Να μην αμελούμε να κάνουμε τα προγραμματισμένα εμβόλια, είτε αυτά που πρέπει να γίνονται σε ετήσια βάση, είτε αυτά για τα οποία πρέπει να γίνουν αναμνηστικές δόσεις, επισημαίνει, μιλώντας στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, ο παθολόγος- λοιμωξιολόγος, διευθυντής- ΕΣΥ στην Α’ Παθολογική Κλινική του ΑΧΕΠΑ, Παναγιώτης Κολλάρας.
Από τον Οκτώβριο ξεκινούν οι εμβολιασμοί κατά της γρίπης, που γίνονται σε ετήσια βάση, ενώ από φέτος, βάσει του άρθρου 47 του 5102/2024 νόμου, προβλέπεται να γίνονται στα φαρμακεία, από πιστοποιημένους φαρμακοποιούς, όλα τα εμβόλια του Εθνικού Προγράμματος Εμβολιασμών Ενηλίκων (ΕΠΕΕ) και του Εθνικού Προγράμματος Εμβολιασμών κατά του κορονοϊού, εξαιρουμένων των ανοσοκατασταλμένων ασθενών για τα εμβόλια ζώντων εξασθενημένων ιών και των εγκύων για όλα τα εμβόλια, πλην του εμβολίου της γρίπης.
Ωστόσο, ενώ οι εμβολιασμοί του ΕΠΕΕ γίνονται ήδη στα φαρμακεία, οι εμβολιασμοί κατά της Covid δεν έχουν αρχίσει ακόμη, όπως επισημαίνει, μιλώντας στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, ο πρόεδρος τους Συνεταιρισμού Φαρμακοποιών (ΣΥ.ΦΑ.) Θεσσαλονίκης, Γιώργος Κιοσές. Ο λόγος για τον οποίο καθυστερεί ο εμβολιασμός κατά της Covid-19 , όπως αναφέρουν τόσο ο κ. Κιοσές όσο και ο πρόεδρος του Φαρμακευτικού Συλλόγου Θεσσαλονίκης (ΦΣΘ), Διονύσης Ευγενίδης, είναι ότι πρέπει να λυθούν κάποια διαδικαστικά θέματα που αφορούν τη μεταφορά των συγκεκριμένων εμβολίων αλλά και την ενημέρωση σχετικά με το κάθε πότε πρέπει να γίνονται. Σύμφωνα με εκτιμήσεις του κ. Κιοσέ, ο εμβολιασμός κατά της Covid μελλοντικά θα γίνεται σε ετήσια βάση, με επικαιροποιημένα εμβόλια, όπως γίνεται και ο εμβολιασμός κατά της γρίπης. Να σημειωθεί ότι όταν αρχίζουν να γίνονται στα φαρμακεία οι εμβολιασμοί κατά του κορονοϊού. οι πολίτες θα πρέπει να πληρώσουν 5 ευρώ.
Δωρεάν εμβολιασμοί κατά της γρίπης στα Δημοτικά Ιατρεία δήμου Θεσσαλονίκης
Τη δυνατότητα δωρεάν συνταγογράφησης και εμβολιασμού έναντι του ιού της γρίπης παρέχει ο δήμος Θεσσαλονίκης σε ενήλικες και ομάδες υψηλού κινδύνου. Το πρόγραμμα, το οποίο απευθύνεται σε κατοίκους και δημότες του δήμου Θεσσαλονίκης, εντάσσεται στο πλαίσιο των δράσεων των Δημοτικών Ιατρείων (Τμήμα Προστασίας και Προαγωγής της Δημόσιας Υγείας της Διεύθυνσης Κοινωνικής Προστασίας και Δημόσιας Υγείας) και με στόχο την πρόληψη και προαγωγή της Δημόσιας Υγείας. Η δράση θα πραγματοποιηθεί από τους ιατρούς και το παραϊατρικό προσωπικό στον χώρο των Δημοτικών Ιατρείων του δήμου Θεσσαλονίκης από 7/10/2024 έως 15/11/2024 μετά από τηλεφωνικό ραντεβού (Καραϊσκάκη 4 Τριανδρία, τηλέφωνα 2313318644, 2313318643). Απαραίτητη προϋπόθεση κατά την προσέλευση να είναι γνωστός ο αριθμός του ΑΜΚΑ.
Σύμφωνα με το Εθνικό Πρόγραμμα Εμβολιασμού Ενηλίκων, το εμβόλιο κατά της γρίπης γίνεται σε μία δόση και συνιστάται να το κάνουν άτομα άνω των 60 ετών, καθώς και ενήλικες18-56 ετών που ανήκουν σε ομάδες υψηλού κινδύνου με συνοδές ιατρικές καταστάσεις ή άλλες ενδείξεις. Ο ΦΣΘ για την περίοδο 2023-2024 είχε παραγγείλει στον ΣΥ.ΦΑ Θεσσαλονίκης περίπου 300.000 αντιγριπικά εμβόλια και επίσης μεγάλο αριθμό από τις ιδιωτικές φαρμακαποθήκες του νομού Θεσσαλονίκης, ενώ σύμφωνα με εκτιμήσεις την περίοδο 2024-2025. ο αριθμός αυτός αναμένεται να φτάσει στις 350.000.
