό ή το αντίστροφο. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα τη δημιουργία 2 μεικτών τμημάτων χωρίς όμως να υπάρχει πρόγραμμα για μεικτό τμήμα. Μερικά παιδιά σχολούσαν 12:30, άλλα 14:00 με άδεια πρόωρης αποχώρησης και άλλα 16:00. Το ερώτημα που τίθεται είναι: Με τι πρόγραμμα λειτουργούσε αυτό το νηπιαγωγείο με δεδομένο ότι δεν είχε θεσμοθετηθεί μεικτό πρόγραμμα;
- Τέλος, υπήρχαν 1/θέσια νηπιαγωγεία που λειτουργούσαν με μεικτό ΜΗ ΘΕΣΜΟΘΕΤΗΜΕΝΟ πρόγραμμα. Για παράδειγμα ένα μονοθέσιο στο οποίο είχαν εγγραφεί 20 μαθητές, οι 10 είχαν δηλώσει κλασικό τμήμα και έφευγαν στις 12:30 και οι άλλοι 10 είχαν δηλώσει ολοήμερο και έφευγαν στις 16:00. Υλοποιούνταν πρόγραμμα μη θεσμοθετημένο.
Τι αλλάζει με τον Ενιαίο Τύπο Ολοήμερου Νηπιαγωγείου
- Με τη νέα ρύθμιση θα γράφεται ο μαθητής στο νηπιαγωγείο της γειτονιάς του και αν θέλει ολοήμερο πρόγραμμα θα παραμένει στο νηπιαγωγείο έως τις 16:00.
- Θα υπάρχει Ενιαίο Πρόγραμμα για όλα τα τμήματα. Προτάθηκε από το ΥΠ.Π.Ε.Θ. και διαμορφώθηκε από το Ινστιτούτο Εκπαιδευτικής Πολιτικής (ΙΕΠ) ένα βασικό – υποχρεωτικό πρόγραμμα για όλα τα τμήματα και όλους τους μαθητές από 8:30 έως 13:00 και ένα προαιρετικό για τους μαθητές που θέλουν να παρακολουθήσουν ολοήμερο πρόγραμμα από 13:00 έως 16:00. Επίσης προβλέφθηκε προαιρετική πρωινή ζώνη 7:45- 8:30 τα νήπια-προνήπια των οποίων οι γονείς εργάζονται.
- Από το Σεπτέμβριο το νηπιαγωγείο θα τελειώνει στις 13:00 και το δημοτικό στις 13:15. (Μέχρι σήμερα το νηπιαγωγείο τελείωνε στις 12:15 με 12:30 και το δημοτικό -ανάλογα με τον τύπο- σχόλαγε στις 12:25 ή στις 13:15 ή στις 14:00).
ΠΛΕΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ ΤΟΥ ΕΝΙΑΙΟΥ ΤΥΠΟΥ ΝΗΠΙΑΓΩΓΕΙΟΥ
Α. Όλα τα νηπιαγωγεία γίνονται εν δυνάμει Ολοήμερα. Δίνεται η δυνατότητα σε όλα τα νηπιαγωγεία να γίνουν ολοήμερα έτσι ώστε να μην μετακινούνται οι μαθητές σε όμορα νηπιαγωγεία που χαρακτηρίζονται ως ολοήμερα όπως ισχύει μέχρι σήμερα.
Β. Εναρμονίζεται το ωράριο έναρξης και λήξης του νηπιαγωγείου με το ωράριο έναρξης και λήξης του δημοτικού σχολείου ικανοποιώντας ένα βασικό αίτημα της ελληνικής οικογένειας.
Γ. Εξασφαλίζεται η λειτουργία ολοήμερου προγράμματος από 13:00 έως 16:00 με ελάχιστο αριθμό νηπίων και προνηπίων, πέντε (5) για τα 1/θέσια, δέκα (10) για τα 2/θέσια και δεκατέσσερα (14) για τα 3/θέσια και άνω νηπιαγωγεία.
