Έχει συχνά αναφερθεί ότι η αιτία των συχνών τραυματισμών ιδίως των μυϊκών, σε μία ομάδα ποδοσφαίρου είναι πολυπαραγοντική. Οφείλονται στον τρόπο προπόνησης, στην κατάσταση των γηπέδων, στον τρόπο ζωής εκτός γηπέδου, στη διατροφή, σε προηγούμενους ελλιπώς αποκατασταθέντες τραυματισμούς, στη συχνότητα και συνεχή ένταση των αγώνων , στη ψυχολογική κατάσταση του παίκτη, στην ηλικία , στη μη ανίχνευση μυϊκών ανισορροπιών και πολλά άλλα.
Πάντα η επιλογή ενός προπονητή από μια ομάδα, συνοδεύεται κι από την πρόσληψη του επιτελείου του. Κανείς προπονητής φέρνει μαζί του ένα γυμναστή που προηγουμένως δεν έχει συνεργαστεί μαζί του και δεν έχουν αγαστή συνεργασία και καλά αποτελέσματα. Όμως, σχεδόν ποτέ προπονητής και γυμναστής έχουν συνεργαστεί με το ιατρικό επιτελείο της ομάδας. Κι αυτό είναι το μεγάλο λάθος των διοικήσεων των ομάδων.
Ποιος επιλέγει το ιατρικό επιτελείο και με ποια αντικειμενικά κριτήρια; Με ποια γνώση του αντικειμένου; Πως κρίνεται και πως αξιολογείται;
Τα τελευταία χρόνια έχει επικρατήσει στην Ελλάδα η ατυχής συνήθεια να μην υπάρχει κάποιος έμπειρος γιατρός στα επιτελεία, έμπειρος και με εξελιγμένες χειρουργικές ικανότητες , αλλά κάποιος που είναι με την ομάδα σχεδόν όλο το 24ωρο και με πενιχρή αμοιβή. Δηλαδή ένας γιατρός που δεν ασκεί την ορθοπεδική επισταμένως και σε μεγάλα νοσοκομειακά συγκροτήματα. Άλλωστε ο εξιδεικευμένος, ο έμπειρος γιατρός δεν μπορεί να είναι μόνο στην ομάδα αφού έχει ιατρείο, χειρουργεία κλπ.
Σε μια ομάδα, ο προπονητής κι ο γυμναστής -ως άρτιοι επαγγελματίες- αντιλαμβάνονται αμέσως τις ελλείψεις και την ανασφάλεια του ιατρού της ομάδας που δεν διαθέτει την απόλυτη επάρκεια. Όμως, μη επιθυμώντας να έρθουν σε διένεξη ή και ρήξη με τις διοικήσεις των ΠΑΕ απαιτώντας αλλαγή ή βελτίωση του ιατρικού επιτελείου, περιχαρακώνουν τη δουλειά τους αφήνοντας ουσιαστικά εκτός τον γιατρό της ομάδας κι ενίοτε και τους φυσικοθεραπευτές. Έτσι, είναι μοιραίο, ότι χωρίς τη βαθιά κι ουσιαστική συνεργασία του επιτελείου μιας ομάδας και χωρίς την παρουσία ικανού, αξιόπιστου, έμπειρου και έμπιστου ιατρού οι τραυματισμοί και κυρίως οι υποτροπές και οι μη αποτελεσματικές χειρουργικές επεμβάσεις, να διαδέχονται το ένα το άλλο!
Συμπέρασμα: Οι διοικήσεις, ενώ επενδύουν ένα σωρό χρήματα για ποδοσφαιριστές και προπονητές, δεν πράττουν το ίδιο αναφορικά με τα ιατρικά επιτελεία. Οι ιδιοκτήτες, ενώ έχουν αυστηρά κριτήρια για την επιλογή κορυφαίων στελεχών στις επιχειρήσεις τους, δεν πράττουν το ίδιο για το κορυφαίο στέλεχος μιας ποδοσφαιρικής ομάδας (μετά τον προπονητή), όπως είναι ο υπεύθυνος γιατρός.
Κι όμως. Η επιλογή του ορθοπεδικού αρχιάτρου μιας ομάδας, οφείλει να αποτελεί κορυφαία πράξη.
