![αρνικ σα](https://emvolos.gr/petros/wp-content/uploads/2025/01/αρνικ-σα-22.jpg)
Συμπληρώνονται αύριο 29 χρόνια από εκείνη την αποφράδα νύχτα που η Ελλάδα έχασε 3 νέους αξιωματικούς της και ταπεινώθηκε το κύρος κι η αξιοπρέπειά της. Εκείνο το κατασκότεινο, βροχερό βράδυ, με τον αέρα να λυσσομανά στο Αιγαίο, τρία παλικάρια που έσπευσαν να πράξουν το καθήκον τους, έπεσαν υπέρ πατρίδας, ακόμη κι αν σήμερα βρίσκονται κάποιοι μέσα στη Βουλή να υιοθετούν ανοησίες… εμπειρογνωμόνων περί… ατυχήματος!!! Ατύχημα, με το ελικόπτερο που επέβαιναν γεμάτο τρύπες από σφαίρες;
![Νίκος Σακελλαρόπουλος](https://emvolos.gr/petros/wp-content/uploads/2022/05/Νίκος-Σακελλαρόπουλος.jpg)
Ας θυμηθούμε:
Πρωθυπουργός της Ελλάδας ο Κώστας Σημίτης, λίγες μόλις ώρες μετά την ανάληψη των καθηκόντων του. Υπουργός Εξωτερικών ο Θεόδωρος Πάγκαλος, υπουργός Εθνικής Αμύνης ο Γεράσιμος Αρσένης και Αρχηγός ΓΕΕΘΑ ο ναύαρχος Χ. Λυμπέρης.
Πρωθυπουργός της Τουρκίας ήταν η Τανσού Τσιλέρ και υπουργός Εξωτερικών ο Ντενίζ Μπαϊκάλ.
Ας θυμηθούμε: Όλα είχαν ξεκινήσει στις 25 Δεκεμβρίου 1995, όταν το τουρκικό φορτηγό πλοίο Φιγκέν Ακάτ προσάραξε σε αβαθή ύδατα κοντά στην Μικρή Ίμια (Ανατολική) και εξέπεμψε σήμα κινδύνου. Το Λιμεναρχείο Καλύμνου –το πλησιέστερο στην περιοχή– διέθεσε ρυμουλκό για να αποκολλήσει το τουρκικό πλοίο, αλλά ο πλοίαρχος αρνήθηκε, υποστηρίζοντας ότι βρισκόταν σε τουρκική περιοχή, επομένως η ελληνική πλευρά ήταν αναρμόδια και η τουρκική θα έπρεπε να αναλάβει.
Στις 28 Δεκεμβρίου δύο ελληνικά ρυμουλκά αποκόλλησαν τελικά το τουρκικό φορτηγό και το οδήγησαν στο λιμάνι Κιουλούκ της Τουρκίας. Στις 29 Δεκεμβρίου το τουρκικό Υπουργείο Εξωτερικών επέδωσε διακοίνωση στο αντίστοιχο ελληνικό, όπου αναφερόταν ότι οι δυο βραχονησίδες είναι τουρκικές και καταχωρημένες στο κτηματολόγιο Μούγλα του νομού Μπόντρουμ (Αλικαρνασσού).
Στις 25 Ιανουαρίου 1996, ο τότε δήμαρχος της Καλύμνου Δημήτρης Διακομιχάλης, σε μια επίδειξη πατριωτισμού για εσωτερική κατανάλωση και χωρίς συνεννόηση με τα υπουργεία Εξωτερικών και Άμυνας, συνοδευόμενος από τον αστυνομικό διευθυντή Καλύμνου Γ. Ριόλα και δύο κατοίκους του νησιού, ύψωσαν την ελληνική σημαία στη Μικρή Ίμια, ενώ την επόμενη μέρα υψώθηκε η σημαία και στην άλλη βραχονησίδα.
