Είδε το όνομά της να γίνεται μέσα σε λίγες ώρες γνωστό σε όλη τη χώρα, είδε το κατόρθωμά της να κατακλύζει με δημοσιεύματα και αφιερώματα τα ΜΜΕ, έγινε το πρόσωπο των ημερών και δέχθηκε συγχαρητήρια και ευχές για την ακαδημαϊκή της συνέχεια από τον πρωθυπουργό. Η αρχική ανάρτηση στον λογαριασμό της Σχολής Θετικών Επιστημών του ΑΠΘ για το «ρεκόρ» που καταρρίφθηκε, έχει περισσότερες από 1.200 κοινοποιήσεις και εκατοντάδες σχόλια.
Η Ελίνα Χατζηδημητρίου, η απόφοιτος του Τμήματος Μαθηματικών του ΑΠΘ, η οποία έλαβε βαθμό πτυχίου δέκα (10) -το πρώτο 10 της Σχολής Θετικών Επιστημών του Αριστοτελείου σε όλα τα χρόνια λειτουργία της-, μίλησε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ για τα άτομα που την ενέπνευσαν και εκείνα που θέλει να εμπνεύσει η ίδια, εξήγησε γιατί δίνει ψήφο εμπιστοσύνης στο ελληνικό δημόσιο πανεπιστήμιο και τοποθετήθηκε για τα έμφυλα στερεότυπα, που εμμέσως προάγονται μέσα από την επισήμανση ότι η αριστούχος …είναι γυναίκα.
«Θα ήθελα αρχικά να επισημάνω πως είμαι ο πρώτος άνθρωπος στην ιστορία της ΣΘΕ του ΑΠΘ που πήρε πτυχίο με 10 και όχι η πρώτη γυναίκα» δηλώνει η Ελίνα Χατζηδημητρίου σε συνέντευξή της στο Αθηναϊκό/Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων, απαντώντας στο ερώτημα, αν η επισήμανση πως είναι «η πρώτη γυναίκα» που αποφοίτησε με 10 στην ιστορία της ΣΘΕ του ΑΠΘ, την ενοχλεί ως διαχωρισμός ή την κάνει να αισθάνεται πως εμπνέει.
«Το φύλο μου στην προκειμένη περίπτωση πιστεύω ότι τονίστηκε επειδή το πλήθος των γυναικών που έχουν φοιτήσει στο Τμήμα Μαθηματικών από την ίδρυση της Σχολής είναι μικρότερο συγκριτικά με αυτό των αντρών, οπότε και η πιθανότητα να πετύχει γυναίκα μία τέτοια διάκριση ήταν εξ ορισμού μικρότερη σε σχέση με την αντίστοιχη πιθανότητα για έναν άντρα. Υπό αυτό το πρίσμα λοιπόν, δεν είναι μία επισήμανση που με ενοχλεί», εξηγεί.
Παράλληλα επισημαίνει πως «δεν θα ήθελα να πιστεύω ότι εμπνέω, καθώς θεωρώ το στερεότυπο που θέλει τις γυναίκες να μην μπορούν να διαπρέψουν στις θετικές επιστήμες αναχρονιστικό», ωστόσο, «επειδή δεν έχουμε όλοι την δια άποψη επί του θέματος, εννοείται πως θα αισθανόμουν μεγάλη χαρά και τιμή αν μπορούσα να εμπνεύσω νέα κορίτσια να πιστέψουν στον εαυτό τους και να κυνηγήσουν το πάθος τους στις θετικές επιστήμες».
Σημειώνει ακόμη πως η ίδια στη μέχρι τώρα πορεία της δεν αισθάνθηκε ποτέ να τη διακρίνουν λόγω του φύλου της και παρατηρεί ότι μεταξύ των σπουδαιότερων μαθηματικών στην ιστορία περιλαμβάνονται αρκετές γυναίκες «σίγουρα όμως λιγότερες απ’ ό,τι άντρες, γεγονός που ίσως οφείλεται στις κοινωνικές αντιλήψεις των προηγούμενων αιώνων».
