Σύμφωνα με τα στοιχεία του ισοζυγίου πληρωμών της ΤτΕ, οι εξαγωγές αγαθών και υπηρεσιών χωρίς καύσιμα και πλοία μειώθηκαν κατά -11,0% YoY (-€863,2 εκατ. YoY) το δίμηνο Ιανουαρίου-Φεβρουαρίου 2021.
Σε αυτό το αποτέλεσμα συνεισέφεραν, σχεδόν αποκλειστικά, οι υπηρεσίες, δηλαδή ο τομέας της οικονομίας με τη μεγαλύτερη ευαισθησία στην πανδημία του κορωνοϊού COVID-19. Αναλυτικά, οι εξαγωγές υπηρεσιών τουρισμού και μεταφορών συρρικνώθηκαν κατά -90,3% YoY (-€453,0 εκατ. YoY) και -17,1% YoY (-€454,3 εκατ. YoY) αντίστοιχα. Εν αντιθέσει με τις εξαγωγές υπηρεσιών, οι εξαγωγές αγαθών χωρίς καύσιμα και πλοία κατέγραψαν οριακή πτώση -0,7% YoY (-€27,7 εκατ. YoY), δηλαδή συνέχισαν να επιδεικνύουν σχετική ανθεκτικότητα στην υγειονομική κρίση.
Στην πλευρά των εισαγωγών αγαθών και υπηρεσιών χωρίς καύσιμα και πλοία σημειώθηκε μείωση -9,6% YoY (-€943,4 εκατ. YoY) το δίμηνο Ιανουαρίου-Φεβρουαρίου 2020, ελαφρώς υψηλότερη – σε απόλυτα μεγέθη – από την αντίστοιχη των εξαγωγών. Συγκεκριμένα, οι εισαγωγές υπηρεσιών τουρισμού και μεταφορών κινήθηκαν πτωτικά κατά -88,3% YoY (-€294,5 εκατ. YoY) και -14,5% YoY (-€275,5 εκατ. YoY) αντίστοιχα.
Εν αντιθέσει με τις εξαγωγές των οποίων η μείωση προήλθε σχεδόν αποκλειστικά από τις υπηρεσίες, στις εισαγωγές έντονα αρνητική συμβολή είχε και ο τομέας των αγαθών. Αναλυτικά, οι εισαγωγές αγαθών χωρίς καύσιμα και πλοία συρρικνώθηκαν κατά -5,8% YoY (-€388,6 εκατ. YoY) συνεισφέροντας το 41,2% της συνολικής μείωσης των εισαγωγών αγαθών και υπηρεσιών χωρίς καύσιμα και πλοία (το αντίστοιχο μέγεθος στο πεδίο των εξαγωγών ήταν μόλις 3,2%).
Βάσει των προαναφερθέντων αποτελεσμάτων, το έλλειμμα του ισοζυγίου των αγαθών χωρίς καύσιμα και πλοία μειώθηκε κατά €360,9 εκατ. YoY το δίμηνο Ιανουαρίου-Φεβρουαρίου 2021 και τα πλεονάσματα των ισοζυγίων ταξιδιωτικών υπηρεσιών και μεταφορών συρρικνώθηκαν κατά -€158,5 εκατ. YoY και -€178, 8 εκατ. YoY αντίστοιχα.
Επιπρόσθετα, το ισοζύγιο λοιπών υπηρεσιών αυξήθηκε κατά €56,6 εκατ. ΥοΥ. Ως εκ τούτου, το συνολικό ισοζύγιο αγαθών και υπηρεσιών χωρίς καύσιμα και πλοία ενισχύθηκε κατά €80,2 εκατ. YoY (€603,9 εκατ. YoY συμπεριλαμβανομένων των καυσίμων και των πλοίων, βλέπε Σχήμα 1), ήτοι στα -€1.938,2 εκατ. από -€2.018,5 το αντίστοιχο διάστημα πέρυσι.
Σχήμα 1: Ελλάδα – Συνολικό Ισοζύγιο Αγαθών και Υπηρεσιών και Επί Μέρους Ισοζύγια
Πηγή: ΕΛΣΤΑΤ, Eurobank Research.
Σημείωση: ως Κ&Π ορίζουμε τα καύσιμα και τα πλοία.
Η ετήσια μείωση του πλεονάσματος του ισοζυγίου των υπηρεσιών το δίμηνο Ιανουαρίου-Φεβρουαρίου 2021 αντικατοπτρίζει την αρνητική επίδραση της πανδημίας του κορωνοϊού COVID-19 στις ταξιδιωτικές εισπράξεις και στα έσοδα μεταφορών.
Αξίζει να σημειώσουμε, ότι από την επόμενη παρατήρηση και έπειτα, ήτοι του Μαρτίου 2021, το προαναφερθέν αρνητικό αποτέλεσμα αναμένεται σε έναν βαθμό να εξαλειφθεί καθότι η σύγκριση – σε ετήσια βάση – θα γίνεται με μήνες που η πανδημία βρισκόταν εν εξελίξει.
Ειδικά από τον Μάιο 2021, όταν και είναι προγραμματισμένο να ανοίξει ο τουρισμός (βάσει του τρέχοντος χρονοδιαγράμματος της κυβέρνησης, το άνοιγμα του τουρισμού τοποθετείται για τις 15/5/2021), η ετήσια μεταβολή του πλεονάσματος των υπηρεσιών προσδοκάται να περάσει σε θετικό έδαφος.
Το μέγεθος της ανάκαμψης των τουριστικών εσόδων θα καθορίσει σε μεγάλο βαθμό την προσδοκώμενη αύξηση του πλεονάσματος των υπηρεσιών.
Στο πεδίο των αγαθών, η ετήσια συρρίκνωση του ελλείμματος των αγαθών χωρίς καύσιμα και πλοία το δίμηνο Ιανουαρίου-Φεβρουαρίου 2021 αντανακλά κυρίως την υφεσιακή συρρίκνωση της εγχώριας ζήτησης και σε δεύτερο βαθμό τη σχετική ανθεκτικότητα στην υγειονομική κρίση των εξαγωγών αγαθών χωρίς καύσιμα και πλοία.
Εν κατακλείδι, το 1ο δίμηνο του 2021 συνεχίστηκε σε ετήσια βάση η μείωση του πλεονάσματος του ισοζυγίου των υπηρεσιών και η συρρίκνωση του ελλείμματος του ισοζυγίου των αγαθών χωρίς καύσιμα και πλοία.
Από το 2ο τρίμηνο 2021, το σταδιακό άνοιγμα της οικονομίας, του τουρισμού και η προσδοκώμενη επιστροφή σε θετικούς ετήσιους ρυθμούς μεγέθυνσης δύνανται να αντιστρέψουν την πορεία των προαναφερθέντων ισοζυγίων, με ενίσχυση του πλεονάσματος του ισοζυγίου των υπηρεσιών και αύξηση του ελλείμματος του ισοζυγίου των αγαθών χωρίς καύσιμα και πλοία.
Το καθαρό αποτέλεσμα θα εξαρτηθεί κυρίως από το μέγεθος της ανάκαμψης των τουριστικών εισπράξεων και από το κατά πόσο η συνιστώσα των εξαγωγών χωρίς καύσιμα και πλοία θα συγκρατήσει το έλλειμμα του ισοζυγίου των αγαθών χωρίς καύσιμα και πλοία (η άνοδος της εγχώριας ζήτησης μέσω της ιδιωτικής κατανάλωσης και των επενδύσεων αναμένεται να δώσει ώθηση στη συνιστώσα των εισαγωγών).