Όσο πλησιάζουμε στις ευρωπαϊκές εκλογές της 9ης Ιουνίου, το διακύβευμά τους γίνεται όλο και πιο ξεκάθαρο. Όλα τα πολιτικά κόμματα της χώρας συμφωνούν, εν προκειμένω, σε αυτό που ζητούν από τους πολίτες: «Στις ευρωεκλογές στείλτε μήνυμα…»
Το «μήνυμα» στο οποίο αναφέρονται μπορεί να είναι είτε μήνυμα στήριξης στην κυβέρνηση είτε μήνυμα αποδοκιμασίας της και στήριξης σε κόμματα της αντιπολίτευσης. Με άλλα λόγια, η προσέγγιση του ελληνικού πολιτικού συστήματος στις ευρωεκλογές έχει χαρακτήρα εσωτερικό. Δεν υπάρχει κανένα στοιχείο ευρωπαϊκής πολιτικής, καμία σύνδεση με το γίγνεσθαι της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ). Η πολιτική που αφορά είναι καθαρά εσωτερική, ελληνική υπόθεση. Υπό αυτό το πρίσμα, για το πολιτικό μας σύστημα οι ευρωεκλογές δεν είναι κάτι πολύ παραπάνω από μία προετοιμασία για τις εθνικές εκλογές.
Φυσικά, πολλοί διαφωνούν κάθετα με αυτή την «εθνοκεντρική» οπτική. Λένε ότι στις ευρωεκλογές ψηφίζουμε για την Ευρώπη και όχι για την Ελλάδα και ότι η Ελλάδα στην προκειμένη περίπτωση επηρεάζεται εμμέσως, διά της προόδου της ΕΕ. Υποστηρίζουν, ειδικότερα, ότι με την ψήφο μας στέλνουμε κάποιους ανθρώπους στο Ευρωκοινοβούλιο για να κάνουν μία συγκεκριμένη δουλειά και ότι τα «μηνύματα» στο εσωτερικό είναι άσχετα με την Ευρώπη και αποπροσανατολίζουν τον Έλληνα πολίτη ως προς τον πραγματικό του ρόλο στη διαδικασία των ευρωεκλογών. Έχουν δίκιο. Αλλά έχουν δίκιο μόνο στη θεωρία. Στην πράξη, όπως έχει αποδειχθεί, το δίκιο το έχει το πολιτικό μας σύστημα…
Πιο συγκεκριμένα, οι εθνικές εκλογές, τουλάχιστον όπως έχουν σήμερα τα πράγματα, είναι πολύ πιο σημαντικές από τις ευρωεκλογές για το παρόν και το μέλλον της Ευρώπης και αυτό ισχύει για τις εθνικές εκλογές όλων των χωρών-μελών της Ένωσης. Με άλλα λόγια, εάν είστε Έλληνας ευρωπαϊστής, οι επόμενες εθνικές εκλογές π.χ. της Γαλλίας θα πρέπει να σας ενδιαφέρουν πολύ περισσότερο από τις επόμενες ευρωεκλογές. Εάν, λ.χ., γίνει πρόεδρος της Γαλλίας η Λεπέν, ο κίνδυνος για το οικοδόμημα της ΕΕ είναι πολύ μεγαλύτερος από το να βρεθούν 50 επιπλέον ευρωσκεπτικιστές στην επόμενη Ευρωβουλή.
Ο λόγος που μία Λεπέν στη Γαλλία είναι πιο σημαντική από 50 ευρωσκεπτικιστές στις Βρυξέλλες είναι ότι, καλώς ή κακώς, κουμάντο στην ΕΕ αυτή τη στιγμή κάνει το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο (δηλαδή οι αρχηγοί των κρατών-μελών της ΕΕ). Το Ευρωκοινοβούλιο έχει πλήθος αρμοδιοτήτων, αλλά, για λόγους που δεν είναι της παρούσης, δεν χαράσσει πολίτικη. Μπορεί να κάνει νομοθετικές προτάσεις ή να τροποποιήσει και να βελτιώσει προτάσεις άλλων οργάνων και έχει το δικαίωμα να ασκήσει βέτο κυριολεκτικά στα πάντα, αλλά το ίδιο το Ευρωκοινοβούλιο από μόνο του δεν παράγει δίκαιο.
Οι Έλληνες, ειδικά, θα πρέπει να έχουμε καταλάβει τη διαφορά βαρύτητας μεταξύ εθνικών και ευρωπαϊκών εκλογών ως προς το ευρωπαϊκό μας μέλλον αλλά και ως προς τη σταθερότητα της ίδιας της ΕΕ. Αναλογιστείτε μόνο το εξής: Οι ευρωσκεπτικιστές που υπάρχουν στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο τώρα είναι περισσότεροι σε σχέση με όσους υπήρχαν την περίοδο 2014-2019, αλλά τώρα η ΕΕ είναι πολύ πιο συμπαγής από τότε.
Αν θυμάστε, συγκεκριμένα, την περίοδο 2014-2019 υπήρξε σοβαρή υπαρξιακή κρίση στην ΕΕ, με την Ελλάδα να έχει βγει με το ένα πόδι εκτός και το Ηνωμένο Βασίλειο να έχει βγει και με τα δύο, ενώ τώρα, εντελώς αντίθετα, βρισκόμαστε στην εποχή των ευρωομολόγων. Θα μου πείτε, αν η τρέχουσα Ευρωβουλή ήταν πιο «ευρωσκεπτικιστική» θα μπορούσε να μπλοκάρει τα ευρωομόλογα, όπως και οποιοδήποτε άλλο βήμα προόδου της ΕΕ. Σωστό είναι αυτό και για αυτό το ποιος εκλέγεται στις ευρωεκλογές έχει όντως κάποια αξία, αλλά η ίδια «ευρωσκεπτικιστική» Ευρωβουλή δεν θα μπορούσε να επιβάλλει πισωγυρίσματα, όπως μπόρεσε να κάνει η κυβέρνηση του Ηνωμένου Βασιλείου το 2016 και κόντεψε να κάνει η κυβέρνηση της Ελλάδας το 2015.
Εν ολίγοις, έχει δίκιο ο Έλληνας πρωθυπουργός όταν λέει στο εκλογικό κοινό «στείλτε μήνυμα σταθερότητας στις ευρωεκλογές». Πρόκειται για ένα μήνυμα σταθερότητας στο εσωτερικό της χώρας που οπωσδήποτε μπορεί να έχει άμεση επιρροή στη σταθερότητα τόσο της ευρωπαϊκής πορείας της Ελλάδας, όσο και της ίδιας της ΕΕ. Το έχουμε άλλωστε ξαναπεί: Όπως είναι σήμερα δομημένο το ευρωπαϊκό αλλά και το διεθνές σύστημα, η ΕΕ λειτουργεί καλά, στο μέτρο που λειτουργούν καλά τα μέλη της και όχι το αντίθετο.
