Πολύτιμα εργαλεία σε ένα ευρύ φάσμα βιοϊατρικών εφαρμογών αποτελούν τα νανοσωματίδια, καθώς μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την ανίχνευση, τη διάγνωση και τη θεραπεία παθήσεων, αλλά και για την αντιγήρανση.
Με την εφαρμογή της νανοτεχνολογίας στην ιατρική, μέσω της χρήσης νανοσωματιδίων, ήδη μπορεί να γίνει στοχευμένη θεραπεία του καρκίνου, χωρίς ο ασθενής να έχει γενικευμένες ανεπιθύμητες ενέργειες, όπως η τριχόπτωση και η καταβολή. Σήμερα κυκλοφορούν στην αγορά περίπου 100 προϊόντα νανοϊατρικής τα οποία αυξάνουν το προσδόκιμο επιβίωσης των καρκινοπαθών. Στις νεότερες εφαρμογές των νανοσωματιδίων περιλαμβάνεται η διάγνωση του εμφράγματος με μία συσκευή, η οποία βρίσκεται στο στάδιο του πρωτότυπου και παρουσιάζεται στο πλαίσιο του διεθνούς συνεδρίου Νanotexnology 2023, που διεξάγεται στη Θεσσαλονίκη.
«Τα νανοσωματίδια μπορούν να χρησιμοποιηθούν για διάφορες εφαρμογές, όπως για τη διάγνωση του εμφράγματος» ανέφερε η εξειδικευμένη σε θέματα νανοτεχνολογίας καρδιολόγος, διδάκτωρ του ΑΠΘ, Βαρβάρα Καραγκιοζάκη, σημειώνοντας ότι η διάγνωση μπορεί να γίνει, είτε με ενδοφλέβια χορήγηση των νανοσωματιδίων, είτε με χρήση των νανοσωματιδίων ως τμήματος ενός βιοαισθητήρα σε μία φορετή ή φορητή συσκευή.
«Λόγω του πολύ μικρού μεγέθους τους τα νανοσωματίδια μπορούν να ανιχνεύσουν τους αντίστοιχους βιοδείκτες – αντιγόνα που υπάρχουν πάνω στην επιφάνεια των κυττάρων, στα οποία θέλουμε να στοχεύσουμε. Στην αθηρωματική πλάκα, όπου δημιουργούνται στενώσεις στις αρτηρίες, τα ενδοθηλιακά κύτταρα, δηλαδή τα κύτταρα που περιβάλλουν το τοίχωμα του αγγείου, έχουν στην επιφάνειά τους κάποια βιομόρια. Αυτά μπορεί να αλληλεπιδράσουν με αντίστοιχα βιομόρια που βάζουμε πάνω στο νανοσωματίδιο. Οπότε ενώνονται αυτά σαν ένα σύμπλεγμα αντιγόνο– αντίσωμα και το νανοσωματίδιο πηγαίνει στην αθηρωματική πλάκα. Αυτό γίνεται για τη διάγνωση του εμφράγματος. Tα νανοσωματίδια που έχουν υψηλή εκλεκτικότητα μπορούν να ανιχνεύσουν τις αθηρωματικές πλάκες, οι οποίες θα σπάσουν και θα προκαλέσουν το έμφραγμα. Ουσιαστικά γίνεται διάγνωση του εμφράγματος απο ρήξη της αθηρωματικής πλάκας. Ο μηχανισμός εμφράγματος στους νέους ανθρώπους οφείλεται στη ρήξη της αθηρωματικής πλάκας μέσα στο αγγείο. Δημιουργείται θρόμβος και κλείνει το αγγείο και παθαίνει κάποιος έμφραγμα» εξήγησε η κ. Καραγκιοζάκη.
