Μετά την υπογραφή συμφωνίας ΑΟΖ με την Ιταλία προσφάτως, η κυβέρνηση του Κυριάκου Μητσοτάκη πέτυχε άλλη μια μεγάλη διπλωματική επιτυχία – και δη σε καιρούς έντασης με την Τουρκία- με την υπογραφή συμφωνίας ΑΟΖ και με την Αίγυπτο.
Οι Μητσοτάκης και Δένδιας κατάφεραν να πείσουν την Αίγυπτο ότι η ουδέτερη στάση που κρατούσε στις ελληνοτουρκικές και τουρκοκυπριακές διαφορές δεν την ωφελούσε αφού είναι δεδομένο ότι η Τουρκία απειλεί την ασφάλειά της.
Η υπογραφή της συμφωνίας που δεν περιλαμβάνει το Καστελόριζο, είναι σαφές ότι στην πράξη και στην ουσία ακυρώνει το τουρκολιβυκό μνημόνιο αλλά οι συνομιλίες πρέπει να συνεχιστούν με πιο εντατικούς ρυθμούς. Ούτως ώστε να μη είναι ανοχύρωτο διπλωματικά το Καστελόριζο σε περίπτωση ελληνοτουρκικών συνομιλιών.
Το Καστελόριζο (τριεθνές) έμεινε εκτός συμφωνίας αφού η Αίγυπτος θεωρεί ότι αποτελεί πλεονέκτημά της στις διαφορές της έναντι της Τουρκίας.
Τι σημαίνει αυτό; Ότι η Αίγυπτος «λέει» στην Τουρκία ότι αν δεν συμμορφωθεί και συνεχίσει να κάνει όνειρα για την Σύρτη ή και για το τουρκολιβυκό σύμφωνο, τότε θα προχωρήσει και στο επόμενο βήμα το οποίο θα ήταν πολύ σημαντικό για την Ελλάδα.
Η Τουρκία πλέον δεν έχει απέναντί της μόνο το Διεθνές Δίκαιο γενικώς και αορίστως, αλλά και την Αίγυπτο η οποία διμερώς συμφωνεί με την Ελλάδα για νόμιμη οριοθέτηση. Πρώτος στόχος της Αιγύπτου είναι η αποκοπή της Τουρκίας από τη Λιβύη.
Ας μη ξεχνάμε ότι μετά την αποπομπή του, ο εμπνευστής της «Γαλάζιας Πατρίδας», Ναύαρχος Γιαϊτζί, είχε προειδοποιήσει δημοσίως τον Ερντογάν ότι πιθανή υπογραφή (έστω μερικής οριοθέτησης) συμφωνίας για οριοθέτηση ΑΟΖ μεταξύ Ελλάδας και Αιγύπτου θα είχε καταστροφικές συνέπειες για την τουρκική πολιτική δημιουργώντας σε βάρος της τετελεσμένα.
Η Τουρκία στα σκοινιά
Τώρα η Τουρκία δεν έχει απέναντί της μόνο το Διεθνές Δίκαιο αλλά την Αίγυπτο η οποία διμερώς συμφωνεί με την Ελλάδα για νόμιμη οριοθέτηση.
Πρώτος στόχος της Αιγύπτου είναι η αποκοπή της Τουρκίας από τη Λιβύη. Η Τουρκία χάνοντας το όποιο έρεισμα είχε το τουρκολιβυκό σύμφωνο (de facto και de jure) δεν φαίνεται να έχει άλλη λύση πέραν από την αναζωπύρωση της έντασης εντός της Λιβύης.
Επιπλέον, είναι πλέον σαφές ότι ο διάλογος αυτή τη στιγμή δε συμφέρει την Τουρκία η οποία θα προσπαθήσει να τον τορπιλίσει ή να τον καταστήσει άγονο αναζητώντας οποιαδήποτε αφορμή.
Στο κομμάτι του ελληνοτουρκικού διαλόγου, ο οποίος σε επίπεδο διερευνητικών επαφών έπαψε με υπαιτιότητα της Τουρκίας το 2016, η Άγκυρα χάνει ένα σημαντικό χαρτί και βρίσκεται στριμωγμένη στα σκοινιά και στο θέμα της οριοθέτησης των θαλασσίων ζωνών με την Ελλάδα.
Είναι σημαντικό να πούμε ότι η Τουρκία που υπό την καθοδήγηση του Ερντογάν έχει ταυτίσει τα κανόνια με την εξωτερική πολιτική , δε θα μπορούσε να περιμένει πολλά από το τουρκολιβυκό σύμφωνο. Άλλωστε αυτό το υπέγραψε για να μπορεί να παραβιάζει το εμπάργκο όπλων στη Λιβύη και να αυξάνει την στρατιωτική της παρουσία. Χώρια του ότι ήθελε ν’ απειλήσει την Ελλάδα για τους υδρογονάνθρακες της Κρήτης προκειμένου να γίνει συμβιβασμός στο Αιγαίο.
Να πούμε, να υπερτονίσουμε κι αυτό: Οι Τούρκοι γνώριζαν οτι η Ελλάδα είναι κοντά σε συμφωνία με την Αίγυπτο και έτσι στις 21 Ιουλίου αποφάσισαν να δημιουργήσουν κρίση στο Αιγαίο η οποία όμως τους εξέπληξε καθώς η κυβέρνηση έδρασε αστραπιαία και με μπροστάρη το Πολεμικό Ναυτικό απέτρεψε τα τουρκικά σχέδια.
Τώρα είναι βέβαιο ότι ο Ερντογάν θα δεχθεί σφοδρή κριτική από την αντιπολίτευση της Τουρκίας. Αυτό σημαίνει ότι θα επιδιώξει την διατήρηση μιας έντασης στο Αιγαίο η οποία θα δίνει την εικόνα στο εσωτερικό της ότι δεν αποσύρεται από τις διεκδικήσεις της. Ο ψυχολογικός πόλεμος έναντι της Ελλάδας θα είναι συνεχής και το πιο πιθανό είναι ότι θα αναζητήσει ψυχολογική ρεβάνς στην Κύπρο.
Η αποτροπή όπως αυτή εκφράστηκε σε Έβρο και 21η Ιουλίου, είναι αναγκαίο να συνεχιστεί μέχρι η Τουρκία να εγκλωβιστεί πλήρως από τις ίδιες της τις αποφάσεις.
Εν κατακλείδι. Μετά τον Έβρο και την 21η Ιουλίου, ο Μητσοτάκης πέτυχε το 3-0 απέναντι στον Ερντογάν, αφού η συμφωνία οριοθέτησης ΑΟΖ με την Αίγυπτο τον πλήττει σοβαρά….