«Τα σχολικά χρόνια και η αναγνώριση στους δασκάλους»
Η αγάπη της για τα μαθηματικά γεννήθηκε στο Λύκειο και ιδιαίτερα μετά την Β’ τάξη του Λυκείου, οπότε και άρχισε να τα μελετά πιο συστηματικά και με μεγαλύτερο ζήλο σε σχέση με τα υπόλοιπα μαθήματα. «Θα έλεγα ότι ανακάλυψα το πάθος μου αυτό στο σχολείο, τόσο μέσα από προσωπική προσπάθεια και ενασχόληση με το αντικείμενο, όσο και με τη βοήθεια των καθηγητών μου, τους οποίους σέβομαι και εκτιμώ πολύ. Στο οικογενειακό μου περιβάλλον δεν είχα κάποιον που να ασχολείται καθαρά με τα μαθηματικά. Οι γονείς μου τα χρησιμοποιούν σαν εργαλείο για τη δουλειά τους, αλλά τίποτα περισσότερο», αναφέρει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ.
Στις πανελλαδικές εξετάσεις στο μάθημα των μαθηματικών έγραψε 19,3. Στη θετική κατεύθυνση είχε καταλήξει από την αρχή του Λυκείου, αν και όπως, εξομολογείται «νωρίτερα ίσως να είχα σκεφτεί και τη θεωρητική, καθώς ήμουν πολύ καλή στα μαθήματα της γλώσσας, αλλά ήταν μία ιδέα που έφυγε γρήγορα απ’ το μυαλό μου».
«Η φυσική και η χημεία, όπως τις διδάχθηκα στο Λύκειο, ήταν περισσότερο μαθήματα μεθοδολογίας. Γι’ αυτό τον λόγο, καθώς είμαι άτομο που του αρέσουν οι προκλήσεις, στράφηκα στα μαθηματικά, όπου αναζητούσα συνεχώς νέα προβλήματα και νέους τρόπους επίλυσης που δεν μου είχε διδάξει κανείς. Την τελική απόφαση να σπουδάσω στο τμήμα Μαθηματικών την πήρα στην Γ’ Λυκείου. Μέχρι τότε ήμουν ανάμεσα στο Μαθηματικό και στην Πληροφορική. Μεταξύ των δύο επέλεξα τελικά το Μαθηματικό, επειδή θεώρησα πως θα αποκτούσα ευρύτερο φάσμα γνώσεων και πολύ δυνατές θεωρητικές βάσεις, έτσι ώστε αν στο μέλλον ήθελα να ασχοληθώ και με την Πληροφορική, να μπορούσα άνετα να το κάνω», εξηγεί.
Δεν παραλείπει, δε, να εκφράσει την ευγνωμοσύνη της στους καθηγητές που είχε στο Λύκειο. «Μπορώ να πω πως ήταν εκείνοι που με ενέπνευσαν να ασχοληθώ με το αντικείμενο και να επιλέξω τελικά να σπουδάσω Μαθηματικά. Επιπλέον, μου έδωσαν τις κατάλληλες βάσεις για να μπορέσω να συνεχίσω τις σπουδές μου, επομένως πιστεύω πως είναι δίκαιο να λέω ότι ένα κομμάτι της επιτυχίας μου οφείλεται σε αυτούς και ότι τους είμαι ευγνώμων».
«Οι σπουδές και ο δρόμος προς το ακατόρθωτο»
Μιλώντας στο ΑΠΕ-ΜΠΕ για τα χρόνια των προπτυχιακών σπουδών της, η Ελίνα Χατζηδημητρίου διευκρινίζει πως το «απόλυτο 10» δεν ήταν από την αρχή στόχος. «Ήταν ένα όνειρο όταν πρωτομπήκα στη σχολή, το οποίο μετεξελίχθηκε σε στόχο πολύ αργότερα, ίσως μετά το τρίτο έτος των σπουδών μου, όταν δηλαδή είχα περάσει όλα τα υποχρεωτικά μαθήματα και πίστεψα ότι θα μπορούσα να τα καταφέρω».
Πόσο δυσκολεύτηκε; «Έχω πάρει 43 10άρια. Δεν υπάρχει κάποιο συγκεκριμένο μάθημα που να με δυσκόλεψε περισσότερο από τα άλλα. Ωστόσο, μπορώ να πω με σιγουριά πως τα πιο δύσκολα 10άρια που πήρα ήταν στα μαθήματα που έδωσα τον καιρό της καραντίνας, με τις εξ αποστάσεως εξετάσεις. Ίσως πολλοί να πίστευαν το αντίθετο, όμως πραγματικά εκείνη την περίοδο και η δυσκολία των θεμάτων ήταν αισθητά αυξημένη σε σχέση με αυτή των διά ζώσης εξετάσεων, αλλά και η κακή ψυχολογία μου με εμπόδιζε να ασχοληθώ με τη μελέτη μου όσο άλλοτε συνήθιζα», απαντά.
