Στο 90% του συνολικού ιικού φορτίου στα αστικά απόβλητα της Θεσσαλονίκης υπολογίζεται η παρουσία του στελέχους Όμικρον του SARS-CoV-2, στις πιο πρόσφατες μετρήσεις για την έρευνα που διεξάγει η Ομάδα Επιδημιολογίας Λυμάτων του ΑΠΘ με την ΕΥΑΘ, σε συνεργασία με την Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας και στο πλαίσιο του Εθνικού Δικτύου του ΕΟΔΥ.
Παράλληλα, όπως φαίνεται στα διαγράμματα που παρουσιάζει το ΑΠΕ-ΜΠΕ (επισυνάπτονται), για πρώτη φορά μετά την εκρηκτική αύξηση που είχε καταγραφεί από τις τελευταίες ημέρες του Δεκεμβρίου και μετά, παρατηρούνται ενδείξεις ανάσχεσης του ρυθμού αύξησης του ιικού φορτίου, πλην όμως στο υψηλότερο επίπεδο από την αρχή της πανδημίας. Σε πτωτική πορεία καταγράφεται η παρουσία του πιο λοιμογόνου στελέχους Δέλτα.
Συγκεκριμένα, στα δείγματα που λαμβάνονται καθημερινά στην είσοδο της Εγκατάστασης Επεξεργασίας Λυμάτων Θεσσαλονίκης, αναφορικά με τις εξορθολογισμένες τιμές σχετικής έκκρισης ιικού φορτίου, η μέση τιμή των δύο πιο πρόσφατων μετρήσεων, δηλαδή της Δευτέρας 03/01/2022 και της Τρίτης 04/01/2022 είναι:
– Σταθερή (+1%) σε σχέση με τη μέση τιμή των δύο αμέσως προηγούμενων μετρήσεων του Σαββάτου 01/01/2022 και της Κυριακής 02/01/2022.
– Αυξημενη (+71%) σε σχέση με την μέση τιμή της προηγούμενης Δευτέρας 27/12/2021 και Τρίτης 28/12/2021.
«Είναι σημαντικό να αναφερθεί ότι το στέλεχος Όμικρον σε απόλυτους αριθμούς συνεχίζει να αυξάνεται, αλλά με πολύ μειωμένο ρυθμό σε σχέση με το χρονικό διάστημα 19-29/12. Ταυτόχρονα, από τις 30/12 και μετά παρατηρείται μείωση του φορτίου του Δέλτα, η οποία αποδίδεται στη μειωμένη κινητικότητα των πολιτών και την τήρηση των μέτρων μετά τα Χριστούγεννα και όχι στη μεγάλη διασπορά του Όμικρον στην κοινότητα. Δεν αποκλείεται στο άμεσο μέλλον η τάση αυτή να αντιστραφεί και αυτό εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από την κινητικότητα των πολιτών και την τήρηση των μέτρων αυτοπροστασίας. Σίγουρα, όμως, είναι θετική εξέλιξη η υποχώρηση της καταγραφής του Δέλτα, δεδομένου ότι είναι το στέλεχος αυτό που οδηγεί σε νοσηλείες και προκαλεί την πίεση στα νοσοκομεία της πόλης. Σε κάθε περίπτωση, ακόμη κι αν από τη διεθνή εμπειρία φαίνεται πως η επέλαση του στελέχους Όμικρον χαρακτηρίζεται από μικρότερη διάρκεια μεταξύ κορύφωσης και αποκλιμάκωσης του κύματος, είναι πολύ νωρίς ακόμη για να θεωρηθεί αξιολογήσιμη μια προσωρινή ανάσχεση του ρυθμού αύξησης της διασποράς του ιού», δήλωσε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο πρύτανης του ΑΠΘ και επιστημονικά υπεύθυνος του ερευνητικού έργου, καθηγητής Νίκος Παπαϊωάννου.
«Με τη διασπορά του ιού να είναι τεράστια και λαμβάνοντας υπόψη ότι λόγω των χαρακτηριστικών πιο ήπιας νόσησης από το στέλεχος Όμικρον υπάρχουν και πολλοί ασυμπτωματικοί φορείς στην κοινότητα, είναι εξαιρετικά σημαντικό να είμαστε όλοι ιδιαίτερα προσεκτικοί στις επαφές με άτομα που ανήκουν σε ευπαθείς ομάδες. Είναι εξίσου σημαντικό οι γονείς να προστατεύσουν τα παιδιά τους προγραμματίζοντας τον εμβολιασμό τους», προσέθεσε ο κ. Παπαϊωάννου.
Η ταχύτατη επικράτηση του στελέχους Όμικρον, όπως καταγράφηκε από τις μετρήσεις στα λύματα και από τη ραγδαία αύξηση των ημερήσιων επιβεβαιωμένων κρουσμάτων, δεν έχει συνοδευθεί με αύξηση εισαγωγών στο Ιπποκράτειο Νοσοκομείο, σύμφωνα με τον καθηγητή Παιδιατρικής Λοιμωξιολογίας του ΑΠΘ Εμμανουήλ Ροηλίδη.
«Η προς τα κάτω σταθεροποίηση των εισαγωγών που ακολούθησε τη μεγάλη αύξηση του Νοεμβρίου από την Δέλτα συνεχίζει και μέχρι τις τελευταίες εφημερίες. Το σενάριο της ηπιότερης νόσου μάς προκαλεί συγκρατημένη αισιοδοξία, παρά τη μεγάλη αύξηση του φορτίου στα λύματα», εξήγησε ο κ. Ροηλίδης.
Η μεθοδολογία αποτίμησης του κορονοϊού στα αστικά απόβλητα, που ανέπτυξε η Ομάδα Επιδημιολογίας Λυμάτων του ΑΠΘ, εξορθολογίζει τις μετρήσεις συγκέντρωσης του γονιδιώματος του ιού με βάση 24 περιβαλλοντικούς παράγοντες, που μπορούν να αλλοιώσουν τα αποτελέσματα των μετρήσεων. Η μοριακή μέθοδος real-time PCR, που ανέπτυξε η Ομάδα του ΑΠΘ, έχει τη δυνατότητα να πολλαπλασιάζει επιλεκτικά το τμήμα του γονιδιώματος που κωδικοποιεί την πρωτεΐνη ακίδα του στελέχους Όμικρον.
* Τα διαγράμματα παραχώρησε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ η Ομάδα Επιδημιολογίας Λυμάτων του ΑΠΘ
Σμαρώ Αβραμίδου / ΑΠΕ-ΜΠΕ