Τα τουρκικά τηλεοπτικά κανάλια μετέδωσαν εικόνες με την ελληνική σημαία υψωμένη στα Ίμια, κάτι που δημιούργησε ένταση στην τουρκική κοινή γνώμη. Τότε, δυο δημοσιογράφοι της Χουριέτ, έφτασαν στη μικρή Ίμια, υπέστειλαν την ελληνική σημαία και ύψωσαν την τουρκική. Αυτή η επιχείρηση προβλήθηκε από την τουρκική τηλεόραση και μοιραία οι δυο χώρες βρέθηκαν μπροστά στο σοβαρότατο ενδεχόμενο πολεμικής σύρραξης.
Στις 28 Ιανουαρίου 1996 ναύτες από πλοίο του πολεμικού ναυτικού, κατέβασαν την τουρκική σημαία και ύψωσαν της ελληνική, παρά την διαταγή που είχαν να υποστείλουν ΜΟΝΟ την τουρκική σημαία. Το ίδιο βράδυ δε, αποβιβάστηκαν στη μικρή Ίμια βατραχάνθρωποι για να φυλάξουν την ελληνική σημαία.
Κι όλα μέσα σε λίγες ώρες, έλαβαν δραματικές διαστάσεις. Ο Σημίτης στις προγραμματικές του δηλώσεις ως πρωθυπουργός, στις 29 Ιανουαρίου, απευθυνόμενος προς την Τουρκία τόνισε ότι σε οποιαδήποτε πρόκληση η Ελλάδα θα αντιδράσει άμεσα και δυναμικά! Λίγες ώρες μετά, στις 30 Ιανουαρίου , η πρωθυπουργός της Τουρκίας Τανσού Τσιλέρ ανέφερε στην Τουρκική Εθνοσυνέλευση, ότι την επόμενη μέρα η ελληνική σημαία και ο ελληνικός στρατός θα απομακρυνθούν από τα Ίμια.
Όντως, ην επόμενη ημέρα, 31 Ιανουαρίου, ώρα 01:40, τουρκικές ειδικές δυνάμεις αποβιβάστηκαν στη Μεγάλη Ίμια (Δυτική). Στις 05:30 της ίδιας μέρας ένα ελικόπτερο του ΠΝ (τύπου Agusta Bell), απογειώθηκε από τη φραγάτα «Ναυαρίνο» που έπλεε στην περιοχή, για να διαπιστώσει αν όντως υπάρχουν Τούρκοι στην βραχονησίδα. Το ελικόπτερο, γεμάτο τρύπες από σφαίρες, κατέπεσε στην επιστροφή προς τη φρεγάτα και έχασαν τη ζωή τους τα τρία μέλη του πληρώματος. Ο υποπλοίαρχος Παναγιώτης Βλαχάκος, ο υποπλοίαρχος Χριστόδουλος Καραθανάσης κι ο αρχικελευστής Έκτορας Γιαλοψός.
Ο θρήνος κι ο οδυρμός μεταφέρθηκαν εν ριπή οφθαλμού απ’ άκρου σ’ άκρου σε όλη την Ελλάδα. Μαζί με την αίσθηση της ταπείνωσης, αλλά και την έντονη βεβαιότητα ότι βρισκόμαστε πια μπροστά σε μια μεγάλη κρίση με απρόβλεπτο τέλος.
Οι διπλωματικές διεργασίες έφτασαν στην κατακόρυφο. Διπλωματικός πυρετός, όπως λέμε ως φράση κλισέ. Κινητοποιήθηκε ο Λευκός Οίκος στις ΗΠΑ, ο ίδιος ο Μπιλ Κλίντον, υπουργοί του, αλλά και σχεδόν ολόκληρο το ΝΑΤΟ, προκειμένου να αποφευχθεί ο πόλεμος! Κι όταν αυτό συνέβη, ο Σημίτης ευχαρίστησε δημοσίως την Ουάσινγκτον για τη διαμεσολάβησή της. Γεγονός που προκάλεσε τεράστιες αντιδράσεις στο εσωτερικό της χώρας.