Δ. Διασφαλίζεται η δημιουργία τμημάτων με ισοδύναμη κατανομή των μαθητών ως προς το φύλο, την ηλικία και τις ιδιαίτερες εκπαιδευτικές ανάγκες (μέχρι σήμερα δεν διασφαλιζόταν κάτι τέτοιο διότι η κατανομή των τμημάτων δεν γινόταν με βάση τις ιδιαίτερες εκπαιδευτικές ανάγκες των παιδιών, το φύλο και την ηλικία κλπ, αλλά βάσει των προτιμήσεων των γονέων για κλασικό ή ολοήμερο τμήμα)
Ε. Αναμορφώνεται το ωρολόγιο πρόγραμμα του νηπιαγωγείου και διορθώνονται οι στρεβλώσεις του άτυπου μεικτού προγράμματος που εξ ανάγκης λειτουργούσε. Τα δύο (2) ξεχωριστά προγράμματα που υπήρχαν ενοποιούνται και γίνεται ένα ενιαίο πρόγραμμα για όλα τα νηπιαγωγεία δομημένο, σε υποχρεωτική ζώνη (8:30 – 13:00) και προαιρετική (13:00- 16:00)
ΣΤ. Δίνεται τέλος στο πρόβλημα που είχε δημιουργηθεί με τις πρόωρες αποχωρήσεις, οι οποίες αποδομούσαν το πρόγραμμα και μετέτρεπαν το Ολοήμερο σε απλή φύλαξη παιδιών. Όπως είναι γνωστό σε όλους (υπουργείο, εκπαιδευτικούς και γονείς), τα τελευταία χρόνια, μεγάλο μέρος του μαθητικού πληθυσμού των εγγραφέντων μαθητών, ενώ αρχικά επέλεγε το ολοήμερο πρόγραμμα, στη συνέχεια, ζητούσε πρόωρη αποχώρηση πριν τη λήξη του έτσι ώστε να συμπίπτει με την ώρα λήξης του δημοτικού σχολείου.
Ζ. Αυξάνεται η ώρα της συνεργασίας των νηπιαγωγών για ανατροφοδότηση, σχεδιασμό των δραστηριοτήτων του προγράμματος και για αποτελεσματικότερη οργάνωση και διοικητική λειτουργία του νηπιαγωγείου.
Η. Συσχετίζεται η ρύθμιση του ωραρίου των Νηπιαγωγών με το εβδομαδιαίο ωρολόγιο πρόγραμμα κάτι που δεν υπήρχε μέχρι σήμερα.
Θ. Προβλέπεται η λειτουργία της πρόωρης υποδοχής από 7:45 έως 8:30 και στο νηπιαγωγείο όπως και στο δημοτικό, εξυπηρετώντας τις ανάγκες των γονέων.
Ι. Ικανοποιείται τέλος η ανάγκη για ενιαίο σχεδιασμό στο πλαίσιο της 14χρονης υποχρεωτικής εκπαίδευσης, μέρος της οποίας είναι και το νηπιαγωγείο.
Καθορίζουμε Ενιαίο Τύπο Ολοήμερου Νηπιαγωγείου σε όλα τα Νηπιαγωγεία της χώρας και αναμορφώνουμε το διδακτικό ωράριο και ωρολόγιο πρόγραμμά τουςτο οποίο θα εφαρμοστεί από το σχολικό έτος 2016-2017 ως εξής:
- Το υποχρεωτικό ωράριο λειτουργίας στον Ενιαίο Τύπο Ολοήμερου Νηπιαγωγείου ξεκινά για όλα τα τμήματα στις 8:30 και εκτείνεται έως τις 13:00 (είκοσι πέντε -25- διδακτικές ώρες εβδομαδιαίως), ενώ το προαιρετικό ολοήμερο πρόγραμμα εκτείνεται έως τις 16:00.
- Δύναται να λειτουργήσει πρόωρη υποδοχή, αν υπάρχουν αιτήσεις γονέων, από 7:45- 8:30 μόνο για τους μαθητές που επιλέγουν το προαιρετικό ολοήμερο πρόγραμμα (13:00 -16:00) Ο ελάχιστος αριθμός για τη λειτουργία του τμήματος Πρόωρης Υποδοχής είναι τα 5 νήπια και προνήπια.
