Η τεχνητή νοημοσύνη εξελίσσεται ταχύτατα και, όπως εφαρμόζεται σε όλες τις επιστήμες, βρίσκει εφαρμογή και στις διάφορες ειδικότητες της Ιατρικής, παρέχοντας τη δυνατότητα όχι μόνο της ακριβέστερης διάγνωσης και της καλύτερης πρόβλεψης για την εξέλιξη μιας νόσου αλλά και της χορήγησης καλύτερης θεραπείας.
Παράλληλα, όμως, η χρήση της εγείρει προβληματισμούς και ηθικά διλήμματα για το μέλλον όχι μόνο κάποιων ειδικοτήτων της Ιατρικής αλλά και για το μέλλον της ίδιας της ανθρωπότητας. Τα παραπάνω επισήμανε ο ομότιμος καθηγητής Πνευμονολογίας του Πανεπιστημίου Κρήτης και επισκέπτης καθηγητής του Τμήματος Ηλεκτρονικών Υπολογιστών Πανεπιστημίου Κρήτης, Νίκος Σιαφάκας μιλώντας στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, με αφορμή την αποψινή διάλεξή του με θέμα «Η πνευμονολογία στην εποχή της τεχνητής νοημοσύνης», στο πλαίσιο του 6ου Πανελλήνιου Συνεδρίου Νοσημάτων Θώρακος Ελλάδος που διεξάγεται στη Θεσσαλονίκη.
Προς το παρόν, η τεχνητή νοημοσύνη «δεξί χέρι» του πνευμονολόγου
«Η τεχνητή νοημοσύνη εξελίσσεται ταχύτατα και “ακουμπάει” όλες τις επιστήμες και όχι μόνο την Ιατρική και βεβαίως και την Πνευμονολογία. Η χρήση της στην Πνευμονολογία βοηθά στη διάγνωση, στην παρακολούθηση του ασθενή, στην εκτίμηση της βαρύτητας της νόσου, την πρόβλεψη για το πώς θα πάει ο ασθενής μας. Επίσης βοηθά στην επιλογή της θεραπείας, στις αλλαγές, προβλέπει τις εξάρσεις που κάνουν νοσήματα όπως το άσθμα ή η Χρόνια Αποφρακτική Πνευμονοπάθεια και έτσι είναι “το δεξί μας χέρι” αυτή τη στιγμή» σημειώνει ο κ. Σιαφάκας. Παράλληλα επισημαίνει ότι τα μεγάλα επιτεύγματα με τη χρήση της τεχνητής νοημοσύνης έχουν γίνει κυρίως στις απεικονιστικές μεθόδους, στην ακτινολογία του πνεύμονα αλλά και στα λειτουργικά τεστ αναπνοής.
«Οι διάφοροι αλγόριθμοι της τεχνητής νοημοσύνης, μας έχει βοηθήσει πάρα πολύ στα δύσκολα προβλήματα. Θα σας αναφέρω δυο παραδείγματα: ο πνευμονολόγος βλέπει κάποιους μικρούς όζους στον πνεύμονα και δεν ξέρει πώς θα εξελιχθούν. Η τεχνητή νοημοσύνη μπορεί γρήγορα να μας πει αν ένας όζος είναι καλοήθης ή αν θα γίνει κακοήθης. Μάλιστα η ακρίβεια των αποτελεσμάτων που μας δίνει μπορεί να φτάσει το 85-90%. Είναι μια πολύ ισχυρή πρόγνωση για να μπορούμε να πάρουμε τα μέτρα μας. Άρα αποφεύγονται περιττές επεμβάσεις, το output των αρρώστων είναι πολύ καλύτερο και οι θεραπείες είναι πολύ πιο σωστές. Επίσης από όλα αυτά βγάζουμε το συμπέρασμα ότι η οικονομία της Υγείας βοηθιέται και έχουν γίνει τέτοιες μελέτες. Επίσης εκείνο που μας έχει εκπλήξει είναι ότι στα λειτουργικά τεστ της αναπνοής, τις σπιρομετρήσεις η διάγνωση που κάνει η τεχνητή νοημοσύνη είναι καλύτερη από τη διάγνωση των πνευμονολόγων, δηλαδή αναλύει πολύ καλύτερα τα αποτελέσματα της σπιρομέτρησης και μας δίνει με ακρίβεια τη διάγνωση. Επίσης κάτι αντίστοιχο συμβαίνει και σε άλλες παθήσεις. Στον καρκίνο του πνεύμονα βοηθάει πάρα πολύ και στην γρήγορη ανίχνευσή του μέσω της ακτινολογικής διάγνωσης αλλά έχει φτάσει σε σημείο να μπορεί να μας πει και τον τύπο του καρκίνου χωρίς να γίνει βιοψία. Βέβαια στη συνέχεια γίνεται βιοψία για να επιβεβαιωθεί η διάγνωση. Οπότε γίνεται πιο εύκολη και η επιλογή του θεραπευτικού σχήματος. Όλα αυτά είναι που μας βοηθούν μέχρι στιγμής» προσθέτει ο κ. Σιαφάκας.