Ήταν το βράδυ που εκτός όλων των άλλων, εκτός από την ταπείνωση και τις χαμένες ζωές, τέθηκε από την Τουρκία με σαφή τρόπο η αμφισβήτηση κυριαρχίας της Ελλάδας σε αρκετά νησιά και να «γκριζάρει» κάποιες περιοχές.
29 χρόνια μετά, το ερώτημα εξακολουθεί να είναι επίκαιρο: Θα μπορούσε να αποφευχθεί το συμβάν κι η θυσία των τριών αξιωματικών; Θα δοθεί ποτέ σαφής απάντηση; Ποιος ξέρει;
Πολιτικά και διπλωματικά πάντως, πρέπει να καταθέσουμε τι συνέβη εκείνο το βράδυ στην Αθήνα.
Ήταν μεσάνυχτα, είχε τελειώσει η συζήτηση στη Βουλή για την παροχή ψήφου εμπιστοσύνης στη νέα κυβέρνηση Σημίτη κι αμέσως ξεκίνησε σύσκεψη στο πρωθυπουργικό γραφείο. Ήταν παρόντες, πλην Σημίτη, οι : Άκης Τσοχατζόπουλος, Θεόδωρος Πάγκαλος, Γεράσιμος Αρσένης, Γιάννος Παπαντωνίου, Δημήτρης Ρέππας και ο ναύαρχος Χρήστος Λυμπέρης με παρόντες τον γενικό γραμματέα του υπουργικού συμβουλίου Τάσο Μαντέλη και τους συμβούλους του πρωθυπουργού, Νίκο Θέμελη και Δημήτρη Καραϊτίδη.
Ο Σημίτης ζητάει ενημέρωση. Πρώτος μιλάει ο Λυμπέρης, ο οποίος έχει απλώσει τους χάρτες του Αιγαίου πάνω στο τραπέζι των συσκέψεων. Υποστηρίζει ότι η Ελλάδα διαθέτει τις μεγαλύτερες δυνάμεις στην περιοχή και ζητεί να ξεκαθαριστούν οι κανόνες εμπλοκής για τον βομβαρδισμό των βραχονησίδων εφόσον καταστεί αναγκαίο ή για τον εμβολισμό τουρκικού πλοίου. Ο Λυμπέρης, όπως έχει αναφέρει στο βιβλίο του «Πορεία σε ταραγμένες θάλασσες» (εκδόσεις «Ποιότητα», 1999) υποστήριζε τη «στρατηγική του πρώτου πλήγματος». Εξηγούσε ότι η Ελλάδα μπορούσε να επιφέρει αποφασιστικό πλήγμα στην Τουρκία, που θα ακύρωνε τον σχεδιασμό της για το Αιγαίο, έστω κι αν η αναμενόμενη τουρκική απάντηση θα οδηγούσε επίσης σε κάποιες ελληνικές απώλειες.
Ο Σημίτης εξηγεί ότι ανάμεσα στο δίλημμα «διμερή διαπραγμάτευση για τα θέματα του Αιγαίου ή πόλεμο, η Ελλάδα μπορεί, εάν θέλει, να επιλέξει το δεύτερο αλλά θα καταλήξει στο πρώτο», αφού ύστερα από μια σύρραξη θα ακολουθήσει διαπραγμάτευση, όποιο κι αν είναι το αποτέλεσμα της σύρραξης. Στη συνέχεια, σύμφωνα με το βιβλίο του Σημίτη «Πολιτική για μια δημιουργική Ελλάδα» (εκδόσεις «Πόλις», 2005) έγινε ο εξής διάλογος:
Σημίτης: Φυλάσσεται η δυτική νησίδα των Ιμίων;
Λυμπέρης: Βεβαίως φυλάσσεται.