- Το Εβδομαδιαίο Ωρολόγιο Πρόγραμμα Διδασκαλίας (ΕΩΠΔ) συντάσσεται σύμφωνα με τις κείμενες διατάξεις το πρώτο δεκαήμερο του Σεπτεμβρίου από τον/την Δ/ντή-Δ/ντρια, Προϊσταμένο/μένη του Νηπιαγωγείου σε συνεργασία με το Σύλλογο Διδασκόντων και τον/τη Σχολικό/η Σύμβουλο. Το ΕΩΠΔ βασίζεται σε παιδαγωγικά κριτήρια και στο πλαίσιο αυτό αξιοποιείται το υποχρεωτικό διδακτικό ωράριο των εκπαιδευτικών και οι διδακτικές ώρες για τις οποίες έχουν τοποθετηθεί στη σχολική μονάδα. Στη συνέχεια το Εβδομαδιαίο Ωρολόγιο Πρόγραμμα Διδασκαλίας υποβάλλεται σε τρία αντίγραφα στον/στην αρμόδιο/α Σχολικό/η Σύμβουλο για θεώρηση, ο οποίος επιστρέφει ένα θεωρημένο αντίγραφο στο σχολείο και ένα στέλνει για ενημέρωση στον/στην οικείο/α Διευθυντή/ντρια Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης. Αντίγραφο του πρακτικού Συλλόγου Διδασκόντων α) επισυνάπτεται στο Εβδομαδιαίο Ωρολόγιο Πρόγραμμα Διδασκαλίας του Σχολείου και β) αναρτάται σε εμφανές σημείο στο γραφείο των εκπαιδευτικών.
Ανάλογα με τις ιδιαίτερες συνθήκες του κάθε νηπιαγωγείου το Ωρολόγιο Πρόγραμμα μπορεί να αναπροσαρμόζεται από τους/τις νηπιαγωγούς, ύστερα από συνεργασία με τον/τη Σχολικό/ή Σύμβουλο Προσχολικής Αγωγής.
- Κατά τη σύνταξη των ωρολογίων προγραμμάτων σε καμία περίπτωση, δεν παραβιάζεται το εργασιακό και διδακτικό ωράριο των εκπαιδευτικών το οποίο ορίζεται σύμφωνα με τις κείμενες διατάξεις.
- Οι νηπιαγωγοί κατά την εφαρμογή του ωρολογίου προγράμματος είναι απαραίτητο να λαμβάνουν υπόψη τους τις παιδαγωγικές αρχές και τους στόχους του Διαθεματικού Ενιαίου Πλαισίου Προγραμμάτων Σπουδών (Δ.Ε.Π.Π.Σ.) και του Αναλυτικού Προγράμματος Σπουδών (Α.Π.Σ.) για το Νηπιαγωγείο καθώς και την πολυμορφία και ανομοιογένεια κάθε τάξης νηπιαγωγείου, δίνοντας προτεραιότητα στα ενδιαφέροντα και τις ανάγκες των μαθητών. Οι δραστηριότητες που αφορούν τις μαθησιακές περιοχές του ΔΕΠΠΣ-ΑΠΣ αναπτύσσονται σύμφωνα με τη διαθεματική προσέγγιση της γνώσης και μπορούν να λάβουν τη μορφή Σχεδίου Εργασίας (project), θεματικής προσέγγισης ή διαθεματικών οργανωμένων δραστηριοτήτων. Το παιχνίδι (ελεύθερο ή οργανωμένο) κατέχει πρωτεύοντα ρόλο στην εξέλιξη του προγράμματος ως κυρίαρχο μέσο ανάπτυξης, μάθησης και κοινωνικοποίησης των παιδιών.