Θα αντικαταστήσουν τα ρομπότ τον γιατρό;
Η διάλεξη του κ. Σιαφάκα θα ξεκινήσει με το ερώτημα «αν ποτέ τα ρομπότ θα αντικαταστήσουν τον γιατρό». «Είναι ένα ερώτημα που απασχολεί πολύ κόσμο διότι η τεχνητή νοημοσύνη σύντομα θα φτάσει την ανθρώπινη και όταν την φτάσει και την ξεπεράσει δεν θα είναι ο άνθρωπος το πιο έξυπνο ον. Θα είναι η μηχανή. Και η μηχανή αυτοβελτιώνεται. Όμως μέχρι να φτάσει σε αυτό το σημείο μπορεί να κάνει πολλά λάθη και ο κίνδυνος από την τεχνητή νοημοσύνη είναι μεγάλος. Η ανεξέλεγκτη χρήση της, η αυτόματη χρήση της, μπορεί να πάει στραβά» αναφέρει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο κ. Σιαφάκας σημειώνοντας ότι η υπερ-χρήση της τεχνητής νοημοσύνης, μαζί με την πυρηνική καταστροφή και την κλιματική αλλαγή, θεωρείται ένας από τους μεγάλους κινδύνους που μπορεί να αφανίσουν την ανθρωπότητα. Παράλληλα επισημαίνει ότι υπάρχουν ηθικά διλήμματα στην Ιατρική και στην Πνευμονολογία, σχετικά με το ποιος χειρίζεται τα δεδομένα ώστε η τεχνητή νοημοσύνη να δώσει καλά αποτελέσματα.
«Πρέπει εμείς να δώσουμε “τροφή” στην τεχνητή νοημοσύνη και η τροφή της είναι τα δεδομένα που έχουμε μαζέψει από τους ασθενείς μας. Αυτά είναι προσωπικά δεδομένα, αφορούν ανθρώπους. Το θέμα είναι πώς θα τα χειριστεί. Η ηθική και η ασφάλεια των δεδομένων είναι ακόμη μεγάλα ερωτήματα που απασχολούν την παγκόσμια κοινωνία και ακούγονται τρομακτικά» προσθέτει ο κ. Σιαφάκας.
Ποιές ειδικότητες της Ιατρικής «απειλεί» η τεχνητή νοημοσύνη;
Ο κ. Σιαφάκας εκτιμά ότι με τη χρήση της τεχνητής νοημοσύνης κινδυνεύουν να εξαφανιστούν ειδικότητες της Ιατρικής με πρώτες την Ακτινολογία, την Κυτταρολογία, την Παθολογοανατομία, τη Μικροβιολογία, τις Βιοχημικές ειδικότητες και τη Χειρουργική.
«Το κάστρο της Παθολογίας, όπου υπάρχει πιο πολύ σχέση αρρώστου – γιατρού θα πέσει τελευταίο, αν θα πέσει. Σε αυτή τη φάση υπάρχουν πολλά κενά και ο κίνδυνος είναι μεγάλος. Οι εξελίξεις στη σχέση τεχνητής νοημοσύνης και Ιατρικής και ειδικά της Πνευμονολογίας είναι ραγδαίες, αλλάζουν συνεχώς. Το πώς θα επηρεάσουν την Πνευμονολογία κανείς δεν μπορεί να το προβλέψει 100%. Εκείνο που συστήνω είναι οι νέοι πνευμονολόγοι να παρακολουθούν τις εξελίξεις, να χρησιμοποιούν όσο μπορούν καλύτερα τα θετικά της τεχνητής νοημοσύνης αλλά να έχουν τα μάτια ανοιχτά διότι μπορεί ένα λάθος της να κοστίσει σε μεγάλο αριθμό. Δηλαδή μπορεί εγώ να κάνω ένα λάθος και να σκοτώσω έναν άνθρωπο, αν όμως κάνει λάθος η τεχνητή νοημοσύνη και δώσει μια διάγνωση που θα αφορά εκατομμύρια ανθρώπους φανταστείτε τι μπορεί να γίνει» σημειώνει ο κ. Σιαφάκας.
Αγγέλα Φωτοπούλου / ΑΠΕ-ΜΠΕ