Αναφερόμενη στην τελετή ορκωμοσίας της λέει πως «οι περισσότεροι φίλοι μου δεν μπόρεσαν να έρθουν στην ορκωμοσία μου, επειδή είτε έλειπαν σε προγραμματισμένα ταξίδια, είτε είχαν επιστρέψει στον τόπο μόνιμης κατοικίας τους -όλοι μένουν αρκετά μακριά από τη Θεσσαλονίκη» και δηλώνει πως αδημονεί για το πάρτι αποφοίτησης που «θα κάνουμε τον Σεπτέμβριο, που θα μαζευτούμε και πάλι όλοι μαζί».
«Ψήφος εμπιστοσύνης στο δημόσιο πανεπιστήμιο»
Η Ελίνα Χατζηδημητρίου θεωρεί ότι τα εφόδια που της έδωσε το ΑΠΘ είναι εφάμιλλα εκείνων που θα της προσέφερε οποιοδήποτε μεγάλο πανεπιστημίου στο εξωτερικό, κάτι που προκύπτει και από τα σχέδια της για μεταπτυχιακές σπουδές στο Αριστοτέλειο. «Βασιζόμενη σε γνώμες συμφοιτητών μου που συνέχισαν τις σπουδές τους στο εξωτερικό, πιστεύω πως το Τμήμα Μαθηματικών του ΑΠΘ διαθέτει πολύ δυνατό πρόγραμμα προπτυχιακών σπουδών, που θα μπορούσε ίσως να ανταγωνιστεί ακόμα και άλλα μεγάλα πανεπιστήμια», σημειώνει.
Σε ό,τι αφορά τα κίνητρα πίσω από τον σχεδιασμό της για ακαδημαϊκή καριέρα απαντά στο ΑΠΕ-ΜΠΕ: «Δεν θα τη χαρακτήριζα ως αυτοσκοπό. Είναι απλά μία σκέψη που περνά έντονα από το μυαλό μου ιδίως το τελευταίο διάστημα, χωρίς όμως να αποκλείω άλλες επιλογές και επαγγελματικές προοπτικές. Προς το παρόν θα έλεγα ότι με ιντριγκάρει περισσότερο το κομμάτι της έρευνας, καθώς ίσως λόγω ηλικίας έχω πολλή όρεξη να ασχοληθώ και να ανακαλύψω νέα πράγματα. Στο μέλλον, όμως, έχοντας αποκτήσει περισσότερες γνώσεις και εμπειρία, πιστεύω πως θα με ενθουσιάσει εξ ίσου και το κομμάτι της διδασκαλίας».
«Το να κυνηγά κανείς το τέλειο είναι ιδιαίτερα ψυχοφθόρο και πολλές φορές ανούσιο»
Σε ό,τι αφορά το κυνήγι υψηλών στόχων ως φιλοσοφία ζωής σημειώνει: «Γενικά θα έλεγα ότι εκφράζει τον τρόπο που λειτουργώ και στις υπόλοιπες πτυχές της ζωής μου, καθώς είμαι πολύ οργανωτική και προσπαθώ συνεχώς να βελτιώνομαι και να επιτυγχάνω το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα σε ό,τι κι αν ασχοληθώ. Ένα άλλο χαρακτηριστικό που εκφράζεται μέσω αυτού είναι και η τελειομανία που έχω σαν άνθρωπος, την οποία όμως δε θεωρώ προτέρημα και προσπαθώ να την ελαττώσω, καθώς το να κυνηγά κανείς το τέλειο είναι ιδιαίτερα ψυχοφθόρο και πολλές φορές ανούσιο».
Για τον τρόπο που τα μαθηματικά επηρεάζουν τον τρόπο που λειτουργεί στην καθημερινότητά της παραδέχεται πως την διακρίνει η πρακτική σκέψη, «ωστόσο, δεν μπορώ να πω με σιγουριά πως ευθύνονται τα μαθηματικά γι’ αυτό και ότι δεν είναι απλά έτσι η ιδιοσυγκρασία μου σαν άνθρωπος».
«Γενικά δεν έχω πολύ μακρόπνοα και μεγαλεπήβολα σχέδια και προτιμώ να αφοσιώνομαι στους στόχους μου στο προσεχές μέλλον. Ελπίζω όμως στην πορεία να καταφέρω να ασχοληθώ με την έρευνα και να έχω πολλές νέες ιδέες», καταλήγει.
*Τη φωτογραφία παραχώρησε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ η Ελ. Χατζηδημητρίου
ΑΠΕ-ΜΠΕ / Σμαρώ Αβραμίδου