Λίγα φέτος τα κρούσματα κορονοϊού
Όσον αφορά τον εμβολιασμό κατά του κορονοϊού, χορηγείται μία δόση του επικαιροποιημένου μονοδύναμου εμβολίου σε άτομα ηλικίας άνω των 60 καθώς και σε ενήλικες αυξημένου κινδύνου με έναν ή περισσότερους επιβαρυντικούς παράγοντες ή χρόνια νοσήματα. Το ελάχιστο προτεινόμενο διάστημα από προηγούμενο εμβολιασμό ή νόσηση, για τον εμβολιασμό με το επικαιροποιημένο μονοδύναμο εμβόλιο για την χρονική περίοδο 2024-2025 είναι τουλάχιστον τρεις μήνες. Το εμβόλιο κατά του κορονοϊού μπορεί να χορηγηθεί ακόμη και την ίδια ημέρα με το αντιγριπικό εμβόλιο, αλλά σε διαφορετικά ανατομικά σημεία- όπως και οποιαδήποτε άλλη μέρα πριν και μετά το αντιγριπικό εμβόλιο.
«Φέτος έχουμε λίγα κρούσματα κορονοϊού, αλλά δεν ξέρουμε πώς θα εξελιχθεί αυτό. Δεν έχουμε κάτι ιδιαίτερο. Τα εμβόλια για τον κορονοϊό εξακολουθούν να γίνονται στα νοσοκομεία και στους ιδιώτες γιατρούς, όπως γινόταν μέχρι τώρα και από φέτος θα αρχίσουν να γίνονται και στα φαρμακεία», αναφέρει ο κ. Κολλάρας.
Οι πρώτοι εμβολιασμοί κατά της ευλογιάς των πιθήκων στο ΑΧΕΠΑ
Στο ΑΧΕΠΑ βρίσκεται το μοναδικό στη Βόρεια Ελλάδα εμβολιαστικό κέντρο κατά της ευλογιάς των πιθήκων mpox και οι εμβολιασμοί άρχισαν να γίνονται από την περασμένη εβδομάδα στις ομάδες που συνιστάται. Όπως αναφέρει ο κ. Κολλάρας, ήδη την περασμένη εβδομάδα 10 ενδιαφερόμενοι έκλεισαν ραντεβού για να εμβολιαστούν κατά της ευλογιάς των πιθήκων. Ο εμβολιασμός γίνεται σε δύο δόσεις με διαφορά τεσσάρων εβδομάδων μεταξύ της χορήγησης των δόσεων.
Να σημειωθεί ότι το εμβόλιο αυτά δεν συνιστάται για τον γενικό πληθυσμό αλλά, σύμφωνα με τον ΕΟΔΥ, συνιστάται για άτομα ηλικίας 18 ετών και άνω που διατρέχουν υψηλό κίνδυνο μόλυνσης από τον ιό ευλογιάς mpox και ανήκουν στις παρακάτω κατηγορίες υψηλού κινδύνου:
Πριν την έκθεση
Άνδρες που έχουν σεξουαλική επαφή με άνδρες (MSM), άνδρες που έχουν σεξουαλική επαφή με άνδρες και γυναίκες, άτομα τρανς, μη δυαδικά άτομα. Όλα τα άτομα από τις παραπάνω ομάδες θεωρούνται αυξημένου κινδύνου αν έχουν πρόσφατο ιστορικό πολλαπλών ερωτικών συντρόφων, ή έχουν νοσήσει από κάποιο σεξουαλικώς μεταδιδόμενο νόσημα τους τελευταίους 3 μήνες.
Επαγγελματίες υγείας και φροντίδας οι οποίοι εργάζονται σε χώρους ή σε συνθήκες με αυξημένο κίνδυνο έκθεσης στον ιό της ευλογιάς τύπου mpox (π.χ. εργαστήρια, ειδικές μονάδες, εμβολιαστικά κέντρα, αποστολές σε περιοχές με αυξημένο κίνδυνο μόλυνσης από τον ιό ευλογιάς τύπου mpox κλπ.).
Άτομα που συμμετέχουν σε ανθρωπιστικές αποστολές, άτομα που ανήκουν σε ομάδες αυξημένου κινδύνου, άτομα που επισκέπτονται συγγενείς και φίλους τα οποία ταξιδεύουν σε περιοχές των χωρών που είναι επηρεαζόμενες (ο κατάλογος των περιοχών των χωρών επικαιροποιείται από τον ΕΟΔΥ και είναι διαθέσιμος στην ιστοσελίδα του). Επίσης, άτομα που επιθυμούν να εμβολιαστούν για προσωπικούς λόγους καθώς και για ειδικές συνθήκες (πχ. μακρόχρονη παραμονή σε χώρες όπου αναφέρονται κρούσματα mpox) και που δεν περιλαμβάνονται στις προαναφερθείσες κατηγορίες.
Μετά την έκθεση
Άτομα τα οποία έχουν έρθει σε στενή σωματική επαφή με επιβεβαιωμένο κρούσμα του ιού της ευλογιάς τύπου mpox συμπεριλαμβανομένων και των ατόμων που κατοικούν στο ίδιο οικογενειακό περιβάλλον. Το εμβόλιο θα πρέπει να χορηγείται το συντομότερο δυνατό, κατά προτίμηση εντός 4 ημερών από την έκθεση. Εμβολιασμός μέχρι και 14 ημέρες μετά από την έκθεση συνιστάται επίσης γιατί μπορεί να προσφέρει προστασία. Εμβολιασμός γίνεται μόνον εφόσον το άτομο σε στενή επαφή με το κρούσμα δεν έχει αναπτύξει συμπτώματα.
Μεταξύ των ατόμων που ανήκουν στις παραπάνω κατηγορίες, ιδιαίτερα σημαντικός είναι ο εμβολιασμός των ανοσοκατασταλμένων ατόμων.
Αγγέλα Φωτοπούλου / ΑΠΕ-ΜΠΕ