Σημίτης: Υπάρχουν άνδρες στη νησίδα;
Λυμπέρης: Όχι, αλλά τα πλοία που βρίσκονται γύρω από τα Ίμια έχουν τέτοια διάταξη ώστε είναι αδύνατον να περάσει οποιοδήποτε τουρκικό πλοίο.
Λίγο μετά φτάνει η πληροφορία ότι οι Τούρκοι είναι πάνω στα Ίμια …εδώ και δύο ώρες!». Ο Σημίτης ρωτάει τον Λυμπέρη αν μπορεί να ισχύει κάτι τέτοιο. Ο Λυμπέρης απαντάει αρχικά ότι η είδηση είναι σίγουρα ανακριβής. Ο Σημίτης ρωτάει αν μπορεί με ελικόπτερο να επιβεβαιωθεί τι συμβαίνει και ο Λυμπέρης απαντάει αρνητικά.
Ο Σημίτης συγκαλεί το ΚΥΣΕΑ και τα μέλη του αρχίζουν να προσέρχονται από τις 04.10 και μετά. Σύμφωνα με απόρρητο έγγραφο του ΓΕΕΘΑ, στις 04.25 η πληροφορία για κατάληψη των δυτικών Ιμίων επιβεβαιώθηκε και από την ελληνική πλευρά και συγκεκριμένα από την Ανώτατη Στρατιωτική Διοίκηση Εσωτερικού και Νήσων (ΑΣΔΕΝ) και από το ΓΕΝ. Η επιβεβαίωση έγινε από το ελληνικό ελικόπτερο, που απονηώθηκε στις 04.13 από τη φρεγάτα «Ναβαρίνο», κάτι που ο Σημίτης στο βιβλίο του υπογραμμίζει ότι έγινε εν αγνοία του ΚΥΣΕΑ.
Ταυτοχρόνως, ο Σημίτης μιλά στο τηλέφωνο απ’ ευθείας με τον πρόεδρο των ΗΠΑ Μπιλ Κλίντον και συζητάνε το θέμα, ενώ λαμβάνει υπόσχεση ότι Αμερικανοί και ΝΑΤΟ θα κάνουν ότι είναι δυνατόν για να αποφευχθεί ο πόλεμος. Αμέσως μετά το τηλέφωνο αυτό, ζητά από τον Πάγκαλο να επικοινωνήσει με τον Ρίτσαρντ Χόλμπρουκ, που ήταν υπουργός Εξωτερικών για ευρωπαϊκά θέματα κι είχε αναλάβει χρέη διαμεσολαβητή. Στις 6 το πρωί, συμφώνησαν για ταυτόχρονη αποχώρηση από τα Ίμια Τούρκων κι Ελλήνων, με τη φράση «όχι πλοία, όχι στρατεύματα, όχι σημαίες»!
Για την ιστορία και την πραγματικότητα πρέπει να τονίσουμε ότι τα Ίμια (οι Τούρκοι τα αποκαλούν Καρντάκ) είναι δυο μικρές βραχονησίδες, ακατοίκητες. Απέχουν 5,5 ναυτικά μίλια από την Κάλυμνο, ενώ το πλησιέστερο ελληνικό έδαφος από αυτές είναι η βραχονησίδα Καλόλιμνος σε απόσταση 2,5 ναυτικών μιλίων. Ταυτοχρόνως, απέχουν 4 ναυτικά μίλια από το Μποντρούμ {Αλικαρνασσό). Τα Ίμια, ανήκαν στην Ιταλία και παραχωρήθηκαν στην Ελλάδα το 1947 με τη Συνθήκη των Παρισίων, ακολουθώντας την ενσωμάτωση των Δωδεκανήσων μετά το τέλος του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου. Το δε Τουρκικό κράτος είχε αποδεχτεί το καθεστώς επικυριαρχίας της Ελλάδας στα νησιά αυτά.