Α. Για να έχει συχνότατη -αν όχι καθημερινή- παρουσία στις προπονήσεις και αγώνες της ομάδας χωρίς να αποκοπεί όμως από το κλινικό και νοσοκομειακό του έργο. Άλλωστε, αυτό το τελευταίο, μόνο οφέλη μπορεί να προσδίδει στην κάθε ομάδα.
Β. Να εξετάζει τους πιο σοβαρούς τραυματισμούς και σε συνεργασία με τον ιατρό που θα βρίσκεται συνέχεια με την ομάδα, αθλίατρο η ορθοπεδικό, να γνωρίζει ιατρικά ακριβώς τι γίνεται καθημερινά.
Γ. Να διενεργεί τα χειρουργεία της ομάδας ή στις λίγες περιπτώσεις ξένων παικτών να παρακολουθήσει το χειρουργείο του ιατρού που θα επιλέξει ο παίκτης στο εξωτερικό και να συνθέσουν μαζί το πρόγραμμα αποκατάστασης.
Δ. Να επιλέξει εκείνος όλα τα μέλη του ιατρικού επιτελείου, ιατρό που θα είναι συνέχεια με την ομάδα, φυσικοθεραπευτές, μασέρ, διαιτολόγο, εργοφυσιολόγο κλπ.
Τα τελευταία χρόνια, το επίπεδο του πρωταθλήματος ποδοσφαίρου έχει ανέβη σημαντικά και παρακολουθούμε συχνά συναρπαστικούς αγώνες. Έρχονται στη χώρα μας εξαιρετικοί προπονητές, σημαντικοί παίκτες, έρχονται ακόμη και κορυφαία πρόσωπα σε διοικητικές θέσεις ομάδων. Καιρός να γίνουν βήματα-αν όχι άλματα- και στο πεδίο των ιατρικών επιτελείων, με συνεργασίες κορυφαίων γιατρών που στη διαδρομή τους καταγράφουν χιλιόμετρα αξιοσύνης κι εμπειριών. Άλλωστε, έτσι λειτουργούν όλες οι μεγάλες ομάδες του εξωτερικού. Θεμέλιος λίθος στα επιτελεία τους, αποτελεί κάποιος έμπειρος κλινικά και χειρουργικά ορθοπεδικός.
Ο γράφων, με την εμπειρία του στη διαδικασία επιλογής αρχιάτρου σε μια από τις κορυφαίες Βρετανικές ομάδες, την Chelsea, καταθέτει την εμπειρία του.
Στην Chelsea λοιπόν, οι θέσεις του ιατρικού επιτελείου προκηρύσσονται επίσημα.
Εκδίδεται ένα «βιβλιαράκι» με ό,τι αφορά τη συγκεκριμένη θέση: αμοιβή, μπόνους, υποχρεώσεις, ωράρια, παροχές προς την οικογένειά του, κανονισμός της ομάδας κλπ. Αρχικά επιλέγονται 5 πρόσωπα, τα οποία στη συνέχεια ακολουθούν διάφορες διαδικασίες και στο τέλος -μετά και την συνέντευξη- αποφασίζει ο αρχίατρος της ομάδας, σχετικά με την τελική επιλογή.
Μπορούμε αυτό να το εισαγάγουμε στην δική μας πραγματικότητα; Μπορούμε, αρκεί οι ιδιοκτήτες των ΠΑΕ να αλλάξουν οπτική επί του θέματος και να το αποφασίσουν.
Όπως και νάχει, όποιος επιθυμεί το καλύτερο αποτέλεσμα αλλά και την προστασία των έμψυχων περιουσιακών στοιχείων της κάθε ΠΑΕ, δεν υπάρχει καλύτερος τρόπος από την επιλογή αρίστων και δη μέσα από ένα ξεκάθαρο και διαφανές πλαίσιο.
*Ο Δημήτρης Τσούκας είναι ορθοπεδικός, Διευθυντής της Ε’ Ορθοπεδικής Αρθροσκοπικής Αθλητιατρικής & Αναγεννητικής Χειρουργικής, του Νοσοκομείου «Μητέρα».