- Με απόφαση και σχετική πράξη του Συλλόγου Διδασκόντων ορίζονται ο/οι εκπαιδευτικός/οί που διδάσκουν στο υποχρεωτικό πρόγραμμα και ο/οι εκπαιδευτικός/οί που διδάσκουν στο Ολοήμερο Πρόγραμμα. Σε περίπτωση διαφωνίας την οριστική λύση δίνει ο/η Σχολικός/ή Σύμβουλος. Το Τμήμα Πρόωρης Υποδοχής μαθητών αναλαμβάνει ο/η εκπαιδευτικός που διδάσκει στο υποχρεωτικό πρόγραμμα. Αντίγραφο του πρακτικού Συλλόγου Διδασκόντων στο οποίο αναφέρονται οι εκπαιδευτικοί οι οποίοι διδάσκουν στο υποχρεωτικό και στο Ολοήμερο Πρόγραμμα, κοινοποιείται: α) στον/στην οικείο/α Σχολικό/ή Σύμβουλο, β) στον/στην οικείο/α Διευθυντή/ντρια Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης, γ) επισυνάπτεται στο Εβδομαδιαίο Ωρολόγιο Πρόγραμμα Διδασκαλίας Ολοήμερου Προγράμματος και δ) αναρτάται σε εμφανές σημείο στο γραφείο των εκπαιδευτικών.
- Σε όλα τα Ενιαίου Τύπου Ολοήμερα Νηπιαγωγεία είναι δυνατόν να λειτουργήσει Ολοήμερο Πρόγραμμα με τις εξής προϋποθέσεις:
- Στα 1/θέσια Νηπιαγωγεία ο ελάχιστος αριθμός για τη λειτουργία του Ολοήμερου προγράμματος είναι 5 φοιτώντες μαθητές (νήπια/ προνήπια).
- Στα 2/θέσια Νηπιαγωγεία ο ελάχιστος αριθμός για τη λειτουργία του Ολοήμερου προγράμματος είναι 10 φοιτώντες μαθητές (νήπια- προνήπια).
- Στα 3/θέσια και άνω Νηπιαγωγεία ελάχιστος αριθμός για τη λειτουργία του Ολοήμερου προγράμματος είναι 14 φοιτώντες μαθητές (νήπια/ προνήπια).
Όταν ο αριθμός των φοιτώντων μαθητών στο Ολοήμερο Πρόγραμμα είναι χαμηλότερος των όσων προβλέπονται παραπάνω τότε αναστέλλεται η λειτουργία του τμήματος με Απόφαση του/της Περιφερειακού/κής Διευθυντή/ντριας Εκπαίδευσης, ύστερα από αιτιολογημένη πρόταση του/της οικείου/ας Σχολικού/κής Συμβούλου και του/της Διευθυντή/ντριας Εκπαίδευσης.
- Εντός του πρώτου πενθημέρου κάθε μήνα, με ευθύνη του/της Δ/ντή-Δ/ντριας, Προϊσταμένου/μένης της σχολικής μονάδας, συντάσσεται και αποστέλλεται στην οικεία Διεύθυνση αναλυτική κατάσταση φοιτώντων μαθητών στο Ολοήμερο Πρόγραμμα και στο Τμήμα Πρόωρης Υποδοχής μαθητών/τριών, η οποία κοινοποιείται και στον/στην οικείο/α Σχολικό/ή Σύμβουλο.
- Με απόφαση του Περιφερειακού Υπηρεσιακού Συμβουλίου (Π.Υ.Σ.Π.Ε.) είναι δυνατό να τροποποιείται η ώρα έναρξης και λήξης των εκπαιδευτικών δραστηριοτήτων του Νηπιαγωγείου αναλόγως των τοπικών ή άλλων συνθηκών χωρίς να μεταβάλλεται η χρονική διάρκειά τους.
- Με εγκυκλίους του Υπουργείου Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων δύναται να ρυθμίζονται θέματα εκπαιδευτικής και παιδαγωγικής φύσης, λειτουργίας, κτλ. των Νηπιαγωγείων που αφορούν στο Ωρολόγιο Πρόγραμμα.
Από την δημοσίευση της παρούσας Υ.Α στην Εφημερίδα της Κυβέρνησης παύει να ισχύει κάθε άλλη διάταξη αντίθετη με όσα αναφέρονται σε αυτή.