Μια ολική έκλειψη Ηλίου θα λάβει χώρα τη Δευτέρα 21 Αυγούστου, οπότε η Σελήνη θα παρεμβληθεί ακριβώς μεταξύ της Γης και του μητρικού άστρου της, μπλοκάροντας το φως του τελευταίου και αποκαλύπτοντας έτσι το όμορφο στέμμα, την εξωτερική ατμόσφαιρα του Ήλιου.
Η έκλειψη δεν θα είναι ορατή από την Ελλάδα, ούτε από την υπόλοιπη Ευρώπη, αλλά θα είναι ορατή στην ολότητά της από τις ΗΠΑ, όπου εδώ και καιρό επικρατεί μεγάλη έξαψη και προσμονή για το γεγονός.
Η τελευταία ολική έκλειψη Ηλίου που έγινε ορατή από τις ΗΠΑ, ήταν το 1979, ενώ πρόκειται για την πρώτη μετά το 1918 που θα είναι ορατή από την μία άκρη των ΗΠΑ έως την άλλη. Γι’ αυτό, άλλωστε, έχει ήδη ονομασθεί «Μεγάλη Αμερικανική Έκλειψη» και το όλο γεγονός τείνει να εξελιχθεί σε μεγάλο «σόου».
Η επόμενη ολική έκλειψη στις ΗΠΑ θα συμβεί το 2024, συνεπώς για πολλούς Αμερικανούς η έκλειψη της Δευτέρας θα είναι ένα μοναδικό συμβάν στη ζωή τους. Το τηλεοπτικό κανάλι της NASA θα καλύψει ζωντανά την έκλειψη από διάφορες οπτικές γωνίες: από την επιφάνεια της Γης, από τον αέρα, ακόμη και από τον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό.
Το ορατό «μονοπάτι» της ολικής έκλειψης, πλάτους περίπου 113 χιλιομέτρων, θα αρχίσει στον Ειρηνικό ωκεανό, θα διασχίσει το κέντρο των ΗΠΑ από το Όρεγκον έως τη Νότια Καρολίνα και θα καταλήξει κάπου στον Ατλαντικό. Συνολικά θα περάσει πάνω από 14 πολιτείες των ΗΠΑ και αναμένονται τρομερή κοσμοσυρροή και μποτιλιάρισμα, καθώς εκατομμύρια Αμερικανοί από όλη τη χώρα (και όχι μόνο) θα κατακλύσουν αυτές τις πολιτείες για να δουν την έκλειψη.
Η πιο βόρεια Αμερική και ένα μέρος της νότιας θα έχουν την ευκαιρία να δουν μια μερική έκλειψη Ηλίου. Για ένα μικρό «παράθυρο» χρόνου, γύρω στα δυόμισι λεπτά, όταν η Σελήνη θα μπλοκάρει ακριβώς τον ηλιακό δίσκο, αφήνοντας να φαίνεται μόνο το στέμμα του, θα μπορεί κανείς να κοιτάξει απευθείας το φαινόμενο χωρίς σοβαρή βλάβη στα μάτια του.
Παρότι ο Ήλιος έχει διάμετρο περίπου 400 φορές μεγαλύτερη της Σελήνης, η τελευταία βρίσκεται περίπου 400 φορές κοντύτερα στη Γη από αυτόν, με αποτέλεσμα οι δίσκοι του Ήλιου και της Σελήνης να έχουν σχεδόν το ίδιο φαινομενικό μέγεθος στα μάτια ενός παρατηρητή από τη Γη.
Σήμερα συμβαίνει μια ολική έκλειψη Ηλίου κατά μέσο όρο περίπου κάθε 18 μήνες σε κάποια περιοχή της Γης. Σύμφωνα με τους υπολογισμούς, το ίδιο σημείο στον πλανήτη μας έχει την ευκαιρία να δει μια ολική έκλειψη μόνο κάθε 375 χρόνια (κάτι σαν… τζακ ποτ).
Όμως -κάτι που δεν είναι ευρύτερα γνωστό- το φεγγάρι απομακρύνεται αργά από τον πλανήτη μας, με ρυθμό περίπου τεσσάρων εκατοστών κάθε έτος, σύμφωνα με τη NASA. Αυτό θα έχει ως συνέπεια ότι στο μακρινό μέλλον θα πάψουν να υπάρχουν ολικές εκλείψεις Ηλίου, επειδή η Σελήνη θα είναι πια πολύ μικρή στα μάτια ενός γήινου παρατηρητή για να σκεπάσει τελείως τον ηλιακό δίσκο.
Έτσι, σε περίπου 600 εκατομμύρια χρόνια, η Γη θα γνωρίσει την τελευταία ολική έκλειψη Ηλίου της ιστορίας της – αν υπάρχουν ακόμη πάνω της άνθρωποι για να το γιορτάσουν ή να το θρηνήσουν.
Παύλος Δρακόπουλος