Αναφερόμενη στη διάγνωση του εμφράγματος με χρήση των νανοσωματιδίων ως τμήματος ενός βιοαισθητήρα σημείωσε ότι δημιουργούνται από την εταιρεία Bl NanoBiomed πρωτότυπα για βιοαισθητήρες, που μπορούν να ανιχνεύσουν με μία σταγόνα αίματος τους δείκτες του εμφράγματος, σε όποιο σημείο κι αν βρίσκεται κανείς. Παράλληλα επισήμανε ότι μπορεί με τη χρήση της νανοτεχνολογίας να γίνεται ταυτόχρονα διάγνωση και θεραπεία των ασθενειών, αναφέροντας ως παράδειγμα ότι μπορεί έναν νανοσωματίδιο που ανιχνεύει και διαγιγνώσκει το έμφραγμα να μεταφέρει ένα φάρμακο, το οποίο θα προκαλεί λύση το θρόμβου.
«Τα νανοσωματίδια μπορούν να χρησιμοποιηθούν σε διάφορες εφαρμογές για διάγνωση και θεραπεία των ασθενειών. Ήδη χρησιμοποιούνται για τον καρκίνο. Υπάρχουν στην αγορά νανοφάρμακα, τα οποία είναι είδος νανοσωματίδιων. Κυρίως είναι λιποσώματα τα οποία χρησιμοποιούνται για στοχευμένη θεραπεία του καρκίνου. Το νανοσωματίδιο, το οποίο μπορεί να μεταφέρει ένα χημειοθεραπευτικό φάρμακο, πηγαίνει στοχευμένα στη περιοχή του καρκίνου, απελευθερώνει το χημειοθεραπευτικό φάρμακο, οπότε ουσιαστικά διαλύει τον καρκίνο στοχευμένα, τοπικά. Οπότε δεν έχουμε τις γενικευμένες ανεπιθύμητες ενέργειες με την πτώση των τριχών με την καταβολή κλπ. Αντίστοιχα μπορούν να χρησιμοποιηθούν στις νευρεκφυλιστικές παθήσεις σε αρθροπάθειες, σε αυτοάνοσα κλπα . Ουσιαστικά η νανοϊατρική χρησιμεύει για τη διάγνωση αλλά και για να λύσουμε άλυτα κλινικά προβλήματα. Υπάρχουν ήδη στην αγορά με τη μορφή λιποσωμάτων, νομίζω υπάρχουν γύρω στα 100 προϊόντα νανοϊατρικής που ήδη χρησιμοποιούνται», πρόσθεσε η κ. Καραγκιοζάκη.
Αναφερόμενη στις εφαρμογές της νανοτεχνολογίας στην κοσμετολογία, επισήμανε ότι ήδη κυκλοφορούν αντιγηραντικά καλλυντικά με αντιοξειδωτικά νανοσωματίδια τα οποία λόγω του πολύ μικρού τους μεγέθους μπορούν να διεισδύσουν στο χόριο όπου βρίσκονται οι ινοβλάστες που παράγουν κολλαγόνο και ελαστίνη. Δύο τέτοια καλλυντικά που έχουν τη μορφή κρέμας έχει δημιουργήσει η ελληνική εταιρεία VK Nano. Πρόκειται για μία αντιοξειδωτική, αντιρυτιδική, συσφικτική κρέμα με κουρκουμά και οργανικά υλικά της φύσης, και για μία κρέμα επίσης αντιοξειδωτική με blueburry που επιπλέον έχει πεπτίδιο για λάμψη. Όπως ανέφερε η κ. Καραγκιοζάκη, έχουν ολοκληρωθεί οι κλινικές μελέτες που δείχνουν ότι τα δύο προϊόντα είναι υποαλλεργικά και ασφαλή, ενώ ειδικά για την πρώτη κρέμα οι κλινικές μελέτες έδειξαν ότι μειώνει το βάθος των ρυτίδων στατιστικά σημαντικά, ενώ αυξάνει την ελαστικότητα του δέρματος κατά 9% σε 56 μέρες, όταν οι γυναίκες χάνουν την ελαστικότητα του δέρματός τους κατά 1% – 2% τον χρόνο.
ΑΠΕ-ΜΠΕ
